SİSMİK ELEKTRİK YÖNTEMLER

... konulu sunumlar: "SİSMİK ELEKTRİK YÖNTEMLER"— Sunum transkripti:

1 SİSMİK ELEKTRİK YÖNTEMLER
DERS-4 Doç.Dr.Hüseyin TUR

2 Body Waves

3 Wavefronts & Raypaths

4 İki tabakalı hız modeli

5 Dalga cephesi 65msn

6 Dalga cephesi 80msn

7 Dalga cephesi 110msn

8 Dalga cephesi 110msn

9 Snell Yasası V2>V1 Önemli kabül i f V1 V2 r

10 i f r V1 V2 i=f “geliş ve yansıma açıları birbirine eşittir.”
sin i/sin r = V1/V2 i f V1 V2 r

11 Baş dalgasının oluşması için r = 90o

12 Kritik Kırılma (Tam yansıma)
r = 90o sin ic = V1/V2 i V1 r V2

13 Işın yolları ve dalgalar

14 Sismik Dalganın Oluşturulması
Kırılmanın Temelleri Sismik Dalganın Oluşturulması Sismik Dalganın Kayıt Edilmesi Ölçme: Seyehat Zamanı Genlik

15 Sismik Kaynaklar Balyoz Tabanca Patlayıcılar

16 Sismik Alıcılar Jeofonlar

17

18 Sismik Alıcılar Jeofonlar Kablo Dijital Kayıt

19 Kırılma Sismiği Tek kanallı

20 Kırılma sismiği Çok Kanallı

21

22

23 From Tom Boyd’s WWW Site - http://talus. mines

24

25

26 Kırılma Sismiğini Sonucunda Herbir tabakaya ait sismik hız bilgisi ve ara yüzey derinlikleri ve tabaka kalınlıkları elde edilir.

27 MODEL ÇALIŞMALARI Basit yatay iki tabakalı model

28 Verilen bir doğrunun denklemi Y = m x + n m=eğimi,
n ise Y’yi kestiği noktayı gösterirlerse T ve X grafiğinden Doğrunun eğimi = 1/V2 Y ‘yi kestiği nokta(kesme zamanı)= 2z(cos ic)/V1

29 Kesme zamanı Derinlik

30 Basit yatay iki tabakalı model
Direct Wave?

31 Model Çalışması Basit yatay iki tabakalı model
Reflected Wave?

32 Model Çalışması Basit yatay iki tabakalı model
Baş dalgası veya Kritik kırılma?

33 Tüm varışlar

34 Kırılma Seyahat Zamanı

35 Zaman ? Mesafe

36 Zaman Direkt Mesafe

37 ? Zaman Mesafe

38 Yansıyan Zaman Mesafe

39 ? Zaman Mesafe

40 Zaman Kırılan veya baş dalgası Mesafe

41 Yansıyan Zaman Kırılan veya baş dalgası Direkt Mesafe

42 Time Kırılan veya baş dalgası ? Direct Distance

43 Yansıyan Time Kırılan veya baş dalgası Çapraz mesafe Direkt Distance

44 Yansıyan Kırılan veya baş dalgası Time ti Direkt Distance

45 Çapraz mesafe üzerinde Direk ve baş dalgası araısndaki ilişki?
Tdirekt = Tbaş Çapraz mesafede direk dalga için T = xcross/V1 Çapraz mesafede kritik kırılma zamanı T = xcross/V2 + 2z(V22- V12)1/2/ V22 V12 xcross/V1 = xcross/V2 + 2z(V22- V12)1/2/ V22 V12

46 xcross/V1 = xcross/V2 + 2z(V22- V12)1/2/ V22 V12
Çapraz mesafeden derinlik denklemi

47 Direk varışlar

48 Yansıyan dalga varışları

49 Kırılan dalga varışları

50 3 TABAKA DURUMU

51 3 TABAKA DURUMU SEYAHAT ZAMANI

52 ÇOK TABAKA DURUMU

53 2 TABAKA DURUMU 3 TABAKA DURUMU N. TABAKA DURUMU

54 Eğimli Tabaka Durumu Düz Atış

55 Eğimli Tabaka Durumu Ters Atış

56 Eğimli Tabaka Durumu (ic = c)

57 Eğimli Tabaka Durumu td

58 Görünür hız- Gerçek hız Kavramı

59

60 Görünür Gızlardan eğim nasıl hesaplanır?

61 Eğim açısının 10 dereceden küçük olması durumnda görünür ve gerçek hızlar arasındaki ilişki

62 Eğimin > 10o olması durumunda
v2 nasıl hesaplanır? (ic = c) hatırlarsak [sin-1 (V1/Vd) + sin-1 (V1/Vu)] c = 2 V2 =V1/sin c

63 [sin-1 (V1/Vu) – sin-1 (V1/Vd)]  =
Eğim ne olur? (ic = c) hatırlarsak, [sin-1 (V1/Vu) – sin-1 (V1/Vd)]  = 2

64 V2 ve Eğim> 10o? [sin-1 (V1/Vu) – sin-1 (V1/Vd)]  = 2 [sin-1 (V1/Vd) + sin-1 (V1/Vu)] c = 2

65 (ters ve düz atışlar için)
Derinlik hesabına bakacak olursak (ters ve düz atışlar için)

66 (ters ve düz atışlar için)
Derinlik hesabına bakacak olursak (ters ve düz atışlar için) td

67 Bilinenler ta, tb ,V2 , V1 , ve c profil sonundaki Z değerini hesaplayabiliriz

68 Eğim aşağı seyahat zamanı eğrisi için ta kesme zamanına karşılık gelen Za derinliği;
za = taV1/(2cos c) za ile da arasındaki ilişki ?

69 za = taV1/(2cosc) da = za cos 

70 Yukarı eğim durumunda profile?

71 zb ile db arasındaki ilişki ?
Yukarı eğim seyahat zamanı eğrisi için tb kesme zamanına karşılık gelen Zb derinliği; zb = tbV1/(2cos c) zb ile db arasındaki ilişki ? p. 289

72 zb = tbV1/(2cos c) db = zb cos  p. 289

73 Arazi çalışması

74 Santa Teresa County Park
Refraction Profile Shot 1 Shot 2

75 İlk varışlar

76 Veri Tablosu

77 Düz ve Ters atışlar (X-T)

78 Aynı grafik üzerinde gösterim

79 Kesme Zamanı T ve çapraz mesafeler
Grafiğin Yorumu Kesme Zamanı T ve çapraz mesafeler

80 What does gravity surveying or “gravity” measure?
Jeolojik model hesabı What does gravity surveying or “gravity” measure? Shot #1 Shot #2 Yüzey eğimi= xo x ft ? ft Alüvyon = V1 = xxxx ft/sn ? ft Corrected Dip =?o Variation in gravitational acceleration Ana kaya = V2 = xxxx ft/sn

81 Çok katmanlı eğimli tabaka

82

83 Gizli Tabaka durumu

84

85 İnce tabaka durumu

86 İnce tabaka durumu

87 Sınır üzerinden gelen baş dalgaları asla ilk varışlarda gözlenemez!!

88 Süreksizlik durumu Atım miktarı Normal Fay

89 Süreksizlik durumu

90

91 CDP (Split Spread) atışı
Düz ve Ters Profiller Açılım Yakın atışlar Uzak atışlar CDP (Split Spread) atışı

92 Düzensiz yüzeylerde yol – zaman grafiklerindeki bozukluklar

93 Düzensiz yüzeylerde yol – zaman grafiklerindeki bozukluklar