ÇOCUĞUN İSTİSMARDAN VE İHMALDEN KORUNMA HAKKI

... konulu sunumlar: "ÇOCUĞUN İSTİSMARDAN VE İHMALDEN KORUNMA HAKKI"— Sunum transkripti:

1 ÇOCUĞUN İSTİSMARDAN VE İHMALDEN KORUNMA HAKKI
PSİKO-SOSYAL AÇIDAN ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİ ÇOCUĞUN İHMAL, İSTİSMAR VE ŞİDDET SUÇLARINA KARŞI CEZA HUKUKUNDA KORUNMASI

2 PSİKO-SOSYAL AÇIDAN ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİ
1.Çocuk İstismarı Ve İhmalinin Tanımı Çocuk ihmali, hangi nedenle olursa olsun, çocuğun temel gereksinimlerinin karşılanmamasıdır. Çocuğun temel gereksinimleri, yeterli yiyecek, barınma, giyecek, sağlık, eğitim, gözetim, çevredek tehlikelerden korunma, ilgi, sevgi ve destektir. Çocuk istismarı, çocuklara aktif olarak girişilen ve onların fiziksel, duygusal, toplumsal gelişmelerini zedeleyen her türlü eylemdir. Istismar aktif, ihmal ise pasif eylemlerden oluşmaktadır.

3 PSİKO-SOSYAL AÇIDAN ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİ
2.Çocuk İstismarı Ve İhmalinin Türleri a.Fiziksel İhmal Ve İstismar Fiziksel ihmal, çocuğun beslenme, barınma, karunma, eğitim, güvenlik, sağlık, temizlik gibi en temel fiziksel gereksinimlerinin karşılanmamasıdır. Fiziksel istismar, kaza sonucu olmayan, çocuğa acı veren, gelişme ve işlevselliğinde sürekli zararlara yol açabilecek her türlü şiddet hareketidir. Isırma, tokatlama, tekmeleme, bir cisimle vurma, kemik kırma, itme, evden kovma, terk etme ve öldürme gibi aktif eylemler bu gruba girer.

4 PSİKO-SOSYAL AÇIDAN ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİ
Fiziksel İhmal Ve İstismarın Sonuçları -Çocukların fiziksel bütünlüğünü ve insanlık onurunu zedelerler. -Çocukların eğitim ve gelişim hakkını zedelerler. -Çocuklarda psikolojik ve fiziksel hasar bırakırlar. -Şiddetin çatışmaları çözmek için etkili bir yöntem olduğunu aşılanır. -Depresyon, saldırgan davranışlar, madde bağımlılığı, akciğer, karaciğer, kalp rahatsızlıkları, okul ve iş hayatında başarısızlık, akranlarla kötü ilişkiler ve suça yönelmeye sebebiyet verirler. -Disiplin bakımından etkisizdir. -Saygı ve güven ilişkisinin karşılıklı kurulmasını engellerler. - Çocukları şiddet kültürü ile yetişen ve şiddetin gelecek nesillere aktaran bireylere dönüştürürler.

5 PSİKO-SOSYAL AÇIDAN ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİ
b.Duygusal İhmal Ve İstismar Bir yetişkin veya yaşça büyük bir kişi tarafından çocuğa yönelik aşağılayıcı, küçüğün kendine güvenini zedeleyici tutum ve davranışlar bu kapsamda yer alır. Çocuğun niteliklerinin ve kapasitesinin sürekli kötülenmesi, bir birey olarak algılanmaması, başarılarının yok sayılması, sosyal olarak gelişiminin engellenmesi, terk edilmekle tehdit edilmesi, topluma bilimsel esaslara aykırı yöntemlerle yetiştirilmesi duygusal ihmal ve istismar davranışlarıdır. Bunun sonucunda çocukta tırnak yeme, parmak emme, ısırma, altını ıslatma, aşırı içe dönüklük, saldırganlık, dikkat bozukluğu, güdü azlığı, aşırı bağımlılık, zeka geriliği, ilgi eksikliği, suça yönelme, alkol ve madde kullanma gibi davranışlar ortaya çıkmaktadır.

6 PSİKO-SOSYAL AÇIDAN ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİ
c.Cinsel İstismar Yetişkinlerin cinsel doyum için çocukla ilişki kurması, para için fuhuş ve pornografiye yöneltilmesi bu kapsamdadır. Bedensel temas içermeyen (teşhircilik, özetleme, sözle cinsel sarkıntılık, insel ilişki izletilmesi) ve bedensel temas içeren (vajinal temas, anal ve oral ilişkiler, ırza geçme, ensest ve fuhuş) hareketler cinsel istismarın konusunu oluşturur: Çocuğun cinsel sömürüye karşı yeteri kadar korunmaması da cinsel ihmal kapsamında değerlendirilebilir.

7 PSİKO-SOSYAL AÇIDAN ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİ
3.Çocuk İhmal Ve İstismarının Nedenleri -Daha çok alt sosyo-ekonomik ailelerde görülmektedir. -Eğitim yetersizliği, kötü yaşam koşulları -Ana babaların bireysel özellikleri (özellikle yaş küçüklüğü) -Ana babaların birnbirlerine yönelik şiddet davranışları -Ana babanın kısıtlı bir sosyal çevrede bulunması -Evlilikle ilgili ciddi problemler -Ana babanın alkol ve madde bağımlılığı -Çocuğun fiziksel ve/veya zihinsel engelli olması -Çocuğun yaşının küçüklüğü

8 PSİKO-SOSYAL AÇIDAN ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİ
4.İstismar Ve İhmali Bildirme Yükümlülüğü Bu yükümlülük adli ve idari merciler, kolluk görevlileri, sosyal hizmet uzmanları, sağlık ve eğitim kuruluşları başta olmak üzere istismar ve ihmalin varlığından haberdar olan her vatandaşın görevi kapsamındadır. Bunu bilip de bildirmemek Ceza Kanunu’nda suç olarak tanımlanmıştır. (TCK.m.278)

9 ÇOCUĞUN İHMAL, İSTİSMAR VE ŞİDDET SUÇLARINA KARŞI CEZA HUKUKUNDA KORUNMASI
Çocuğun kendisine karşı suç işlenerek ihmal ve istismar edildiği durumlar TCK’ın çeşitli maddelerinde düzenlenmiştir. Bu suçlara karşı çocuğa ilişkin korumalar şu şekildedir: -Çocuğun yaşam hakkının ve vücut dokunulmazlığının korunması -Cinsel dokunulmazlığının korunması -Çocuğun kötü muamele suçuna karşı korunması -Çocuğun disiplin yetkisinin kötüye kullanılması suçuna karşı korunması

10 ÇOCUĞUN İHMAL, İSTİSMAR VE ŞİDDET SUÇLARINA KARŞI CEZA HUKUKUNDA KORUNMASI
-Çocuğun kaçırılma ve alıkonulma suçuna karşı korunması -Çocuğun aile hukukundan kaynaklanan yükümlülüklerin ihlali suçuna karşı korunması -Çocuğun dilencilik suçuna karşı korunması -Çocuğun terk suçuna karşı korunması -Çocuğun cinsel sömürü suçlarına karşı korunması (çocuk fuhuşu ve çocuk pornografisi) -Çocuğun alkol ve benzeri madde tüketimine karşı korunması

11 ÇOCUĞUN İHMAL, İSTİSMAR VE ŞİDDET SUÇLARINA KARŞI CEZA HUKUKUNDA KORUNMASI
Çocuğun Kendisine Karşı İşlenen Suçlara Dair Genel Ve Önemli Bilgiler Yaşam hakkının korunmasına ilişkin insan öldürme suçu altsoydan birine karşı (çocuk,torun) işlenmişse ceza arttırılır. Öldürme kastı bulunmaksızın tedbirsizlik veya dikkatsizlik, özen göstermeme sebebiyle ölüme sebebiyet verilmesi halinde taksirle adam öldürmeden bahsedilir. Genellikle anneler bu suçla yargılanmışlardır. (istatistiksel veri) Kasten yaralama aktif eylem şeklinde olabileceği gibi ihmal sonucu da olabilir. Yine beden ve fiziksel olarak kendisini savunamayacak alt soya işlenmesi halinde ceza arttırılır.

12 ÇOCUĞUN İHMAL, İSTİSMAR VE ŞİDDET SUÇLARINA KARŞI CEZA HUKUKUNDA KORUNMASI
Taksirle yaralama tedbirsizlik, dikkatsizlik ile gerçekleşmektedir. Bazı Yargıtay kararlarına göre, annenin evden ayrıldıktan sonra çorba tenceresi ile oynayan çocuğun tencereyi devirip yanması, babasının duvara astığı av tüfeğiyle oynayan çocuğun tüfeğin patlaması sonucu yaralanması gibi olayların failleri bu suçla cezalandırılmışlardır.

13 ÇOCUĞUN İHMAL, İSTİSMAR VE ŞİDDET SUÇLARINA KARŞI CEZA HUKUKUNDA KORUNMASI
Cinsel istismar suçu şikayete bağlı bir suç değildir, kovuşturulması şikayet olmasa dahi savcı tarafından yapılır. 15 yaşını tamamlamamış veya tamamlamış olduğu halde fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılama yeteneği gelişmemiş olan çocuklara karşı gerçekleştirilen her tür cinsel davranış bu kapsamda suç sayılır. TCK.m.104 gereği, cebir, hile ve tehdit olmaksızın 15 yaşını bitirmiş çocukla cinsel ilişkide bulunan kişi şikayet üzerine 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

14 ÇOCUĞUN İHMAL, İSTİSMAR VE ŞİDDET SUÇLARINA KARŞI CEZA HUKUKUNDA KORUNMASI
Çocuğun kaçırılması suçunun failleri, velayetin kendisine bırakılmadığı taraf ( ana veya baba) veya 3.derece kan hısımlarıdır. (amca, teyze, dayı, hala, yeğen) Çocuğun dilencilik suçuna karşı korunması kapsamında şayet suç bir örgüt tarafından işleniyorsa, ceza arttırılır. Terk suçunun failleri, çocuğun bakım, eğitim, koruma ve gözetiminin kendisine bırakıldığı ana baba, vasi, sözleşme ile çocuğun bakımını geçiçi veya sürekli olarak ücretli veya ücretsiz olarak üstlenmiş olan kişidir. Çocuğun cinsel suçlara karşı korunmasında çocuğun fuhuşa, pornografiye ve cinselik amaçlı turizme karşı korunması girer.

15 ÇOCUĞUN İHMAL, İSTİSMAR VE ŞİDDET SUÇLARINA KARŞI CEZA HUKUKUNDA KORUNMASI
Çocuğun madde kullanımı genellikle merak, kafayı bulmak, problemlerini unutmak gibi sebeplerle başlamaktadır. Üvey ana ve üvey baba ile yaşayan çocuklarda daha sık görülmektedir. Sosyo-kültürel etkiler, aile yapısı ve eğitim, sosyal çevre büyük önem taşımaktadır. Aile üyelerinin de benzeri maddeler kullanmaları çocuğa kötü örnek teşkil etmektedir. Çocukların erken bağımsızlaşmaları, kentleşme ve küresellik bağlamında da bu maddelere olan düşkünlük artmaktadır.