TRAFİK VE ÇEVRE.

... konulu sunumlar: "TRAFİK VE ÇEVRE."— Sunum transkripti:

1 TRAFİK VE ÇEVRE

2 GENEL TANIMLAR

3 GENEL TANIMLAR TRAFİK : Yayaların, hayvanların ve araçların karayolları üzerindeki hal ve hareketleridir. KARAYOLU (YOL): Trafik için , kamunun yararlanmasına açık olan arazi şeridi, köprüler ve alanlardır. GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜ : Görev sırasında, belirli araç sürücülerinin can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak şartı ile trafik kısıtlama veya yasaklarına bağlı olmamalıdır. GEÇİŞ HAKKI : Yayaların ve araç kullananların diğer yaya ve araç kullananlara göre, yolu kullanmak sırasındaki öncelik hakkıdır. DURMA : Her türlü trafik zorunlulukları (kırmızı ışık, yetkililerin dur işareti, yol kapanması gibi- nedeni ile aracın durdurulmasıdır. DURAKLAMA : Trafik zorunlulukları dışında araçların insan indirmek ve bindirmek amacı ile kısa bir süre için durdurulmasıdır. PARKETME :  Araçların, durma ve duraklaması gereken haller dışında bırakılmasıdır. TRAFİK KAZASI : Karayolu üzerinde hareket halinde olan bir veya birden fazla aracın karıştığı ölüm, yaralanma ve zararla sonuçlanmış olaydır. MÜLK : Devlete, kamuya, gerçek yada tüzel kişilere ait olan taşınmaz mallardır.

4 YERLEŞİM YERİ (BİRİM) : Kendisine ulaşan karayolları üzerinde sınırının, başlangıç ve bitimi bir işaret levhası ile belirlenmiş olan yerleşme, çalışma ve barıma amacı ile insanların yararlandıkları yapı ve tesislerin bir arada bulunduğu ve karayolu trafiğine etkileri tespit edilmiş olan il, ilçe, köy veya mezra gibi yerlerdir. ARAÇ : Karayollarında kullanılabilen, motorlu, motorsuz ve özel amaçlı taşıtlar ile iş makineleri ve lastik tekerlekli traktörlerin genel adıdır. TAŞIT : Karayolunda insan, hayvan ve yük taşımaya yarayan araçlardır. SÜRÜCÜ : Karayolunda, motorlu veya motorsuz bir aracı sevk ve idare eden kişidir. ŞOFÖR : Karayolunda, ticari olarak tescil edilmiş bir motorlu taşıtı süren kişidir. YOLCU : Aracı kullanan sürücü ile hizmetliler dışında araçta bulunan kişilerdir. HİZMETLİ : Araçlarda, sürücü hariç, araç veya taşıma hizmetlerinde süreli veya süresiz çalışan kişiler ile iş makinelerinde sürücülerden gayri kişilerdir. YAYA : Araçlarda bulunmayan, karayolunda hareketsiz veya hareket halinde bulunan insanlardır. TRAFİK İŞARETLERİ : Trafiği düzenleme amacı ile kullanılan işaret levhaları, ışıklı ve sesli işaretler, yer işaretlemeleri ile trafik zabıtası veya diğer yetkililerin trafiği yönetmek için yaptıkları hareketlerdir. TRAFİKTEN MEN : Trafik zabıtasınca, bu Kanunda belirtilen hallerde araçla ilgili belgelerin alınması ve aracın belirli bir yere çekilerek trafikten alıkonulmasıdır.

5 KARAYOLU İLE İLGİLİ TANIMLAR

6 YAYA YOLU (Yaya kaldırımı) : Karayolunun taşıt yolu kenarı ile gerçek veya tüzel kişilere ait mülkler arasında kalan ve yalnız yayaların kullanımına ayrılmış olan kısımdır. BANKET : Yaya yolu ayrılmamış karayolunda, taşıt yolu kenarı ile şev başı veya hendek iç üst kenarı arasında kalan ve olağan olarak yayaların ve hayvanların kullanacağı, zorunlu hallerde de araçların faydalanabileceği kısımdır. PLATFORM : Karayolunun, taşıt yolu (kaplama) ile yaya yolu  (kaldırım) veya banketinden oluşan kısımdır. ANAYOL : Ana trafiğe açık olan ve bunu kesen karayolundaki trafiğin bu yolu geçerken veya bu yola girerken, ilk geçiş hakkını vermesi gerektiği işaretlerle belirlenmiş karayoludur. TALİ YOL : Genel olarak üzerindeki trafik yoğunluğu bakımından bağlandığı yoldan daha az önemde olan yoldur. TEHLİKELİ EĞİM : Araçların emniyetle seyrine devam için, vites küçültmeyi gerektiren uzunluk veya açıdaki yol eğimidir. KAVŞAK : İki veya daha fazla karayolunun kesişmesi veya birleşmesi ile ortak alandır. KAVŞAK ORTAK ALANI : Kavşaklarda, kavşağı teşkil eden kollardan ayrı ayrı yaklaşıldığında, kavşaktaki geometrik veya fiziki değişikliğin başladığı çizgiler ile çevrelenmiş alandır.

7 İKİ YÖNLÜ KARAYOLU : Taşıt yolunun her iki yönündeki taşıt trafiği için kullanıldığı karayoludur.
TEK YÖNLÜ KARAYOLU : Taşıt yolunun yalnızca bir yöndeki taşıt trafiği için kullanıldığı karayoludur. BÖLÜNMÜŞ KARAYOLU : Bir yöndeki trafiğe ait taşıt yolunun bir ayırıcı ile belirli şekilde diğer taşıt yolundan ayrılması ile meydana gelen karayoludur. ERİŞME KONTROLLÜ KARAYOLU (Otoyol-Ekspres yol): Özellikle transit trafiğe tahsis edilen, belirli yerler ve şartlar dışında giriş ve çıkışın yasaklandığı, yaya, hayvan ve motorsuz araçların girmediği, ancak, izin verilen motorlu araçların yararlandığı ve trafiğin özel kontrole tabi tutulduğu karayoludur. GEÇİŞ YOLU : Araçların bir mülke girip çıkması için yapılmış olan yolun karayolu üzerinde bulunan kısmıdır BAĞLANTI YOLU : Bir kavşak yakınında karayolu taşıt yollarının birbirine bağlanmasını sağlayan, kavşak alanı dışında kalan ve bir yönlü trafiğe ayrılmış olan karayolu kısmıdır. TAŞIT YOLU (Kaplama): Karayolunun genel olarak taşıt trafiğince kullanılan kısmıdır. BİSİKLET YOLU : Karayolunun, sadece bisikletlerinin kullanmalarına ayrılan kısımdır.

8 OKUL GEÇİDİ : Genel olarak okul öncesi, ilk öğretim ve orta dereceli okulların çevresinde özellikle öğrencilerin geçmesi için, taşıt yolundan ayrılmış ve bir trafik işareti ile belirlenmiş alandır. YAYA GEÇİDİ : Taşıt yolunda, yayaların güvenli geçebilmelerini sağlamak üzere, trafik işaretleri ile belirlenmiş alandır.

9 ÜST GEÇİT : Karayolunun, diğer bir karayolu veya demiryolunu üstten geçmesini sağlayan yapıdır.

10 DEMİRYOLU GEÇİDİ (Hemzemin Geçit) : Karayolu ile demiryolunun aynı seviyede kesiştiği bariyerli veya bariyersiz geçitlerdir. ADA : Yayaların geçmesi ve durmalarına, taşıtlardan inip binmelerine yarayan, trafik akımını ve trafik güvenliğini sağlama amacı ile yapılmış olan, araçların bulunamayacağı, koruyucu tertibatla belirlenmiş bölüm ve alandır. AYIRICI : Taşıt yollarını veya yol bölümlerini birbirinden ayıran, bir taraftaki taşıtların diğer tarafa geçmesini engelleyen veya zorlaştıran karayolu yapısı, trafik tertibatı veya gereçtir. ŞERİT : Taşıtların bir dizi halinde güvenle seyredebilmeleri ve taşıt yolunun ayrılmış bir bölümü veya boyuna işaretlemelerle ayrılmamış olsa bile motorlu araç dizisinin hareketine yeterli genişlikte olmak şartıyla taşıt yolunu bölünebileceği boyuna dilimlerin herhangi biridir.

11 DURAK : Kamu hizmeti yapan yolcu taşıtlarının yolcu ve hizmetlileri bindirmek, indirmek gayesiyle duraklamaları için işaretlerle belirlenmiş yerdir. GARAJ : Araçların genellikle uzun süre durmaları için kullanılan bakım ve servisinin de yapılabileceği kapalı veya açık olan yerlerdir. PARKYERİ (Otopark) : Araçların park etmesi için kullanılan açık veya kapalı alandır. KARAYOLU ÜZERİ PARKYERİ : Taşıt yolundaki veya buna bitişik alanlardaki park yeridir. KARAYOLU DIŞI PARKYERİ : Karayolu sınır çizgisi dışında olan ve bir geçiş yolu veya servis yolu ile taşıt yoluna bağlanan park yeridir.

12 TERMİNAL : İnsan veya eşya taşımalarında araçların indirme, yükleme, boşaltma, aktarma yaptıkları ve ayrıca bilet satışı ile bekleme, haberleşme, şehir ulaşımı ve benzeri hizmetlerin de sağlandığı yerdir. SERVİS İSTASYONU : Araçların bakım, onarım ve servislerin yapıldığı açık veya kapalı yerdir. AKARYAKIT İSTASYONU : Araçların esas itibariyle akaryakıt, yağ, basınçlı hava, ve yedek malzeme ihtiyaçları ile ayrıca, kişilerin ilk yardım ihtiyaçlarının da sağlandığı yerdir. MUAYENE İSTASYONU : Araçların niteliklerini tespit ve kontrol edebilecek cihaz ve personel bulunan ve teknik kontrolü yapılan yerdir. ARAÇ TARTI İSTASYONU : Araçların yüklü veya yüksüz olarak sabit veya taşınabilir cihazlarla tartıldığı yerdir

13 ARAÇLARA İLİŞKİN TANIMLAR

14 OTOMOBİL : Yapısı itibariyle, sürücüsünden başka en çok yedi oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu taşıttır. Bunlardan taksimetre veya tarife ile yolcu taşıyanlara "taksi otomobil", adam başına ücretle yolcu taşıyanlara "dolmuş otomobil" denir. MİNİBÜS : Yapısı itibariyle, sürücüsünden başka sekiz ile ondört oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu taşıttır. OTOBÜS : Yapısı itibariyle sürücüsünden başka en az onbeş oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu taşıttır. Troleybüsler de bu sınıfa girerler. KOMYONET : İzin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3500 Kg.'ı geçmeyen ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu taşıttır. KAMYON : İzin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3500 kg.'dan fazla olan ve yük taşımak için imal edilmiş motorlu taşıtlardır. ÇEKİCİ : Römork ve yarı römorkları çekmek için imal edilmiş olan yük taşımayan motorlu taşıttır. ARAZİ TAŞITI : Karayollarında yolcu veya yük taşıyabilecek şekilde imal edilmiş olmakla beraber, bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilen motorlu taşıttır.

15 MOTOSİKLET : İki veya üç tekerlekli sepetli veya sepetsiz motorlu taşıttır.
MOTORLU BİSİKLET : Silindir hacmi 50 santimetre küpü geçmeyen, içten patlamalı motorla donatılmış ve imal hızı saatte km'den az olan bisiklettir. BİSİKLET : En çok üç tekerleği olan ve üzerinde bulunan insanın adale gücü ile pedal veya el ile tekerleği döndürmek suretiyle hareket eden ve yolcu taşımalarında kullanılmayan motorsuz taşıttır. LASTİK TEKERLEKLİ TRAKTÖR : Belirli şartlarda römork ve yarı römork çekebilen, ancak ticari amaçla taşımada kullanılmayan tarım aracıdır. İŞ MAKİNELERİ : Yol inşaat makineleri ile benzeri tarım, sanayi, bayındırlık, milli savunma ile çeşitli kuruluşların iş ve hizmetlerinde kullanılan, iş amacına göre üzerine çeşitli ekipmanlar monte edilmiş, karayolunda insan, hayvan, yük taşımasında kullanılmayan motorlu araçlardır. ÖZEL AMAÇLI TAŞIT : Özel amaçla insan veya eşya taşımak için imal edilmiş olan ve itfaiye, cankurtaran, cenaze, radyo, sinema, televizyon, kütüphane, araştırma araçları çekmek veya taşımak, kaldırmak gibi özel işlerde kullanılan motorlu araçtır. OKUL TAŞITI : Genel olarak okul öncesi, ilköğretim ve orta dereceli okulların öğrencileri ile sadece gözetici ve hizmetlilerin taşınmalarında kullanılan taşıttır.

16 KAMU HİZMETİ TAŞITI : Kamu hizmeti için yük veya taşıması yapan bütün taşıtlardır.
PERSONEL SERVİS TAŞITI : Herhangi bir kamu ve kuruluşu veya özel veya tüzel kişilerin personelini bir akit karşılığı taşıyan şahıs veya şirketlere ait minibüs ve otobüs türündeki ticari araçlardır. Kamu kurum ve kuruluşları ile özel ve tüzel kişilere ait araçların kendi personelini veya yolcusunu taşıma işi bu tanımın kapsamına girmez. UMUM SERVİS ARACI : Okul taşıtları ile personel servis araçlarının birlikte değerlendirilmesidir. KAMP TAŞITI : Yük taşımasında kullanılmayan, iç dizayn tatil yapmaya uygun teçhizatlarla donatılmış, hizmet edebileceği kadar yolcu taşıyabilen motorlu taşıttır. RÖMORK : Motorlu araçla çekilen insan veya yük taşımak için imal edilmiş motorsuz taşıttır. YARI RÖMORK : Bir kısmı motorlu taşıt veya araç üzerine oturan, taşıdığı yükün ve kendi ağırlığının bir kısmı motorlu araç tarafından taşınan römorktur. HAFİF RÖMORK :  Azami yüklü ağırlığı 750 kg.'ı geçmeyen römork veya yarı römorktur.

17 TAŞIT KATARI : Karayolunda bir birim olarak seyretmek üzere birbirine bağlanmış taşıttır.
TAŞIMA SINIRI (Kapasite) : Bir aracın güvenle taşıyabileceği en çok yük ağırlığı veya yolcu ve hizmetli sayısıdır. GABARİ : Araçların, yüklü veya yüksüz olarak karayolunda güvenli seyirlerini temin amacı ile uzunluk genişlik ve yüksekliklerini belirleyen ölçüdür. (Genişlik:2,5 m ; Yükseklik:4 m) AZAMİ AĞIRLIK : Taşıtın güvenle taşıyabileceği azami yükle birlikte ağırlığıdır. YÜKSÜZ AĞIRLIK : Üzerinde insan veya eşya (yük- bulunmayan ve akaryakıt deposu dolu olan bir aracın taşınması zorunlu alet, edevat ve donatımı ile birlikte toplam ağırlığıdır. YÜKLÜ AĞIRLIK : Bir taşıtın yüksüz ağırlığı ile taşımakta olduğu sürücü, hizmetli, yolcu ve eşyanın ağırlığıdır. DİNGİL AĞIRLIĞI : Araçlarda aynı dingile bağlı tekerleklerden, karayolu yapısına aktarılan ağırlıktır. (Tek dingil: 10 ton, iki dingil 18 ton) AZAMİ DİNGİL AĞIRLIĞI : Araçların karayolu yapılarından güvenle ve yapıya zarar vermeden geçebilmeleri için saptanan toplam ağırlıktır.

18 Trafik işaret ve levhalarının tanımı
Trafik işaret ve levhaları, yetkililer tarafından yolu kullananlara yol ve çevresinin genel karakteristikleri hakkında gerekli görülen ikaz ve tavsiyelerin yazı ve sembol halindeki mesajlarla aktarılmasını sağlar. Yol işaretlerinin amacı; yol güvenliği, sürüş hızı, yol kapasitesi, sürücü konforu ve rahatlığı olarak tanımlanan yol ağının servis kalitesini iyileştirmektir. Trafik işaretlerinin gerekliliği ve karakteristikleri düşünüldüğünde ulaşılan sonuç; amaçlardan önemli olanına göre değişebilmektedir. Yolu kullananları ikaz edici mahiyetteki trafik işaret ve levhaları; yolda yaklaşan bir tehlikeyi önceden belirtir ve böylece yolu kullananlar tehlikeyi görmeden dahi varlığını önceden algılamış olurlar. Trafiği tanzim edici işaretler ise, genellikle trafik mevzuatının getirmiş olduğu yasaklayıcı ve kısıtlayıcı hükümleri yolu kullananlara aktarırlar. Bu yasaklayıcı ve kısıtlayıcı hükümler taşıtın hızı, varsa mecburi seyir yönü ve bazı özel kısıtlamaları ihtiva ederler. Bilgi levhaları yolu kullananlara seyahat sırasında kılavuzluk ederler; yolun dinlenme ve servis tesisleri ile benzeri çeşitli özellikleri hakkında gerekli bilgiyi iletirler.

19 bazı genel kurallar söz konusudur:
Trafik işaret ve levhaları, yolu kullananlara yol ve çevresinin genel karakteristikleri hakkında gerekli görülen uyarı ve önerilerin yazı ve semboller halinde mesajlarla aktarılmasını sağlar. Nizami bir şekilde kullanıldıkları takdirde, trafik işaret ve levhaları sürücü algı ve davranışına büyük ölçüde katkıda bulunurlar. Bu nedenle trafik işaretlerinin tesisinde ve montajında bazı genel kurallar söz konusudur:

20 Standart olmayan işaret ve tesisler kullanılmamalıdır.
Standart olmayan işaret ve tesisler kullanılmamalıdır. • Trafik işaret ve levhalarının uygun bir kararla kullanılması ve bunların sayısının sınırlandırılması gerekir aksi takdirde işaretlerin fazla sayıda kullanılması, inandırıcılıklarını ve etkinliklerini yitirmelerine neden olur. Bu bakımdan, trafik kontrol elemanları mümkün olduğu kadar az fakat gerektiği kadar çok olmalıdır. • Trafik işaretleri ve tesisleri, trafik güvenliği için büyük anlam ifade eder. Öyle tesis edilmeli ve bakımları öyle yapılmalıdır ki gece-gündüz hareket halindeki araçtan rahatça tanınıp anlaşılabilmelidir. • Trafik işaretleri ve tesislerinin amaca uygunluğu, yörenin yabancıları tarafından test edilmelidirler. Yani, işaretleme yöreyi bilenlere göre değil, yörenin yabancılarına zorluk çıkarmayacak şekilde yapılmalıdır

21 trafik işaretlerinin bazı teknik dayanaklarından söz etmek gereklidir:
• Bir ihtiyacı karşılıyor olmalı, • Yeterince dikkat çekici olmalı, • Basit ve anlamı açık olmalı, • Saygı ve itibar ediliyor olmalı, • Kolay okunabilir olmalı, • işaret ile verilen emrin yerine getirilebilmesi için kullanıcıya yeterli zamanı tanıyor olmalıdır.

22 Trafik işaret ve Levhalarının Sınıflandırılması
Trafik işaret levhaları aşağıdaki belli baslı ana gruplardan oluşmaktadır. I. Tehlike uyarı işaretleri (T-Grubu) II. Trafik tanzim işaretleri a) Öncelik bildiren trafik işaret ve levhaları b) Yasaklama ve kısıtlama bildiren trafik işaret ve levhaları c) Mecburiyet bildiren trafik işaret ve levhaları III. Bilgi işaretleri (B-Grubu) a) Kavsak öncesi yön levhaları b) Diğer yön levhaları c) Yer ve sınır levhaları d) Meskun mahal isim levhaları e) Coğrafi bilgi levhaları f) Karayolları teşkilatına ait bilgi levhaları g) Uzaklık levhaları h) Diğer bilgi levhaları IV. Durma ve park etme işaretleri (P-Grubu) V. Yapım bakım onarım işaretleri (YB- Grubu) VI. Paneller (PL-Grubu)

23 TRAFİK İŞARETLERİ Trafik Görevlisinin İşaretleri
Işıklı Trafik İşaretleri Yol Çizgileri Yol Üstü Çizgileri Diğer İşaretleme Elemanları

24 TRAFİK İŞARETLERİ 1- Trafik görevlisinin işaretleri
2- Işıklı trafik işaretleri 3- Trafik işaret levhaları 4- Yol çizgileri 5- Diğer işaretleme elemanları Trafik işaretlerinin bu sıralaması aynı zamanda bunlara uymadaki öncelik sıralamasıdır. Sesli veya yazılı ışıklar; araç trafiğine göre yayaların hareketlerini düzenleyen ışıklar olup yayalara hitap eder.

25 GÖREVLİ KİŞİLERİN TRAFİĞİ YÖNETME HAREKETLERİ

26 Yolun Trafiğe Açık Olması Hali Trafik polisi veya görevli kişilerin duruş pozisyonuna göre yan tarafındaki (kollar yönünde) yollar trafiğe açıktır.Görevlinin bu durumda her iki kolu veya tek kolu yere paralel bir şekilde açık olabileceği gibi kollardan birisi veya her ikisi birden aşağıya bırakmış olması talimatın anlamını değiştirmez.

27 Yolun Trafiğe Kapalı Olması Hali
Trafik polisi veya görevli kişilerin ön ve arka cephelerinde kalan yollar trafiğe kapalıdır. Bu durumda kollarının her ikisi veya birisi yanlara açılmış olması veya kollarının kapalı olması bu talimatın anlamını değiştirmez.

28

29

30 Yolun Bütün Yönlere Kapalı Olması Hali
Trafik polisi kollarından birini yukarıya kaldırmış, diğerini aşağıya bırakmış pozisyonda yollar bütün yönlere kapalıdır yani daha önce trafiğe açık olan yolların kapanacağı ve kapalı olan yolların açılacağı anlamına gelir.Araç sürücülerinin trafik polisinin vereceği ikinci talimata kadar beklemeleri zorunludur.

31

32

33 Araç Durdurma işareti (sağa ve sola)
Araç Sürücülerini sağa ve sola yanaştırılarak durdurulması, için verilen işarettir. -Trafiği Hızlandırma işareti; trafik polisi veya görevli kişi sağ yada sol kolum, yere paralel olacak şekilde dirsekten kırmak suretiyle yukarıya kaldırıp yere paralel hale getirir. bu hareketin seri şekilde yapılması o yönde akan trafiğin hızlanması talimatını verir.

34 Trafiği yavaşlatma işareti
trafik polisi veya görevli kişi yavaşlatmak istediği yöne cephesi dönük olacak şekilde sağ veya sol kolunu omuzdan yere paralel oluncaya kadar kaldırıp 45’ ile 900 arasında sallar Bu hareketi seri yapılması o yönde akan trafiğin yavaşlatılması talimatını verir.

35 yolu kullananlara görsel anlamda beden işareti vermenin yanı sıra, düdük çalarak SESLİ-İŞİTSEL işaret de verebilir Trafik polisinin DUR işareti vermesi durumuda serbest olan diğer eliyle, düdüğünü uzun, güçlü ve kesiksiz olarak çalması da dur anlamınadır Trafik polisinin HIZLAN işaret vermesi durumunda serbest olan diğer eliyle, düdüğünü KISA-KISA uzun süreli veya güçlü olarak çalışası da HIZLAN anlamındadır.

36 Devlet büyüklerinin ve teşkilat men suplarının geçişlerinde Trafik görevlileri selam vermez. Sağa veya sola yön gösteren trafik görevlisi; beyaz eldiven giymeli, kılık kıyafet temiz olmalıdır. 

37 Gece Dönüş İşareti

38 Gece Geç İşareti

39 Gece Dur İşareti

40 Yön Tayini Sola

41 Trafik Akımını Kesme İşareti

42

43

44

45 Trafik Görevlisinin İşaretleri Genel Tekrar
a- Trafik görevlisinin her iki kolunu veya sağ veya sol kollarından birini yere paralel olarak yana açtığı durumda; kollar doğrultusundaki araçlara  geç, ön ve arka doğrultusundaki araçlara dur demektir. b- Trafik görevlisinin sağ veya sol kolundan birini havaya kaldırması durumunda, bütün yönlerdeki araçlara  dur  demektir. Yani bütün yollar trafiğe kapalıdır. c- Görevli kişinin kırmızı ışığı sallaması, ışığı yönelttiği doğrultudaki karayolunu kullananlar için  dur demektir. d- Görevli kişinin kısa sesli tek veya fasılalı düdük işareti uyarma, uzun sesli tek veya fasılalı düdük işareti dur demektir. e- Trafiği hızlandırma işareti; Trafik polisi, hızlandırmak istediği yöne sol yada sağ yanı dönük olarak, o yönde bulunan kolunu yere paralel olacak şekilde ve dirsekten kırmak suretiyle eline kadar olan kısmı yukarıya kaldırıp, tekrar yere paralel hale getirir. f- Trafiği yavaşlatma işareti; Trafik polisi, yavaşlatmak istediği yöne cephesi dönük durur ve sağ yada sol kolunu (trafiğin akış yönüne göre- omuzdan, yere paralel oluncaya kadar kaldırıp 45 derece ile 90 derece arasında seri olarak yavaş yavaş sallar.

46 Işıklı Trafik İşaretleri
a- Kırmızı Işık: Aksini gösteren bir işaret yoksa hiçbir yöne hareket edilmez. b- Kırmızı - Sarı Işık: Yol trafiğe açılmak üzeredir, harekete hazırlanılır. c- Yeşil Işık: Yol trafiğe açıktır, aksine bir işaret yoksa durmadan geçilir. d- Sarı ışık: Yol trafiğe kapanmak üzeredir, emniyetle duramayacak kadar yaklaşmış olan araçlar geçebilir, diğer araçlar durmak zorundadır. e- Fasılalı Yanıp Sönen Sarı Işık: Uyarı anlamındadır. Bu yerin yavaş ve dikkatli geçilmesini bildirir. f- Fasılalı Yanıp Sönen Kırmızı Işık: Mutlak duruş yapılmasını ve gidilecek yolun açık ve müsait olduğu görüldükten sonra yeniden hareket edilmesini bildirir. g- Işıklı Oklar: Dönüşleri düzenler. Ok yönünde dönüş yapacak olan sürücülerin ışıklı okun yeşil yanmasını beklemelerini bildirir. h- Yazılı ve sesli ışık: Araç trafiğine göre yaya trafiğini düzenler ve yayalara hitap eder.

47 Yol Çizgileri a- Kesik yol çizgileri: Trafik kurallarına uymak şartıyla sürücülerin, yol ve trafik durumuna uygun olduğunda, öndeki araçları geçmek için şerit değiştirebileceğini gösterir. b- Devamlı yol çizgileri: İki şerit ve iki yönlü karayolunda, dönemeç tepe üstü, kavşak yaya ve okul geçidi, demiryolu geçidi, dar köprü ve tünel gibi yerlerin yaklaşımında şerit değiştirilemeyeceğini ve öndeki araçların geçilemeyeceğini belirler.

48 c- Devamlı ve kesik yol çizgileri: Yan yana çizilmiş devamlı ve kesik yol çizgilerinin bulunduğu yerlerde sürücüler, manevra başlangıcında kendilerine en yakın olan çizginin anlamına göre davranırlar. d- Yan yana iki devamlı çizgi(Paralel devamlı çizgi): Bu çizgi, yolu bölünmüş yol durumuna getirdiğinden bu çizgi boyunca karşı yönün kullandığı şeritlere girilmez e- Yön Okları: Özellikle kavşak yaklaşımlarında gidilecek veya dönülecek yöne göre zamanında uygun şeride girilmesini gösteren çizgilerdir.

49 f- Yaya Geçidi Çizgileri: Yayaların karşıdan karşıya güvenle geçmelerini sağlamak amacıyla taşıt yolu üzerine çizilen çizgilerdir. g- Park Yeri Çizgileri: Araçların duracakları yerleri belirlemek amacıyla park yerlerine çizilen çizgilerdir. h- Azami Hız Sınırı: Taşıt yolu üzerine yazılan sayılar bu yol kesimindeki azami hızı gösterir. ı- Park Yasağı Çizgileri: Park etmenin yasaklandığı kesimlerde bordür taşlarına veya kaplama üzerine çizilen çizgilerdir.

50 TRAFİK İŞARET LEVHALARI

51 TRAFİK UYARI LEVHALARI

52 Anayol-Tali Yol Kavşağıİleride, anayol ile kesişen tali yol kavşağının bulunduğunu bildirir. Hız azaltılır, tali yollardaki araçlara dikkat edilerek geçilir.

53 Anayol-Tali Yol Kavşağıİleride, anayolla sağdan birleşen tali yol kavşağı bulunduğunu bildirir. Hız azaltılır, tali yoldaki araçlara dikkat edilerek geçilir.

54 Anayol-Tali Yol Kavşağı
İleride, anayolla soldan birleşen tali yol kavşağı bulunduğunu bildirir. Hız azaltılır, tali yoldaki araçlara dikkat edilerek geçilir.

55 Bisiklet Geçebilir İleride, bisikletlilerin karayolunu kesip yol eksenine dik olarak karşıya geçebileceklerini bildirir. Bu durum gözetilerek seyredilir.

56 Deniz veya Nehir Kıyısında Biten Yol
Karayolunun bir nehir, göl ve başka bir deniz kıyısına gittiğini bildirir. Kıyıya paralel başka bir yola dönülmesi ve kıyıda son bulması mümkündür. Yavaşlanıp durulur, yol durumuna göre hareket edilir

57 Dikkat! Tehlike uyarı işaretleriyle bildirilen tehlikeler dışında kalan diğer tehlikeleri bildirir. Bu tehlikelerin ne olduğu ilave bir panel levha ile belirtilir. ( Figüre malzeme, düşük banket, kanal vs. ). Bildirilen tehlikeye dikkat edilerek seyredilir.

58 Dönel Kavşak Yaklaşımı İleride, trafiğin bir ada etrafında döndürülmek suratiyle diğer yollara dağıtıldığı dönel kavşak bulunduğunu bildirir. Kavşağa yaklaşırken hız azaltılır, ilk geçiş hakkı dönel kavşak içindeki araçlara verilir.

59 Dönüş Adası Ek Levhası Ana trafik akımından sağa dönüşle ayrılan trafiği korumak amacıyla düzenlenen dönüş aralarında ve benzerlerinde kullanılan, ileri ve sağa mecburi yön veya sağa ve sola mecburi yön levhalarının anlamını ve etkinliğini arttırır.

60 Ehli Hayvanlar Geçebilir
Hayvan sürülerinin yol eksenine dik olarak karşıya geçme ihtimalinin bulunduğunu bildirir. Bu duruma dikkat edilerek seyredilir.

61 Engel İşareti Yapım, bakım ve onarım yapılan yol kesimlerinde, trafiğe kapalı şerit veya şeritleri bildirir. Bu kesimlerden geçerken diğer işaretlerle bildirilen ve konulan yasaklama ve kısıtlamalara uyulur.

62 Gevşek Malzemeli Zemin
Yolun bu kesiminde gevşek satıh malzemesinin trafik altında fırlatılma ihtimalinin bulunduğunu bildirir. Hız azaltılır ve diğer araçları takip mesafesi arttırılır.

63 Gevşek Şev Yarma şevden yol üzerine akmış veya düşmüş malzeme bulunabileceğini bildirir. Bu duruma dikkat edilerek seyredilir.

64 Havaalanı (Alçak Uçuş)
Havaalanı yakınındaki karayolu üzerinde uçakların iniş veya kalkış sırasında alçaktan uçtuklarını bildirir

65 İki Taraftan Daralan Kaplama
İleride daimi(köprü, menfez gibi) veya arıza nedeniyle kaplamanın heriki taraftan daralmış olduğunu bildirir. Hız azaltılır, diğer işaretlerle bildirilen hususlara (geçme yasağı, hız kısıtlanması, karşıdan geçene yol ver gibi) uyulur.

66 İki Yönlü Trafik Genel olarak bölünmüş bir yoldan, iki yönlü ve iki şeritli yol kesimine yaklaşıldığını bildirir. Normalde tek yönlü bir yolun geçici olarak iki yönlü trafiğe açılmış olduğunu da gösterir. Diğer işaretlerle konulmuş olan yasaklama ve kısıtlamalara uyulur.

67 Işıklı İşaret Cihazı Işıklı trafik işaret cihazlarıyla kontrollü (sinyalize) bir kavşağa yaklaşıldığını bildirir. Kavşaktaki şartlara uyulacak şekilde dikkatle yaklaşılır.

68 Kasisli Köprü Yaklaşımı
İleride, kaplama seviyesiyle köprü seviyesi arasındaki kot farkı nedeniyle, bir kasisin bulunduğunu bildirir. Hız azaltılır, diğer işaretlerle bildirilen hususlara uyulur, köprüye uygun bir hızla gidilir.

69 Kasisli Yol İleride hendek, kasis, tümsek gibi yol yüzeyi arızalarının bulunduğunu bildirir. Jız azaltırlır, arızalı yol kesimi uygun bir hızla geçilir.

70 Kavşak ve Geçit Yaklaşım LevhalarıLevhaların üzerinde belirtilen mesafeler sonunda, bir kavşak veya demiryolu geçidi bulunduğunu bildirir. Hız azaltılır, kavşakta veya demiryolu geçidinde ilgili diğer levhalarda açıklandığı şekilde hareket edilir.

71 Kaygan YolYağmur, kar, buz ve benzeri sebeplerle yolun kaygan hale geldiğini bildirir. Hız azaltılır, bu kesimde etkili fren yapılmaz, direksiyon sert şekilde kırılmaz. (Kayganlık nedeni levhanın altında belirtilmiş olmalıdır.)

72 Kontrollü Demiryolu Geçidi
İleride, bariyer veya benzeri bir teçhizatla kontrollü demiryolu geçidi (hemzemin geçidi) bulunduğunu bildirir. Hız azaltılır, diğer işaretlerle konulmuş olan yasaklama ve kısıtlamalara uyulur. Demiryoluna gelince ışıklı ve sesli talimatın vereceği DUR emrinde durulur.

73 Kontrolsüz Demiryolu Geçidi
İleride, bariyer veya benzeri bir teçhizatla kontrollü olmayan demiryolu geçidi (hemzemin geçidi) bulunduğunu bildirir. Hız azaltılır, diğer işaretlerle konulmuş olan yasaklama ve kısıtlamalara uyulur. Demiryoluna gelince durulur, demiryolu kontrol edildikten sonra geçilir.

74 Kontrolsüz Demiryolu Geçidi En Az İki Hatİki veya daha fazla hatlı demiryolu geçidine gelindiğini ve ilk geçiş hakkının demiryolu taşıtlarına verilmesi gerektiğini bildirir.

75 Kontrolsüz Demiryolu Geçidi Tek HatTek hatlı bir demiryolu geçidine gelindiğini ve ilk geçiş hakkının demiryolu taşıtlarına verilmesi gerektiğini bildirir.

76 Kontrolsüz Kavşakİleride, polis veya ışıklı trafik işaret cihazıyla kontrollü olmayan kavşağın bulunduğunu bildirir. Kavşağa yaklaşırken hız azaltılır, ilk geçiş hakkına uyulur.

77 Köprü Yaklaşım Levhası (Sağ-Sol)Köprüye gelindiğini bildirir
Köprü Yaklaşım Levhası (Sağ-Sol)Köprüye gelindiğini bildirir. Köprünün sağ ve sol korkuluğuna monte edildiği için genişliği hakkında bilgi verir. Köprü korkuluğunun görünmesini sağlar.

78 Okul GeçidiOkul geçidine yaklaşıldığını bildirir
Okul GeçidiOkul geçidine yaklaşıldığını bildirir. Hız azaltılır, geçme yasağına uyulur, geçitten geçen veya geçmek üzere olan öğrencilere ilk geçiş hakkı verilir.

79 Refüj (Ayırıcı) Başı Ek LevhasıBölünmüş yollarda refüjde açılan aralıklarda, retüj başına koyulan “sağdan gidiniz” levhasının anlamını ve etkinliğini arttırır.

80 Sağa Tehlikeli Devamlı Virajlarİlki sağa olmak üzere tehlikeli devamlı virajlı yol kesimine girileceğini bildirir. Hız azaltılır, diğer işaretlerle konulmuş olan geçme yasağı, hız kısıtlaması, duraklama ve parketme yasağına uyulur.

81 Sağa Tehlikeli Virajİleride sağa dönemeçli bir yol kesimine yaklaşıldığını bildirir. Hız azaltılır, diğer işaretlerle konulmuş olan geçme yasağı, hız kısıtlaması, duraklama ve parketme yasağına uyulur.

82 Sağdan Anayola GirişBölünmüş yollarda ve köprülü kavşaklardaki tek yönlü olarak akan trafiğe, bağlantı yoluyla sağdan dahil olduğunu bildirir. Bağlantı yolundaki araçlara dikkat edilerek geçilir.

83 Sağdan Daralan Kaplamaİleride kaplamanın daimi ve arıza nedeniyle sağdan daralmış oldugunu bildirir. Hız azaltılır, diğer işaretlerle bildirilen hususlara uyulur.

84 Sola Tehlikeli Devamlı Virajlarİlki sola olmak üzere tehlikeli devamlı virajlı yol kesimine girileceğini bildirir. Hız azaltılır, diğer işaretlerle konulmuş olan geçme yasağı, hız kısıtlaması, duraklama ve parketme yasağına uyulur.

85 Sola Tehlikeli Virajİleride sola dönemeçli bir yol kesimine yaklaşıldığını bildirir. Hız azaltılır, diğer işaretlerle konulmuş olan geçme yasağı, hız kısıtlaması, duraklama ve parketme yasağına uyulur.

86 Soldan Anayola GirişBölünmüş yollarda ve köprülü kavşaklardaki tek yönlü olarak akan trafiğe, bağlantı yoluyla soldan dahil olduğunu bildirir. Bağlantı yolundaki araçlara dikkat edilerek geçilir.

87 Soldan Daralan Kaplamaİleride kaplamanın daimi ve arıza nedeniyle soldan daralmış oldugunu bildirir. Hız azaltılır, diğer işaretlerle bildirilen hususlara uyulur.

88 Tehlikeli Eğim (Çıkış)Çıkış eğimli yol kesimine girileceğini bildirir
Tehlikeli Eğim (Çıkış)Çıkış eğimli yol kesimine girileceğini bildirir. Çıkış eğimli kesimi rahat geçmek için uygun vitese geçilir, diğer işaretlerle bildirilen hususlara uyulur.

89 Tehlikeli Eğim (İniş)İniş eğimli yol kesimine girileceğini bildirir
Tehlikeli Eğim (İniş)İniş eğimli yol kesimine girileceğini bildirir. Hız azaltılır, iniş eğimli kesimi çıkışta kullanılan vitese inmek için uygun vitese geçilir.

90 Tehlikeli Viraj Yön LevhasıDaha önce tehlikeli viraj levhasıyla bildirilen ve görüş öesafesi kısa, yarıçapı dar olan dönemece girildiğini ve dönemecin yönünü bildirir. Olası tehlikelere karşı dikkatli olunmasını hatırlatır.

91 Tünel Yaklaşımıİleride bulunan tünele yaklaşıldığını bildirir
Tünel Yaklaşımıİleride bulunan tünele yaklaşıldığını bildirir. Hız azaltılır, diğer işaretlerle konulmuş olan yasaklama ve kısıtlamalara uyulur.

92 Vahşi Hayvanlar GeçebilirVahşi hayvanların yol eksenine dik olarak geçme ihtimalinin bulunduğunu bildirir. Bu duruma dikkat edilerek seyredilir.

93 Yandan RüzgarYol eksenine dik olarak esen rüzgarın, yoldaki trafiği etkileyebilecek şiddette olduğunu bildirir. Yarma, tünel ve orman çıkışları gibi yerlerde hız azaltılır, direksiyon sıkıca tutulur.

94 Yaya GeçidiYaya geçidine yaklaşıldığını bildirir
Yaya GeçidiYaya geçidine yaklaşıldığını bildirir. Hız azaltılır, geçme yasağına uyulur, geçitten geçen veya geçmek üzere olan yayalara ilk geçiş hakkı verilir.

95 Yolda Çalışma Yapım, bakım, onarım, asfalt ve benzeri çalışmaların yapıldığı yol kesimine yaklaşıldığını bildirir. Hız azaltılır, diğer işaretlerle konulmuş olan yasaklama ve kısıtlamalara uyulur.

96 TRAFİK TANZİM İŞARETLERİ

97 Karayolundan yararlananlara trafik düzen ve güvenliğini sağlamak yönünden, uymaları gerekli olan, yasaklama, kısıtlama ve mecburiyetleri bildiren levhalardır.

98 Ada Etrafında DönünüzDönel kavşak girişlerinde ada etrafında dönüş yönünü ve aksi işaretlenmedikçe ada etrafında dönüş halinde bulunan araçların ilk geçiş hakkına sahip olduğunu bildirir.

99 At Arabası GiremezAt arabalarının bu yola girmelerinin yasaklanmış olduğunu belirtir. At arabası sürücülerinin bu yola girmemeleri gerekir.

100 Azami Hız SınırlamasıBelirlenmiş olan azami hız limiti veya bu limitlerin altındaki hız limitlerini hatırlatır. Sürücülerin levhada belirtilen hız sınırlarını aşmamaları gerekir.

101 Bisiklet GiremezBisikletlerin bu yola girmelerinin yasaklanmış olduğunu belirtir. Bisiklet sürücülerinin bu yola girmemeleri gerekir.

102 Bütün Yasaklama ve Kısıtlamaların SonuDaha önce konulmuş olan bütün yasaklama ve kısıtlamaların sona erdiğini bildirir (Yapım, bakım, onarım yapılan yol kesimlerinde konulan birden fazla yasaklama ve kısıtlamalar gibi.)

103 Dingil Başına …. tondan Fazla Yük Düşen Taşıt GiremezDingil ağırlığı levhada belirtilen değerden fazla olan araçların bu yola girmelerinin yasaklanmış olduğunu belirtir. Dingil ağırlığı fazla olan araçları sürenlerin bu yola girmemeleri gerekir.

104 DurTali yoldan anayol kavşağına gelindiğini bildirir
DurTali yoldan anayol kavşağına gelindiğini bildirir. Kavşak gelişinde durulur. Anayoldan gelen araçlar varsa ilk geçiş hakkı onlara verildikten sonra, harekete geçilerek kavşağa girilir.

105 El Arabası GiremezEl arabalarının bu yola girmelerinin yasaklanmış olduğunu belirtir. El arabası sürenlerin bu yola girmemeleri gerekir.

106 Geçme Yasağı SonuDaha önce konulmuş olan geçme yasağının sona erdiğini bildirir. Sürücüler, bu levhadan sonra engel bir hal yoksa öndeki aracı geçebilirler.

107 Genişliği … metreden Fazla Olan Taşıt GiremezLevhada belirtilen ölçüden daha geniş olan araçların bu yola girmelerinin yasaklanmış olduğunu belirtir. Daha geniş araçları sürenlerin bu yola girmemeleri gerekir.

108 Gümrük - Durmadan Geçmek YasaktırGümrük teşkilatı bulunan sınır kapılarında ve karayollarındaki araçların gümrük kontrolü için durdurulması gereken diğer yerlerde, sürücülerin durmak mecburiyetinde olduklarını bildirir.

109 Her İki Yandan GidinizYolun gidişe ayrılan kısmı üzerinde refüj, ada veya sabit cisim bulunması halinde, bunların önüne konulan bu levha, refüjün, adanın veya sabit cismin her iki tarafından da gidilebileceğini bildirir.

110 Hız Kısıtlaması SonuYolun önceki bir kesiminde konulmuş olan hız kısıtlamalarının sona erdiğini bildirir. Sürücüler, bu levhadan sonra kullandıkları aracın cinsine göre hızlarını arttırabilirler.

111 İleri Mecburi YönKavşaklarda bazı yolların tek yönlü olması halinde veya servis yolu gibi geçici kullanıma açık kesimlerde, mecburen ileriye gidilmesini bildirir.

112 İleri ve Sağa Mecburi YönKavşaklarda sağa dönüşlerin dönüş adalarıyla korunmuş olması halinde veya servis yolu gibi geçici kullanıma açık kesimlerde, mecburen ileri ve sağa gidilmesini bildirir.

113 İleri ve Sola Mecburi YönKavşaklarda bazı yolların tek yönlü olması halinde veya servis yolu gibi geçici kullanıma açık kesimlerde, mecburen ileri ve sola gidilmesini bildirir.

114 Kamyon GiremezKamyonların bu yola girmelerinin yasaklanmış olduğunu belirtir. Kamyon sürücülerinin bu yola girmemeleri gerekir.

115 Kamyonlar İçin Geçme Yasağı SonuDaha önce kamyonlar için konulmuş olan geçme yasağının sona erdiğini bildirir. Kamyon sürücüleri, bu levhadan sonra engel bir hal yoksa öndeki araçları geçebilirler.

116 Kamyonlar İçin Öndeki Taşıtı Geçmek YasaktırBu levhanın hitap ettiği yönde seyreden kamyonların, önlerindekini geçmenin yasaklanmış olduğunu bildirir. Kamyon sürücülerin geçme yasağı sonuna kadar önlerindeki araçları geçmemeleri gerekir.

117 Karşıdan Gelene Yol Verİki yönlü taşıt yolunun daimi veya arıza nedeniyle (Köprü, menfez geçit, kayma, çökme gibi) iki aracın emniyetle geçemeyeceği şekilde dar olduğu yönlerde karşı yönden gelen araca geçiş kolaylığı sağlanmasını bildirir. Karşı yönden gelen araç dar kesimi geçtikten sonra, yola devam edilir.

118 Mecburi Asgari Hız : Otoyollarla ekspres yollarda trafiğin belirli bir hız limitinin altına inmeden kalkışını sağlamak amacıyla, levhada gösterilen hız limitinin altına inilemeyeceğini bildirir.

119 Mecburi Asgari Hız SonuDaha önce konulmuş olan mecburi asgari hız levhasıyla amaçlanan şartların sona erdiğini bildirir.

120 Mecburi Atlı YoluBir yolun tamamen veya belirli bir kısmının sadece atların kullanımına ayrılmış olduğunu, yolun bu kısmının diğer trafiğe kapalı olduğunu bildirir.

121 Mecburi Bisiklet YoluBir yolun tamamen veya belirli bir kısmının sadece bisikletlerin kullanımına ayrılmış olduğunu, yolun bu kısmının diğer trafiğe kapalı olduğunu bildirir.

122 Mecburi Yaya YoluBir yolun tamamen veya belirli bir kısmının sadece yayaların kullanımına ayrılmış olduğunu, yolun bu kısmının diğer trafiğe kapalı olduğunu bildirir.

123 Mopet GiremezMopetlerin (Motorlu Bisiklet) bu yola girmelerinin yasaklanmış olduğunu belirtir. Mopet sürücülerinin bu yola girmemeleri gerekir.

124 Motorlu Taşıt GiremezMotosikletler de dahil olmak üzere motorlu taşıtlarını bu yola girmelerinin yasaklanmış olduğunu belirtir. Motorlu taşıt sürücülerinin bu yola girmemeleri gerekir.

125 Motosiklet GiremezMotosikletlerin bu yola girmelerinin yasaklanmış olduğunu belirtir. Motosiklet sürücülerinin bu yola girmemeleri gerekir.

126 Motosiklet Dışında Motorlu Taşıt Trafiğine Kapalı YolYolun her iki yönde taşıt trafiğine kapatılmış olduğunu (motosiklet dışında) bildirir. Bu yola her iki taraftan motorlu taşıtların girmemesi gerekir.

127 Öndeki Taşıtı Geçmek YasaktırBu levhanın hitap ettiği yönde seyreden bütün araçların, önlerindekini geçmenin yasaklanmış olduğunu bildirir. Sürücülerin geçme yasağı sonuna kadar önlerindeki araçları geçmemeleri gerekir.

128 Öndeki Taşıt …. metreden Daha Yakın Takip EdilemezYol ve trafik şartları nedeniyle, araçlar arasındaki takip mesafesinin levhada belirtilen mesafeden az olmamasını bildirir. Sürücülerin bu hususa uymaları gerekir.

129 Otobüs GiremezOtobüslerin bu yola girmelerinin yasaklanmış olduğunu belirtir. Otobüs sürücülerinin bu yola girmemeleri gerekir.

130 Patlayıcı ve Parlayıcı Madde Taşıyan Taşıt Giremez : İlgililerce belirtilen miktardan fazla patlayıcı ve parlayıcı madde taşıyan araçların bu yola, köprü, menfez, tünel, altgeçit gibi sanat yapılarına girmelerinin yasaklanmış olduğunu bildirir.

131 Sağa DönülmezYaklaşılan ilk levhada sağa dönüşün yasaklanmış olduğunu bildirir. Sürücülerin bu kavşakta sağa dönmemeleri gerekir.

132 Sağa Mecburi YönKavşaklarda bazı yolların tek yönlü olması halinde veya servis yolu gibi geçici kullanıma açık kesimlerde, mecburen sağa hareket edileceğini bildirir.

133 Sağa ve Sola Mecburi YönBazı yönlerin trafiğe kapalı olması haline veya kavşaklarda ve servis yolu gibi geçici kullanıma açık kesimlerde, mecburen sağa ve sola gidilmesini bildirir.

134 Sağdan GidinizBölünmüş yollarda refüj başlarına, kavşaklardaki diğer adalarla yol platformu üzerindeki sabit cisimlerin önüne konulan bu levha, refüjün, adanın veya sabit cismin sağından gidilmesini bildirir.

135 Sesli İkaz Cihazlarının Kullanımı YasaktırAraçlardaki sesli ikaz cihazlarının, tehlike anlarında ikaz görevi dışında kullanılmasının yasaklanmış olduğunu bildirir. Sürücülerin gereksiz yere bu ses cihazlarını kullanmamaları gerekir.

136 Sola DönülmezYaklaşılan ilk levhada sola dönüşün yasaklanmış olduğunu bildirir. Sürücülerin bu kavşakta sola dönmemeleri gerekir.

137 Sola Mecburi YönKavşaklarda bazı yolların tek yönlü olması halinde veya servis yolu gibi geçici kullanıma açık kesimlerde, mecburen sola hareket edileceğini bildirir.

138 Su Kirletici Madde Taşıyan Taşıt Giremez : İlgililerce belirlenmiş olan miktarlardan fazla su kirletici madde taşıyan taşıtların bu yola, sanat yapılarına ve tesislere girmelerinin yasaklanmış olduğunu belirtir.

139 Tarım Traktörü Giremez Lastik tekerlekli traktörlerin bu yola girmelerinin yasaklanmış olduğunu belirtir. Bu tür aracı sürenlerin bu yola girmemeleri gerekir.

140 Taşıt GiremezBisiklet, motorlu bisiklet(mopet) ve el arabaları dışındaki araçların bu yola girmelerinin yasaklanmış olduğunu belirtir. Araç sürücülerinin bu yola girmemeleri gerekir.

141 Taşıt Trafiğine Kapalı YolYolun her iki yönde taşıt trafiğine kapatılmış olduğunu bildirir. Bu yola her iki taraftan da araçların girmemesi gerekir.

142 Treyler GiremezRömorklu kamyonların veya römorklu lastik tekerlekli traktörlerin bu yola girmelerinin yasaklanmış olduğunu belirtir. Bu tür arabaları sürenlerin bu yola girmemeleri gerekir.

143 U Dönüşü YapılmazHer ne şekilde olursa olsun geri dönme manevralarının yapılmasının yasaklanmış olduğunu belirtir. Sürücülerin burada geri dönüş yapmamaları gerekir.

144 Uzunluğu … metreden Fazla Olan Taşıt GiremezLevhada belirtilen ölçüden daha uzun olan araçların bu yola girmelerinin yasaklanmış olduğunu belirtir. Daha uzun araçları sürenlerin bu yola girmemeleri gerekir.

145 Yaya GiremezYayaların bu yola girmelerinin yasaklanmış olduğunu belirtir. Yayaların bu yola girmemeleri gerekir.

146 Yol VerTali yoldan anayol kavşağına gelindiğini bildirir
Yol VerTali yoldan anayol kavşağına gelindiğini bildirir. Anayoldan gelen araçlar varsa, ilk geçiş hakkı onlara verildikten sonra kavşağa girilir.

147 Yüklü Ağırlığı …. tondan Fazla Yük Düşen Taşıt GiremezYüklü ağırlığı levhada belirtilen değerden fazla olan araçların bu yola girmelerinin yasaklanmış olduğunu belirtir. Yüklü ağırlığı fazla olan araçları sürenlerin bu yola girmemeleri gerekir.

148 Yüksekliği … metreden Fazla Olan Taşıt GiremezLevhada belirtilen ölçüden daha yüksek olan araçların bu yola girmelerinin yasaklanmış olduğunu belirtir. Daha yüksek araçları sürenlerin bu yola girmemeleri gerekir.

149 Zincir Takmak MecburidirPatinaj zinciri takılmasının mecburi olduğunu, en az iki çekici tekerleğe zincir takılmasının gerekli olduğunu bildirir.

150 Zincir Takma Mecburiyeti SonuZincir takma mecburiyetinin sona erdiğini bildirir.

151

152 DURAKLAMA ve PARKETME İŞARETLERİ

153 Park etmek yasaktır

154 Duraklamak ve park etmek yasaktır

155 Haftanın tek günlerinde park etmek yasaktır

156 Haftanın çift günlerinde park etmek yasaktır

157 Sınırlı süreli park bölgesi

158 Park alanı

159 OTOYOLDA UYGULANAN İŞARETLER

160 Otoyol Başlangıcı

161 Otoyol Sonu

162 Otoyol Şerit Kapatma Levhası

163 Otoyol Bilgi İşaretleri (Refuj Ortası Yön Levhası)ı

164 OtoyolBand Değiştirme

165 Otoyol Şerit Düzenleme Levhaları

166 Otoyol Bilgi İşaretleri (Kaplama Üstü Yön Levhaları)

167 Otoyol Çıkış Levhaları

168

169 LEVHALAR TOPLU BAKIŞ

170

171

172

173

174 ÖNEMLİ NOTLAR NOT: Bir kişi sürekli olarak 5 saat, yarım saat dinlendikten sonra 4 saat daha araç kullanabilir. 24 saatte bir kişi toplam 9 saat araç kullanabilir. NOT: Alkollü iken araç kullananlara para, puan ve 3 ay trafikten men cezası verilir. Uyuşturucu kullananlara sürekli olarak trafikten men, para ve hapis cezası verilir. NOT: Bir yıl içinde 100 hata puanını dolduranlara 2 ay trafikten men, aynı yıl içerisinde 2 defada 100 hata puanını dolduranlara 4 ay trafikten men, 3 defa dolduranlara tamamen trafikten men cezası verilir.

175 Yol Üstü Çizgileri (Tekrar)
Geçilmez. Bu çizginin geçiş amacıyla dahi hiçbir zaman ihlal edilmemesi gerekir.  Bir yönde geçiş. Kesik çizgi tarafındaki taşıtlar bu çizgileri geçiş amacıyla ihlal edilebilirler. Ancak sürekli çizi tarafındaki taşıtlar geçiş amacıyla bu çizgileri ihlal edemezler. Dur çizgisi. Bu çizgiye geldiğinizde mutlaka durmalısınız. 

176 Kavsak okları. Kavşaklara yaklaşımda hangi şeritlerdeki taşıtların hangi yöne döneceklerini belirtir.  Kısıtlanmış alan. Çapraz çizgilerle taranmış alana girilmemelidir. Park yapılmaz hattı. Bu şekilde işaretlenmiş alanlara park yapılmamalıdır.

177 Yaya geçidi. Yaya geçitlerinde yayaların geçişlerine izin verilmelidir
Gerekli durumlarda bu çizgiye geldiğinizde mutlaka durmalısınız. Şerit ayırma çizgisi. Ayni veya ters yönlü trafik akışı olan şeritleri ayırmada kullanılabilir. Geçişlerde bu çizgi gerektiğinde ihlal edilebilir.

178 ÖNEMLİ! TRAFiK İŞARETLERİ 1- Trafik görevlisinin işaretleri
2- Işıklı trafik işaretleri 3- Trafik işaret levhaları 4- Yol çizgileri 5- Diğer işaretleme elemanları Trafik işaretlerinin bu sıralaması aynı zamanda bunlara uymadaki öncelik sıralamasıdır. Sesli veya yazılı ışıklar; araç trafiğine göre yayaların hareketlerini düzenleyen ışıklar olup yayalara hitap eder.

179 KARAYOLUNDA ARAÇ SÜRME YASAĞI

180 1- Uyuşturucu ve keyif verici maddeleri almış olarak karayolunda araç sürmek yasaktır. Bu hükme uymayanlar derhal araç kullanmaktan men olunur ve mahkemeye sevk edilir. Mahkemece hafif para, 6 ay hafif hapis ve sürücü belgesinin iptali ile cezalandırılır. 2- Hususi otomobil sürücüleri kanlarındaki alkol miktarı en çok 0,50 promil olacak kadar alkol alarak araç kullanabilirler. Diğer araç sürücülerinin alkollü araç kullanmaları yasaktır. Bu kurallara uymayanlar, geriye doğru 5 yıl içinde birinci defa 6 ay, ikinci defada da 2 yıl süre ile sürücü belgeleri elinden alınır. para ve 15 ceza puanı ile cezalandırılır. Ayrıca bu sürücüler eğitime tabi tutulurlar. Üçüncü defa tekrarı halinde bu sürücüler, 6 ay hapsolunurlar; psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı muayenesi sonrası 5 yıl geçtikten sonra uygun olanlara sürücü belgesi iade edilir. Uygun olmayanlara ise sürücü belgesi verilmez. Alkollü olarak ölümlü yada yaralamalı trafik kazasına neden olunması halinde ağır kusurun varlığı kabul edilir.

181 3- Sürücü belgesi olmayanların veya sürmeye yetkili oldukları araçlar dışındaki araçları karayolunda sürmesi yasaktır. Geçerli sürücü belgesi olmadan trafiğe çıkanlara para cezası ile birlikte ilk tespitte 1-2 ay, tekrarı halinde ay hapis cezası verilir. 18 yaşındaki küçükler için bu ceza, aynı sürelerle çocuk ıslah evlerinde ıslah edilmek suretiyle yerine getirilir. 4- Ticari amaçla yük ve yolcu taşıyan motorlu araç sürücülerinin veya bir yarar karşılığında sürücülük yapanların 24 saatlik herhangi bir süre içinde; toplam olarak 9 saatten ve devamlı olarak 5 saatten fazla araç sürmeleri yasaktır. 5 saatlik devamlı sürmeden sonra en az 30 dakika dinlenmek zorunludur. Otobüs, kamyon ve çekici araçlarında çalışma, sürme, dinlenme sürelerinin tespit takograf cihazı ile yapılır. Sürücü ve yolcular toplu taşıma araçlarında sigara içemez.

182 KARAYOLUNUN KULLANILMASI KURALLARI

183 Aksine bir işaret bulunmadıkça bütün sürücüler araçlarını;
1- Gidiş yönüne göre yolun en sağından sürmek, 2- Çok şeritli yollarda, yol ve trafik durumuna göre hızının gerektirdiği şeritten sürmek, 3- Şerit değiştirmeden önce, gireceği şeritteki araçların emniyetle geçmesini beklemek, 4- Trafiği aksatacak veya tehlikeye sokacak şekilde şerit değiştirmemek, 5- Gidişe ayrılan şeritlerden en soldakini sürekli olarak işgal etmemek, 6- İki yönlü dört veya daha çok şeritli yollarda, aksine bir işaret bulunmadıkça motosiklet, otomobil,minibüs, kamyonet ve otobüs dışındaki araçları sürenler, geçme ve dönme dışında, en sağ şeritten sürmek zorundadırlar.

184 Sürücülerin; 7- Geçme, dönme, duraklama ve park etme gibi haller dışında şerit değiştirmeleri, 8- İki şeridi birden kullanmaları, 9- Kavşaklara yaklaşırken yerleşim yerleri dışında 150 m, yerleşim yerleri içinde 30 m mesafe içinde ve kavşaklarda şerit değiştirmeleri, 10- İşaret vermeden şerit değiştirmeleri, 11- Bölünmüş yollarda, karşı yönden gelen trafik için ayrılmış yol bölümüne girmeleri, 12- Dört veya daha fazla şeritli ve iki yönlü yollarda, karşı yönden gelen trafik için ayrılan yol kısmına girmeleri, 13- İki yönlü ve üç şeritli yollarda en sol şeride girmeleri, yasaktır.

185 Karşı Yönden Gelen Trafik İçin Ayrılan Yol Bölümüne Girme Yasağı
a) Bölünmüş yollarda karşı yöndeki trafik için ayrılan yol bölümüne girmeleri, b) İki yönlü ve üç şeritli yollarda en sol şeride girmeleri, c) İki yönlü ve dört veya daha fazla şeritli yollarda karşı yöndeki trafik için ayrılan yol bölümüne girmeleri, yasaktır.

186 ***Trafik İşaretlerine Ve İşaretçilerine Uyma Mecburiyeti
a) Trafiği düzenlemeye ve denetlemeye yetkili üniformalı ve özel işaret taşıyan görevlilerin uyarı ve işaretlerine, b) Işıklı ve sesli trafik işaretlerine, c) Trafik işaret levhaları,tertipleri ve yer işaretlemelerine, d) Trafik güvenliği ve düzeni ile ilgili olarak Karayolları Trafik kanunun da ve bu yönetmelikte gösterilen diğer kural,yasal zorunluluk ve yükümlülüklere uymak zorundadırlar.

187 HIZ KURALLARI Türkiye'de Araçların Uyması Gereken Yasal Hız Sınırları
Sürücülerin Hızlarını Azaltmaları Gereken Durumlar

188 TÜRKİYE'DE ARAÇLARIN UYMASI GEREKEN YASAL HIZ SINIRLARI
HIZ KURALLARI TÜRKİYE'DE ARAÇLARIN UYMASI GEREKEN YASAL HIZ SINIRLARI ARAÇ CİNSİ YERLEŞİM YERİ İÇİNDE YERLEŞİM YERİ DIŞINDA OTOYOLDA (Km/Saat) Otomobil 50 90 120 Otobüs 80 100 Minibüs, kamyon ve kamyonet Arazi taşıtları ve motosikletler 70 Tehlikeli madde taşıyan araçlar ve özel yük taşıma izin belgesi veya özel izin belgesi ile karayoluna çıkan araçlarda (Belgelerinde aksine bir hüküm yoksa) 30  50  60  Motorlu ve motorsuz bisikletler 30 - Lastik tekerlekli traktörler, arızalı bir aracı çeken araçlar ve iş makineleri 20

189 HIZ KURALLARI Sürücüler: Kavşaklarla yaklaşırken,
Dönemeçlere girerken, Tepe üstlerine yaklaşırken, Yaya ve okul geçitlerine yaklaşırken, Devamlı dönemeçli yollarda ilerlerken, Demiryolu geçitlerine yaklaşırken, Tünellere yaklaşırken, Dar köprü ve menfezlere yaklaşırken, Yapım, bakım ve onarım çalışmaları yapılan yol kesimlerine yaklaşırken hızlarını azaltmak zorundadırlar. Not: Römorksuz bir araca römork takılırsa, aracın hızı saate 10 km. daha düşük olmalı.

190 TAKİP MESAFESİ

191 TAKİP MESAFESİ Sürücüler, önlerinde giden araçları, kendi araçlarının km. cinsinden saatteki hızının en az yarısı kadar metre mesafesinden takip etmek zorundadırlar. Örneğin, 90 km./s hızla giden bir aracın öndeki aracı takip mesafesi 45m. dir. Takip mesafesi aynı zamanda, takip eden aracın 2 saniyede kat edeceği yol uzunluğu kadardır. Bu sürenin tespitinde, yöntemi kullanılır.  (Bu sayılar aralıksız söylendiğinde aradan iki saniye geçmektedir). Kol ve grup halinde araç kullananlar, araçları arasında diğer araçların güvenle gidebilecekleri açıklıklar bulundurmak zorundadırlar. Bu açıklıkların ölçüsü takip mesafesinden az olamaz. Tehlikeli madde taşıyan araç sürücüleri, yerleşim yerleri dışında diğer araçları 50 m. den daha yakın takip edemezler.

192 Öndeki Aracı Geçme Kuralı Öndeki Aracı Geçmenin Yasak Olduğu Yerler
ÖNDEKİ ARACI GEÇME Öndeki Aracı Geçme Kuralı Öndeki Aracı Geçmenin Yasak Olduğu Yerler

193 ÖNDEKİ ARACI GEÇME KURALI
Sürücülerin önlerinde giden aracı geçmeleri için: 1. Arkasından gelen bir başka sürücünün geçmeye başlamamış olmasına, 2. Önünde giden sürücünün bir başka aracı geçme niyetini belirten uyarma işaretini vermemiş bulunmasına. 3. Geçeceği aracın hızıyla, geçme esnasındaki kendi hızını da dikkate alarak, iki yolarda da karşıdan gelen trafik dahil, yolu kullananların tümü için tehlike veya engel yapmadan geçme için kullanacağı şeridin yeteri kadar ilerisinin görüşe açık ve boş olmasına, 4. Geçişin, geçilen araçlar için bir güçlük yaratmayacak şekilde ve araçlarının bu geçişe uygun durumda bulunmasına dikkat etmeleri mecburidir.

194 ÖNDEKİ ARACI GEÇMENİN YASAK OLDUĞU YERLER
Sürücüler; 1. Geçmenin herhangi bir trafik işaretiyle yasaklandığı yerlerde, 2. Köprülerde, tünellerde, kavşaklarda, demiryolu geçitlerinde, görüşün yetersiz olduğu tepe üstü ve virajlarda, önlerindeki araçları geçmeleri yasaktır. Araç sürücülerinin: 1- Bağlantı yollarında geri gitmeleri, 2- Tek yönlü yollarda, duraklama veya park manevrası dışında geri gitmeleri, 3- İki aracın emniyetle geçemeyeceği kadar dar olan iki yönlü yol kesimlerinde, karşılama ve geçiş kolaylığı dışında, geri gitmeleri, 4- Daha geniş yollarda geriye giderken manevra dışında şerit değiştirmeleri, 5- Trafiği yoğun olan yollarda geriye dönmeleri yasaktır.

195 Sağa dönüşler: 1. Dönüş işareti vermeye, 2. Sağ şeride veya işaretle dönüş izni verilen şeride girmeye, 3. Hızını azaltmaya, 4. Dar bir kavisle dönüş yapmaya mecburdurlar. Sola dönüşler: 2. Yolun gidişe ayrılmış olan kısmının soluna yanaşmaya, 4. Dönüşe başlamadan, varsa sağdan gelen taşıtlara ilk geçiş hakkını vermeye, 5. Dönüş sırasında, karşıdan gelen ve emniyetle duramayacak kadar kavşağa olan araçların geçmesini beklemeye, 6. Gireceği yolun gidişe ayrılan kısmına girmek üzere, arkadan gelen ve sola dönecek diğer taşıtları engellememek için dönüşünü geniş kavisle yapmaya, 7. Dönüş sırasında ilk geçiş hakkını, kurallara uygun olarak karşıya geçen yayalara, varsa bisiklet yolundaki bisikletlere vermeye mecburdurlar.

196 Trafik polisi, ışıklı trafik işaret cihazları veya trafik işaret levhaları bulunmayan kavşaklarda;
1- Bütün araçlar geçiş üstünlüğüne sahip araçlara görev anındayken öncelik verir. 2- Bütün sürücüler doğru geçmekte olan tramvay hattı bulunan yoldan geçen araçlara, 3- Bölünmüş yola çıkan sürücüler bu yoldan geçen araçlara, 4- Tali yoldan çıkan sürücüler anayoldaki sürücülere, 5- Dönel kavşak dışındaki sürücüler, dönel kavşak içindeki araçlara, 6- Bir iz veya mülkten karayoluna çıkan sürücüler, karayolundaki araçlara ilk geçiş hakkını vermek zorundadır.

197 ARKADAKİ ARACA YOL VERME

198 ARKADAKİ ARACA YOL VERME
Geçilen araç sürücüsü, kendisini geçmek isteyen araçların işaretini alınca: 1- İki yönlü, iki şeritli yollarda taşıt yolunun sağ kenarına yakın gitmek, 2- Dörtten fazla şeritli ve bölünmüş yollarda bulunduğu şeridi izlemek, 3- Hızını artırmamak, 4- Dar taşıt yollarında, trafiğin yoğun olduğu karayollarında yavaş gitmek sebebiyle kendilerini geçmek isteyen araçlara geçme kolaylığı sağlamak, gerekirse yavaşlamak veya durmak zorundadır. Sürücülerin arkadaki araca dönüş ışıklarıyla geç işareti vermeleri yasaktır. Geçilen araç sürücülerinin, kendilerini geçmek isteyen sürücülere karşı yol vermemeleri, hız arttırmaları ve sola dönüşe geçmeleri yasaktır.

199 ARAÇLARIN MANEVRALARI (DÖNÜŞLER)
Sağa Dönüş Sola Dönüş Dönel Kavşaklarda Dönüş Geri Gitme ve Geri Dönüşler

200 2- Sola Dönüş a- Dönüş işareti verilir. b- Yolun gidişe ayrılan kısmının soluna yanaşılır. c- Hız azaltılr. d- Dönüşe başlamadan önce sağdan ve karşıdan gelen taşıtlara ilk geçiş hakkı verilir. e- Geniş kavisle dönülür. f- Dönüş sırasında ilk geçiş hakkı, karşıya geçen yayalara varsa bisiklet yolundaki bisikletlilere verilir. g- Girilen yol çok şeritli ise, en sağ şerit dışında uygun bir şeride girilir. 1- Sağa Dönüş a- Dönüş işareti verilir. b- Sağ şeride veya işaretle dönüş izni verilen şeride girilir. c- Hız azaltılır. d- Dar bir kavisle dönülür. e- Dönüş sırasında ilk geçiş hakkı, karşıya geçen yayalara, varsa bisiklet yolundaki bisikletlilere verilir.

201 3- Dönel Kavşaklarda Dönüş
a- Dönüş işareti verilir. b- Hız azaltılır. c- Sol veya geriye dönülecekse, orta adaya yakın şeritten kavşağa girilir. d- Sağa dönülecekse orta adaya uzak şeritten kavşağa girilir e- Girilecek yola yaklaşıldığında sağa dönüş işaretiyle birlikte sağa yaklaşarak dönel kavşaktan çıkılır. f- Dönel kavşakta geriye dönülecekse, girilecek yola yaklaşıncaya kadar bulunulan şerit muhafaza edilir. 4- Geri Gitme ve Geri Dönüşler Sürücülerin: a- Bağlantı yolları, oto yollar ve tek yönlü yollarda (duraklama ve park manevrası dışında), dar taşıt yollarında geri gitme ve geri dönmeleri, b- Manevra dışında geriye giderken şerit değiştirmeleri, c- Trafiği yoğun olan yollarda geriye dönmeleri yasaktır.

202 KAVŞAKLARDA İLK GEÇİŞ HAKKI KURALLARI

203 KAVŞAKLARDA İLK GEÇİŞ HAKKI KURALLARI
Kavşağa yaklaşan sürücüler, kavşaktaki şartlara uyacak şekilde yavaşlamak, dikkatli olmak, geçiş hakkı olan araçların önce geçmesine imkan vermek zorundadırlar. Trafik zabıtası veya trafik işaret levhası veya ışıklı işaret cihazları bulunmayan kavşaklarda; 1- Bütün sürücüler, geçiş üstünlüğüne sahip olan araçlara, 2- Doğru geçmekte olan tramvaylara, 3- Doğru geçen tramvay hattı bulunan karayoluna çıkan sürücüler, bu yoldan geçen araçlara, 4- Bölünmüş yola çıkan sürücüler bu yoldan gelen araçlara, 5- Tali yoldan anayola çıkan sürücüler anayoldan gelen araçlara, 6- Dönel kavşağa gelen sürücüler dönel  kavşak içindeki araçlara,

204 7- Bir iz veya mülkten (geçiş yolundan) karayoluna çıkan sürücüler karayolundan gelen araçlara,
8- Dönüş yapan sürücüler, doğru geçmekte olan araçlara, Kavşak kollarının trafik yoğunluğu bakımından farklı olduğu işaretlerle belirtilmemiş ise; 9- Motorsuz araç sürücüleri, motorlu araçlara, 10- Lastik tekerlekli traktör ve iş makinesi sürücüleri, diğer motorlu araçlara, 11- Motorlu araçlardan soldaki, sağdan gelen araca, Kavşağa gelen sürücüler, kavşak giriş ve çıkışlarında kurallara uygun olarak karşıya geçen yayalara, geçiş hakkını vermek zorundadırlar. Işıklı trafik işaretleri izin verse bile trafik akımı, kendisini kavşak içinde durmaya zorlayacak veya diğer doğrultudaki trafiğin geçişine engel olacak ise, sürücünün kavşağa girmeleri yasaktır. Sürücünün kavşakta gereksiz olarak yavaşlamaları, durmaları, araçtan inmeleri veya araçlarının motorlarını durdurmaları yasaktır

205 GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜ

206 GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜ Görev sırasında belirli araç sürücülerinin, can ve mal güvenliğin tehlikeye sokmamak şartıyla trafik kısıtlama veya yasaklarına bağlı olmalarına geçiş üstünlüğü denir. 1- Ambulanslar(mavi-kırmızı tepe lambası) 2- İtfaiye araçları (kırmızı tepe lambası) 3- Polis araçları(mavi-kırmızı ya da mavi tepe lambası) 4- Sivil savunma araçları(kırmızı tepe lambası) 5- Koruyan ve korunan araçlar (mavi tepe lambası) NOT: Geçiş üstünlüğüne sahip araçların 150 metreden görülür lambaları olmalıdır. 150 metreden duyulur sirenleri olmalıdır. NOT: Sarı tepeli lambalı araçlar geçiş üstünlüğüne sahip değildir. Sarı tepe lambası araçlara kendilerini belli etmek için takarlar diğer araç kullananlar da daha dikkatli araç kullanırlar.

207 GELEN TRAFİKLE KARŞILAŞMA HALİNDE GEÇİŞ KOLAYLIĞI SAĞLAMA KURALLARI

208 Araç sürücüleri; a- İki yönlü trafiğin kullanıldığı yollarda; karşı yönden gelen araçların hareketini zorlaştıran bir durum varsa, geçişi kolaylaştırmak için yer ayırmak, aracını sağ kenara yanaştırmak, gerekli hallerde sağa yanaşıp durmak, b- Tehlikeli eğimli yollarda karşılaşma hallerinde; çıkan araç için geçiş güç veya mümkün değilse, güvenli geçişi sağlamak üzere, inen araçlar, varsa önceden sığınma cebine girmek, sığınma cebi yoksa sağ tarafa yanaşıp durmak, çıkan araç için manevra imkanı bulunmadığının açıkça anlaşılması halinde de geri gitmek, c- Taşıt yolunun dar olduğu yerlerde aksini gösteren bir trafik işareti yoksa; 1- Motorsuz araçları sürenler motorlu araçlara, 2- Otomobil, minibüs, kamyonet, otobüs, kamyon, arazi taşıtı, iş makinelerini sürenler yazılış sırasına göre kendisinden önceliklere, geçiş hakkı vermek suretiyle geçiş kolaylığı sağlamak zorundadırlar.

209 DURMA - DURAKLAMA PARKETME KURALLARI
Duraklamanın Yasak Olduğu Yerler İndirme - Bindirme Kuralları Park Etmenin Yasak Olduğu Yerler Park Etmede Yapılması Gereken Hususlar

210 DURMA - DURAKLAMA PARKETME KURALLARI
Araçların; görevli kişilerce, verilen dur emrinde, sesli, işaretli dur emrinde veya kırmızı ışıkta işaret levhalarına uyularak veya önündeki araçların durması ve arıza halleri gibi her türlü trafik mecburiyeti nedeni ile durdurulması halleri "Durma" dır. Gereksiz olarak trafiği aksatacak, engelleyecek ve tehlikeye düşürecek şekilde araçların durdurulması yasaktır. Duraklama Durma halleri dışında yolcu indirip bindirmek, yük yüklemek veya boşaltmak veya beklemek amacı ile araçların kısa süreler içinde durdurulması "Duraklama" dır. Duraklama, bekleme amacıyla yapılıyorsa, bunun süresi en çok 5 dakikadır. Bu sürenin geçirilmesi park etme sayılır.

211 DURAKLAMANIN YASAK OLDUĞU YERLER
1- Duraklamanın yasaklandığının bir trafik işaretiyle belirtilmiş olduğu yerlerde. 2- Sol şeritte (raylı sistemin bulunduğu yollar hariç). 3- Yaya ve okul geçitleri ile diğer geçitlerde. 4- Kavşaklar, tüneller, rampalar ve bağlantı yollarında ve buralarda yerleşim merkezleri içinde 5 metre yerleşim merkezleri dışında 100 metre mesafede. 5- Görüşün yeterli olmadığı tepe üstlerine yakın yerlerde ve dönemeçlerde. 6- Duraklayan veya park eden araçların yanında. 7- Otobüs ve taksi duraklarında. 8- İşaret levhalarına, yaklaşım yönünde ve park izni verilen yerler dışında, yerleşim birimi içinde 15 metre, yerleşim birimi dışında 100 metre mesafede. 9- Zorunlu haller dışında, yerleşim yerleri dışındaki karayollarında, taşıt yolu üzerinde duraklamak yasaktır.

212 İndirme - Bindirme Kuralları:
Araç sürücülerinin; 1- Yolcularını aracın sol tarafından indirip-bindirmesi, 2- Araç durmadan kapı açması, 3- Kapıların kapanmasını beklemeden hareket etmesi, yasaktır.

213 PARK ETMENİN YASAK OLDUĞU YERLER
A) Duraklamanın yasak olduğu yerlerde B) Kamu hizmeti yapan yolcu taşıtlarının duraklarını gösteren işaret levhalarına 15 m mesafe içinde C) Geçiş üstünlüğüne sahip araçların giriş ve çıkış yerlerine 15 m mesafe içinde D) Yangın musluklarına her iki yönden 5 m içinde E) Kamuya açık olan tesis ve iş yerlerinin giriş ve çıkış kapılarına her iki yönden 5m içinde F) Alt ve üst geçitlere 10 m mesafe içinde park etmek yasaktır

214 PARK ETMEDE YAPILMASI GEREKEN HUSUSLAR
A) Aracın el freni çekilir ( sabitleştirilir ) B) Motor durdurulur C) Eğimli yollarda vites inişte geri yokuşta 1. vitese takılır D) Aracın arka tekerlerine yolun eğilimine göre takoz konulur E) Araç terk edilirse camlar ve kapılar kilitlenir NOT: Duraklamanın yasak olduğu her yerde park etmek de yasaktır. NOT: Kavşaklarda park etme yasağı şehir içerisindeki kavşaklarda 30 metre, şehir dışında 150 metre park etmiş iki araç arasında 1,5 metre olmalıdır.

215 ARAÇLARIN IŞIKLARI Uzağı Gösteren Işıklar (Uzun Huzmeli Farlar)
Yakını Gösteren Işıklar Işıkların Kullanılmasında Yasaklar Reflektör

216 ARAÇLARIN IŞIKLARI Araçlar geceleri veya sis, kar şiddetli yağmur ve yeterli derecede aydınlatılmamış tünel gibi görüşün yetersiz olduğu yer, zaman ve hallerde ışıklarını yakmak zorundadır. Uzağı Gösteren Işıklar(uzun huzmeli farlar): 1-  Yerleşim birimleri dışındaki karayollarında geceleri seyrederken, 2-  Yeterince aydınlatılmamış tünellere girerken, 3-  Benzeri yer ve hallerde, Sürücüler, geceleri, yakın ilerisi görülmeyen kavşak,dönemeç ve tepe üstlerine yaklaşırken, yakın ve uzağı gösteren ışıkları ardı ardına ve sıra ile yakarak gelişlerini haber vermek zorundadır. NOT: Kısa farla 25 m. , uzun farlar 100 m. ileriyi aydınlatır.

217 Yakını Gösteren Işıklar:
1-  Karşılaşmalarda, 2-  Aydınlatmanın yeterli olduğu yerlerde, 3-  Öndeki aracı takip ederken, 4-  Gece bir aracı geçerken yan yana gelinceye kadar, 5-  Gündüz görüşü azaltan sisli,yağışlı ve benzeri havalarda kullanılır. Kuyruk ışıklarının uzağı veya yakını gösteren ışıklar veya sis ışıkları ile birlikte kullanılması zorunludur. Işıkların Kullanılmasında Yasaklar 1- Sis ışıklarının; sisli,karlı ve sağanak yağmurlu havalar dışında ve diğer farlarla birlikte yakılması, 2- Dönüş ışıklarının “geç” anlamında kullanılması, 3- Karşılaşmalarda ışıkların söndürülmesi, 4- Öndeki aracı geçişlerde uyarı için çok kısa süre dışında uzağı gösteren ışıkların yakılması, 5- Yönetmelikte belirlenen esaslara aykırı nitelikte ışık takılması ve kullanılması 6- Sadece park lambaları veya sis ışıkları ile seyredilmesi, yasaktır. Reflektör: Araçların arkasında en az  20 cm büyüklüğünde, römork veya yarı römorklarda bir kenarı 15 cm eşkenar üçgen şeklinde ve içi dolu olacaktır

218 ARIZALI ARAÇLAR İşaretlenmesi Çekilmesi
Çeken ve Çekilen Araçlarla İlgili Şartlar Freni arızalı olmayan araçların çekilmesi Freni arızalı olan araçların çekilmesi

219 İŞARETLENMESİ Bozulan araçların durumuna göre:
1- Araçların park ışıkları yakılmadığı, yakılamadığı ve yakılması halinde bile, diğer araç sürücüleri tarafından 150 m. mesafeden açıkça görülmediği takdirde, bozulan aracın ön ve arkasına uygun yerlere, diğer araç sürücülerinin 150 m. mesafeden açıkça görebilecekleri şekilde birer kırmızı reflektör veya kırmızı ışıklı cihaz konulması, 2- Dönemeç veya tepe üstü gibi yerlerde, kırmızı renkteki yansıtıcının veya kırmızı ışıklı cihazın, araçtan en az 30 m. uzaklığa, diğer araç sürücülerinin en az 150 m. mesafeden görebilecekleri yer ve şekilde yerleştirilmesi, 3- Otobüs, kamyon ve çekicilerin arızalanması halinde, normal hava şartlarında en az 150 m. den net olarak görülebilecek şekilde 150 x 25 cm. ebadında engel işaretinin konulması  mecburidir. Bozulan araç tehlikeli madde taşıyor ise, her durumda kırmızı ışıklı cihaz kullanılacak ve devamlı şekilde başında beklemek suretiyle gözetim altında tutulacaktır. Gerekli tedbirler alınıncaya kadar araçta acil uyarı (dörtlü ikaz) lambaları varsa bunlar yakılır.

220 ÇEKİLMESİ Çekilen Aracın
1- Ağırlığı, çeken aracın taşıması sınırından fazla ağır olmayacaktır. 2- Sürücünün yönetiminde olacaktır. 3- Işık donanımı bozuk ise, arkasına gündüz 20 x 20 cm. ebadında kırmızı bez, gece kırmızı ışık veya reflektör konur. Çeken ve Çekilen Araçlarla İlgili Şartlar 1- Her iki araç boş olacak, yolcu taşınmayacak, 2- İki aracın bağlantısı çelik çubuk, çelik halat veya zincirlerle yapılacak, 3- İki araç arasındaki mesafe 5 m. yi geçmeyecek. Bu açıklık 2,5 m. yi geçtiği takdirde, bağlantının orta kısmına gündüz kırmızı yansıtıcı veya bez, gece kırmızı ışık veya yansıtıcı konacaktır. 4- Çekilen aracın freni bozuk ise, çeken araç ile arasındaki açıklık 1 m. den fazla olmayacak, bağlantı, iki aracın birbirlerine yaklaşmalarını önleyecek şekilde (çeki demiri)   yapılmış olacak. 5- Çeken araç, freni bozuk aracı çekerken 15 km/s. hızdan, diğer hallerde 20 km/s. hızdan fazla hızla sürülmeyecektir. 6- Kendi kendine hareket gücü olmayan römork ve benzeri arızalı araçlar ile başka bir araçla çekilemeyecek durumda olan arızalı araçlar, yalnız kurtarıcı araçlarla çekilecektir.

221 Freni arızalı olmayan araçların çekilmesi:
- Çekme halatı, çekme zinciri veya çekme demiri ile çekilir. - Çekme halatının uzunluğu en fazla 5m. olmalıdır. - Halatın uzunluğu 2,5m. geçerse kırmızı yansıtıcı bağlanmalı - Hız saatte 20km olmalı. Freni arızalı olan araçların çekilmesi: - Çeki demiri ile çekilmeli. - Demir uzunluğu en fazla 1m. olmalı. - Hız saatte 15km. geçmemeli. NOT: Her iki durumda da yolcu ve yük taşınmamalı.

222 TEDBİRSİZ VE SAYGISIZ ARAÇ SÜRME

223 TEDBİRSİZ VE SAYGISIZ ARAÇ SÜRME
Araç sürücülerinin: 1- Su, çamur ve benzerlerini sıçratarak, atarak, dökerek, 2- Korkutarak veya şaşırtarak, 3- Sigara külü izmaritlerini veya başka şeyleri yola atıp dökerek, 4- Özel amaçlarla keyfi veya kasıtlı davranışlarda bulunmak suretiyle yaya ve taşıt trafiğinin seyir emniyetini ihlal ederek veya tehlikeye düşürerek, 5- Seyir halinde sürücülerin cep ve araç telefonu ile benzeri haberleşme cihazlarını kullanması, Tedbirsiz ve saygısız davranışlarda bulunarak araç sürmeleri yasaktır Taşıtlara monte edilecek özel setlerle cep veya araç telefonları ele alınmadan kullanım imkanı sağlandığında, sürücü zorunlu hallerde telefon görüşmesi yapabilecektir.

224 SES, MÜZİK, GÖRÜNTÜ VE HABERLEŞME CİHAZLARI
Uyarı İşareti Olarak Kullanılan Ses Cihazları Pikap, Teyp ve Benzeri Cihazlar Hoparlörler

225 Uyarı İşareti Olarak Kullanılan Ses Cihazlarının
1- Yakın ilerisi görülmeyen kavşak, dönemeç ve tepe üstü gibi yerlere yaklaşırken gelişini haber verme, yol trafik durumunun gereğine göre, karayolunu kullananları uyarma ve geçme halleri dışında kullanılması, 2- Kamunun rahat ve huzurunu bozacak şekilde gereksiz veya gereğinden fazla uzun ve ayarsız olarak seslendirilmesi, 3- Geçiş üstünlüğüne sahip araçlarda bulundurulması gerekenlerin diğer araçlara takılarak kullanılması, yasaktır Görüntü cihazlarının, kamu hizmeti yolcu taşımacılığı yapan araçlara takılması ve kullanılması yasaktır.

226 Pikap, Teyp ve Benzeri Cihazlar
1- Dolmuş otomobilleriyle kamu hizmeti taşıması yapan minibüslerde bulunmayacaktır. 2- Otobüslerde, sürücünün kullanamayacağı bir uzaklıkta bulunabilecektir. Hoparlörler 1- Trafik tescil kuruluşlarından izin alındıktan sonra takılabilecektir.

227 OKUL TAŞITLARININ ÇALIŞTIRILMA ESASLARI

228 OKUL TAŞITININ ÇALIŞTIRILMA ESASLARI
1- Okul taşıtının “DUR" işareti yakıldığında, diğer bütün araçlar duracak, öğrenci indirme bindirme işlemi bitinceye kadar okul taşıtı geçilmeyecektir. 2- "DUR" işareti sadece öğrenci indirme bindirme işlemi sırasında yakılacak, bu ışık frene basıldığında yanan ışıkla birlikte yanmayacak. 3- Okul taşıtlarına, taşıma sınırını aşacak sayıda öğrenci bindirilmeyecektir. 4- Taşıt içi düzenini sağlamak ve taşıta iniş ve binişlerde öğrenciye yardımcı olmak üzere okul taşıtında bir rehber öğretmen veya kişi bulunacaktır. 5- Öğrencilerin kolayca yetiştiği cam ve pencereler sabit olacaktır. NOT: Okul taşıtlarının akasında 30cm. çapında kırmızı dur lambası olmalıdır. NOT: Hatalı park olursa parasını araç sürücüsü ya da sahibi öder. NOT: Şehir merkezinde kamyon, otobüs ve traktör park yapamaz.

229 YAYA, OKUL, DEMİRYOLU GEÇİTLERİNDEN GEÇME
Yaya ve Okul Geçitlerine Yaklaşan Sürücüler Demiryolu Geçitlerinde Sürücüler Kontrolsüz Demiryolu Geçitlerinde

230 Yaya ve Okul Geçitlerine Yaklaşan Sürücüler
1- Hızlarını azaltmaları, 2- Geçitten geçen yaya veya geçmek üzere bulunan yayalara ilk geçiş hakkını vermeleri, 3- Varsa okul geçit görevlisinin işaretine uymaları,  zorunludur.

231 Demiryolu Geçitlerinde Sürücüler
1- Geçidin durumuna uygun hızla geçmeleri, 2- Işıklı veya sesli talimatın vereceği "DUR" işaretine uymaları, 3- Taşıt yolu üzerine indirilmiş veya indirilmekte olan bariyer varken geçide girmemeleri, gerekmektedir.

232 Kontrolsüz Demiryolu Geçitlerinde Sürücüler
1- Geçmeden önce geçide makul bir mesafede durmaları, 2- Herhangi bir demiryolu aracının yaklaşmadığından emin olduktan sonra geçmeleri, mecburidir.

233 YÜKLEME KURALLARI Yükleme Sırasında Dikkat Edilecek Hususlar
Yük Taşınmak için Yapılmış Araçlarda, Gerekli Hallerde Yapılması Gerekenler

234 YÜKLEME KURALLARI Araçlara, taşıma sınırı üstünde yolcu veya yük alınması, taşıma sınırı aşılsın veya aşınmasın, dingil ağırlıklarını aşacak şekilde yük yüklenmesi yasaktır. Ağırlık ve boyutları bakımından özelliği olan özel yüklerin karayolu ile taşınması için Karayolları Genel Müdürlüğü'nden özel izin almak zorunludur. Araçların ağırlık kontrolleri Karayolları Genel Müdürlüğü'nce yapılır. Radyoaktif maddelerin yüklenmesi, boşaltılması ve taşınabilmesi için Atom Enerjisi Komisyonu'ndan izin alınması zorunludur.

235 Yükleme Sırasında Dikkat Edilecek Hususlar
1- Yükün, karayoluna değecek, düşecek, dökülecek, saçılacak, sızacak, akacak, kayacak, gürültü çıkaracak şekilde yüklenmesi, 2- Dengeyi bozacak, yolda bir şeye takılacak ve sivri çıkıntılar oluşturacak şekilde yüklenmesi, 3- Görüşe engel olacak, aracın sürme güvenliğini bozacak ve tescil plakalarını, ayırım işaretlerini, fren ve dönüş ışıklarıyla yansıtıcıları örtecek şekilde yüklenmesi, 4- Aracın boyunu önden 1 m.den, arkadan 2 m.den fazla aşacak şekilde yüklenmesi, 5- Kasanın sağ ve sol yanlarından taşacak şekilde yüklenmesi, 6- Çamurluk, basamak, kasa kenarı, sürücü mahallinin veya araç üstü, bagaj merdiveni gibi dış kısımlarda ve yük üzerinde yolcu taşınması, yasaktır.

236 Yük Taşınmak için Yapılmış Araçlarda, Gerekli Hallerde
1- Uygun oturma yerlerinin yapılmış, kasa kenarlarının kapalı ve üzerinin örtülü olması şartıyla, taşıma sınırının her tonu için 2 yolcu taşınabilir. 2- Kısa mesafelerde işçi taşınmasında kullanılacaklar için, kasa kapaklarının kapalı ve karoser zeminden itibaren en az 120 cm. yüksekliğinde elle tutulacak sağlam bir korkuluğun bulunması şartı ile taşıma sınırının her tonu için ayakta 2 yolcu (işçi) taşınabilir. 3- Tarım ürünlerinin toplanması, yüklenmesi veya boşaltılması amacıyla lastik tekerlekli traktörlerin römork veya yarı römorklarında oturmaları şartıyla, taşıma sınırının her tonu için en çok 3 kişi taşınabilir. 4- Yükle yolcu bir arada taşınırken yükler sağlam olarak yerleştirilmiş ve bağlanmış olmalı, kasanın yan ve arka kapakları kapalı olmalı, yolcular kasa içinde ayrı bir yere oturtulmalıdır.

237 TEHLİKELİ MADDELERİN TAŞINMASI

238 TEHLİKELİ MADDELERİN TAŞINMASI
Fiziksel ve kimyasal yapı ve nitelikleri bakımından patlayıcı, parlayıcı, yanıcı, yakıcı, kendi kendine tutuşucu veya kolayca ateş alıcı, zehirli veya radyoaktif maddeler ile bunların benzerleri Tehlikeli Madde sayılır. 1- Tehlikeli maddelerin yüklenmesi ve boşaltılması sırasında bulundukları yere 30 m. mesafe içinde, sigara ve benzerleri içilmeyecek, kibrit, çakmak, aydınlatma cihazı ve benzerleri gibi alev ve kıvılcım çıkaran şeyler kullanılmayacak. 2- Tehlikeli madde taşıyan araçların içine 6 voltu geçmeyen pilli fener dışındaki aydınlatma cihazları ile girilmeyecektir. 3- Bu araçlarda iki adet 6 kg. kapasiteli yangın söndürme cihazı bulundurulacaktır. 4- Araca başka yük alınmayacak, mal sahibi veya hizmetliden başka yolcu bindirilmeyecektir.

239 5- Park etme ve duraklama halinde araç, bir görevlinin gözetimi altında olacaktır.
6- Bu araçları sürenler, yerleşim yerleri dışındaki karayolunda, diğer araçları en az 50 m. mesafeden takip edeceklerdir. 7- Duraklama hallerinde diğer araçlarla aralarında 20 m. mesafe bulunduracaklardır. Tehlikeli madde taşıyan araçlar, şehir içerisinde 30km. şehir dışında 50km. hızla gidebilir. (Eğer boş ise, kendi sınıfının hızı ile) NOT: Dolum veya boşaltım sırasında kıvılcım çıkaran nesnelere en fazla 30m. yaklaşır, park anında 20m. takip mesafesi 50m. olmalıdır. NOT: Tehlikeli madde taşıyan araçlarda 6kg. iki adet yangın söndürme cihazı ve temizlik anında tanker içindeki aydınlatma feneri de 6 voltluk pil olmalıdır. NOT: Arıza anında başka bir gözcü bulunmalıdır.

240 OTOYOL KURALLARI

241 OTOYOL KURALLARI 1- Otoyola girerken "Hızlanma Şeridi"nden yararlanılarak, yoldaki  trafiğin akış hızına uyum sağlandıktan sonra hızlanma şeridinin sonundan otoyol bandına girmek zorunludur. 2- Otoyolda duraklamak, park etmek gibi geri gitmek ve geriye dönmek yasaktır. 3- Kaza ve arıza gibi zorunlu hallerde taşıtın emniyet şeridine alınarak işaretlenmesi gerekir. Emniyet şeridinde seyretmek yasaktır. 4- Otoyoldan çıkarken de "Yavaşlama Şeridi"ne şeridin başından girmek bu şerit boyunca hız azaltmak zorunludur. Otoyolda seyrederken, altına inilmemesi gereken hız sınırına mecburi asgari hız denir.

242 MOTORLU TAŞITLARDA TRAFİĞE KATILMA TESCİL İŞLEMLERİ

243 Araç sahipleri araçlarını yönetmelikte belirtilen esaslara göre yetkili tescil kuruluşuna tescil ettirmek ve tescil belgesi almak zorundadır. 1- Tescili zorunlu olan ve daha önce tescili yapılmamış bir aracı satın alan veya gümrükten çeken araç sahipleri: ->Satın alma veya gümrükten çekme tarihinden itibaren üç ay içinde gerekli bilgi ve belgelerle birlikte yazılı olarak yetkili tescil kuruluşuna müracaat etmek zorundadırlar. 2- Tescili araçları NOTER senediyle satın veya devir alan araç sürücüleri, aracı adına tescil ettirmek üzere: ->Gerekli bilgi ve belgelerle birlikte bir ay içinde yetkili tescil kuruluşuna müracaat etmek zorundadırlar. 3- Tescil edilerek tescil belgesi alınan araçların karayoluna çıkabilmesi için ayrıca TRAFİK BELGESİ ve TESCİL PLAKALARI’NI alması gerekir. 4- Tescil belgesi, trafik belgesi ve tescil plakaları araç üzerinde hazır ve uygun durumda bulundurmadan araç trafiğe çıkamaz. 5- Tescil işlemleri geciken araçların geçici olarak trafiğe çıkarılıp karayolunda kullanılması için: Geçici trafik belgesi ve Geçici trafik plakaları alınması mecburidir.

244 6- Tescil plakalarının araç üzerinde ve uygun durumda bulundurulması yanında ışıkların yakılması ile birlikte arka plakaların 20 metre mesafeden okunabilecek şekilde aydınlatılmış ve temiz olmalıdır. 7- Motorlu bir aracın işletilmesi ve herhangi bir kazaya karışması gibi durumlara karşı MALİ SORUMLULUK SİGORTASI yaptırması zorunludur. 8- Motorlu araç sürücüleri: trafik zabıtası (polisi) tarafından yapılacak denetim ve kontrol sırasında, a)sürücü belgesini b)tescil belgelerini c)trafik belgesini d)mali sorumluluk sigorta poliçesini ve tescil plakalarını göstermek zorundadır. 9- Araç sahipleri ekonomik ömrünün dolması, kaza, yangın, tahrip edilme veya benzeri sebeplerle hurdaya ayırdıkları araçların tescilinin silinmesi için hurdaya ayırma tarihinden itibaren 1 ay içinde ilgili tescil kuruluşuna dilekçe ile müracaat etmek zorundadır.

245 ARAÇLARIN MUAYENE MECBURİYETLERİ VE SÜRELERİ

246 ARAÇLARIN MUAYENE MECBURİYETLERİ VE SÜRELERİ
1)Hususi otomobiller ile bunların her türlü römorkları: -Trafiğe çıkarılışından sonra ilk 3 yaş sonunda ve devamında her 2 yılda bir. -Resmi ve ticari plakalı e bunların her türlü römorkları: İlk trafiğe çıkışından itibaren ilk 2 yaş sonunda devamında yılda 1 -Lastik tekerlekli traktörler ve bunların her türlü römorkları:İlk trafiğe çıkışından itibaren ilk 3 yaş sonunda ve devamında her 3 yılda bir. -Diğer bütün motorlu araçlar ile bunların her türlü römorkları ilk bir yaş sonunda ve devamında her yıl periyodik muayeneye tabi tutulur.

247 2)Motorlu taşıtın muayene süresi dolmamış olsa bile;
-Kazaya karışması sonucu yetkili zabıtaca muayenesi görülen araçlar, -Üzerinde değişiklik yapılan araçlar ayrıca özel muayeneye tabi tutulurlar. 3)Araç üzerinde yönetmelikte belirtilen şekilde yapılacak her türlü değişikliğin araç sahibi tarafından 30 gün içinde yetkili tescil kuruluşuna bildirilmesi mecburidir. 4)Uyuşturucu ve keyif verici maddeleri almış olanlar: -Derhal araç kullanmaktan men olurlar. -Mahkeme kararıyla para ve hapis cezası ile cezalandırılır, sürücü belgesi süresiz olarak geri alınır.

248 TRAFİK KAZALARI Trafik Kazalarına El Konulması
Kazaya Karışanların Sorumlulukları Kaza Yerinden Geçenlerin Sorumlulukları Asli kusurlar

249 Trafik Kazalarına El Konulması
Kaza nedenlerini, iz ve delilerini belirleyecek "Kaza Tespit Tutanağı" düzenlemek üzere trafik zabıtasınca (polis ve jandarma) el konulur: 1- Trafik kazalarında yolun trafiğe kapandığı hallerde, yolu trafiğe açmak, 2- Karayolunu kullananlar için ek bir tehlikenin oluşmasını önlemek için gerekli tedbirleri almak, 3- Yaralılara ilk yardım yapılmasını veya en yakın sağlık kuruluşuna gönderilmesini sağlamak, 4- Kaza yerindeki mal güvenliğini sağlamak, 5- Trafik Kazası Tespit Tutanağı düzenlemek,

250 Kazaya Karışanların Sorumlulukları
1- Durmak ve trafik güvenliği için gerekli önlemleri almak, 2- Kaza yerindeki durumu değiştirmemek, 3- Olayı görevlilere bildirmek, kaza yerinden ayrılmamak, 4- Olayda taraf olanlar, istendiğinde diğer tarafa kimlik ve adreslerini bildirmek, sürücü ve trafik belgeleri ile sigorta poliçelerini göstermek, bunlara ait gerekli bilgileri vermek, 5- Başında sahibi ve sorumlusu bulunmayan araç veya mala zarar verilmesi halinde; aracın, malın ilgilisini bulmak. Bulunmadığı takdirde zarar verilen aracın veya malın görülebilen yerlerine not bırakmak. Kaza sadece maddi hasarla sonuçlanmış ise, kazaya karışan bürün tarafların, aralarında yazılı olarak anlaşmaları halinde olay yerinden ayrılabilirler. Olay yerinden ayrıldıktan sonra, kaza tespit tutanağını düzenlemesini isteyemezler.

251 Kaza Yerinden Geçenlerin Sorumlulukları
1- Kaza yerinde usulüne uygun ilk yardım tedbirlerini almak, 2- Olayı en yakın zabıtaya veya sağlık kuruluşuna bildirmek, 3- Yetkililerin isteği halinde yararlı sağlık kuruluşuna götürmek.

252 ASLİ KUSURLAR 1. Kırmızı ışıkta geçmek. Trafik polisinin dur ikazına uymamak. 2. Şeride tecavüz etmek. 3. Bir araca arkadan çarpmak. 4. Karşı yönden gelen şerit ve yol bölümünden gitmek. 5. Sollama kurallarına uymadan araç sollamak. 6. Dönüş kurallarına uymamak. 7. Daralan yollarda öncelik hakkına uymamak. 8. Şehirler arası yollarda park yapmak. NOT: Alkollü araç kullanmak, hız limitini aşarak araç kullanmak, ehliyetsiz araç kullanmak ASLİ KUSUR DEĞİLDİR.

253 TRAFİK SUÇLARI ve KARŞILIĞI CEZALAR
Adli Cezalar İdari Cezalar

254 Adli Cezalar 1- Hafif para cezası
2- Hafif hapis (Hafif para cezası ile birlikte) 3- Belgelerin geri alınması (Hafif para cezası ile birlikte) 4- İşyeri kapatma (Hafif para cezası ile birlikte)

255 İdari Cezalar 1- Para cezası 2- Belgelerin geri alınması
3- Puan cezası (Suçun işlendiği tarihten geriye doğru bir yıl içinde toplam 100 ceza puanını dolduran sürücülerin sürücü belgeleri 2 ay süre ile geriye alınır ve eğitime tabi tutulur. Aynı yıl içinde ikinci defa 100 ceza puanını dolduran sürücülerin sürücü belgeleri 4 ay süre ile geri alınarak psiko-teknik değerlendirilmeye ve psikiyatri uzmanının muayenesine tabi tutulurlar. Muayene sonucunda sürücülük yapmasına engel hali bulunmayanların belgeleri, süresi sonunda iade edilir. Bir yıl içinde üç defa ceza puanını dolduran sürücülerin sürücü belgeleri süresiz olarak iptal edilir.)

256 Ölümle sonuçlanan trafik kazalarına asli kusurlu olarak sebebiyet veren sürücülerin sürücü belgeleri ise 1 yıl süre ile geri alınır. İdari bir trafik suçu işlenenler hakkında Ceza Tutanağı düzenlenir. Ceza Tutanağının bir örneği ilgiliye verildiği veya tebliğ edildiği tarihten 10 gün içinde ödenmesi gerekir. 10 gün içinde ödenmeyen para cezaları iki katına çıkar ve ödeme süresi 10 gün daha uzar. Bu süre içinde de para cezaları üç katına çıkar. Uzama süresi içinde de ödenmesi durumunda ödenmeyen para cezaları üç kat olarak takip ve tahsil edilir. Trafik para cezası tutanakları, takip ve tahsil için bu tutanakları düzenleyenler tarafından 7 iş günü içinde ilgili mal sandığına gönderilir.

257 ARAÇLARDA BULUNDURULMASI ZORUNLU ARAÇ VE GEREÇLER
Takograf Taksimetre Yangın söndürme cihazı Reflektör Stepne Tekerlek takozu Yedek malzeme ve takımlar İlk yardım çantası Engel işareti

258 1- Takograf: Otobüs kamyon ve çekicilerde.
2- Taksimetre: Taksi otomobillerinde 3- Yangın söndürme cihazı: Cihaz sürücünün hemen yanında bulunmalıdır. a) Otomobil, minibüs ve kamyonetlerde 1 kg. kapasiteli bir adet, b) Otobüs, kamyon ve çekicilerde 6 kg. kapasiteli bir adet, c) Tehlikeli madde taşıyan araçlarda 6 kg. kapasiteli iki adet, 4- Reflektör: Motosiklet ve motorlu bisiklet hariç, bütün motorlu araçlarda iki adet, 5- Stepne: Şehirlerarası yolcu taşıyan bütün araçlarda, 6- Tekerlek takozu: Otobüs, azami ağırlığı 3,5 tondan fazla olan araçlar ve iki dingilli römorklarda bir adet. Üç veya daha çok dingilli taşıtlarda ve tek dingilli römorklarda iki adet. 7- Yedek malzeme ve takımlar: Otomobil, minibüs, Otobüs, kamyonet, kamyon, çekici ve lastik tekerlekli traktörlerde. 8- İlk yardım çantası: Otomobil, minibüs, Otobüs, kamyon, çekici ve lastik tekerlekli traktörlerde 9- Engel işareti: Otobüs, kamyon, çekicilerde 150 x 25 cm. ebadında bir adet.

259 SÜRÜCÜLERİN VE YOLCULARIN KORUYUCU TERTİBAT KULLANMALARI • Otomobil, tescil bakımında otomobil işleri gören arazi taşıtları ve minibüslerde sürücü ve sürücü yanındaki ön koltuklarda oturan yolcular için emniyet kemer; bulundurulması ve takılması zorunludur. • Otomobil ve tescilde otomobil gibi işlem gören arazi taşıtlarında ve minibüslerde sürücünün yanındaki ön koltukta 10 yaşından küçük çocukların taşınması yasaktır. Motosiklet ve motorlu bisiklet sürücülerinin koruma başlığı ve koruma gözlüğü yolcuların ise koruma başlığı kullanmaları zorunludur.

260

261 GEREKSİZ YERE YAVAŞ SÜRME VE YAVAŞLAMA YASAĞI
Araç sürücülerinin zorunlu bir neden olmadıkça; • Diğer araçların ilerleyişine engel olacak şekilde araçlarını yavaş sürmeleri • Belirlenen hız sınırının çok altında ve trafiğin akışına engel olacak şekilde araç sürmeleri, • Güvenlik nedeni veya verilen herhangi bir talimata uyulması dışın da, başkalarını rahatsız edecek veya tehlikeye sokacak şekilde gereksiz ve ani olarak yavaşlamaları, yasaktır.

262 BİSİKLET, MOTORLU BİSİKLET VE MOTORSİKLET SÜRÜCÜLERİ İLE İLGİLİ KURALLAR
• Bisiklet, motorlu bisiklet ve motosikletlerinin yaya yolundan sürülmesi, • Ayrı bisiklet yolu var ise, sürücülerin bisikletlerini ve motorlu bisikletlerini taşıt yolundan sürmeleri, • Taşıt yolunun bir şeridinde 2’den fazla bisikletin yan yana sürülmesi, • Bisiklette, motorlu bisiklette ve motosiklette arkada oturma yeri yoksa başka kişilerin bindirilmesi, • Sürücü arkasında oturma yeri olsa bile bir kişiden fazlasının taşınması, • Bu araçlarla diğer araçlar izlenirken, manevra yapılırken, geçilirken koro yolunu kullananların hareketini zorlaştırıcı, tehlike doğurucu davranışlarda bulunmaları, • Bu araçlar sürülürken akrobatik hareketler yapılması,

263 • Bu araçlarla; başka bir araca bağlanarak veya asılıp tutunularak araç sürülmesi,
• Bu araçlar kullanırken elde bagaj, paket ve benzerlerinin taşınmaması ve kurallara aykırı yük yüklenmesi, • Bu araçları üzerine kasa, sandık ve benzeri şeyler yaptırılarak karayolunda ticari amaçla yük taşınması (üç tekerlekli.ve özel şekilde imal edilmiş motosiklet hariç); yasaktır. • Özel şekilde mal edilmiş üç tekerlekli motosikletlerde yük taşınabilir. Bunlar yaktı taşımak imal ve edilemezler. Ayrıca, yük taşımak için yapılmış kasa kısmı, sürücünün ön tarafında olacak şekil de imal edilemezler. • Motosiklet sürücülerinin devamlı iki elleri, motorlu bisiklet sürenlerin dönüş işareti verme dışında iki elleri, bisiklet sürenleri en az bir eli ile taşıtlarını sürmeleri zorunludur. • Bisiklet ve motorlu bisikletlerinin Önünde, beyaz ışık veren ve 20 m.yi aydınlatabilen bir far, arkasında kırmızı ışık veren lamba veya yüzeyi en az 10 cm olan kırmızı yansıtıcı bulundurulacaktır. • Bu tür araçların emniyetle durmasını sağlayacak ön ve arka tekerleri kumanda edecek birbirinden ayrı iki adet fren bulunacaktır.

264 YARIŞLAR VE KOŞULAR • il içinde yapılacak yarışlar için o ilin valiliğinden iller arası veya uluslararası yarışlar için İçişleri Bakanlığından izin alınması zorunludur. • İzin müracaatı, yarışlar başlamadan en az 30 gün önce yapılmalıdır. • Yarışlara katılacaklar için sorumluluk sigortası yapılması gerekmektedir. • Ayrıca izin belgesindeki şartlara uyulması gerekmektedir. İzinsiz yapılan yarışlar ve koşular, derhal durdurularak, yasal ilsem yapılır.

265 PLAKA ÇEŞİTLERİ

266

267

268

269

270

271

272

273

274

275

276

277

278

279

280 SÜRÜCÜ BELGESİ ÇEŞİTLERİ

281 Motorlu araçların sürücü belgesi sahibi olmayan kişiler tarafından karayollarında sürülmesine izin verilmesi yasaktır. Sürücü belgeleri Trafik Tescil kuruluşlarınca verilmektedir. Bisiklet kullananların 11, motorsuz taşıt kullananların ve hayvan sürücülerinin 13 yaşını bitirmiş olmaları zorunludur. Sürücü Belgelerinin A2 Ehliyet İçin Yaş Sınırı: 17 - Kullanabildiği Araçlar: Mobilet, Motosiklet, Scooter B Ehliyet İçin Yaş Sınırı: 18 - Kullanabildiği Araçlar: Otomobil, Minibüs, Kamyonet E Ehliyet İçin Yaş Sınırı: 22 - Kullanabildiği Araçlar: Otomobil, Minibüs, Kamyonet, Kamyon, Otobüs D Ehliyet İçin Yaş Sınırı: 22 - Kullanabildiği Araçlar: Otomobil, Minibüs, Kamyonet, Kamyon, Çekici,Tır H Ehliyet İçin Yaş Sınırı: 17 - Kullanabildiği Araçlar: Özel Otomobil (Engellilere Yönelik) G Ehliyet İçin Yaş Sınırı: 18 - Kullanabildiği Araçlar: İş Makinaları

282 Araç kullanırken ehliyetinizi yanınızda taşımanız gerekir
Araç kullanırken ehliyetinizi yanınızda taşımanız gerekir. Bu, polis sorduğunda geçerli ehliyetiniz olup olmadığını öğrenmelerinde yardımcı olmaktadır. Ehliyetinizi yanınızda taşımamanız durumunda cezaya çarptırılırsınız.

283 Ehliyetiniz ne zaman kontrol edilebilir?
Polis memurları aşağıdaki durumlarda geçerli ehliyetiniz olup olmadığını kontrol edebilirler: Sizin hatanız olsun ya da olmasın bir kazaya karıştığınızda. Bir trafik suçu işlediğiniz için durdurulmanız halinde. Rastgele nefes testi için sabit ya da gezici bir nefes testi birimi tarafından durdurulmanız halinde..

284 ÖZÜRLÜ SÜRÜCÜLER Ehliyet almak için başvurduğunuzda özürlülüğünüzün araç kullanma yeteneğinizi etkileyip etkilemeyeceğini bildirmeniz gerekir. Özürlülük durumunuzun araç kullanma yeteneğiniz üzerinde az ya da önemli düzeyde etkisi olup olmadığını değerlendirecektir. Özürlülüğün ciddi olduğu değerlendirilmesi yapılırsa, özürlülere yönelik direksiyon sınavına girmeniz gerekecektir. Ehliyetinize bazı koşullar eklenebilir. Örneğin, ‘yalnızca otomatik vitesli araçları kullanabilir’ gibi.

285 • İyi derecede konsantre olabilme yeteneğine sahip olmak
Güvenli bir sürücü becerisine de sahip olmak gerekmektedir. Bunun bazı koşulları vardır: • İyi derecede konsantre olabilme yeteneğine sahip olmak • Doğru gözlem yapmak • Aracın hızını ve yönünü duruma göre ayarlamak • Özel yol ve trafik koşullarındaki risklerin farkında olmak • Tanımlanmış riskleri en aza indirecek biçimde davranmak • Hem kendi sınırlarının hem de aracın ve yolun sınırlarının farkında olmak • Aracı beceriyle kontrol etmek • Yol güvenliğine katkıda bulunacak davranışlar sergilemek

286 TRAFİKLE İLGİLİ KURULUŞLAR

287 Karayolları Güvenliği Yüksek Kurulu: Başbakan başkanlığında yılda 2 defa olağan toplanır.
Karayolları Trafik Güvenliği Kurulu: Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Hizmetleri Başkanının başkanlığında en az daire başkanı düzeyinde ayda bir toplanır.

288 Emniyet Genel Müdürlüğü

289 Araçlarla ilgili belgelerin kurallara uyup uymadığını denetler,duran ve akan trafiği düzenler ,el koyduğu trafik kazalarına tutanak düzenler, Araçlarla ilgili belge ve plaka verir.

290 Karayolları Genel Müdürlüğü

291 Yollarla ilgili genel düzenleme ve işaretlemeleri yapar, Karayollarındaki hız sınırlarını belirler, Araçların teknik muayenelerini yapar.

292 Milli Eğitim Bakanlığı

293 Motorlu araç sürücülerinin yetişmesi için sürücü kurslarının açılmasına izin vermek ve denetlemek , İlk ve orta öğretimde trafik eğitimi vermek ,Bakanlıkça açılan resmi kursların sınavlarını yapmak ve sınavlarda başarılı olanlara sertifika vermek,Çocuk trafik eğitim parklarının yapılma,açılma,eğitim,denetim ve çalışma esaslarını belirler.

294 Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı

295 Karayolunda ilkyardım ve acil yardım tedbirlerini almak, Araçlarda ve ilkyardım istasyonlarında bulundurulması gereken ilkyardım malzemelerini tespit ederek kontrol etmek, Sürücülerin sağlık kontrolünü yapmak.

296 Ulaştırma Bakanlığı

297 Karayolu taşımasına ilişkin koordinasyonu sağlamak.

298 Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlığı

299 Köy yolları ve orman yollarında gerekli çalışmaları yapar.

300 Çevre Bakanı

301 Çevre kanunu ile ilgili yönetmelik çerçevesinde görevlerini yapar.

302 Belediyeler

303 Sorumlu olduğu yolun yapısını ,gerekli işaretlemeleri yapmak,park yerleri yapmak,çocuklar için trafik eğitim tesisleri yapmak,yapılmasını sağlamak.

304 İl ve İlçe Trafik Komisyonları

305 İllerde vali veya yardımcısı ilçelerde kaymakam başkanlığında komisyon kurulur.Görevleri;trafik düzen ve güvenliği için tedbirler almak,trafik güvenliği yüksek kurulunun müdahalesi gerektiği konularda içişlerine bilgi iletmek,il sınırlarında ticari taşıtla ile ilgili uygulamalar,otopark izinlerini düzenlemek.

306 Çevre Çevre Kirlilikleri

307 Çevre Çevre: İnsanı etkileyen ve insanlardan etkilenen dış ortama denir. Çevre koruma: Çevre kirliğini önlemek amacıyla yapılan çalışmalara denir. Atık: Çevrede bozulma meydana getirecek miktarda çevreye boşaltılan maddelere denir.Atıklar çirkin görünüm arz etmesinin yanı sıra pis koku yayar ve hastalık bulaştıran zararlıların üremesine sebep olur. Çevre Kirliliği: İnsanların faaliyetleri sonucu havada, suda, toprakta meydana gelen olumsuz gelişmeler, ekolojik dengenin bozulması, gürültü koku, ve atıkların meydana getirdiği zararlı sonuçlardır. Çevre Hakkı: Herkesin sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkını ihlal edenlere karşı yargı mercileri önünde savunma hakkıdır. Gürültü: Kişilerin huzurunu, ruh ve beden sağlığını bozacak seviyede çıkartılan, istenmeyen seslerdir.

308 Çevre Kirlilikleri 1- Hava kalitesini bozan kirlilik sebepleri:
a) Bakım yapılmamış araçların fazla yakıt yakması, b) Temiz olmayan yakıt kullanılması, c) Trafik yoğunluğunu, d) Zorunlu haller dışında araç kullanma, e) Trafik yoğunluğu nedeniyle aracın uzun süre trafikte seyretmesi, f) Duraklama ve park etme sırasında motorun gereksiz yere çalıştırılması, g) Araç motoru rölantide çalışırken egzozdan çıkan karbon monoksit gazı % 3,5'den, araç hareket halindeyken % 4,5'den fazla olmamalıdır. h) Araçların egzoz gazları, yağ ve yakıt sızıntıları, akıntıları ve buharları, lastik tozları ve parçaları, araçların taşıdıkları yüklerin tozaması, buharlaşması v.b.

309 ı) Taşıtlara taşıma sınırı üzerinde yük yüklemek, aşırı hızlı gitmek, araç dışına gereksiz aksesuarlar takmak, seyir halinde camları açmak, lastik havalarının uygun seviyede olmaması, gereksiz yere taşıt kullanmak havayı kirletir. Küçük silindir hacimli taşıtların kullanılması, aynı güçte olan taşıtlardan hafif olanının tercih edilmesi, yürüyerek gidilebilecek yere her hangi bir araçla gidilmemesi çevrenin korunması için alınacak tedbirlerdendir. Kurşunsuz yakıt kullanılmalı, çünkü havadaki kurşun kirliliğinin en önemli kaynağı taşıtlardır. Üstelik kurşunsuz yakıt kullanan araçların egzoz sistemlerindeki katalitik konvektör, egzozdan çıkan zehirli gazların zehirleyici etkilerini azaltmaktadır. Mümkün olduğunca toplu taşıma araçlarından yararlanmalıdır. Araç kullanırken trafiğin yoğun olmadığı saatleri, trafiğin yoğun olmadığı yolları tercih etmek gerekir. Gidilecek yere en kısa mesafeden gidilmelidir. Kısa mesafenin seçilmesi, enerji ve yakıt tasarrufu sağlamanın yanı sıra çevrenin kirletilmemesi bakımından da yarar sağlar. Üstelik turistlerde temiz bir ülkeyi tercih ederler. Hava kirliliği, insanlarda nefes darlığı, kanser ve toplu ölümler gibi zararlara yol açmaktadır.

310 ı) Taşıtlara taşıma sınırı üzerinde yük yüklemek, aşırı hızlı gitmek, araç dışına gereksiz aksesuarlar takmak, seyir halinde camları açmak, lastik havalarının uygun seviyede olmaması, gereksiz yere taşıt kullanmak havayı kirletir. Küçük silindir hacimli taşıtların kullanılması, aynı güçte olan taşıtlardan hafif olanının tercih edilmesi, yürüyerek gidilebilecek yere her hangi bir araçla gidilmemesi çevrenin korunması için alınacak tedbirlerdendir. Kurşunsuz yakıt kullanılmalı, çünkü havadaki kurşun kirliliğinin en önemli kaynağı taşıtlardır. Üstelik kurşunsuz yakıt kullanan araçların egzoz sistemlerindeki katalitik konvektör, egzozdan çıkan zehirli gazların zehirleyici etkilerini azaltmaktadır. Mümkün olduğunca toplu taşıma araçlarından yararlanmalıdır. Araç kullanırken trafiğin yoğun olmadığı saatleri, trafiğin yoğun olmadığı yolları tercih etmek gerekir. Gidilecek yere en kısa mesafeden gidilmelidir. Kısa mesafenin seçilmesi, enerji ve yakıt tasarrufu sağlamanın yanı sıra çevrenin kirletilmemesi bakımından da yarar sağlar. Üstelik turistlerde temiz bir ülkeyi tercih ederler. Hava kirliliği, insanlarda nefes darlığı, kanser ve toplu ölümler gibi zararlara yol açmaktadır.

311 2- Toprak Kirliliği Otomobil, minibüs, Otobüs, kamyonet, kamyon, çekici ve lastik tekerlekli traktörlerde. a) Araç bakımlarının uygun ortamlarda yapılması, motor yağı, yakıt, asit vs. atıkların toprağa dökülmesi, b) Araçlarda kullanılan, yenilen ve içilen maddelerin artıklarının çevreye atılması, c) Kimyasal ve radyoaktif maddelerin emniyet tedbirleri alınmadan taşınması, (Radyoaktif maddelerin yüklenmesi, taşınması ve boşaltılması için Türkiye Atom Enerjisi Kurumu'ndan izin alınması zorunludur.) d) Sürücülerin orman ve tarım arazisi yangınlarına sebep olmaları, e) Dökülecek, taşacak tozacak vb. şekillerde yük taşımak. Bunlar toprak kirliliğine neden olur. NOT: Katalitik konvektör; zehirli gazların zehirleyicilik özelliğini azaltır. NOT: Bir bölgenin bitki topluluğuna flora, hayvan topluluğuna fauna denir. NOT: Egzozdan dışarıya %3,5 ile %4,5 arasında karbon monoksit atılabilir.

312 ŞEHİR BİLGİSİ VE SÜRÜCÜLERİN DAVRANIŞLARI
Sürücüler trafiğe çıkmadan önce şehir planını göz önüne almalıdır. Zira aynı mesafeye daha kısa sürede ve daha az yakıt harcayarak ulaşması mümkün olacaktır. Rahat ve ucuza yolculuk etmek için araçta şehir haritası ve şehir planını bulunması gerekir. Sürücüler şayet şehirlerarası yola çıkıyorlarsa mutlaka yanlarında karayolları haritası bulundurmaları gerekmektedir. Sürücülerden özellikle ticari araç kullananların, şehirin önemli kavşak, yol, hastahane, terminal, spor alanları, kültür ve alışveriş merkezleri gibi önemli yerleri bilmeleri trafik, çevre, iktisat ve düzen açısından faydalı olacaktır . Sürücülerin tarihi ve turistik yerleri bilmeleri gerekir. Bu yerler en kısa ve uygun gidiş yollarını bilmeleri turist, turizm sektörü ve trafik açısından önemlidir Sürücülerin araçlarının çevrenin dostu yapmaları için; aracın içi ve dışını temiz ve bakımlı tutmaları gerekir. Bu durum sağlık, güzel görünüm ve aracı kullananlar açısından önemlidir Sürücülerin ve kıyafetlerinin temiz ve tertipli olması gerekir. Özellikle kamu hizmeti taşımacılığı yapan araçların sürücüleri kılık, kıyafetlerine dikkat etmeleri yolcularla olan diyaloglarında karşılıklı olarak ölçülü ve saygılı davranmaları gerekir.

313 Özel Araçları Gereksiz Kullanmanın Zararları:
• Yakıt tüketiminin artması ve israfına neden olur. • Aracın yıpranmasına ve ömrünün azalmasına neden olur. • Çevrenin bozulmasına ve kirliliğe neden olur. • Özellikle büyük şehirlerde trafiğin yoğun ve trafik kargaşasına neden olur. • Bu durum park problemi olan şehirlerimizde, bu problemin artmasına neden olur. • Kamunun ortak kullandığı yol, şehir vb. şeylerin menfi yönden etkilenmelerine neden olur. • İnsanların yürüme alışkanlığını yok ederken, tembelleşmelerine neden olur. Yukarıda saydığımız Zararları asgariye indirmek için; • Aracınızdaki gereksiz yükleri boşaltın. • Aynı istikamete giden kişilerle aracınızı müşterek kullanın. • Kısa mesafelerde araç kullanmayın. • Mümkün olduğunca, toplu taşım araçlarını (otobüs, tramvay, dolmuş kullanın. • Trafiğin yoğun olduğu saatlerde trafiğe çıkmayın.