Bölüm 3: İvme. Bölüm 3: İvme Kavramlar Nicel Araçlar 3.1 Hızdaki değişimler 3.2 Yerçekimi ivmesi 3.3 Eğik atış hareketi 3.4 Hareket diyagramları Kavramlar.

... konulu sunumlar: "Bölüm 3: İvme. Bölüm 3: İvme Kavramlar Nicel Araçlar 3.1 Hızdaki değişimler 3.2 Yerçekimi ivmesi 3.3 Eğik atış hareketi 3.4 Hareket diyagramları Kavramlar."— Sunum transkripti:

1

2 Bölüm 3: İvme

3 Kavramlar Nicel Araçlar 3.1 Hızdaki değişimler 3.2 Yerçekimi ivmesi
3.3 Eğik atış hareketi 3.4 Hareket diyagramları Kavramlar Nicel Araçlar 3.5 Sabit ivmeli hareket 3.6 Serbest düşme denklemleri 3.7 Eğik düzlemler 3.8 Anlık ivme

4 3.1 Hızdaki değişimler Kavramlar
Trafik ışığında bekleyen bir arabayı düşünün. Yeşil ışık yandığında sürücü aracını harekete geçirir. Otomobilin hızı değiştikçe de araba ivmelenir: Kavramlar Bir nesnenin hızı değişiyorsa, o nesne ivmeleniyor denir.

5 Şekil 3.1 Arabanın ivmesinin yönü arabanın üzerinde süratlendiği ya da yavaşladığı ekseninin yönüne bağlıdır. Kavramlar

6 Bir nesnenin hız ve ivme vektörleri aynı yönde olduğunda nesne hızlanır. Zıt yönlerde oldukları zaman, nesne yavaşlar. Şekil 3.3 Pozitif x ekseni üzerinde ivmelenen nesnelerin zamana karşılık konum grafikleri Kavramlar

7 3.2 Yerçekimi ivmesi Kavramlar Şekil 3.4
Düşen bir topun çoklu çekilmiş resmi. Her bir çekim arasındaki zaman aralığı 0,05 saniyedir. Toplar arasındaki mesafenin nasıl arttığına dikkat edin (Ardışık eşsüreli çoklu çekim: çoklu-flaş (multiple-flash) çekimi). Kavramlar

8 Şekil 3.5 (a) Tüy ve taş havası alınmış bir cam tüp içinde belli bir yükseklikten serbest bırakılıyor. (b) Havada tüy taşın gerisinde kalıyor; havası alınmış (vakumlu) tüp içinde ise her ikisi de aynı hızda düşüyor. Kavramlar

9 Şekil 3.7 Yer yüzündeki okyanusların Seasat uydusundan derlenen verilerle elde edilen yerçekimi haritası. Renklendirme yerçekimi ivmesinin değerinde yüzde birinin onda bir kaçı kadar değişiklik olduğunu gösterir. Kavramlar

10 Kavramlar (a) Düşen bir nesnenin sürati artar mı azalır mı?
(b) Eğer pozitif x ekseninin yönü yukarı doğru ise, nesne düştükçe 𝝊𝑥 artar mı azalır mı? (c) İvmenin x bileşeni pozitif midir negatif midir?

11 3.3 Eğik atış hareketi Kavramlar
Anlaşılması için topun aşağı doğru izlediği yol kaydırılmıştır—gerçekte top çıktığı yoldan geri düşer Kavramlar Şekil 3.8 Dikey olarak yukarı doğru atılan bir top tepe noktaya varır ve geri dönerek izini takip eder; her bir karede verilen dikey “cetvel” bize topun zamanın fonksiyonu olarak konumunu belirlememizi sağlar.

12 (b) Topun hareketinin film şeridi; bu kareler, saniyede 30 çekim yapılan karelerden alınmıştır.
Kavramlar

13 (c) Topun x (t) eğrisi Kavramlar (d) Topun 𝝊𝑥( t ) eğrisi

14 Kavramlar Bir nesneyi ilk süratle aşağıya doğru fırlattığınızı
düşünün. Fırlatıldıktan 1 s sonraki sürati nedir? Ya 2 s sonra?

15 3.4 Hareket diyagramları Kavramlar Şekil 3.9
Durmak için yavaşlayan bir bisiklet sürücüsünün hareket diyagramı. Kavramlar

16 3.5 Sabit ivmeli hareket Nicel Araçlar Şekil 3.16
Sabit ivme ile hareket eden bir nesnenin 𝝊𝑥(t) grafiği düz bir çizgidir. Nicel Araçlar

17 Şekil 3.17 Sabit ivme ile hareket eden bir nesnenin yerdeğiştirmesinin belirlenmesi. Nicel Araçlar

18 3.6 Serbest düşme denklemleri
Yerçekimi ivmesinin büyüklüğü g harfi ile gösterilir: Nicel Araçlar

19 Nicel Araçlar Örnek 3.5 Bırakılan top
Farz edelim ki bir top yükseklikten zemine bırakılıyor. Zemine düşmesi ne kadar sürer ve zemine çarpmadan hemen önceki hızı nedir?

20 3.7 Eğik düzlemler Nicel Araçlar
Duran bir top eğimli bir yüzeyden yuvarlanırsa, katedilen mesafenin o mesafeyi katetmek için gereken sürenin karesine oranı sabittir.

21 Şekil 3.21 Galileo farklı açılara sahip eğik düzlemlerde bir topun yuvarlanma süresini ölçtü ve yerçekimi ivmesinin sabit olduğu sonucuna vardı. Nicel Araçlar

22 Şekil 3.22 Bir oyuncak arabanın az sürtünmeli eğimli bir yüzeyden kayma ivmesi açı arttıkça artar Nicel Araçlar

23 ( b ) Oyuncak arabanın hızının eğik düzlem boyunca olan bileşeninin zamana göre fonksiyonu
Nicel Araçlar

24 (c) Oyuncak arabanın ivmesinin eğik düzlem boyunca olan bileşeninin eğim açısına göre fonksiyonu
Nicel Araçlar

25 3.8 Anlık ivme Nicel Araçlar
Buraya gelinceye kadar, sadece sabit ivmeli hareketleri inceledik, ama tüm ivmelenmeler sabit değildir. Örneğin, bir araba hızlanırken ivme seviyesi maksimum sürate yaklaştıkça azalır.

26 Şekil 3.24 İvmelenen bir nesnenin hızının x bileşenindeki değişimin belirlenmesi. Nicel Araçlar

27 Nicel Araçlar

28 Nicel Araçlar

29