PROTOZOONlar Protozoolojiin konusu

... konulu sunumlar: "PROTOZOONlar Protozoolojiin konusu"— Sunum transkripti:

1 PROTOZOONlar Protozoolojiin konusu
Protozonlarla bakteriler arasındaki fark:protozoon nukleusunun bulunuşu ve eşeyli çoğalmaya daha sık rastlanması.  Mantarlardan farkı: belirli devrelerde hareketlilik ve dallanma göstermeleri ve gram negatif boyanmaları.  Alglardan farkı: klorofilsiz olmaları  Morfoloji Bazıları şekilli bazıları da ortamın durumuna göre şekil alırlar. Çekirdek: İçinde nukleoplazma ve çevresinde dayanıklı, kanalcıklı nukleus zarı var Bazılarında zarı çevresinde karyozom bulunur. Bazılarında karyozomun çevresinde kromatin tanecikleri ağı bulunur. Kesif nukleus içi kromatin tanecikleri ile dolu Protozonların çoğu tek nukleuslu Protozoolojiin konusu Protozonlarla bakteriler arasındaki fark:protozoon nukleusunun bulunuşu ve eşeyli çoğalmaya daha sık rastlanması. Mantarlardan farkı: belirli devrelerde hareketlilik ve dallanma göstermeleri ve gram negatif boyanmaları. Alglardan farkı: klorofilsiz olmaları Morfoloji Bazıları şekilli bazıları da ortamın durumuna göre şekil alırlar. Çekirdek: İçinde nukleoplazma ve çevresinde dayanıklı, kanalcıklı nukleus zarı var Bazılarında zarı çevresinde karyozom bulunur. Bazılarında karyozomun çevresinde kromatin tanecikleri ağı bulunur. Kesif nukleus içi kromatin tanecikleri ile dolu Protozonların çoğu tek nukleuslu

2 Silli prtozoonlar : Mironukleus kalıtım daddesini içerir.
Bazıları çoğalma devresinde çok nukleuslu olur daha sonra tekrar tek nukleus. Silli prtozoonlar : Mironukleus kalıtım daddesini içerir. Makronukleus metabolizma ve bazı fenotik özellikleri belirlediğine inanılmakta. Sitoplazma Ektoplazma dışta , granulsüz, homojen ve ince Endoplazma içte heterojen, granüllü, ve organelleri içerir. Metabolizma burda orur. Bazen sitoplazma protozoona şekil verir. Hareket organelleri a.       Yalancı ayak b.      Kamçı, blefaoblast veya bazal granül denen oluşumdan başlaryüzeyde ince bir sitoplazma kılıfla sarılır. (9+2) yapı c.       Sil Bazıları çoğalma devresinde çok nukleuslu olur daha sonra tekrar tek nukleus. Silli prtozoonlar : Mironukleus kalıtım daddesini içerir. Makronukleus metabolizma ve bazı fenotik özellikleri belirlediğine inanılmakta. Sitoplazma Ektoplazma dışta , granulsüz, homojen ve ince Endoplazma içte heterojen, granüllü, ve organelleri içerir. Metabolizma burda orur. Bazen sitoplazma protozoona şekil verir. Hareket organelleri a.       Yalancı ayak b.      Kamçı, blefaoblast veya bazal granül denen oluşumdan başlaryüzeyde ince bir sitoplazma kılıfla sarılır. (9+2) yapı c.       Sil

3 Aksostil, çeşitli koruyucu zarlar. Protozoon kistleri
Diğer organeller Aksostil, çeşitli koruyucu zarlar.  Protozoon kistleri  Trofozoit veya vegetatif şekil. Kistşekli Ortamın besin i, ph, oksijen, ısı, mikroorganizma durumu, ortamın kuruması sonucu oluşur Kist bazılarında bir hayat devresi Bazen çoğalmayı sağlar. Normal koşullada kist duvarı erir yada kist deliğinden sitplasma dışarı çıkarak trofozoit oluşur.   Beslenme Pek azı organik maddelerden ihtiyaçları olan daddeyi sentezler. Organik maddele, konağın sindirim kanalındaki maddele, bakteri, kan, doku ve içinde bulundukları sıvıyı alırlar. Artıklar bir kofulla dışarı atılır. Sıvıları absorbe eder. Katıları herhangi bir yerinden içeri alır. Diğer organeller Aksostil, çeşitli koruyucu zarlar. Protozoon kistleri Trofozoit veya vegetatif şekil. Kistşekli Ortamın besin i, ph, oksijen, ısı, mikroorganizma durumu, ortamın kuruması sonucu oluşur Kist bazılarında bir hayat devresi Bazen çoğalmayı sağlar. Normal koşullada kist duvarı erir yada kist deliğinden sitplasma dışarı çıkarak trofozoit oluşur. Beslenme Pekazı organik maddelerden ihtiyaçları olan daddeyi sentezler. Organik maddele, konağın sindirim kanalındaki maddele, bakteri, kan, doku ve içinde bulundukları sıvıyı alırlar. Artıklar bir kofulla dışarı atılır. Sıvıları absorbe eder. Katıları herhangi bir yerinden içeri alır.

4 Eşeysiz ve eşeyli çoğalma
 Protozoon Glikojen, paraglikojen, volutin, kromatoit cisimler ve yağı yedek besin olarak endoplasmalarında saklayabilir.  Çoğalma  Eşeysiz ve eşeyli çoğalma Eşeysiz üremede ikiye ayrılır ya da daha fazla parçaya bölünür. İki oğul eşik büyüklükte ise basit bölünme. Biri küçük ise tomurcuklanma. Şizogoni Sporogoni: Konjugasyon:  Eşeyli çoğalmada 2 nukleus kaynaşır. SİNGAMi Zigot oluşur. İzogami anizogami Protozoon Glikojen, paraglikojen, volutin, kromatoit cisimler ve yağı yedek besin olarak endoplasmalarında saklayabilir. Çoğalma Eşeysiz ve eşeyli çoğalma Eşeysiz üremede ikiye ayrılır ya da daha fazla parçaya bölünür. İki oğul eşik büyüklükte ise basit bölünme. Biri küçük ise tomurcuklanma. Şizogoni Sporogoni: Konjugasyon: Eşeyli çoğalmada 2 nukleus kaynaşır. SİNGAMi Zigot oluşur. İzogami anizogami

5

6 Belli hayvanlar rezervuardır.
Doğada yayılışları Heryerde Belli hayvanlar rezervuardır. İnsanlada hastalık yapan protozoonların dağılışında insanların yaşama be beslenme alışkanlıkları ve sosyo-ekonomik durumları önemli rol oynar. Doğada yayılışları Heryerde Belli hayvanlar rezervuardır. İnsanlada hastalık yapan protozoonların dağılışında insanların yaşama be beslenme alışkanlıkları ve sosyo-ekonomik durumları önemli rol oynar.

7 SULARDAN BULAŞAN HASTALIKLAR
Hastalık Neden Olan Mikroorganizmalar M.Organizmanın Suya Nereden Bulaştığı Semptomlar Gastroenteris Rotavirus Salmonella Enteropatojenik E.Coli İnsan Dışkısı Hayvan veya İnsan Dışkısı İnsan Dışkısı Akut İshal veya Kusma Tifoid Saimonella Typhosa İnsan Dışkısı Bağırsak İltihabı, dalak büyümesi; yüksek ateş, bazen ölümcül Dizanteri Shigella İshal, Nadiren ölümcül Kolera Vibrio comma Kusma, Şiddetli ishal, hızlı su kaybı ve ölüm Bulaşıcı Sarılık (Viral) Hepatitis A İnsan dışkısı ve kirli suda yetişmiş deniz canlıları Ciltte sararma, karaciğer büyümesi, karın ağrısı, nadiren ölümcül Amipli Dizanteri Entomoeba histolytica İnsan dışkısı Hafif ishal, Kronik dizanteri Giardiasis Giardia lamblia Hayvan veya İnsan Dışkısı İshal, kramp, bulantı veya genel halsizlik, ölümcül değil (1-30 hafta sürebilir) Cryptosporidiosis Cryptosporidium Hayvan veya insan dışkısı İshal, mide ağrısı (ortalama 5 gün sürer)

8 Entomoeba dysenteriae E. tetragena Löschia histolytica
Genus: Entomoeba Tür: E. histolytica Sinonim: Amoeba coli A.     dysenteriae Entomoeba dysenteriae E. tetragena Löschia histolytica Endamoeba dysenteriae E. dispar  Entamoeba histolytica insanda Entamoebiasis histolytica amöbyaz hastalığı yapar. İnfekte bireylerde Portörlük veya şiddetli belirtili akut amipli dizanteri: Bazende barsak dışı Akciğer Karaciğer, Beyin, Dalak Deri gibi organlarda amip abseleri Genus: Entomoeba Tür: E. histolytica Sinonim: Amoeba coli A.     dysenteriae Entomoeba dysenteriae E. tetragena Löschia histolytica Endamoeba dysenteriae E. dispar Entamoeba histolytica insanda Entamoebiasis histolytica Amebiasis amöbyaz hastalığı yapar. İnfekte bireylerde Portörlük veya şiddetli belirtili akut amipli dizanteri: Bazende barsak dışı Akciğer Karaciğer Beyin Dalak Deri gibi organlarda amip abseleri

9 3-5 mikron çapında. Ortasında karyozom
-         Demir hemotoksilinle boyanmamış preparsyonlarda nukleus 3-5 mikron çapında. Ortasında karyozom nukleus zarının iç tarafında kromatin tanecikleri Karyozom ile nukleus zarı arasında kromatin granülü -dokuda kist şeklinde dönüşmez -Barsakda ilerledikçe ve su içeriğini asalaktır -         Morfolojik ve fizyolojik değişiklik kist -         Önce sindirilmemiş besinleri artar. -         Daha homojen kesit ve yuvarlak prekist -         Prekist giderek olgunlaşır hareketi kaybolur, Prekist duvarı, kromatoit cisimler, glikojen kofulu -         Çap ortalama 12 mikron kist Prekistin nukleusu mitotik bölünme kistler 1/3 çapında 2, olgun kistlerde kistin ¼’ü çapında 4 nukleus -         Demir hemotoksilinle boyanmamış preparsyonlarda nnukleus 3-5 mikron çapında. Ortasında karyozom nukleus zarının iç tarafında kromatin tanecikleri Karyozom ile nukleus zarı arasında kromatin granülü -dokuda kist şeklinde dönüşmez -Barsakda ilerledikçe ve su içeriğini asalaktır -         Morfolojik ve fizyolojik değişiklik kist -         Önce sindirilmemiş besinleri artar. -         Daha homojen kesit ve yuvarlak prekist -         Prekist giderek olgunlaşır hareketi kaybolur, Prekist duvarı, kromatoit cisimler, glikojen kofulu -         Çap ortalama 12 mikron kist Prekistin nukleusu mitotik bölünme kistler 1/3 çapında 2, olgun kistlerde kistin ¼’ü çapında 4 nukleus

10 Entamoeba histolytica
-          Sindirim yoluyla alınan kist incebarsakta açılır. -          Endoplazma-Ektoplazma farklılaşır. -          Yalancı ayaklar kist duvarını delerek dışarı çıkar. -          2-4 nukleuslu metakist oluşur. -          Metakist neukleusları kadar bölünereknukleuslu metakistik trofozoit oluşur. -          Amöbula da denen metakistik trofozoit kalın barsağa geçerek trofozoite dönüşür. -          E. histolytica istila ettiği doku hücrelerinin sitoplazmasından absorbsiyon yoluyla veya besin vakuolleri için aldığı doku parçaları, eritrositler, bakteriler ile beslenir. -          Trofozoit halde ikiye bölünerek çoğalır.

11 İnsanda 5 morfolojik şekli: Trofozoit Prekist Kist Metakist
Morfoloji ve Gelişim: İnsanda 5 morfolojik şekli: Trofozoit Prekist Kist Metakist Metakistik trofozoit Trofozoit şekli : mikron ortalama 25 mikron çapında Genellikle kanlı- mukuslu dizanterili dışkıda küçük Sessiz infeksiyonlarda küçük Entamoeba histolytica -          Sindirim yoluyla alınan kist incebarsakta açılır. -          Endoplazma-Ektoplazma farklılaşır. -          Yalancı ayaklar kist duvarını delerek dışarı çıkar. -          2-4 nukleuslu metakist oluşur. -          Metakist neukleusları kadar bölünereknukleuslu metakistik trofozoit oluşur. -          Amöbula da denen metakistik trofozoit kalın barsağa geçerek trofozoite dönüşür. -          E. histolytica istila ettiği doku hücrelerinin sitoplazmasından absorbsiyon yoluyla veya besin vakuolleri için aldığı doku parçaları, eritrositler, bakteriler ile beslenir. -          Trofozoit halde ikiye bölünerek çoğalır.

12 Entamoeba histolytica
-          Sindirim yoluyla alınan kist incebarsakta açılır. -          Endoplazma-Ektoplazma farklılaşır. -          Yalancı ayaklar kist duvarını delerek dışarı çıkar. -          2-4 nukleuslu metakist oluşur. -          Metakist neukleusları kadar bölünereknukleuslu metakistik trofozoit oluşur. Entamoeba histolytica -          Sindirim yoluyla alınan kist incebarsakta açılır. -          Endoplazma-Ektoplazma farklılaşır. -          Yalancı ayaklar kist duvarını delerek dışarı çıkar. -          2-4 nukleuslu metakist oluşur. -          Metakist neukleusları kadar bölünereknukleuslu metakistik trofozoit oluşur. -          Amöbula da denen metakistik trofozoit kalın barsağa geçerek trofozoite dönüşür. -          E. histolytica istila ettiği doku hücrelerinin sitoplazmasından absorbsiyon yoluyla veya besin vakuolleri için aldığı doku parçaları, eritrositler, bakteriler ile beslenir. -          Trofozoit halde ikiye bölünerek çoğalır.

13 - E. histolytica istila ettiği doku hücrelerinin
-          Amöbula da denen metakistik trofozoit kalın barsağa geçerek trofozoite dönüşür. -          E. histolytica istila ettiği doku hücrelerinin sitoplazmasından absorbsiyon yoluyla veya besin vakuolleri için aldığı doku parçaları, eritrositler, bakteriler ile beslenir. -          Trofozoit halde ikiye bölünerek çoğalır. Entamoeba histolytica -          Sindirim yoluyla alınan kist incebarsakta açılır. -          Endoplazma-Ektoplazma farklılaşır. -          Yalancı ayaklar kist duvarını delerek dışarı çıkar. -          2-4 nukleuslu metakist oluşur. -          Metakist neukleusları kadar bölünereknukleuslu metakistik trofozoit oluşur. -          Amöbula da denen metakistik trofozoit kalın barsağa geçerek trofozoite dönüşür. -          E. histolytica istila ettiği doku hücrelerinin sitoplazmasından absorbsiyon yoluyla veya besin vakuolleri için aldığı doku parçaları, eritrositler, bakteriler ile beslenir. -          Trofozoit halde ikiye bölünerek çoğalır.

14 - Bu etkilere maruz kalmayanlar birkaç saatte ölür.
Direnç: -          E. histolytica trofozoitleri dışkı ile çıkarıldığında kuruma, sıcaklık değişmesi, çeşitli maddelerin etkisi ile çok çabuk ölür. -          Bu etkilere maruz kalmayanlar birkaç saatte ölür. -          Canlı olarak alınanlar mide ortamı, klorlu sular da ölürler. Direnç: -          E. histolytica trofozoitleri dışkı ile çıkarıldığında kuruma, sıcaklık değişmesi, çeşitli maddelerin etkisi ile çok çabuk ölür. -          Bu etkilere maruz kalmayanlar birkaç saatte ölür. -          Canlı olarak alınanlar mide ortamı, klorlu sular da ölürler. Patogenez ve Klinik Belirtiler: -          Kalın barsakta trofozoit hale gelen mikroplar barsak duvarında ve barsak boşluğunda çoğalır. -          Kalın barsak mukozası epitel hücreleri arasıra yalancı ayaklarıyla girerek veya sitolitik enzimlerle bu hücreleri öldürerek yüzeysel ülserlere neden olur. -          Ülser derinleşerek submukozaya ulaşır. -          “Şişeye benzer” yara -          Ülser daha sonra genişler Ülser daha çok çekumda oluşur

15 Patogenez ve Klinik Belirtiler:
Patogenez ve Klinik Belirtiler:  -          Kalın barsakta trofozoit hale elen mikroplar barsak duvarında ve barsak boşluğunda çoğalır. -          Kalın barsak mukozası epitel hücreleri arasıra yalancı ayaklarıyla girerek veya sitolitik enzimlerle bu hücreleri öldürerek yüzeysel ülserlere neden olur. -          Ülser derinleşerek submukozaya ulaşır. -          “Şişeye benzer” yara -          Ülser daha sonra genişler Ülser daha çok çekumda oluşur Direnç: -          E. histolytica trofozoitleri dışkı ile çıkarıldığında kuruma, sıcaklık değişmesi, çeşitli maddelerin etkisi ile çok çabuk ölür. -          Bu etkilere maruz kalmayanlar birkaç saatte ölür. -          Canlı olarak alınanlar mide ortamı, klorlu sular da ölürler. Patogenez ve Klinik Belirtiler: -          Kalın barsakta trofozoit hale gelen mikroplar barsak duvarında ve barsak boşluğunda çoğalır. -          Kalın barsak mukozası epitel hücreleri arasıra yalancı ayaklarıyla girerek veya sitolitik enzimlerle bu hücreleri öldürerek yüzeysel ülserlere neden olur. -          Ülser derinleşerek submukozaya ulaşır. -          “Şişeye benzer” yara -          Ülser daha sonra genişler Ülser daha çok çekumda oluşur

16 -Kuluçka devri birkaç gün ile birkaç ay -Bunda Şuşun patojenliği
Barsak Amöbyazı: -Kuluçka devri birkaç gün ile birkaç ay -Bunda Şuşun patojenliği Kişinin direnci Beslenme durumu Genel sağlık durumu Olası barsak bakteri florasına bağlı olarak belirsiz Amöbiyaz kronik(süregen) veya şiddetli amipli dizanteri Akut (ivegen) meydana gelir. -          Barsak Amöbyazı: -Kuluçka devri birkaç gün ile birkaç ay -Bunda Şuşun patojenliği Kişinin direnci Beslenme durumu Genel sağlık durumu Olası barsak bakteri florasına bağlı olarak belirsiz Amöbiyaz kronik(süregen) veya şiddetli amipli dizanteri Akut (ivegen) meydana gelir. -          En çok rastlanan belirtisiz amöbiyaz (%90) -          Kronik amipli dizanteri sinsi başlar. -          Zaman zaman ishal, karın ağrıları ve çekum bölgesinde ağrı. -          Hasta günde birkaç kez fena kokulu, bazen kan ve mukus içeren dışkı. -          İshalli devreler arasında dışkı şekilli ve hatta kabızlık görülür.

17 - Kronik amipli dizanteri sinsi başlar.
-          En çok rastlanan belirtisiz amöbiyaz (%90) -          Kronik amipli dizanteri sinsi başlar. -          Zaman zaman ishal, karın ağrıları ve çekum bölgesinde ağrı. -          Hasta günde birkaç kez fena kokulu, bazen kan ve mukus içeren dışkı. -          İshalli devreler arasında dışkı şekilli ve hatta kabızlık görülür. Barsak Amöbyazı: -Kuluçka devri birkaç gün ile birkaç ay -Bunda Şuşun patojenliği Kişinin direnci Beslenme durumu Genel sağlık durumu Olası barsak bakteri florasına bağlı olarak belirsiz Amöbiyaz kronik(süregen) veya şiddetli amipli dizanteri Akut (ivegen) meydana gelir. -          En çok rastlanan belirtisiz amöbiyaz (%90) -          Kronik amipli dizanteri sinsi başlar. -          Zaman zaman ishal, karın ağrıları ve çekum bölgesinde ağrı. -          Hasta günde birkaç kez fena kokulu, bazen kan ve mukus içeren dışkı. -          İshalli devreler arasında dışkı şekilli ve hatta kabızlık görülür.

18 Entamoeba histolytica insanın kalın barsağında yerleşmesiyle oluşan
infeksiyona amibiyaz denir. Bu amibin kalın barsağın çeperine girerek parazitlenmesi sonucu ortaya çıkan ve mukuslu kanlı sürgün ile özenlenen, ivegen ve ya süregen olan hastalığa amipli dizanteri denir. Barsak Amöbyazı: -Kuluçka devri birkaç gün ile birkaç ay -Bunda Şuşun patojenliği Kişinin direnci Beslenme durumu Genel sağlık durumu Olası barsak bakteri florasına bağlı olarak belirsiz Amöbiyaz kronik(süregen) veya şiddetli amipli dizanteri Akut (ivegen) meydana gelir. -          En çok rastlanan belirtisiz amöbiyaz (%90) -          Kronik amipli dizanteri sinsi başlar. -          Zaman zaman ishal, karın ağrıları ve çekum bölgesinde ağrı. -          Hasta günde birkaç kez fena kokulu, bazen kan ve mukus içeren dışkı. -          İshalli devreler arasında dışkı şekilli ve hatta kabızlık görülür.

19 Barsak Amöbyazı: -Kuluçka devri birkaç gün ile birkaç ay -Bunda Şuşun patojenliği Kişinin direnci Beslenme durumu Genel sağlık durumu Olası barsak bakteri florasına bağlı olarak belirsiz Amöbiyaz kronik(süregen) veya şiddetli amipli dizanteri Akut (ivegen) meydana gelir. -          En çok rastlanan belirtisiz amöbiyaz (%90) -          Kronik amipli dizanteri sinsi başlar. -          Zaman zaman ishal, karın ağrıları ve çekum bölgesinde ağrı. -          Hasta günde birkaç kez fena kokulu, bazen kan ve mukus içeren dışkı. -          İshalli devreler arasında dışkı şekilli ve hatta kabızlık görülür.

20 Morfoloji: Etkin olan trofozoit evresi sürekli
olarak hareket halindedir. Saptanmış belirli bir biçimi yoktur. Kalın barsak çeperine girerek dokuları eritir.Hastalık yapabildiğinden buna doku,histolitik ye da patojen şekil denir. Barsak Amöbyazı: -Kuluçka devri birkaç gün ile birkaç ay -Bunda Şuşun patojenliği Kişinin direnci Beslenme durumu Genel sağlık durumu Olası barsak bakteri florasına bağlı olarak belirsiz Amöbiyaz kronik(süregen) veya şiddetli amipli dizanteri Akut (ivegen) meydana gelir. -          En çok rastlanan belirtisiz amöbiyaz (%90) -          Kronik amipli dizanteri sinsi başlar. -          Zaman zaman ishal, karın ağrıları ve çekum bölgesinde ağrı. -          Hasta günde birkaç kez fena kokulu, bazen kan ve mukus içeren dışkı. -          İshalli devreler arasında dışkı şekilli ve hatta kabızlık görülür.

21 Kalın barsak ta açtığı yaralardan mukus, irin ve
akan kanla barsak boşluğuna düşer. Dışkı ile karışarak dışarı atılır. Amib dizanterili hastanın çıkardığı taze dışkının mukuslu ve kanlı yerinden preparat yapılır. Trofozoitler canlı ve hareketli görülürler. Barsak Amöbyazı: -Kuluçka devri birkaç gün ile birkaç ay -Bunda Şuşun patojenliği Kişinin direnci Beslenme durumu Genel sağlık durumu Olası barsak bakteri florasına bağlı olarak belirsiz Amöbiyaz kronik(süregen) veya şiddetli amipli dizanteri Akut (ivegen) meydana gelir. -          En çok rastlanan belirtisiz amöbiyaz (%90) -          Kronik amipli dizanteri sinsi başlar. -          Zaman zaman ishal, karın ağrıları ve çekum bölgesinde ağrı. -          Hasta günde birkaç kez fena kokulu, bazen kan ve mukus içeren dışkı. -          İshalli devreler arasında dışkı şekilli ve hatta kabızlık görülür.

22 Çapı 15 – 45 mikron arasındadır.Çok hareketlidir.
Trofozoit şekli : Dokuyu saran vejetatif dönem şeklidir. Hareketsiz irkilme olmazsa yuvarlağımsıdır.Oldukça iridir. Çapı 15 – 45 mikron arasındadır.Çok hareketlidir. Hareket halinde iken büyüklüğü 50 – 70 mikron arasında değişir. Dış plazma (ektoplazma) ile iç plazma (endoplazma) kolaylıkla görülürler. Barsak Amöbyazı: -Kuluçka devri birkaç gün ile birkaç ay -Bunda Şuşun patojenliği Kişinin direnci Beslenme durumu Genel sağlık durumu Olası barsak bakteri florasına bağlı olarak belirsiz Amöbiyaz kronik(süregen) veya şiddetli amipli dizanteri Akut (ivegen) meydana gelir. -          En çok rastlanan belirtisiz amöbiyaz (%90) -          Kronik amipli dizanteri sinsi başlar. -          Zaman zaman ishal, karın ağrıları ve çekum bölgesinde ağrı. -          Hasta günde birkaç kez fena kokulu, bazen kan ve mukus içeren dışkı. -          İshalli devreler arasında dışkı şekilli ve hatta kabızlık görülür.

23 Ektoplazma homojen, hiyelan, parlak ve granülsüzdür.
Endoplazma amibin büyük bir kısmını doldurur. İçinde aynı boyda granüller, çekirdek, kromatoidler, seyrek olarak besin vakuolü ve alyuvar (arasıra 10–30 tane) bulunur. Barsak Amöbyazı: -Kuluçka devri birkaç gün ile birkaç ay -Bunda Şuşun patojenliği Kişinin direnci Beslenme durumu Genel sağlık durumu Olası barsak bakteri florasına bağlı olarak belirsiz Amöbiyaz kronik(süregen) veya şiddetli amipli dizanteri Akut (ivegen) meydana gelir. -          En çok rastlanan belirtisiz amöbiyaz (%90) -          Kronik amipli dizanteri sinsi başlar. -          Zaman zaman ishal, karın ağrıları ve çekum bölgesinde ağrı. -          Hasta günde birkaç kez fena kokulu, bazen kan ve mukus içeren dışkı. -          İshalli devreler arasında dışkı şekilli ve hatta kabızlık görülür.

24 Barsak Amöbyazı: -Kuluçka devri birkaç gün ile birkaç ay -Bunda Şuşun patojenliği Kişinin direnci Beslenme durumu Genel sağlık durumu Olası barsak bakteri florasına bağlı olarak belirsiz Amöbiyaz kronik(süregen) veya şiddetli amipli dizanteri Akut (ivegen) meydana gelir. -          En çok rastlanan belirtisiz amöbiyaz (%90) -          Kronik amipli dizanteri sinsi başlar. -          Zaman zaman ishal, karın ağrıları ve çekum bölgesinde ağrı. -          Hasta günde birkaç kez fena kokulu, bazen kan ve mukus içeren dışkı. -          İshalli devreler arasında dışkı şekilli ve hatta kabızlık görülür. ENTAMOEBA HİSTOLİTİCA’ NIN TROFOZOİT ŞEKLİNİN ELEKTRON MİKROSKOBUNDAN GÖRÜNÜŞÜ

25 - Karın ağrısı ve krampları oluşur.
-          Akut amipli dizanteride olgular az -          Başlangıcı ani -          Karın ağrısı ve krampları oluşur. -          Ikıntı ile sık ve fazla miktarda dışkılama -          Kilo kaybı -          Dehidratasyon -          -          Akut amipli dizanteride olgular az -          Başlangıcı ani -          Karın ağrısı ve krampları oluşur. -          Ikıntı ile sık ve fazla miktarda dışkılama -          Kilo kaybı -          Dehidratasyon -          Dışkı sulu veya yarı şekilli -          Bazen çok kan ve mukus içerir. -          Bakterilerinde yerleşmesi belirtileri şiddetlendirir. -          Komplikasyon olarak barsak kanamaları ve barsak dışı amöbyaz görülür.

26 - Bazen çok kan ve mukus içerir.
-          -          Dışkı sulu veya yarı şekilli -          Bazen çok kan ve mukus içerir. -          Bakterilerinde yerleşmesi belirtileri şiddetlendirir. -          Komplikasyon olarak barsak kanamaları ve barsak dışı amöbyaz görülür. -          Akut amipli dizanteride olgular az -          Başlangıcı ani -          Karın ağrısı ve krampları oluşur. -          Ikıntı ile sık ve fazla miktarda dışkılama -          Kilo kaybı -          Dehidratasyon -          Dışkı sulu veya yarı şekilli -          Bazen çok kan ve mukus içerir. -          Bakterilerinde yerleşmesi belirtileri şiddetlendirir. -          Komplikasyon olarak barsak kanamaları ve barsak dışı amöbyaz görülür.

27 Şekil 3.7. Entomoeba histolytica’nın yaşam siklusu.
-         -          Akut amipli dizanteride olgular az -          Başlangıcı ani -          Karın ağrısı ve krampları oluşur. -          Ikıntı ile sık ve fazla miktarda dışkılama -          Kilo kaybı -          Dehidratasyon -          Dışkı sulu veya yarı şekilli -          Bazen çok kan ve mukus içerir. -          Bakterilerinde yerleşmesi belirtileri şiddetlendirir. -          Komplikasyon olarak barsak kanamaları ve barsak dışı amöbyaz görülür. Şekil 3.7. Entomoeba histolytica’nın yaşam siklusu. 1. İnfektif devre, d. Diagnostik devre, A=Hastalık yapmayan kolonizasyon, B=Barsakta hastalık, C=Barsak dışı hastalık. (med.javeriana.edu.co/fisiologia/images/amebia.gif

28 E. histolytica’nın bağırsak epiteline girişi
Barsak dışı Amöbyaz: -En çok rastlanan karaciğerin sağ lobunda sinsi başlar. -          39 ºC- 40 ºC varan düzensiz ateş -          Terleme -          Kilo kaybı -          Karaciğer ağrıları ve büyümesi -          Sağ hipokondrium bölgesindeki ağrı çoğu kez sağ omuza yayılır. -          Abse üstte olduğu için röntgen filmlerinde diyaframın kubbe oluşturduğu görülür. -          Ponksiyon ile alınan abse içi madde çikolata renginde, şurup kıvamında, yapışkandır. -          Başlıca nekroza uğramış karaciğer hücreleri içerir amipleri daha ziyade abse duvarında bulunur. -          yaş erkeklerde daha sık rastlanır. -          % 10-20’sinde diyafram yoluyla plevraya akciğere yayılır. -          Plöropulmoner Amöbyaz denir. -          Plöropulmoner Amöbyaza kan yoluyla ile de meydana gelebilir. E. histolytica’nın bağırsak epiteline girişi

29 -En çok rastlanan karaciğerin sağ lobunda sinsi başlar.
Barsak dışı Amöbyaz: -En çok rastlanan karaciğerin sağ lobunda sinsi başlar. -          39 ºC- 40 ºC varan düzensiz ateş -          Terleme -          Kilo kaybı -          Karaciğer ağrıları ve büyümesi -          Sağ hipokondrium bölgesindeki ağrı çoğu kez sağ omuza yayılır. -          Abse üstte olduğu için röntgen filmlerinde diyaframın kubbe oluşturduğu görülür. -          Barsak dışı Amöbyaz: -En çok rastlanan karaciğerin sağ lobunda sinsi başlar. -          39 ºC- 40 ºC varan düzensiz ateş -          Terleme -          Kilo kaybı -          Karaciğer ağrıları ve büyümesi -          Sağ hipokondrium bölgesindeki ağrı çoğu kez sağ omuza yayılır. -          Abse üstte olduğu için röntgen filmlerinde diyaframın kubbe oluşturduğu görülür. -          Ponksiyon ile alınan abse içi madde çikolata renginde, şurup kıvamında, yapışkandır. -          Başlıca nekroza uğramış karaciğer hücreleri içerir amipleri daha ziyade abse duvarında bulunur. -          yaş erkeklerde daha sık rastlanır. -          % 10-20’sinde diyafram yoluyla plevraya akciğere yayılır. -          Plöropulmoner Amöbyaz denir. -          Plöropulmoner Amöbyaza kan yoluyla ile de meydana gelebilir.

30 - 40-60 yaş erkeklerde daha sık rastlanır.
-          Ponksiyon ile alınan abse içi madde çikolata renginde, şurup kıvamında, yapışkandır. -          Başlıca nekroza uğramış karaciğer hücreleri içerir amipleri daha ziyade abse duvarında bulunur. -          yaş erkeklerde daha sık rastlanır. -          % 10-20’sinde diyafram yoluyla plevraya akciğere yayılır. -          Plöropulmoner Amöbyaz denir. -          Plöropulmoner Amöbyaza kan yoluyla ile de meydana gelebilir. Barsak dışı Amöbyaz: -En çok rastlanan karaciğerin sağ lobunda sinsi başlar. -          39 ºC- 40 ºC varan düzensiz ateş -          Terleme -          Kilo kaybı -          Karaciğer ağrıları ve büyümesi -          Sağ hipokondrium bölgesindeki ağrı çoğu kez sağ omuza yayılır. -          Abse üstte olduğu için röntgen filmlerinde diyaframın kubbe oluşturduğu görülür. -          Ponksiyon ile alınan abse içi madde çikolata renginde, şurup kıvamında, yapışkandır. -          Başlıca nekroza uğramış karaciğer hücreleri içerir amipleri daha ziyade abse duvarında bulunur. -          yaş erkeklerde daha sık rastlanır. -          % 10-20’sinde diyafram yoluyla plevraya akciğere yayılır. -          Plöropulmoner Amöbyaz denir. -          Plöropulmoner Amöbyaza kan yoluyla ile de meydana gelebilir.

31 - Plevrada sıvı toplanması ve ağrı - Ateş, öksürük, lökositoz
Belirtileri: -          Plevrada sıvı toplanması ve ağrı -          Ateş, öksürük, lökositoz -          Nadiren de beyin, pericard, dalak, genital organ, deri gibi organ ve dokularda da oluşur. Belirtileri: -          Plevrada sıvı toplanması ve ağrı -          Ateş, öksürük, lökositoz -          Nadiren de beyin, pericard, dalak, genital organ, deri gibi organ ve dokularda da oluşur. Epidomiyoloji: -          Daha ziyade tropikal ve subtropikal bölgelerde görülür. -          Türkiyenin çeşitli bölgelerinde % oranlarında bulgular -          İnsan dışkısının gübre olarak kullanımı -          Lağım sularının içme sularına karışması -          Sineklerin taşıcılığı -          Tuvaletten sonra ellerin iyi temizlenmemesi.

32 - Daha ziyade tropikal ve subtropikal bölgelerde görülür.
Epidomiyoloji: -          Daha ziyade tropikal ve subtropikal bölgelerde görülür. -          Türkiyenin çeşitli bölgelerinde % oranlarında bulgular -          İnsan dışkısının gübre olarak kullanımı -          Lağım sularının içme sularına karışması -          Sineklerin taşıcılığı -          Tuvaletten sonra ellerin iyi temizlenmemesi.  Korunma Belirtileri: -          Plevrada sıvı toplanması ve ağrı -          Ateş, öksürük, lökositoz -          Nadiren de beyin, pericard, dalak, genital organ, deri gibi organ ve dokularda da oluşur. Epidomiyoloji: -          Daha ziyade tropikal ve subtropikal bölgelerde görülür. -          Türkiyenin çeşitli bölgelerinde % oranlarında bulgular -          İnsan dışkısının gübre olarak kullanımı -          Lağım sularının içme sularına karışması -          Sineklerin taşıcılığı -          Tuvaletten sonra ellerin iyi temizlenmemesi.

33 1) yiyecekleri alırken güvenilir yerleri tercih edin
Dünya Sağlık Örgütü nün amipli dizanteri ve benzer hastalıklardan korunmak için 10 altın önerisi: 1) yiyecekleri alırken güvenilir yerleri tercih edin 2) yiyecekleri tam olarak pişirin, az pişmiş yemeyin 3) pişirdiğiniz yemekleri bekletmeden yiyin 4) yiyecekleri saklarken aşırı özen gösterin Dünya Sağlık Örgütü nün amipli dizanteri ve benzer hastalıklardan korunmak için 10 altın önerisi: 1) yiyecekleri alırken güvenilir yerleri tercih edin 2) yiyecekleri tam olarak pişirin, az pişmiş yemeyin 3) pişirdiğiniz yemekleri bekletmeden yiyin 4) yiyecekleri saklarken aşırı özen gösterin 5) buzdolabından çıkardığınız yemekleri kaynayana kadar ısıtın 6) pişmiş ve pişmemiş yiyecekleri hiç bir zaman karıştırarak yemeyin 7) ellerinizi tekrar tekrar yıkayın 8) mutfağınızın temizliği konusunda son derece titiz olun 9) yiyeceklerinizi tüm hayvanlardan (sinek, fare, böcek...) koruyun 10) kesinlikle güvenilir su kullanın

34 6) pişmiş ve pişmemiş yiyecekleri hiç bir zaman karıştırarak yemeyin
5) buzdolabından çıkardığınız yemekleri kaynayana kadar ısıtın 6) pişmiş ve pişmemiş yiyecekleri hiç bir zaman karıştırarak yemeyin 7) ellerinizi tekrar tekrar yıkayın 8) mutfağınızın temizliği konusunda son derece titiz olun 9) yiyeceklerinizi tüm hayvanlardan (sinek, fare, böcek...) koruyun 10) kesinlikle güvenilir su kullanın Dünya Sağlık Örgütü nün amipli dizanteri ve benzer hastalıklardan korunmak için 10 altın önerisi: 1) yiyecekleri alırken güvenilir yerleri tercih edin 2) yiyecekleri tam olarak pişirin, az pişmiş yemeyin 3) pişirdiğiniz yemekleri bekletmeden yiyin 4) yiyecekleri saklarken aşırı özen gösterin 5) buzdolabından çıkardığınız yemekleri kaynayana kadar ısıtın 6) pişmiş ve pişmemiş yiyecekleri hiç bir zaman karıştırarak yemeyin 7) ellerinizi tekrar tekrar yıkayın 8) mutfağınızın temizliği konusunda son derece titiz olun 9) yiyeceklerinizi tüm hayvanlardan (sinek, fare, böcek...) koruyun 10) kesinlikle güvenilir su kullanın

35 Fizyolojik tuzlu suda 4 derecede 47 gün canlı kalırlar.
KİST VE VEJETATİF ŞEKİLLERDE DAYANIKLIK Kistler doğal koşullarda nemli ortamlarda 8-15 gün, kuru ortamda saat canlı kalabilmektedir. Düşük ısıda, -15 derece de 48 saatte ve – 38 derecede 2,15 saatte ölürler. Fizyolojik tuzlu suda 4 derecede gün canlı kalırlar. Dünya Sağlık Örgütü nün amipli dizanteri ve benzer hastalıklardan korunmak için 10 altın önerisi: 1) yiyecekleri alırken güvenilir yerleri tercih edin 2) yiyecekleri tam olarak pişirin, az pişmiş yemeyin 3) pişirdiğiniz yemekleri bekletmeden yiyin 4) yiyecekleri saklarken aşırı özen gösterin 5) buzdolabından çıkardığınız yemekleri kaynayana kadar ısıtın 6) pişmiş ve pişmemiş yiyecekleri hiç bir zaman karıştırarak yemeyin 7) ellerinizi tekrar tekrar yıkayın 8) mutfağınızın temizliği konusunda son derece titiz olun 9) yiyeceklerinizi tüm hayvanlardan (sinek, fare, böcek...) koruyun 10) kesinlikle güvenilir su kullanın

36 Vejetatif şekiller kuru ortamda birkaç dakikada ölürler.
Ekinlerden elde edilen vejetatif şekiller ise fizyolojik tuzlu suda 4 derecede 11 gün canlı kalabilmektedirler. Fulten’e göre, vejetatif şekiller gliserinde – 79 dereceye dayanabilirler. Vejetatif şekiller dışkıda 37 derece ve 38 derecede 2 – 5 saat canlı kalırlar. Dünya Sağlık Örgütü nün amipli dizanteri ve benzer hastalıklardan korunmak için 10 altın önerisi: 1) yiyecekleri alırken güvenilir yerleri tercih edin 2) yiyecekleri tam olarak pişirin, az pişmiş yemeyin 3) pişirdiğiniz yemekleri bekletmeden yiyin 4) yiyecekleri saklarken aşırı özen gösterin 5) buzdolabından çıkardığınız yemekleri kaynayana kadar ısıtın 6) pişmiş ve pişmemiş yiyecekleri hiç bir zaman karıştırarak yemeyin 7) ellerinizi tekrar tekrar yıkayın 8) mutfağınızın temizliği konusunda son derece titiz olun 9) yiyeceklerinizi tüm hayvanlardan (sinek, fare, böcek...) koruyun 10) kesinlikle güvenilir su kullanın

37 Sinonimleri:Amoeba coli Endamoeba coli E. hominis Löschia coli
Entomoeba coli Sinonimleri:Amoeba coli Endamoeba coli E. hominis Löschia coli Counicilmonia laflevri  İnsan barsağında 5 morfolojik şekli var Çapı: mikron bazen mikron Entomoeba coli Sinonimleri: Amoeba coli Endamoeba coli E. hominis Löschia coli Counicilmonia laflevri İnsan barsağında 5 morfolojik şekli var Çapı: mikron bazen mikron Endoplazmada köpük görünüşünde besin kofulu Eritrositleri fagosite etmesi çok nadir Ektoplazma ince Nukleus zarının altında kromatin tanecikleri Nukleus ortasında eksantrik karyozom, linin iplikçikleri Küt ve geniş yalancı ayak İkiye bölünerek çoğalır.

38 Endoplazmada köpük görünüşünde besin kofulu
Eritrositleri fagosite etmesi çok nadir Ektoplazma ince Nukleus zarının altında kromatin tanecikleri Nukleus ortasında eksantrik karyozom, linin iplikçikleri Küt ve geniş yalancı ayak İkiye bölünerek çoğalır. Entomoeba coli Sinonimleri: Amoeba coli Endamoeba coli E. hominis Löschia coli Counicilmonia laflevri İnsan barsağında 5 morfolojik şekli var Çapı: mikron bazen mikron Endoplazmada köpük görünüşünde besin kofulu Eritrositleri fagosite etmesi çok nadir Ektoplazma ince Nukleus zarının altında kromatin tanecikleri Nukleus ortasında eksantrik karyozom, linin iplikçikleri Küt ve geniş yalancı ayak İkiye bölünerek çoğalır.

39 Kist oluşumu sırasında nukleus 10-33 mikron olarak 8 veya fazlanukleus
Besin yoluyla alınan kist barsakta kist duvarından çıkar -Çok nukleuslu metakist -         Metakistin sitoplazması nukleus sayısında bölünür. -         Metakistik Trofozoit Patogenez ve klinik belirtileri yok Endolimax nana Trofozoit şekli küçük 6-15 mikron barsak boşluğunda zararsız. Kist oluşumu sırasında nukleus mikron olarak 8 veya fazlanukleus Besin yoluyla alınan kist barsakta kist duvarından çıkar -Çok nukleuslu metakist -         Metakistin sitoplazması nukleus sayısında bölünür. -         Metakistik Trofozoit Patogenez ve klinik belirtileri yok Endolimax nana Trofozoit şekli küçük 6-15 mikron barsak boşluğunda zararsız.

40