ÖZEL CARİ HESAP: TANIMLAR

... konulu sunumlar: "ÖZEL CARİ HESAP: TANIMLAR"— Sunum transkripti:

1 ÖZEL CARİ HESAP: TANIMLAR
Md. 3 TANIMLAR 1. KISIM ÖZEL CARİ HESAP: Katılım bankalarında açılabilen ve istenildiğinde kısmen veya tamamen her an geri çekilebilme özelliği taşıyan ve karşılığında hesap sahibine herhangi bir getiri ödenmeyen fonların oluşturduğu hesaplar, Doç. Dr. Adalet HAZAR

2 TANIMLAR KATILMA HESABI: KATILIM FONU: Md. 3
1. KISIM KATILMA HESABI: Katılım bankalarına yatırılan fonların bu kurumlarca kullandırılmasından doğacak kar veya zarara katılma sonucunu veren, karşılığında hesap sahibine önceden belirlenmiş herhangi bir getiri ödenmeyen ve anaparanın aynen geri ödenmesi garanti edilmeyen fonların oluşturduğu hesapları, KATILIM FONU: Katılım bankaları nezdinde açtırılan gerçek ve tüzel kişilere ait özel cari hesap ve katılma hesaplarında yer alan parayı, Doç. Dr. Adalet HAZAR

3 Bankalar mevduata peşin faiz veremezler.
Bakanlar Kurulundan: Mevduat ve Kredi Faiz Oranları ve Katılma Hesapları Kar ve Zarara Katılma Oranları ile Özel Cari Hesaplar Dahil Bu İşlemlerde Sağlanacak Diğer Menfaatler Hakkında Karar Karar Sayısı: 2006/11188 (Resmi Gazete'nin 22 Kasım 2006 tarih ve sayılı nüshasında yayımlanmıştır) 1. KISIM Faizi kim belirler? Bankaların mevduata ve kredilere uygulayacakları faiz oranları ile katılma hesaplarına uygulayacakları kâr ve zarara katılma oranları ve bu oranların kısmen veya tamamen serbest bırakılması TCMB’nca yayımlanacak tebliğlerle düzenlenir. Faiz ne zaman ödenir? Bankalar mevduata peşin faiz veremezler. Doç. Dr. Adalet HAZAR

4 Faiz oranları ile katılma oranları vade sonuna kadar değiştirilemez.
1. KISIM Mevduata faiz dışında, katılma hesaplarına ise kâr payı dışında menfaat temin edilemez. Faiz dışında bir şey verilebilir mi? Bankalar, mevduat ve kredi faiz oranları ile katılma hesapları kâr ve zarara katılma oranlarını TCMB’nca yayımlanacak tebliğler ile belirlenecek esas ve usuller çerçevesinde bildirmek ve ilan etmek zorundadırlar. Vade içinde faiz değişikliği yapılabilir mi? Faiz oranları ile katılma oranları vade sonuna kadar değiştirilemez. Doç. Dr. Adalet HAZAR

5 Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından:
1. KISIM Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından: MEVDUAT VE KATILIM FONLARININ VADELERİ VE TÜRLERİ HAKKINDA TEBLİĞ (SAYI: 2007/1) (03 Şubat 2007 tarih ve sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır tarihinde son güncelleme.) Mevduatın vadeleri a) Vadesiz mevduat: Bankanın izni aranmaksızın hesap sahibi tarafından istenildiği zaman kısmen veya tamamen çekilebilen, herhangi bir ihbar veya vade koşulu taşımayan ve faiz tahakkukları yıl sonunda veya hesabın kapatılmasında yapılan mevduattır. b) İhbarlı mevduat: Çekileceği tarihten 7 gün önce yazılı bir ihbar verilmek suretiyle çekilebilecek mevduattır. c) Vadeli mevduat: 1 aya kadar vadeli (1 ay dahil), 3 aya kadar vadeli (3 ay dahil), 6 aya kadar vadeli (6 ay dahil), 1 yıla kadar vadeli ve 1 yıl ve daha uzun vadeli (1 ay, 3 ay, 6 ay ve yıllık faiz ödemeli) olarak açılabilecek mevduattır. ç) Birikimli mevduat: Asgari 3 yıl vade ile açılan, sözleşme ile belirlenen aylık veya üç aylık sürelerde hesaba para yatırmaya imkan veren mevduattır. Doç. Dr. Adalet HAZAR

6 a) Tasarruf Mevduatın ve katılım fonlarının türleri
1. KISIM Mevduatın ve katılım fonlarının türleri (1) Mevduatın türleri aşağıdaki şekilde belirlenmiştir. a) Tasarruf b) Resmi Kuruluşlar c) Ticari Kuruluşlar ç) Bankalar d) Diğer Kuruluşlar (2) Katılım fonlarının türleri aşağıdaki şekilde belirlenmiştir. a) Gerçek kişiler Doç. Dr. Adalet HAZAR

7 Resmi Kuruluşlar Mevduatı Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerine,
1. KISIM Resmi Kuruluşlar Mevduatı Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerine, Özel bütçeli idarelere, Düzenleyici ve denetleyici kurumlara, Sosyal güvenlik kurumlarına, Yerel yönetimlere, Mahkemelere, Savcılıklara, İcra ve iflas dairelerine ve tereke hakimliklerine ait hesaplar Doç. Dr. Adalet HAZAR

8 Ticari Kuruluşlar Mevduatı
Gerçek kişilerin ticari işletmelerine, her çeşit ortaklıklara, KİT’ler ile bunlara ait müesseselere, bağlı ortaklıklara, iştiraklere ve müesseselerin ve bağlı ortaklıkların işletmelerine, Yerel yönetimlerin ticari işletmelerine, döner sermayeli kuruluşlara, Vakıfların, derneklerin, sendikaların, birliklerin ve mesleki kuruluşların kurdukları veya katıldıkları ticari işletmelere, Kooperatiflere, Sigorta şirketlerine, Emeklilik şirketlerine ve Banka dışı diğer mali kesime ait hesaplar. 1. KISIM Doç. Dr. Adalet HAZAR

9 Bankalar Mevduatı TCMB Bankalar ile
1. KISIM Bankalar Mevduatı TCMB Bankalar ile Özel kanunlarına göre mevduat kabulüne yetkili bulunan kuruluşlara ait hesaplar "Bankalar" başlığı altında sınıflandırılır. Doç. Dr. Adalet HAZAR

10 Diğer Kuruluşlar Mevduatı
Vakıflara, Derneklere, Birliklere, Sendikalara, Tasarruf ve yardımlaşma sandıklarına, Elçilik ve konsolosluklara, Uluslararası kuruluşların Türkiye'deki büro ve temsilciliklerine, Fonlara, Apartman yönetimine, Noter teminat ve emanetine ait hesaplar ile Mahkemeler, savcılıklar, icra ve iflas daireleri ve tereke hakimlikleri nezdindeki paralara ilişkin hesaplar ve mahkemelerce tevdi mahalli gösterilmek suretiyle yatırılan paralara ilişkin hesaplar 1. KISIM Doç. Dr. Adalet HAZAR

11 DESTEK HİZMETİ KURULUŞU:
Md. 3 TANIMLAR Bilgi Teknolojisi Kart Basımı Vb. 1. KISIM DESTEK HİZMETİ KURULUŞU: Bankaların, mevduat veya katılım fonu kabulü, nakdî, gayrinakdî her cins ve surette kredi verme ve bu Kanunun uygulamasında kredi olarak sayılan işlemler dışında kalan faaliyetlerini banka adına gerçekleştiren; ya da reklamının yapılması hariç olmak üzere mevduat veya katılım fonu kabulü dışındaki faaliyetlerinden herhangi birinin pazarlanması da dahil gerçekleştirilmesinde bankaya yardımcı nitelikte hizmet veren kuruluşları, Doç. Dr. Adalet HAZAR

12 KIYI BANKACILIĞI: TANIMLAR Md. 3 Bankacılık faaliyetleri,
1. KISIM KIYI BANKACILIĞI: Bankacılık faaliyetleri, Kurulu bulunulan ülke harici ile sınırlı tutulan veya Ülke genelinde uygulanan ekonomik ve malî mevzuata tâbi olmayan ya da Kurulu bulunulan ülkede yerleşik olanlardan mevduat ve fon kabulünün yasaklandığı bankacılığı, Doç. Dr. Adalet HAZAR

13 1. KISIM Aruba Bahama Adaları Bahreyn Cayman Adaları Dublin Kıbrıs
1985 yılına kadar Hollanda’ya bağlı olan Aruba, 1986 yılından itibaren içişlerinden bağımsız, dışişlerinde Hollanda Krallığına bağlı. Bahama Adaları İngiltere ile tarihi ve kültürel bağlarının etkisiyle İngiliz hukuk sistemini benimseyen ülke, en önemli kıyı bankacılığı merkezlerinden birisidir. Bahreyn 1975 yılından itibaren kıyı bankacılığı faaliyeti yapılmaktadır. Cayman Adaları Bir İngiliz kolonisi olan Cayman Adaları, gelişmiş alt yapısı, politik istikrarı ve turizm sektörüyle dünyanın en önemli kıyı bankacılık merkezlerinden biridir. Dublin Dublin Uluslararası Finansal Hizmetler Merkezi, 1987 yılında serbest bölge olarak faaliyetlere başlamıştır. Bu merkezde hem yurt içi hem de yurt dışı işlemleri yapılabilmektedir. Kıbrıs Malta Singapur Avrupa ve Asya ile aynı iş gününde, ticaret yapma şansına sahip olmasından dolayı sayılı finans merkezleri arasına girmiştir. Uruguay Güney Amerika’da “vergi cenneti” olarak nitelendirilebilecek tek kıyı bankacılık merkezi Uruguay, kıyı bankacılığı işlemlerinin çoğunu aynı zamanda dış ticaretinin en büyük ortakları olan Arjantin ve Brezilya ile yapmaktadır. Doç. Dr. Adalet HAZAR

14 BANKALARIN FAALİYET ALANLARI
Md. 4 BANKALARIN FAALİYET ALANLARI 1. KISIM Hangi işlemler bankacılık faaliyeti ? ? ? ? Bankaların gerçekleştirebilecekleri faaliyet konuları 21 bent halinde tek tek belirlendi. Doç. Dr. Adalet HAZAR

15 FAALİYET ALANLARI Md. 4 a) Mevduat kabulü
1. KISIM FAALİYET ALANLARI a) Mevduat kabulü b) Katılım fonu kabulü c) Kredi verme işlemleri d) Nakdî ve kaydî ödeme ve fon transferi işlemleri, muhabir bankacılık veya çek hesaplarının kullanılması dahil her türlü ödeme ve tahsilat işlemleri e) Çek ve diğer kambiyo senetlerinin iştirası işlemleri f) Saklama hizmetleri İştira : Borçlusu bir başka şehirde bulunan ticari senetlerin, vadesinden önce ödenmesine imkan veren kredi çeşidi. Doç. Dr. Adalet HAZAR

16 Md. 4 1. KISIM FAALİYET ALANLARI g) Kredi kartları, banka kartları ve seyahat çekleri gibi ödeme vasıtalarının ihracı ve bunlarla ilgili faaliyetlerin yürütülmesi işlemleri. h) Efektif dahil kambiyo işlemleri; para piyasası araçlarının alım ve satımı; kıymetli maden ve taşların alımı, satımı veya bunların emanete alınması işlemleri. Doç. Dr. Adalet HAZAR

17 FAALİYET ALANLARI Md. 4 Hangi işlemler?
1. KISIM FAALİYET ALANLARI i) Ekonomik ve finansal göstergelere, SP araçlarına, mala, kıymetli madenlere ve dövize dayalı; vadeli işlem sözleşmelerinin, opsiyon sözleşmelerinin, birden fazla türev aracı içeren basit veya karmaşık yapıdaki finansal araçların alımı, satımı ve aracılık işlemleri. j) SP araçlarının alım ve satımı ile geri alım veya tekrar satım taahhüdü işlemleri. Hangi işlemler? Doç. Dr. Adalet HAZAR

18 Md. 4 1. KISIM FAALİYET ALANLARI k) SP araçlarının ihraç veya halka arz yoluyla satışına aracılık işlemleri. l) Daha önce ihraç edilmiş olan SP araçlarının aracılık maksadıyla alım satımının yürütülmesi işlemleri. Fark ne? m) Başkaları lehine teminat, garanti ve sair yükümlülüklerin üstlenilmesi işlemleri gibi garanti işleri Doç. Dr. Adalet HAZAR

19 FAALİYET ALANLARI Yatırım danışmanlığı
1. KISIM FAALİYET ALANLARI Yatırım danışmanlığı 1. Şirketlerin riskten korunma amacıyla yapacaklara işlemlere ilişkin verilecek yönlendirici nitelikteki tavsiyeler: Şirketlerin, aktif-pasif yönetimi çerçevesinde finansal durum tablosu analiz edilmesi, gelir kaynaklarının ayrıştırılması, finansman seçeneklerinin tespit edilmesi, risklerin tanımlanması ve azaltılması veya gelirlerin artırılması yoluyla mali profillerinin geliştirilmesi gibi konularda yazılı veya sözlü yorum ve tavsiyelerde bulunulması...” Doç. Dr. Adalet HAZAR

20 Md. 4 1. KISIM FAALİYET ALANLARI 2. Bankaların özel bankacılık birimlerinde yürütülen faaliyetler: Bankalar pay ve pay endekslerine dayalı türev araçlarda işlem aracılığı, paya dayalı türev araçlarda portföy aracılığı faaliyetlerini yapamaz. Ancak bu istisnaların dışında kalan sermaye piyasası araçlarında Kurul’dan izin almak kaydıyla işlem ve portföy aracılığı faaliyetlerinde bulunabilir. Örneğin dövize, faize, pay endekslerine dayalı türev araç sözleşmeleri yazabilir. Doç. Dr. Adalet HAZAR

21 Md. 4 1. KISIM FAALİYET ALANLARI 3. Başka portföylere ilişkin işlemlerin takip edilmesi ve/veya kopyalanması: Müşterilere yatırım kuruluşları tarafından her türlü elektronik ortam aracılığıyla doğrudan sunulan veya yönlendirilen başka gerçek veya sanal portföylere ilişkin işlemlerin takip edilmesi ve/veya kopyalamasını sağlayan imkânların sunulması yatırım danışmanlığı faaliyeti kapsamındadır. Doç. Dr. Adalet HAZAR

22 FAALİYET ALANLARI o) Portföy işletmeciliği ve yönetimi
Md. 4 1. KISIM FAALİYET ALANLARI o) Portföy işletmeciliği ve yönetimi Finansal varlıklardan oluşan portföylerin, her bir müşteri adına, müşterilerle yapılacak portföy yönetim sözleşmesi çerçevesinde maddi bir menfaat sağlamak üzere vekil sıfatıyla yönetilmesidir. p) Hazine ve/veya MB ve kuruluş birlikleri nezdinde oluşturulan bir sözleşme kapsamında üstlenilen yükümlülükler çerçevesinde alım satım işlemlerine ilişkin piyasa yapıcılığı Doç. Dr. Adalet HAZAR

23 FAALİYET ALANLARI Vade, 6 ayla 10 yıl arasında değişir
Md. 4 1. KISIM FAALİYET ALANLARI r) Faktoring ve forfaiting işlemleri Vade, 6 ayla 10 yıl arasında değişir Forfaiting işlemleri, genellikle, ABD doları, Euro, İsviçre frangı, yen ve sterlin gibi konvertibl paralar üzerinden yapılmaktadır. Günümüzde, Londra, Zürih ve Frankfurt’ta gelişmiş forfait piyasaları vardır. Doç. Dr. Adalet HAZAR

24 FAALİYET ALANLARI r) Faktoring ve forfaiting işlemleri
Md. 4 1. KISIM FAALİYET ALANLARI r) Faktoring ve forfaiting işlemleri s) Bankalararası piyasada para alım satımı işlemlerine aracılık t) Finansal kiralama işlemleri Bir yatırım malının mülkiyeti leasing şirketinde kalarak belirlenen kiralar karşılığında kullanım hakkının kiracıya verilmesi ve sözleşmede belirtilen sözleşme süresi sonunda mülkiyetinin kiracıya geçmesini sağlayan bir finansman yöntemidir. Doç. Dr. Adalet HAZAR