Anlamlarına Göre Tümceler

... konulu sunumlar: "Anlamlarına Göre Tümceler"— Sunum transkripti:

1 Anlamlarına Göre Tümceler
Hikmet SIRMA

2 Deniz kitap okudu. Deniz kitap okuyacak. Deniz kitap okuyor.
(Okuma işi yapılmış.) Deniz kitap okuyor. (Okuma işi yapılıyor.) Deniz kitap okuyacak. (Okuma işi yapılacak.)

3 Ayşe yemek yedi. Ayşe yemek yiyor. Ayşe yemek yiyecek.
(Yeme işi yapılmış.) Ayşe yemek yiyor. (Yeme işi yapılıyor.) Ayşe yemek yiyecek. (yeme işi yapılacak.)

4 Cümlede bir iş ,bir hareket yada bir davranışın yapıldığını, yapılmakta olduğunu yada ileride yapılacağı bildirilmişse bu tür cümlelere OLUMLU CÜMLE denir. ÖRNEK Ödevlerimi yaptım.

5 Minik arı uçmadı . Minik arı uçmuyor. Minik arı uçmayacak.
(Uçma işi yapılmamış.) Minik arı uçmuyor. (Uçma işi yapılmıyor.) Minik arı uçmayacak. (Uçma işi yapılmayacak.)

6 Cümlede bir iş ,bir hareket yada bir davranışın yapılmadığını, yapılmakta olmadığını yada ileride yapılmayacağı bildirilmişse bu tür cümlelere OLUMSUZ CÜMLE denir. ÖRNEK Turgut su içmeyecek.

7 Oya yazı yazmıyor. Oya yazı yazmayacak. Oya yazı yazmadı.
(Yazma işi yapılmamış.) Oya yazı yazmıyor. (Yazma işi yapılmıyor.) Oya yazı yazmayacak. (Yazma işi yapılmayacak.)

8 Deniz kitap okudu. Deniz kitap okuyacak. Deniz kitap okuyor.
(Okuma işi yapılmış.) Deniz kitap okuyor. (Okuma işi yapılıyor.) Deniz kitap okuyacak. (Okuma işi yapılacak.)

9 Hasan eve gitmiyor. Hasan eve gitmeyecek. Hasan eve gitmedi.
(Gitme işi yapılmamış.) Hasan eve gitmiyor. (Gitme işi yapılmıyor.) Hasan eve gitmeyecek. (Gitme işi yapılmayacak.)

10 Bir cümledeki iş ve hareketi bildiren sözcüğe (eyleme) –ma, -me eki getirirsek olumlu cümleyi olumsuz cümle yapmış oluruz. ÖRNEK Ali çay içti. (Olumlu cümle.) Ali çay içmedi. (Olumsuz cümle.)

11 ÖRNEK Hava bugün sıcak. Hava bugün sıcak değil.
Olumlu bir cümle, değil sözcüğü eklenerek olumsuz cümle yapılabilir. ÖRNEK Hava bugün sıcak. (Olumlu cümle.) Hava bugün sıcak değil. (Olumsuz cümle.)

12 Kitap aklın gıdası değildir. Damlaya damlaya göl olur.
Aşağıdaki olumlu tümceleri olumsuz tümce yapınız. Kitap aklın gıdasıdır. Kitap aklın gıdası değildir. Damlaya damlaya göl olur. Damlaya damlaya göl olmaz. Dün hayvanat bahçesine gittik. Dün hayvanat bahçesine gitmedik.

13 Esin bugün okula gitmedi. Esin bugün okula gitti.
Aşağıdaki olumsuz tümceleri olumlu tümce yapınız. Esin bugün okula gitmedi. Esin bugün okula gitti. Kuşlar ağacın dalında ötmüyor. Kuşlar ağacın dalında ötüyor. Yazın köye gitmeyeceğiz. Yazın köye gideceğiz.

14 Saçımı kestireceğim. Yol parasını ödemedi. Bu filmi çok beğendim.
Aşağıdaki tümcelerden hangileri olumlu ,hangileri olumsuz tümcedir? Saçımı kestireceğim. Yol parasını ödemedi. Bu filmi çok beğendim. Resmim henüz bitmedi. O ev bizim değil.

15 Sorulara cevap verdi mi?
Olumlu ve olumsuz tümcelerden başka birde soru tümceleri vardır? ÖRNEK Otobüsten indi mi? Yardımcı olayım mı? Sorulara cevap verdi mi?

16 Cemal ,kızamık aşısı oldu.
Aşağıdaki tümceleri soru tümcesi yapınız?. Eda tiyatroya gitti. Cemal ,kızamık aşısı oldu. Pınar tahtayı sildi. Pınar tahtayı sildi.

17 Aferin size arkadaşlar.