Sunuyu indir
Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz
1
TEKNOKENTLERDE VERGİ VE MUHASEBE UYGULAMALARI
CEM ARSLAN
2
5746 sayılı Ar-Ge ve Tasarım Kanunu
teknokentler A. Ar-Ge ve Tasarım Teşviklerinin Genel Değerlendirmesi 5746 sayılı Ar-Ge ve Tasarım Kanunu - Ar-Ge indirimi - Gelir vergisi stopaj teşviki - Damga vergisi istisnası - Gümrük vergisi istisnası - SGK işveren prim desteği Sunum Konusunu Yazınız 1/11
3
4691 sayılı Teknopark Kanunu
teknokentler A. Ar-Ge ve Tasarım Teşviklerinin Genel Değerlendirmesi 4691 sayılı Teknopark Kanunu - Personelin gelir vergisi istisnası - SGK işveren prim desteği - (Sınırlı) Damga vergisi istisnası - Gümrük vergisi istisnası - Kurumlar vergisi istisnası - (Yazılımlara yönelik) KDV istisnası Sunum Konusunu Yazınız 1/11
4
A. Ar-Ge ve Tasarım Teşviklerinin Genel Değerlendirmesi
teknokentler A. Ar-Ge ve Tasarım Teşviklerinin Genel Değerlendirmesi Kurumlar Vergisi Kanununun 5/B maddesi ile KDV Kanununun 17/4-z maddesi - Gelir ve kurumlar vergisi istisnası - KDV istisnası Sunum Konusunu Yazınız 1/11
5
B. 2016 Yılında Yeni Getirilen Teşvik ve Düzenlemeler
teknokentler B Yılında Yeni Getirilen Teşvik ve Düzenlemeler - Tasarım faaliyetleri ve tasarım personelinin de teknokent teşvikleri kapsamına alınması - Bölge dışında projeyle ilgili geçirilen sürelerde ücret istisnası uygulaması - Bölge dışında lisansüstü eğitim amacıyla geçirilen sürelerde ücret istisnası uygulaması - Gümrük vergisi istisnası - Teknokent işletmelerine sermaye desteği sağlanmasında gelir ve kurumlar vergisi indirimi teşviki - Yönetici şirketlere emlak vergisi muafiyeti tanınması Sunum Konusunu Yazınız 1/11
6
C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir?
teknokentler C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir? Teknopark Yönetmeliğinin 14. maddesine göre, bölgede faaliyette bulunan işletmeler projelerini yönetici şirkete onaylatmak ve bu projeler çerçevesinde faaliyette bulunmak zorundadırlar. Bu nedenle, 5746 sayılı Kanunda yer alan projeye bağlı çalışma esası teknoparklardaki firmalar açısından da geçerlidir. İşletmeler teknoparklarda temel olarak aşağıdaki işlemleri gerçekleştirirler; - Ar-Ge, yazılım ve tasarım projesine bağlı olarak yapılan giderler - İstisna kapsamında olan veya olmayan satışlar - Çeşitli kurum ve kuruluşlardan alınan hibeler - Seri üretim faaliyetleri Sunum Konusunu Yazınız 1/11
7
C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir?
teknokentler C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir? Teknoparklardaki tüm faaliyetler yönetici şirketin onayladığı Ar-Ge projesi çerçevesinde gerçekleştirildiğinden, bu bölgelerdeki Ar-Ge, yazılım ve tasarım faaliyetlerine yönelik harcamalar doğrudan gider yazılmazlar. Bu harcamaların aktifleştirilmesi ve ortaya çıkan gayrimaddi hakkın maliyet bedelinin amortisman yoluyla itfa edilmesi gerekir. Ar-Ge faaliyetinin başarısız olması durumunda ise, yapılan harcamalar muhasebe açısından tek seferde gider yazılır. 1 sıra no.lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğine göre, işletmede yeni ürün ve teknolojiler oluşturulması, mevcutların geliştirilmesi ve benzeri amaçlarla yapılan her türlü harcamalardan aktifleştirilmesi gerekenler, “263. Araştırma ve Geliştirme Giderleri” hesabının borcuna maliyet bedeli ile kaydedilir. Teknoparklarda yapılan Ar-Ge ve yazılım harcamaları da aktifleştirileceğinden, bu kapsamda yapılan tüm harcamalar “263. Araştırma ve Geliştirme Giderleri” hesabına getirilecektir. Bunun tek istisnası “sipariş üzerine yapılan Ar-Ge projeleri”dir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
8
C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir?
teknokentler C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir? İşletmelerin esas faaliyet konusu yazılım üretimi ve satışı olsa dahi, teknoparklarda projeye dayalı olarak yapılan harcamalar başarılı olmayabilir, ortaya çıkarılan yazılımlar satılmayıp kiralanabilir veya belli bir süre işletmede kullanılabilir. Bu nedenlerle, söz konusu yazılımlarla ilgili “152. Mamuller” ve benzeri diğer hesapların çalıştırılması uygun olmayacaktır. Bu çerçevede, teknoparklardaki Ar-Ge ve yazılım faaliyetlerine ilişkin harcamalar için “263. Araştırma ve Geliştirme Giderleri” hesabı çalıştırılmalıdır. Her bir Ar-Ge projesinin de, muhasebe hesaplarının alt kırılımlarında ayrı ayrı takip edilmesi önem arz etmektedir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
9
C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir?
teknokentler C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir? 1) İlk Madde ve Malzeme Giderleri Örneğin; Kerem Limited Şirketi, 2015 yılında Hacettepe Teknokentte faaliyete geçmiş, yeni bir tıbbi cihaz yazılımıyla ilgili projesi yönetici şirket tarafından onaylanmış ve şirket, harcamalarını aşağıdaki şekilde yapmaya başlamıştır. a) Şirket, TL tutarında sarf malzemesi almış ve TL KDV ödemiştir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
10
C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir?
teknokentler C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir? b) Sarf malzemeleri projede kullanılmıştır. …/…/ 263. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİD 150. İLK MADDE VE MALZEME Buradan da görüleceği üzere, yapılan yazılım harcamaları aktifleştirilmiş ve henüz gider yazılmaya başlamamıştır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
11
C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir?
teknokentler C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir? 1 sıra no.lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğine göre, aktifleştirilmeyen araştırma ve geliştirme giderleri “750. Araştırma ve Geliştirme Giderleri” hesabının borcuna kaydedilir. Bu ifadeye göre, aktifleştirilmesi gereken Ar-Ge harcamaları doğrudan “263. Araştırma ve Geliştirme Giderleri” hesabına atılacaktır. Teknoparklarda yapılan harcamaların tamamı da aktifleştirildiği için, “750. Araştırma ve Geliştirme Giderleri” hesabının kullanılmasına gerek yoktur. Öte yandan, “750. Araştırma ve Geliştirme Giderleri” hesabının kullanılması ve bu hesaplarda toplanan tutarların yansıtma hesabı vasıtasıyla yıl sonunda “263. Araştırma ve Geliştirme Giderleri” hesabına aktarılmasında da sakınca yoktur. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
12
C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir?
teknokentler C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir? Yukarıdaki muhasebe hesabının maliyet hesapları kullanılarak aşağıdaki şekilde oluşturulması da mümkündür. …/…/ 750. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİD 150. İLK MADDE VE MALZEME /12/ 263. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİD 751. ARA. VE GEL. GİD. YANSITMA HES 751. ARA. VE GEL. GİD. YANSITMA HES Sunum Konusunu Yazınız 1/11
13
C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir?
teknokentler C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir? 2) Amortismanlar Örneğin; Bilkent Cyberparkta yer alan (X) A.Ş. Kasım/2015’te, yazılım projesinde kullanmak üzere TL’ye projeksiyon cihazı ile elektronik test cihazı satın almıştır. …/11/ 253. TESİS, MAKİNE VE CİHAZLAR 191. İNDİRİLECEK KDV ( x %18) 102. BANKALAR Sunum Konusunu Yazınız 1/11
14
C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir?
teknokentler C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir? Yıl sonunda bu makineler için ayrılacak olan amortisman tutarı, “263. Araştırma ve Geliştirme Giderleri” hesabına atılacaktır. /12/ 263. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİD 257. BİRİKMİŞ AMORTİSMALAR ( x %20) Ar-Ge ve yazılım faaliyeti dışında başka faaliyetlerde de kullanılan makine ve teçhizata ilişkin amortismanlar, bunların Ar-Ge ve yazılım faaliyetlerinde kullanıldığı gün sayısına göre hesaplanır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
15
C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir?
teknokentler C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir? Teknoparklarda kiralanan gayrimenkuller için yapılan harcamalardan (özel maliyet bedellerinden) Ar-Ge hesabına pay verilir mi? Teknokentlerdeki Ar-Ge faaliyetlerinin başladığı tarihten itibaren yapılan ve teknokentte bulunan gayrimenkuller için sarf edilen özel maliyet bedeli niteliğindeki tutarlar “263. Araştırma ve Geliştirme Giderleri” hesabına atılacaktır. Örneğin; Ozan Limited Şirketi, ODTÜ Teknokentte Ocak/2015’te 3 yıllığına bir işyeri kiralamıştır. Ocak/2015’te Ar-Ge faaliyetine başlayan şirket, kiraladığı binanın tesisat ve yalıtımını Mart/2015’te yenilemiş, bunlar karşılığında da TL TL KDV ödemiştir. …/03/ 264. ÖZEL MALİYETLER 191. İNDİRİLECEK KDV 102. BANKALAR Sunum Konusunu Yazınız 1/11
16
C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir?
teknokentler C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir? Özel maliyet hesabına atılacak olan tutarlar, kiralama süresine bölünecek ve her yıl amortisman ayrılacaktır. Örnekteki kiralama süresi 3 yıl olduğundan ( / 3) TL her yıl amortisman olarak ayrılacak ve bu tutar yıl sonunda “263. Araştırma ve Geliştirme Giderleri” hesabına atılacaktır. /12/ 263. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİD 268. BİRİKMİŞ AMORTİSMALAR ( / 3) Ancak, teknokentteki işyerinin kiralandığı tarihten Ar-Ge çalışmalarının fiilen başladığı tarihe kadar yapılan özel maliyet harcamalarına ilişkin olarak hesaplanan amortismanlar ise Ar-Ge harcaması olarak değerlendirilemeyeceğinden, Ar-Ge hesabına pay verilmesi de söz konusu olmayacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
17
C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir?
teknokentler C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir? 3) Genel Giderler Teknopark istisnası kapsamına giren faaliyetler ile bu kapsama girmeyen işlerin birlikte yapılması halinde ortak genel giderlerin, bu faaliyetler ile ilgili olarak cari yılda oluşan maliyetlerin birbirine oranı esas alınarak dağıtılması gerekmektedir. Hangi işlerde ne kadar süreyle kullanıldığı tespit edilemeyen sabit kıymetlere ilişkin amortismanlar da, ortak genel giderlerle birlikte dağıtıma tabi tutulur. Bu kapsamda Ar-Ge ve yazılım faaliyetleriyle doğrudan ilgili olmayan; kira, elektrik, su, telefon, doğalgaz, finansman, reklam ve benzeri giderlerden Ar-Ge hesabına pay verilmesi gerekir. Ar-Ge faaliyetiyle doğrudan ilişkilendirilen harcamalar için dağıtım söz konusu değildir. Dağıtım yapılırken referans alınacak tutar, satış hasılatları değil maliyetler olacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
18
C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir?
teknokentler C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir? Buna göre ortak genel giderlerin dağıtımında; formülü uygulanacaktır. Örneğin; Teknopark İstanbul’da faaliyette bulunan (Y) Limited Şirketinin merkezi bölge dışında bulunmakta, istisna kapsamına giren ve girmeyen faaliyetler birlikte yürütülmektedir. Şirketin Teknokentte yürüttüğü yazılım projesine ilişkin 2015 yılı için “263. Araştırma ve Geliştirme Giderleri” hesabına doğrudan kaydedilen maliyetleri aşağıdadır: Ortak genel giderler x İstisna kapsamındaki faaliyet dolayısıyla oluşan maliyet (Ortak genel giderler dışındaki) Toplam maliyet Sunum Konusunu Yazınız 1/11
19
C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir?
teknokentler C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir? Şirketin istisna kapsamında olmayan faaliyetleri dolayısıyla oluşan maliyetleri ise TL olarak tespit edilmiştir. Ayrıca, tüm faaliyetlere yönelik ortak gider niteliğinde TL harcama yapılmış; yine bu faaliyetlerde ortak kullanılan ve gün esaslı olarak dağıtımı yapılamayan TL amortisman hesaplanmıştır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
20
C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir?
teknokentler C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir? Buna göre, ortak genel giderlerin dağıtımı aşağıdaki gibi olacaktır: İstisna kapsamındaki faaliyet dolayısıyla doğrudan oluşan maliyet İstisna dışı faaliyetlerle ilgili doğrudan maliyet Ortak genel giderler ( ) İstisna faaliyete isabet eden ortak genel gider [ x ( / )] İstisna dışı faaliyetlere isabet eden ortak genel gider [ x ( / )] Sunum Konusunu Yazınız 1/11
21
C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir?
teknokentler C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir? Böylece, ortak genel giderlerin ve gün esaslı dağıtım yapılamayan amortismanların 1/3’ü Ar-Ge hesabına aktarılacaktır. Ortak genel giderler yıl içinde “770. Genel Yönetim Giderleri” hesabına kaydedilmiştir. Ortak kullanılan iktisadi kıymetlere ilişkin amortismanlar ise yıl sonunda dağıtıma tabi tutulacaktır. Buna göre, yıl sonunda Ar-Ge hesabına aşağıdaki kayıt yapılacaktır. /12/ 263. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİD 771. GENEL YÖN. GİD. YANSITMA HES ( / 3) 263. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİD 268. BİRİKMİŞ AMORTİSMALAR ( / 3) Sunum Konusunu Yazınız 1/11
22
C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir?
teknokentler C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir? Ar-Ge ve yazılım faaliyetine başlamadan teknoparkta yapılan harcamalardan Ar-Ge hesabına pay verilir mi? Teknokentte faaliyette bulunmak üzere yer kiralayan mükelleflerin bir kısmı, bu faaliyetlerine başlamadan önce işyerinin Ar-Ge çalışmasına uygun hale getirilmesi ve şube açılışı için bazı harcamalar yapmakta ve bu dönem için kira ödemektedir. Ancak, teknokentteki işyerinin kiralandığı tarihten Ar-Ge çalışmalarının fiilen başladığı tarihe kadar yapılan kira ödemeleri ve şube açılışına ilişkin diğer giderler Ar-Ge harcaması olarak değerlendirilemeyeceğinden, Ar-Ge hesabına pay verilmesi de söz konusu olmayacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
23
C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir?
teknokentler C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir? 4) Personel Giderleri Teknopark Kanununda, bu bölgelerde çalışan personele yönelik gelir vergisi istisnası ile sigorta primi işveren hissesi desteği şeklinde teşvikler sağlanmıştır. Teknokentteki şirketlerin çalıştırdığı personele ödenen ücretler de “263. Araştırma ve Geliştirme Giderleri” hesabına atılır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
24
C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir?
teknokentler C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir? 5) Yurt Dışında Yapılan Harcamalar Teknokentlerde bulunan işletmeler, Ar-Ge, yazılım ve tasarım çalışmaları sonucu bulunan gayrimaddi haklarını ihracata konu edebilmekte ve bu kapsamda yurt dışında çeşitli harcamalar yapmaktadırlar. Örneğin; Hacettepe Teknokentte faaliyette bulunan (Z) Limited Şirketi, Katar’da yapılacak otel inşaatı ile ilgili deprem riskleri konusunda Teknokentte yazılacak bir programa ilişkin gerekli etütleri yapmak ve verileri toplamak üzere çalışanlarını Katar’a göndermiştir. Bu seyahat için yol, konaklama vb TL harcama gerçekleştirmiştir. Buna göre, yazılım faaliyetinin teknokentte gerçekleştirilmesi şartıyla, yazılım satışı dolayısıyla elde edilen kazanç vergiden istisna olacaktır. Kurumlar vergisi matrahının tespiti açısından, istisna kapsamında olan faaliyetlere ait yurt dışı gider unsurları da Ar-Ge hesabına dahil edilecektir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
25
C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir?
teknokentler C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir? 6) Yurt Dışından Alınan Hizmetler Örneğin; İTÜ Arı Teknokentte faaliyette bulunan (X) Limited Şirketi, Amerika mukimi bir şirketten internet üzerinden TL’ye “Simülasyon Yazılım Programı” satın almıştır. Bu yazılımın gayrimaddi hak niteliğinde olduğunun kabulü durumunda, Amerika mukimi firmadan alınan bilgisayar yazılımı karşılığı yapılan telif ödemelerinden ÇVÖA’ya göre % 10 oranında vergi kesintisi yapılması gerekmektedir. Ayrıca, internet üzerinden yurt dışından alınan bilgisayar yazılım lisansı hizmetinden Türkiye’de faydalanıldığından, bu işleme ilişkin hesaplanan ( x %18) TL KDV’nin (X) Limited Şirketi tarafından 2 no.lu KDV beyannamesiyle beyan edilerek ödenmesi gerekir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
26
C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir?
teknokentler C. Teknoparktaki İşlemler Nasıl Muhasebeleştirilir? Bu işlem aşağıdaki şekilde muhasebeleştirilecektir. …/…/… 260. HAKLAR 191. İNDİRİLECEK KDV ( x %18) 102. BANKALAR 360. ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR ( ) Kurumlar vergisi stopajı ( x %10) Sunum Konusunu Yazınız 1/11
27
Ç. İstisna Kazancın Tespiti ve Muhasebeleştirilmesi
teknokentler Ç. İstisna Kazancın Tespiti ve Muhasebeleştirilmesi Bir önceki bölümde anlatılan muhasebe işlemleri, teknoparklardaki proje süresince yapılan harcamaların muhasebeleştirilmesine yöneliktir. Başka bir deyişle, teknoparklardaki satışların maliyetinin tespiti ile ilgilidir. Bu bölümde ise, proje sonunda ortaya çıkan gayrimaddi hak, ürün veya yeni sürecin ne şekilde değerlendirileceği ve amorti edileceği anlatılacaktır. 1) Gayrimaddi hakkın ortaya çıkması/tescili Örneğin; Trakya Teknokentte faaliyette bulunan (X) A.Ş., 2015/Nisan ayı itibariyle TL maliyeti bulunan ve Ar-Ge faaliyetleri sonucu oluşan yeni yazılımına ilişkin gayrimaddi hakkını tescil ettirmiştir. (İstisnadan yararlanmak için, hakların tescil edilmesi şart değildir.) Sunum Konusunu Yazınız 1/11
28
Ç. İstisna Kazancın Tespiti ve Muhasebeleştirilmesi
teknokentler Ç. İstisna Kazancın Tespiti ve Muhasebeleştirilmesi 2016/Mart itibariyle yürürlüğe giren Teknokent Yönetmeliğinde, teknokent yönetici şirketlerinin, isteyen mükelleflere “Proje bitirme belgesi” vereceği belirtilmiştir. Proje bitirme belgesi; “Bölgede başlatılan Ar-Ge veya tasarım projelerinin Bölgede sonuçlandırılmasını takiben, girişimcinin talebi üzerine Bilim ve Teknoloji Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen formata uygun olarak yönetici şirket tarafından düzenlenen belgeyi” ifade eder. Buna göre, projelerini bitiren mükellefler, yönetici şirketten proje bitirme belgesi de alabileceklerdir. Proje bitirme belgesinin istisna uygulamasına herhangi bir etkisi yoktur. Bu belge olmadan da tüm istisnalardan yararlanılabilecektir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
29
Ç. İstisna Kazancın Tespiti ve Muhasebeleştirilmesi
teknokentler Ç. İstisna Kazancın Tespiti ve Muhasebeleştirilmesi Konuyla ilgili mevzuatta herhangi bir açıklama bulunmadığından, gayrimaddi hak oluşumuyla sonuçlanan bu harcamaların “263. Araştırma ve Geliştirme Giderleri” veya “260. Haklar” hesabında izlenmesi işletmelerin kendi tercihi olacaktır. Bu çerçevede, gayrimaddi hak oluşumu ile sonuçlanan Ar-Ge faaliyetlerine yönelik harcamalar aşağıdaki şekilde “260. Haklar” hesabına aktarılabilecektir. …/04/ 260. HAKLAR 263. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİD Sunum Konusunu Yazınız 1/11
30
Ç. İstisna Kazancın Tespiti ve Muhasebeleştirilmesi
teknokentler Ç. İstisna Kazancın Tespiti ve Muhasebeleştirilmesi 2) Ortaya çıkan hakkın amortismanı Ar-Ge faaliyetleri sonucu oluşan gayrimaddi hak, ortaya çıktığı yıldan başlamak üzere amortisman yoluyla giderleştirilecektir. Ar-Ge faaliyetleri sonucunda, tescil edilip edilememesine bağlı kalınmaksızın gayrimaddi hak niteliğinde (patent, faydalı model, yazılım, lisans vs.) aktifleştirilmesi gereken bir kıymete ulaşılması halinde aktifleştirilen söz konusu harcamalar 5 yılda ve %20 amortisman oranı ile amorti (itfa) edilir. Bu amortismanlar sadece istisnaya tabi kazancın tespitinde dikkate alınacak ve şirketin diğer faaliyetleriyle ilişkilendirilmeyecektir. Ar-Ge harcamaları sonucu aktifleştirilen tutarlar, azalan bakiyeler usulüne göre de itfa edilebilecektir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
31
C. İstisna Kazancın Tespiti ve Muhasebeleştirilmesi
teknokentler C. İstisna Kazancın Tespiti ve Muhasebeleştirilmesi /12/ 750. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİD 268. BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR ( x %20) 630. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİD 751. ARA. VE GEL. GİD. YANSITMA HES 690. DÖNEM KARI VEYA ZARARI 750. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİD Sunum Konusunu Yazınız 1/11
32
Ç. İstisna Kazancın Tespiti ve Muhasebeleştirilmesi
teknokentler Ç. İstisna Kazancın Tespiti ve Muhasebeleştirilmesi Öte yandan, istisnaya konu gayrimaddi hakların mülkiyet hakkı şirkette kalacak şekilde kiralanması, lisansının veya satış hakkının verilmesi durumunda, gayrimaddi hakkın amortismanının kiralama veya lisanslama maliyetine eklenmesi gerekmektedir. Bu hakların seri üretime tabi tutulması durumunda ise, amortismanlardan üretim maliyetine pay verilecektir. Örneğin; Bir önceki örnekte yer alan şirketin 2015 yılında hakkını kiralaması durumunda, amortismanın kiralama maliyeti ile ilişkilendirilmesi gerekecektir. Böylece, “630. Araştırma ve Geliştirme Giderleri” hesabı yerine, “623. Satılan Hizmet Maliyeti” hesabı çalıştırılacaktır. /12/ 623. SATILAN HİZMET MALİYETİ 751. ARA. VE GEL. GİD. YANSITMA HES 690. DÖNEM KARI VEYA ZARARI 623. SATILAN HİZMET MALİYETİ Sunum Konusunu Yazınız 1/11
33
Ç. İstisna Kazancın Tespiti ve Muhasebeleştirilmesi
teknokentler Ç. İstisna Kazancın Tespiti ve Muhasebeleştirilmesi Ar-Ge projesi devam ederken amortisman ayrılmaya başlanabilir mi? Bazı mükelleflerin, Ar-Ge projesi devam ederken, oluşan Ar-Ge maliyetlerini amortismana tabi tuttukları ve proje sonuçlanmadan amortisman ayırmaya başladıkları görülmektedir. Vergi Usul Kanununun 313. maddesine göre, bir iktisadi kıymete amortisman ayrılabilmesi için, bu kıymetin kullanıma hazır halde bulunması şarttır. Örneğin, devam eden bir bina inşaatıyla ilgili nasıl amortisman ayrılamıyorsa, devam eden bir Ar-Ge projesiyle ilgili de amortisman uygulanması söz konusu değildir. Amortisman uygulaması, projenin başarıyla sonuçlandığı yıl itibariyle başlayacaktır. Bunun dışında yapılacak işlemler vergi ziyaına yol açabilecek ve mükellefler ceza ödeme durumuyla karşı karşıya kalacaktır. Ar-Ge projesi devam ederken amortisman ayrılabilmesi için, Gelir İdaresi açık bir mevzuat düzenlemesi yapmalıdır. Böyle bir düzenleme yapılmadan, proje süresince amortisman ayrılmasına imkan yoktur. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
34
Ç. İstisna Kazancın Tespiti ve Muhasebeleştirilmesi
teknokentler Ç. İstisna Kazancın Tespiti ve Muhasebeleştirilmesi 3) Gayrimaddi hakkın satışının muhasebeleştirilmesi Örneğin; Bir önceki örnekte yer alan şirket Mayıs/2018’de, Teknokentteki Ar-Ge harcamaları sonucu oluşturduğu yazılımı TL’ye satmıştır. 2015, 2016 ve 2017 yıllarında toplam TL amortisman ayrılmıştır. …/05/ 102. BANKALAR 268. BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 263. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİD 649. DİĞ. OLAĞAN GEL. VE KARLAR Ar-Ge sonucu oluşan yazılımın satışından elde edilen kazanç kurumlar vergisinden; bu satış işlemi de KDV’den istisnadır. Buna göre; TL üzerinden %20 kurumlar vergisi TL üzerinden de %18 KDV hesaplanmayacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
35
Ç. İstisna Kazancın Tespiti ve Muhasebeleştirilmesi
teknokentler Ç. İstisna Kazancın Tespiti ve Muhasebeleştirilmesi 4) Ar-Ge faaliyetinin başarısız olması Projelerin tamamlanmasına imkan kalmaması veya projenin başarısızlıkla sonuçlanması nedeniyle herhangi bir iktisadi kıymetin/gayrimaddi hakkın ortaya çıkmadığı durumlarda önceki yıllarda aktifleştirilmiş olan tutarlar, projenin başarısızlıkla sonuçlandığı hesap döneminde doğrudan gider yazılır. Bu durumda amortisman uygulaması söz konusu değildir. Bir önceki örnekte yer alan şirketin, 2015/Nisan ayında yazılım faaliyetinin başarısızlıkla sonuçlanmasının tespiti durumunda; …/04/ 689. DİĞER OLAĞANDIŞI GİD. VE ZAR 01. KKEG 263. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİD Böylece şirket, Ar-Ge harcamaları dolayısıyla oluşan tutarları muhasebe kayıtlarında tek seferde gider yazacaktır. Ancak, oluşan bu zarar kurumlar vergisi matrahının tespitinde dikkate alınamayacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
36
D. Kurumlar Vergisi İstisnasının Kapsamı ve Şartları
teknokentler D. Kurumlar Vergisi İstisnasının Kapsamı ve Şartları Kurumlar Vergisinde “İstisna” Ne Demektir? a) Muafiyet, vergiye tabi gerçek veya tüzel kişilerin verginin kapsamı dışında bırakılmasıdır. Örneğin; Sosyal Güvenlik Kurumu ve TOKİ, yaptıkları işler itibariyle kurumlar vergisi mükellefi olmakla birlikte, KVK’da yer alan hükümler uyarınca kurumlar vergisine tabi tutulmaz ve beyanname vermezler. b) İstisna, verginin konusuna giren bir faaliyetin/işlemin vergilendirilmemesini ifade eder. Örneğin; (X) A.Ş., Uludağ Teknokentte yer alan şubesinden Ar-Ge ve yazılım faaliyetleri sonucu TL kazanç elde ederse, bu kazanç Teknopark Kanununa göre kurumlar vergisine tabi tutulmaz. Gelirlerinin bir kısmı veya tamamı vergiden istisna olan şirketler, her şartta yıllık kurumlar vergisi beyannamesi ile geçici vergi beyannamelerini verirler. Ticari bilanço karının tespitinde gelir olarak dikkate aldıkları istisna kazançlarını ise beyannamelerinin istisna satırına yazarak vergi matrahının dışında tutarlar. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
37
D. Kurumlar Vergisi İstisnasının Kapsamı ve Şartları
teknokentler D. Kurumlar Vergisi İstisnasının Kapsamı ve Şartları Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, teknopark kazanç istisnasından yararlanırlar. İstisna uygulamasından, tam ve dar mükellef ayrımı gözetilmeksizin tüm mükellefler faydalanır. Teknoparklarda faaliyet gösteren işletmelerin; - Münhasıran (sadece) bu bölgedeki - Ar-Ge, yazılım ve tasarım faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden istisnadır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
38
D. Kurumlar Vergisi İstisnasının Kapsamı ve Şartları
teknokentler D. Kurumlar Vergisi İstisnasının Kapsamı ve Şartları Teknoparklardaki kurumlar vergisi istisnasından yararlanmak için aşağıdaki 3 şartın yerine getirilmesi gerekir. a) Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenen teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet gösterilmesi b) Kazancın sadece teknokentlerdeki Ar-Ge, yazılım ve tasarıma dayalı üretim faaliyetlerinden elde edilen gelirlerden olması c) Bölge içi ve dışı faaliyetlerden elde edilen kazanç ayırımının yapılması Sunum Konusunu Yazınız 1/11
39
D. Kurumlar Vergisi İstisnasının Kapsamı ve Şartları
teknokentler D. Kurumlar Vergisi İstisnasının Kapsamı ve Şartları Teknoparklardaki işletmelerin vade farkı ile kur farkı gelirleri istisna kapsamında değerlendirilir mi? Teknoparklardaki Ar-Ge ve yazılım faaliyetleri dolayısıyla oluşan vade ve kur farklarının istisna kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği konusunda 1 no.lu KVK Tebliğinde veya Gelir İdaresinin özelgelerinde herhangi bir açıklama yapılmamıştır. Tebliğin serbest bölgeler ve Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı gemilerin işletilmesinden elde edilen kazançlara yönelik istisna bölümlerinde, bu faaliyetlerden elde edilen kazançlardan doğan alacaklara ilişkin kur farkı ve vade farkı gelirlerinin istisna kapsamında olduğu belirtilmiştir. Her ne kadar Tebliğin teknoparklarla ilgili olan bölümünde kur ve vade farklarına değinilmemişse de, teknoparklardaki Ar-Ge ve yazılım faaliyetlerinden elde edilen kazançlardan doğan alacaklara ilişkin kur farkı ve vade farkı gelirlerinin de istisna kapsamında değerlendirilmesi gerektiği düşünülmektedir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
40
D. Kurumlar Vergisi İstisnasının Kapsamı ve Şartları
teknokentler D. Kurumlar Vergisi İstisnasının Kapsamı ve Şartları Teknoparklardaki işletmelerin YMM raporu ibraz etmesi gerekli midir? Teknoparklardaki istisnalardan faydalanmak için YMM tasdik raporu düzenlenmesine gerek yoktur. Teknopark Yönetmeliğinin 14. maddesinde, sadece yönetici şirketlerin YMM tasdik raporu düzenletmesi gerektiği belirtilmiştir. Bölgede faaliyet gösteren işletmeler ise, vergisel teşvik ve istisnalardan YMM raporu olmadan da yararlanabilirler. Ayrıca, yönetici şirketin sorumluluğunu düzenleyen 14. maddede değişikliğe gidilmiş ve 3 aylık bildirimlerin süresi 1 yıla çıkarılmıştır. Buna göre, yönetici şirketlere ve bölgede bulunan girişimcilerin faaliyetlerine ilişkin bilgilerin, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenen şekle uygun olarak yazılı ve elektronik ortamda günlük veya anlık tutulması, yönetici şirketin serbest muhasebeci mali müşaviri veya yeminli mali müşavirince onaylı yıllık bilgilerin her yılın Mayıs ayı sonuna kadar elektronik ortamda Bakanlığa iletilmesi gerekmektedir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
41
E. İstisna Dışı Kazançlar
teknokentler E. İstisna Dışı Kazançlar Teknoparklarda elde edilen kazançların yalnızca Ar-Ge, yazılım ve tasarım ile ilgili olanları vergiden istisna tutulur. Bunun dışında kalan kazançlar, teknoparkta elde edilse dahi vergiye tabi olacaktır. 1) Ar-Ge, yazılım ve tasarım faaliyetleri dışındaki ticari işlemlerden elde edilen gelirler 2) Ar-Ge, yazılım ve tasarım kapsamında olmakla birlikte Bölge dışında yürütülen faaliyetler dolayısıyla elde edilen gelirler 3) Diğer gelirler a) Nakitlerin değerlendirilmesi sonucu oluşan mevduat faizi, repo ve benzeri gelirler b) Yabancı para cinsinden aktifler dolayısıyla oluşan kur farkları c) İktisadi kıymetlerin elden çıkarılmasından doğan gelirler Sunum Konusunu Yazınız 1/11
42
Sunum Konusunu Yazınız
teknokentler F. Hibeler İstisnadan yararlanan Ar-Ge, yazılım ve tasarım projelerine ilişkin olarak TÜBİTAK, KOSGEB ve benzeri kurumlardan hibe şeklinde sağlanan destek tutarları ile diğer kurumların bu mahiyetteki her türlü bağış ve yardımları, kurum kazancına dahil edilecek ve istisnadan yararlandırılacaktır. Örneğin; Defne A.Ş.’nin Teknopark İstanbul’da bulunan şubesi, gerçekleştirdiği yazılım projesi dolayısıyla Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından hibe şeklinde TL destek almıştır. Bu durumda; 102. BANKALAR 602. DİĞER GELİRLER 01. Hibe geliri Sunum Konusunu Yazınız 1/11
43
Sunum Konusunu Yazınız
teknokentler F. Hibeler Bu hibenin verilmesi işlemi KDV’ye tabi değildir. TL hibe geliri yukarıda belirtildiği şekilde önce gelire dahil edilecek; daha sonra ise beyannamenin teknopark istisna satırına yazılarak vergiden müstesna tutulacaktır. Teknoparklardaki işletmelerin aldıkları hibelerin, 5746 sayılı Kanunda yer aldığı şekliyle özel fon hesabına alınması söz konusu değildir. Teknoparklardaki firmaların aldıkları hibelerle ilgili olarak yalnızca yukarıdaki muhasebe kaydı yapılacaktır. Geri ödeme koşuluyla sağlanan yardımlar/krediler borç mahiyetinde olduğundan, hibe olarak değerlendirilmeyecek ve ticari kazanca dahil edilmesi de söz konusu olmayacaktır. Ayrıca, hibe ile alınan makine ve teçhizatla ilgili olarak, alınan hibe tutarının amortismana tabi iktisadi kıymetin maliyetinden düşülmesi de söz konusu değildir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
44
G. Seri Üretim Faaliyetlerinin Vergilendirilmesi
teknokentler G. Seri Üretim Faaliyetlerinin Vergilendirilmesi Teknopark Yönetmeliğine göre işletmeler, teknoparklarda başlatıp sonuçlandırdıkları Ar-Ge projeleri sonucu elde ettikleri teknolojik ürünün üretilmesi için gerekli yatırımı, yönetici şirketin uygun bulması ve Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının izin vermesi şartıyla Bölge içerisinde yapabilirler. 1 no.lu KVK Tebliğine göre teknoparklarda yer alan girişimcilerin; - Yazılım ve Ar-Ge faaliyetleri sonucu meydana getirdikleri ürünleri seri üretime tabi tutarak pazarlamaları halinde, - Bu ürünlerin satılmasından elde edilen kazançların lisans, patent gibi gayrimaddi haklara isabet eden kısmı istisnaya konu edilecektir. Üretim ve pazarlama dolayısıyla elde edilen kazançlar ise vergiye tabi tutulacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
45
G. Seri Üretim Faaliyetlerinin Vergilendirilmesi
teknokentler G. Seri Üretim Faaliyetlerinin Vergilendirilmesi Seri üretim kapsamında elde edilecek kazancın lisans ve patent gibi gayrimaddi haklara isabet eden kısmının belirlenmesinde transfer fiyatlandırması esaslarına göre ayrıştırma yapılacaktır. Seri üretim faaliyetinde çalışan personelin ücretleri gelir vergisi istisnasına tabi değildir. KDV Genel Uygulama Tebliğinin 2014 yılında yayımlanmasıyla birlikte, seri üretim faaliyetlerinde KDV istisnası da aynı şartlara bağlanmıştır. Buna göre, seri üretim sonucu yazılım satışlarında, ürünlerin lisans, patent gibi gayrimaddi haklara isabet eden satış tutarına KDV istisnası uygulanacak, kalan kısım ise KDV’ye tabi olacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
46
G. Seri Üretim Faaliyetlerinin Vergilendirilmesi
teknokentler G. Seri Üretim Faaliyetlerinin Vergilendirilmesi Bir Faaliyetin Seri Üretim Olup Olmadığı Nasıl Tespit Edilir? Öncelikle yapılması gereken, bir faaliyetin doğrudan satış ve kiralama mı yoksa seri üretim faaliyeti mi olduğunun tespitidir. Ar-Ge ve yazılım faaliyeti sonucu ortaya çıkan bir ürün/gayrimaddi hak; a) Hakkın mülkiyeti bunu üreten şirkette kalmak kaydıyla kiralanabilir b) Doğrudan bir kişi ya da kuruma hakkın tümüyle aktarılması suretiyle satılabilir c) Teknoparklarda seri üretime tabi tutularak oluşturulan misli mal niteliğinde ürün pazarlanabilir ç) Teknoparklarda gerçekleştirilen üretim sürecinde kullanılması sonucu, üretilen ürünlerin bir parçası ya da üretim vasıtası olarak kullanılarak dolaylı şekilde kazanca katkı sağlayabilir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
47
G. Seri Üretim Faaliyetlerinin Vergilendirilmesi
teknokentler G. Seri Üretim Faaliyetlerinin Vergilendirilmesi (a) ve (b)’de açıklanan şekilde gayrimaddi hakların satış ve kiralanması sonucu elde edilen kazançların tamamı vergiden istisnadır. 1 NO.LU KVK TEBLİĞİNE GÖRE, (c)’DE BELİRTİLDİĞİ ŞEKİLDE YAPILAN İŞLEMLER SERİ ÜRETİM FAALİYETİ OLARAK DEĞERLENDİRİLİR. (ç) bölümünde belirtilen işlemler sonucu elde edilen kazançlar ise hiçbir şekilde istisna kapsamında değerlendirilmez. (ç)’de belirtildiği şekilde yapılan işlemlerden elde edilen kazançlar sadece, KVK’nın 5/B maddesi (sınai mülkiyet hakları istisnası) kapsamında vergiden istisnadır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
48
G. Seri Üretim Faaliyetlerinin Vergilendirilmesi
teknokentler G. Seri Üretim Faaliyetlerinin Vergilendirilmesi Seri Üretim Kazancının İçindeki Gayrimaddi Hak Tutarı Nasıl Belirlenir? 1 no.lu KVK Tebliğine göre, seri üretim kapsamında elde edilecek kazancın lisans ve patent gibi gayrimaddi haklara isabet eden kısmının belirlenmesinde transfer fiyatlandırması esaslarına göre ayrıştırma yapılacaktır. KVK’daki transfer fiyatlandırması uygulamasında kullanılabilecek yöntemler aşağıdadır; - Karşılaştırılabilir fiyat yöntemi - Maliyet artı yöntemi - Yeniden satış fiyatı yöntemi - İşlemsel kâr yöntemleri - Emsallere uygun fiyata yukarıdaki yöntemlerden herhangi birisi ile ulaşma olanağı yoksa mükellefin, işlemin niteliğine uygun olarak kendi belirleyeceği bir yöntem Sunum Konusunu Yazınız 1/11
49
H. Projelerin Bölge İçine veya Dışına Devrolması
teknokentler H. Projelerin Bölge İçine veya Dışına Devrolması Teknokentlerde bulunan firmalar devam eden Ar-Ge ve yazılım projeleri henüz bitmeden, söz konusu çalışmaları başka teknokentlerdeki şubelerine aktarılabilmekte veya teknokentlerde başlayan projeler bölge dışındaki şube veya merkezde devam ettirilebilmektedir. 1) Projelerin başka bir teknoloji geliştirme bölgesine devredilmesi Yürütülen Ar-Ge ve yazılım projelerinin, yönetici şirketlerden onay alınmak suretiyle başka bir bölgede devam ettirilmesi durumunda da, bu projeler dolayısıyla elde edilen kazançlar için istisnadan yararlanılabilecektir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
50
H. Projelerin Bölge İçine veya Dışına Devrolması
teknokentler H. Projelerin Bölge İçine veya Dışına Devrolması 2) Projelerin bölge dışına devredilmesi Teknoparklarda bulunan firmalar, bu bölgelerden çıkabilmekte ve projelerini bölge dışında bulunan merkez veya diğer şubeleri aracılığıyla devam ettirebilmektedirler. Örnek 1; ODTÜ Teknokentte şubesi bulunan (Y) Limited Şirketi, sağlık alanında geliştirmek istediği yeni bir yazılımla ilgili projesi çerçevesinde 2014 yılında çalışmalara başlamış ve teknopark şubesinde aşağıdaki şekilde maliyetleri oluşmuştur. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
51
H. Projelerin Bölge İçine veya Dışına Devrolması
teknokentler H. Projelerin Bölge İçine veya Dışına Devrolması Şirket, teknoparktaki şubesini tarihinde kapatmış ve projesini Ankara’da bulunan merkezde yürütülmek üzere devretmiştir. Bu tarihe kadar teknopark şubesi bünyesinde gerçekleştirilen ve henüz tamamlanmamış yazılım projesinin maliyetleri de şirket merkezine devredilmiştir. tarihinden sonra bu projeyle ilgili olarak teknopark dışındaki merkezde toplam TL Ar-Ge harcaması daha yapılmıştır. Öncelikle, tarihi itibarıyla, şubenin kapatılması nedeniyle şirket merkezine aktarılan ve burada devam ettirilen Ar-Ge ve yazılım faaliyetleri için yapılan harcamalar şirket merkezi tarafından da aktifleştirilecek ve burada da “263. Araştırma ve Geliştirme Giderleri” hesabı kullanılacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
52
H. Projelerin Bölge İçine veya Dışına Devrolması
teknokentler H. Projelerin Bölge İçine veya Dışına Devrolması a) Bölge dışına devredilen projenin başarılı olması Ar-Ge ve yazılım faaliyeti sonucu ortaya bir gayrimaddi hak çıkması halinde, şirketin aktifleştirdiği harcamalar 5 yıl boyunca amortismana tabi tutulacaktır. Örnek 1’de yer alan proje sonucu 2015 yılında alınan lisansın 2016’da TL TL KDV’ye satılması durumunda yapılacak muhasebe kayıtları aşağıdadır. [Toplam Ar-Ge maliyeti ( ) TL’dir.] Bu durumda, teknopark dışında bitirilen bu proje dolayısıyla oluşan TL kazancın kurumlar vergisinden istisna edilmesi söz konusu değildir. Ayrıca satış bedeli üzerinden KDV hesaplanacak ve KDV istisnası uygulanmayacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
53
H. Projelerin Bölge İçine veya Dışına Devrolması
teknokentler H. Projelerin Bölge İçine veya Dışına Devrolması /12/ 750. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİD 268. BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR ( x %20) 2015 yılı sonunda Ar-Ge harcamaları için amortisman ayrılması 630. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİD 751. ARA. VE GEL. GİD. YANSITMA HES ( x %20) …/…/ 102. BANKALAR 268. BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 263. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİD 649. DİĞ. OLAĞAN GEL. VE KARLAR 391. HESAPLANAN KDV ( x %18) Sunum Konusunu Yazınız 1/11
54
H. Projelerin Bölge İçine veya Dışına Devrolması
teknokentler H. Projelerin Bölge İçine veya Dışına Devrolması b) Bölge dışına devredilen projenin başarısız olması Kurumlar Vergisi Kanununun 5/3 maddesine göre, kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlara ilişkin giderler veya istisna kapsamındaki faaliyetlerinden doğan zararlar, istisna dışı kurum kazancından indirilemez. Teknopark dışına aktarılan projenin başarısızlıkla sonuçlanması halinde, teknopark şubesi kapatıldıktan sonra merkezde gerçekleştirilen ve aktifleştirilen Ar-Ge harcamalarının doğrudan gider olarak dikkate alınması mümkündür. Ancak, teknopark şubesi vasıtasıyla teknoloji geliştirme bölgesinde yürütülen faaliyetler dolayısıyla yapılan ve daha sonra merkeze aktarılan harcama tutarlarının, KVK’nın 5/3 maddesi hükmü uyarınca gider olarak dikkate alınmasına imkan yoktur. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
55
H. Projelerin Bölge İçine veya Dışına Devrolması
teknokentler H. Projelerin Bölge İçine veya Dışına Devrolması Örnekte yer alan TL maliyetli projenin 2015 yılında başarısız olması durumunda aşağıdaki işlem yapılacaktır: …/…/ 689. DİĞER OLAĞANDIŞI GİD. VE ZAR 01. Gider yazılacak kısım 02. KKEG 263. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİD Böylece, teknopark şubesinin maliyetleri dolayısıyla oluşan zarar kurumlar vergisi matrahının tespitinde dikkate alınamayacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
56
I. Teknokent Faaliyetlerinden Zarar Edilmesi
teknokentler I. Teknokent Faaliyetlerinden Zarar Edilmesi KVK’nın 5/3 maddesinde, iştirak hissesi alımıyla ilgili finansman giderleri hariç olmak üzere, kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlara ilişkin giderlerin veya istisna kapsamındaki faaliyetlerden doğan zararların, istisna dışı kurum kazancından indirilmesinin kabul edilmeyeceği belirtilmiştir. Projelerin tamamlanmasına imkan kalmaması veya projenin başarısızlıkla sonuçlanması nedeniyle herhangi bir iktisadi kıymetin/gayrimaddi hakkın ortaya çıkmadığı durumlarda, önceki yıllarda aktifleştirilmiş olan tutarlar projenin başarısızlıkla sonuçlandığı hesap döneminde doğrudan gider yazılır. Ancak, oluşan bu zarar kurumlar vergisi matrahının tespitinde dikkate alınamayacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
57
I. Teknokent Faaliyetlerinden Zarar Edilmesi
teknokentler I. Teknokent Faaliyetlerinden Zarar Edilmesi Örneğin; (Z) A.Ş.’nin (X) Teknokentte yer alan şubesindeki istisnaya tabi yazılım faaliyeti başarısızlıkla sonuçlanmış ve şirket TL zarar etmiştir. Ayrıca, şirketin teknopark dışındaki merkezinin kazancı TL’dir. Bu durumda beyanname aşağıdaki şekilde oluşacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
58
İ. Teknokent İstisnasında E-Beyanname Uygulaması
teknokentler İ. Teknokent İstisnasında E-Beyanname Uygulaması Teknopark istisnası, kurumlar vergisi ve gelir vergisi e-beyannameleri üzerinde gösterilerek vergiden istisna edilir. Kurumlar vergisi beyannamesinin düzenleme esasları özetle aşağıdaki şekildedir. a) Öncelikle kurumun Türk Ticaret Kanunu mevzuatı uygulamaları ve TMS’ye göre tuttuğu kayıtlarına göre tespit ettiği ticari bilanço kârı/zararı beyannameye yazılacak ve bu tutara vergi mevzuatına göre belirlenen KKEG’ler eklenecektir. Teknoparklardan elde edilen kazançlar, gelir-gider hesaplarına ve dolayısıyla “690. Dönem Karı veya Zararı” hesabına dahil edilmektedir. b) Sonra, vergiden istisna edilecek teknopark kazancı, e-beyannamenin “Zarar Olsa Dahi İndirilecek İstisna ve İndirimler” bölümüne yazılacak ve vergilendirilmeyecektir. Bu çerçevede, teknopark istisnasının matrahtan düşülebilmesi için e-beyannamenin istisnalar bölümünde “Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Elde Edilen Kazançlar” satırı açılmıştır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
59
İ. Teknokent İstisnasında E-Beyanname Uygulaması
teknokentler İ. Teknokent İstisnasında E-Beyanname Uygulaması 1) Şirketin kârlı olması - teknoparktan kazanç elde edilmesi Örneğin; (X) Teknokentte faaliyet gösteren Canan A.Ş., bölgedeki projesi çerçevesinde geliştirdiği yazılımı, (Y) Limited Şirketine tüm haklarıyla birlikte satmıştır. Yazılımın satış ve maliyet bilgileri ile şirketin teknopark dışındaki diğer faaliyet sonuçları aşağıdadır. Buna göre şirketin “ticari bilanço karı” ( ) TL olarak bulunacak ve beyannameye dahil edilecektir. E-beyanname ise aşağıdaki şekilde oluşturulacaktır. Yazılım satışının hasılatı Yazılım maliyeti Yazılım satış kazancı ( – ) Teknopark dışındaki bilgisayar alım-satım kazancı Sunum Konusunu Yazınız 1/11
60
İ. Teknokent İstisnasında E-Beyanname Uygulaması
teknokentler İ. Teknokent İstisnasında E-Beyanname Uygulaması Sunum Konusunu Yazınız 1/11
61
İ. Teknokent İstisnasında E-Beyanname Uygulaması
teknokentler İ. Teknokent İstisnasında E-Beyanname Uygulaması 2) Şirketin zararlı olması - teknoparktan kazanç elde edilmesi Örneğin; (X) Teknokentinde faaliyet gösteren Demet A.Ş., bölgedeki projesi çerçevesinde geliştirdiği yazılımı, (Z) Limited Şirketine tüm haklarıyla birlikte satmıştır. Yazılımın satış ve maliyet bilgileri ile şirketin teknopark dışındaki diğer faaliyet sonuçları aşağıdadır. Buna göre şirketin “ticari bilanço zararı” ( ) TL olarak bulunacak ve beyannameye zarar olarak dahil edilecektir. E-beyanname ise aşağıdaki şekilde oluşturulacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
62
İ. Teknokent İstisnasında E-Beyanname Uygulaması
teknokentler İ. Teknokent İstisnasında E-Beyanname Uygulaması Sunum Konusunu Yazınız 1/11
63
İ. Teknokent İstisnasında E-Beyanname Uygulaması
teknokentler İ. Teknokent İstisnasında E-Beyanname Uygulaması 3) Şirketin kârlı olması - teknoparktan zarar edilmesi Örneğin; (X) Teknokentinde faaliyet gösteren Güven A.Ş.’nin yönetici şirkete onaylatarak geliştirdiği yazılım projesi başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Yazılımın maliyet bilgileri ile şirketin teknopark dışındaki diğer faaliyet sonuçları aşağıdadır. Buna göre şirketin “ticari bilanço karı” ( ) TL olarak bulunacak ve beyannameye dahil edilecektir. Teknoparktan elde edilen kazançlar vergiden istisna olduğundan, bu bölgede oluşan zararlar KKEG olarak e-beyannameye eklenecektir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
64
İ. Teknokent İstisnasında E-Beyanname Uygulaması
teknokentler İ. Teknokent İstisnasında E-Beyanname Uygulaması Sunum Konusunu Yazınız 1/11
65
İ. Teknokent İstisnasında E-Beyanname Uygulaması
teknokentler İ. Teknokent İstisnasında E-Beyanname Uygulaması Sunum Konusunu Yazınız 1/11
66
İ. Teknokent İstisnasında E-Beyanname Uygulaması
teknokentler İ. Teknokent İstisnasında E-Beyanname Uygulaması 4) Şirketin zararlı olması - teknoparktan zarar edilmesi Örneğin; Bilkent Cyberparkta faaliyet gösteren (X) A.Ş.’nin yönetici şirkete onaylatarak geliştirdiği yazılım projesi başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Yazılımın maliyet bilgileri ile şirketin teknopark dışındaki diğer faaliyet sonuçları aşağıdadır. Buna göre şirketin “ticari bilanço zararı” ( ) TL olarak bulunacak ve beyannameye toplam zarar tutarı dahil edilecektir. E-beyanname ise aşağıdaki şekilde oluşturulacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
67
İ. Teknokent İstisnasında E-Beyanname Uygulaması
teknokentler İ. Teknokent İstisnasında E-Beyanname Uygulaması Sunum Konusunu Yazınız 1/11
68
J. Teknokent Kar/Zararının Ticari Bilançoda Gösterimi
teknokentler J. Teknokent Kar/Zararının Ticari Bilançoda Gösterimi Beyannamenin “KKEG” satırına yazılan zararlar kurumlar vergisi matrahının tespitinde zarar olarak dikkate alınmaz. Şirketlerin bilançolarında yer alan “ticari zararların” ise, geçmiş yıl karlarına, yedek akçelere veya sermayeye mahsubu işlemi ile “beyanname uygulamasının” herhangi bir bağlantısı yoktur. Teknopark faaliyet sonucunun zararlı olması durumunda, “ticari bilançolara” eksi olarak etki edecek bu tutarlar şirketin gerçek bir zararını ortaya koyacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
69
K. Teknokentlerde Sipariş Üzerine Yapılan Projeler
Gelir İdaresi tarafından, sipariş usulüne göre yapılan işlerin muhasebeleştirilmesi ve vergilendirilmesi, 5746 sayılı Ar-Ge Kanunu ile Teknokent Kanunu açısından farklı şekilde değerlendirilmiştir. 5746 sayılı Kanun uygulamasındaki sipariş usulüne göre yapılan projelerde “avans” sistemi yerine “kısım kısım” teslim değerlendirmesi yapılmış; teknokentlerdeki “sipariş usulüne göre yapılan projelerle” ilgili ise Gelir İdaresi “avans” sistemini öngörmüştür. Buna göre, sipariş alınan proje bitirilmeden, bu işe ilişkin kar-zarar hesaplanmayacak ve vergilendirilmeyecektir. Sipariş usulüne göre yapılan proje sonucunda elde edilen kazançlar ise vergiden istisna edilecek; bu projeden zarar edilmesi sonucu ortaya çıkan maliyetler ise KKEG olarak beyannameye yansıtılacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
70
Sunum Konusunu Yazınız
teknokentler L. KDV İSTİSNASI KDV Kanununun geçici 20. maddesi çerçevesinde, Teknokent Kanununa göre teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyette bulunan girişimcilerin kazançlarının gelir veya kurumlar vergisinden istisna bulunduğu süre içinde, münhasıran bu bölgelerde ürettikleri ve sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetleri KDV’den istisnadır. Buna göre, teknokentlerde üretilen yazılımların satışı üzerinden KDV hesaplanmayacaktır. 2016/Mart ayında geçici 20. maddeye ekleme yapılmış ve ihtisas teknoloji geliştirme bölgelerindeki yazılım teslimleri de KDV istisnası kapsamına alınmıştır Kısmi istisna: Kısmi istisna uygulamasında satış bedeli üzerinden KDV hesaplanmaz. Ancak, daha önceki aşamada bu satışla ilgili yüklenilen KDV’ler, KDV beyannamesi üzerinde indirim konusu yapılamaz; yapıldı ise “İlave Edilecek KDV” satırı kullanılarak KDV beyannamesine tekrar eklenir. Kısmi istisnada doğal olarak KDV iadesi de söz konusu değildir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
71
Sunum Konusunu Yazınız
teknokentler L. KDV İSTİSNASI İndirim konusu yapılamayan bu vergiler, gelir ve kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider, maliyet veya KKEG olarak dikkate alınacaktır. İndirilemeyecek KDV koşulları sonradan oluşmuş ve yüklenilen KDV’nin daha önce indirim konusu yapılmış olması durumunda, bu tutarların indirilemeyecek KDV haline dönüştüğü vergilendirme dönemine ait 1 No.lu KDV Beyannamesinin “İlave Edilecek KDV” satırına dahil edilmesi suretiyle indirim hesaplarından çıkarılması gerekir. İndirim konusu yapılamayan KDV’nin, hangi durumlarda gider, hangi durumlarda maliyet unsuru olarak dikkate alınacağını detaylandırmak gerekirse: - İndirim konusu yapılamayan KDV’nin ilgili olduğu harcama, gelir tablosu hesaplarında doğrudan gider yazılabilecek bir kalemse, KDV de doğrudan gider hesapları ile ilişkilendirilecektir. - İndirim konusu yapılamayan KDV’nin ilgili olduğu harcama, amortismana tabi iktisadi kıymetlere ilişkinse, KDV de aktifte yer alan ilgili maliyet hesabına atılacak ve amortisman yoluyla itfa edilecektir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
72
Sunum Konusunu Yazınız
teknokentler L. KDV İSTİSNASI Teknoparklardaki tüm faaliyetler yönetici şirketin onayladığı proje çerçevesinde gerçekleştirildiğinden, bu bölgelerdeki Ar-Ge ve yazılım faaliyetlerine yönelik harcamalar doğrudan gider yazılmazlar. Bu harcamaların aktifleştirilmesi ve ortaya çıkan gayrimaddi hakkın maliyet bedelinin amortisman yoluyla itfa edilmesi gerekir. Buna göre, yazılım projeleri sonucu ortaya çıkan hakların satışı için yüklenilen ve kısmi istisna dolayısıyla indirim hesaplarından çıkarılan KDV, yazılımın maliyetine atılacak ve doğrudan gider yazılamayacaktır. Bu maliyetin de, yalnızca kurumlar vergisinden istisna edilen kazancın tespitinde dikkate alınacağı tabiidir. Örneğin; Teknokentte yazılım çalışmaları yapan (Y) Limited Şirketi, bu faaliyeti süresince; yılında TL harcama yapmış ve aktifleştirmiş, bu harcamalar dolayısıyla TL KDV yüklenmiş, yılında TL harcama yapmış ve aktifleştirmiş, bu harcamalar dolayısıyla TL KDV yüklenmiştir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
73
Sunum Konusunu Yazınız
teknokentler L. KDV İSTİSNASI Şirketin herhangi bir satışı olmadığından, henüz indirim konusu yapılamayan toplam ( ) TL beyanname üzerinde devreden KDV içinde yer almıştır. Teknokent faaliyetleri sonucu ortaya çıkan yazılımın telif hakları TL bedelle satılmış ve bu tutar üzerinden KDV hesaplanmamıştır. Bu durumda şirket, yüklendiği TL’yi indirim hesaplarından çıkaracak ve kurumlar vergisi istisnasına tabi kazancın tespitinde maliyet olarak dikkate alacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
74
teknokentler L. KDV İSTİSNASI Girişimcilerin bu bölgelerde veya bölge dışında KDV’ye tabi işlemleri bulunduğunda ve yüklenilen vergilerin ayrımının mümkün olmadığı durumlarda kısmi vergi indirimi söz konusu olacaktır. Örneğin; Teknokentte yazılım çalışmaları yapan (Z) A.Ş., bu faaliyeti süresince TL harcama yapmış ve TL KDV yüklenmiştir. Şirketin bölge dışındaki merkezi ile teknokent şubesinin ortak genel giderleri TL, genel giderler için yüklenilen KDV ise TL’dir. Teknokent faaliyetleri sonucu ortaya çıkan yazılımın telif hakları TL bedelle satılmış ve bu tutar üzerinden KDV hesaplanmamıştır. Ayrıca bölge dışında KDV’ye tabi satışların tutarı TL’dir. Bu durumda şirket, yazılım faaliyeti dolayısıyla yüklendiği TL KDV’yi teknoparktaki kurumlar vergisinden istisna kazancın tespitinde maliyet olarak dikkate alacaktır. Ayrıca, ortak genel giderler nedeniyle yüklenilen TL KDV’nin kısmi istisnaya isabet eden bölümü aşağıdaki şekilde bulunacaktır. 1/11
75
Sunum Konusunu Yazınız
teknokentler L. KDV İSTİSNASI Böylece, TL KDV indirim hesaplarından çıkarılacak ve teknokent satış kazancının tespitinde maliyete eklenecektir TL ise KDV beyannamesi üzerinden indirime konu edilecektir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
76
Sunum Konusunu Yazınız
teknokentler L. KDV İSTİSNASI Teknokentlerde KDV İstisnasının Şartları 1) Kişi: İstisnanın öncelikli koşulu Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununa göre faaliyette bulunulmasıdır. Bu çerçevede, sadece teknokentte faaliyette bulunan işletmeler istisnadan faydalanır. 2) Yer: İkinci olarak istisnadan faydalanma “yer” şartına bağlanmıştır. Teknokentte faaliyette bulunan girişimciler sadece bu bölgelerde ürettikleri yazılımlarda KDV hesaplamadan işlem yapabileceklerdir. 3) Süre: Bir diğer koşul “süreye” yöneliktir. KDV istisnası, süre yönünden gelir ve kurumlar vergisini referans almaktadır. 4) İçerik: Son koşul ise “içerikle” ilgilidir. İstisna bu bölgelerde üretilen sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımlarıyla sınırlıdır. Yazılımların güncellenmesi faaliyeti sonucu yapılan teslimler de istisna kapsamında değerlendirilir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
77
Sunum Konusunu Yazınız
teknokentler L. KDV İSTİSNASI İstisna Kapsamı Dışında Kalan Faaliyetler a) Güncelleme dışında, bir yazılımla ilgili olarak verilen bakım, destek (otomasyon) hizmetleri, teknokent bünyesinde gerçekleştirilse dahi istisna kapsamına alınmaz. b) Yazılım satışı sonrasında kullanıcılara verilecek eğitim hizmetleri istisna kapsamında değerlendirilmez. c) Teknokentte üretilse dahi, oyun programları ve network uygulamaları gibi yazılımlar için istisna uygulanmaz. ç) İşlevlerini yerine getirmek için yazılım kullanan ürün, aygıt, eşya vb. donanımlar ile bu donanımlara ilişkin hizmetler istisna kapsamında değildir. d) Web sitesi aracılığıyla verilen reklam hizmetleri istisna kapsamı dışındadır. e) Yazılım dışında, Ar-Ge çalışmaları kapsamında yer alan teslim ve hizmetler istisna kapsamında değerlendirilmez. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
78
Sunum Konusunu Yazınız
teknokentler L. KDV İSTİSNASI KDV İstisna Uygulaması KDV Kanunundaki teknokent istisnasında, yazılım satışının mal teslimi veya hizmet ifası şeklinde gerçekleştirilmesiyle ilgili bir sınırlama/farklılık yoktur. Bu çerçevede, teknokent içerisinde yapılan faaliyetler sonucunda geliştirilen yazılımın CD veya harici bellek ortamında teslim edilmesi ile elektronik ortamda (internet üzerinden) hizmet ifası şeklinde sunulması işlemleri istisna kapsamındadır. Yazılımların pazarlanması işinin bayi kanalıyla yapılması halinde, teknokent bünyesinde geliştirilen yazılım programlarının bayiye tesliminde KDV istisnası uygulanır. Bayiler tarafından yazılımların satışında ise (bu satış işlemi istisna kapsamında değerlendirilmeyeceğinden) genel hükümler çerçevesinde KDV hesaplanır. KDV uygulamasında: yazılımların CD, harici bellek içinde teslimi mal teslimi; internet üzerinden yapılan yazılım satışları ise hizmet ifası olarak kabul edilir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
79
Sunum Konusunu Yazınız
teknokentler L. KDV İSTİSNASI Seri Üretim Kapsamındaki Yazılımların Satışında İstisna 2014 yılında yayımlanan KDV Genel Uygulama Tebliği ile, teknokentlerdeki seri üretim faaliyetlerinde uygulanan KDV istisnasının kapsamı daraltılmış ve tarihinden önce verilen bazı özelgelerdeki açıklamalar geçersiz kalmıştır. KDV Genel Uygulama Tebliğinde aşağıdaki örneğe yer verilmiştir. “Örnek 2: (A) Ltd. Şti.’nin Teknoloji Geliştirme Bölgesindeki faaliyetleri neticesinde ürettiği bir ürünün lisans, patent gibi gayrimaddi haklara isabet eden kısmı KDV’den istisnadır. Ancak, söz konusu ürünün seri üretime tabi tutulup pazarlanmasından elde edilen kazancın istisnadan yararlanması mümkün değildir.” Buna göre Gelir İdaresi, teknokentlerdeki seri üretim faaliyetlerine ilişkin KDV istisnasını, kurumlar vergisi istisnası ile paralel hale getirmiş ve yazılımların seri üretim sonucunda satışında, sadece gayrimaddi hakka isabet eden kısımla sınırlı olmak üzere KDV istisnası uygulanacağını bildirmiştir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
80
Sunum Konusunu Yazınız
teknokentler L. KDV İSTİSNASI Seri üretim kapsamında satılan yazılımlar dolayısıyla yüklenilen KDV için ne şekilde işlem tesis edilecektir? Teknoparklardaki faaliyetler sonucu oluşturulan yazılımların seri üretime tabi tutularak pazarlanması halinde, hem kurumlar vergisi hem de KDV istisnaları, gayrimaddi haklara isabet eden kazanç ve satış kısmıyla sınırlı olarak uygulanır. Buradan hareketle kısmen uygulanan istisnalar sonucunda, yüklenilen KDV’nin ne kadarlık kısmının indirim veya maliyet olarak dikkate alınacağı hususu önem arz eder. Örneğin; (X) Teknokentinde yazılım faaliyetinde bulunan (Y) A.Ş., bu bölgede geliştirdiği yazılımı internet yoluyla yurt çapında çeşitli müşterilere satmıştır. Seri üretim olarak değerlendirilen bu satışlardan elde edilen kazançların gayrimaddi haklara isabet eden kısmı transfer fiyatlandırması yoluyla %70 olarak hesaplanmıştır. Satışa ilişkin hasılat bilgileri aşağıdadır; Sunum Konusunu Yazınız 1/11
81
Sunum Konusunu Yazınız
teknokentler L. KDV İSTİSNASI Sunum Konusunu Yazınız 1/11
82
Sunum Konusunu Yazınız
teknokentler L. KDV İSTİSNASI Teknopark İstisnası (Kısmi İstisna) ile Tam İstisna İşlemlerinin Çakışması Durumu KDV uygulamasında, hem kısmi hem de tam istisna kapsamına aynı anda giren işlemlerle karşılaşılmaktadır. Örneğin, teknoparktaki yazılımların ihraç edilmesi durumunda, tam ve kısmi istisna uygulaması çakışır. Bu durumda, daha avantajlı olan tam istisna uygulamasının tercih edilmesi mümkündür. Böylece, bu yazılım ihracatı dolayısıyla yüklenilen KDV, KDV Kanununun 32. maddesine göre indirim ve iade konusu yapılabilecektir. KDV Genel Uygulama Tebliğinde de; “Teknoloji Geliştirme Bölgesinde üretilen yazılımın Kanunun 11 ve 12. maddeleri kapsamında ihraç edilmesi halinde, bu ihracata ilişkin yüklenilen KDV’nin, Kanunun 32. maddesine göre indirim ve iade konusu yapılması mümkündür.” denilmiştir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
83
Sunum Konusunu Yazınız
teknokentler L. KDV İSTİSNASI Teknopark İstisnası (Kısmi İstisna) ile Tam İstisna İşlemlerinin Çakışması Durumu Örneğin; Teknokentte faaliyet gösteren (Z) Limited Şirketi, bölgede geliştirdiği yazılımın lisansını Almanya’daki bir firmaya TL’ye satmıştır. Bu yazılım dolayısıyla yüklenilen KDV ise TL’dir. Bu durumda, yazılım satışı KDV’den istisna olacak ve TL üzerinden KDV hesaplanmayacaktır. Öte yandan, bu işlem ihracat kapsamında “tam istisna” olarak değerlendirilecektir. Böylece TL, KDV beyannamesi üzerinden indirim konusu yapılacak, indirilemeyen tutar ise ihracatta KDV iadesi olarak talep edilebilecektir. Böylece özellikle, ihracat, savunma sanayi, deniz, hava ve demiryolu taşımacılığı ile ilgili teknokentteki yazılım teslimleri, KDV Kanunundaki tam istisnaya tabi olarak gerçekleştirilebilecektir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
84
Sunum Konusunu Yazınız
teknokentler L. KDV İSTİSNASI Teknokentlerde KDV Tevkifat Uygulaması Teknoparklarda yapılan yazılım teslimleri KDV’den istisna olduğundan, bu satışlarda alıcılar tarafından KDV tevkifatı uygulanması mümkün değildir. Seri üretim kapsamında yapılan satışlarda ise, satış bedelinin gayrimaddi hakka isabet eden kısmı KDV’den istisna olduğundan, satışların istisna kapsamı dışında kalan KDV’si, alıcılar tarafından tevkifata tabi tutulacaktır. Buna göre, 5018 sayılı Kanunda belirtilen kamu kurum ve kuruluşlarının her türlü hizmet alımı 5/10 oranında tevkifata tabi olduğundan, bu kurum ve kuruluşlara verilen seri üretim şeklindeki yazılım hizmetlerinin KDV’ye tabi bölümü üzerinden 5/10 oranında tevkifat uygulanacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
85
Sunum Konusunu Yazınız
teknokentler L. KDV İSTİSNASI E-Beyanname Uygulaması Teknokentte ürettikleri yazılımları satan işletmelerin KDV beyannamesi ve eklerindeki bazı bölümleri doldurmaları gerekir. Örneğin; ODTÜ Teknokentte faaliyet gösteren (X) A.Ş., TL maliyeti ve TL yüklenilen KDV’si olan projesi sonucu oluşan yazılımını TL’ye satmıştır. Bu durumda KDV e-beyannamesinde aşağıdaki bölümler doldurulacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
86
Sunum Konusunu Yazınız
teknokentler L. KDV İSTİSNASI Sunum Konusunu Yazınız 1/11
87
Sunum Konusunu Yazınız
teknokentler L. KDV İSTİSNASI Teknokentlerde Yüklenilen KDV’ler ile İlgili Muhasebe ve Beyanname İşlemleri Yazılım projesinin başarılı olması ve seri üretime tabi olmaksızın satılması durumunda, kısmi istisna dolayısıyla yüklenilen KDV’ler indirim konusu yapılamaz ve yazılım maliyeti olarak dikkate alınır. Yazılım projesinin başarısız olması durumunda da, KDV Kanununun 30/d maddesine göre, yüklenilen KDV’ler yine indirim konusu yapılamaz ve yazılım maliyeti olarak dikkate alınır. Öte yandan, yazılım projesi sonucu ortaya çıkan ürün seri üretime tabi tutularak satışa konu edilirse, kazanç ve satış tutarının gayrimaddi hakka isabet eden tutarı dışında kalan bölümü kurumlar vergisi ve KDV’ye tabi olacağından, yüklenilen KDV’nin bu kısma isabet eden tutarı da indirim konusu yapılabilecektir. Başka bir deyişle, yazılım projesi sonuçlanıp satış şekli belirlenmeden “İndirilecek KDV’nin” maliyet hesaplarına atılması, işletmelerin aleyhine olacak ve KDV indirim hakkının kaybedilmesi durumu ortaya çıkacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
88
Sunum Konusunu Yazınız
teknokentler L. KDV İSTİSNASI Vergi Dairesine Yapılacak Bildirim Teknopark Yönetmeliğine göre, teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyette bulunan girişimcilerin kazançlarının gelir veya kurumlar vergisinden istisna bulunduğu süre içinde münhasıran bu bölgelerde ürettikleri ve sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetlerinin KDV’den müstesna tutulması için, yönetici şirketin onayı alınarak ilgili vergi dairesine başvuruda bulunulması gerekmektedir. Buna göre, istisnadan yararlanacak satışlara ilişkin her bir proje için yönetici şirketten onay alınmalı ve bu onay da vergi dairesine ibraz edilmelidir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
89
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası Teknokent Kanununun getirdiği en büyük avantajlardan birisi de, ücretlilere sağlanan gelir vergisi istisnasıdır. Ayrıca SGK işveren payının yarısı da, 5746 sayılı Kanun uygulamasında olduğu gibi Devlet tarafından karşılanır. Kanunun geçici 2. maddesine göre, bölgede çalışan Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri, tarihine kadar her türlü vergiden müstesnadır. Buna göre, çalışanların elde ettiği ücret üzerinden gelir vergisi ve damga vergisi hesaplanmayacaktır. Örneğin; Hacettepe Teknokentte faaliyet gösteren (X) A.Ş.’nin çalışanı mühendis Selim Görgün’e Ocak/2016’da aylık brüt TL ücret ödenecektir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
90
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası Sunum Konusunu Yazınız 1/11
91
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası Teşvikten, ücretlinin kendisi yararlanmaktadır. Gelir İdaresince verilen özelgede de, “Bu hükümlere göre, ... Bölgesinde çalışan Ar-Ge ve destek personelinin bölge içinde geçirdiği süreye ait ücreti ile Ar-Ge personelinin yönetici şirketin onayı ile yürüttüğü görevle ilgili olarak bölge dışında geçirmesi gereken süreye ait olup, hazırlanacak yönetmelik uyarınca belirlenecek ücret kısmı gelir vergisinden istisna olduğundan, istisna hükmü uyarınca tevkif edilmeyen tutarlar ilgili personelin elde ettiği ücretin bir unsuru olacaktır.” denilmiştir. Personel ile “net ücret” üzerinden sözleşme yapılması durumunda, vergi ve SGK uygulamalarından bağımsız olarak ücretli yıl boyunca eline geçecek net ücret tutarını bilmektedir. Öte yandan işverenler tarafından, vergi matrahı ve SGK primine esas ücretin bulunması için brüte iblağ işlemi gerçekleştirilmektedir. Teknokentte elde edilen ücretin, gelir ve damga vergisinden istisna edilen bölümü için brüte iblağ yapılmamakta; SGK primi hesaplamasında ise vergiden istisna tutar olup olmadığına bakılmaksızın brüt tutar bulunmaktadır. İşletmeler açısından personel maliyeti ise brüt ücret olmaktadır. “Net ücret” ödemesi yapan işletmeler, istisna edilen gelir ve damga vergisi tutarı kadar az brüt ücret hesaplamakta ve bu tutar işletmelere kalmaktadır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
92
Teknokent dışındaki firma
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası Örneğin; Teknokent dışındaki bir firmanın çalıştırdığı personeli için ödediği TL “net ücret” için yapılan hesaplamaya, gelir vergisi tutarı da dahil edilerek brüt ücret belirlenmektedir. Dolayısıyla personel maliyeti gelir vergisi tutarı kadar artmakta ve bu maliyet brüt ücretin bir unsuru olmaktadır. Aynı firmanın teknokentte çalıştırdığı ve TL “net ücret” ödediği personelin brüt ücretinin tespitinde gelir vergisi dikkate alınmamakta, brüt ücret gelir vergisi tutarı kadar azalmakta ve teknokentteki firmanın personel maliyeti düşmektedir. Buradan da görüleceği üzere, net ücret her iki firma için de değişmemekte; teknokent işletmesindeki gelir vergisi istisnasından yararlanan personelin brüt ücret maliyeti daha düşük olduğundan, teknokent işletmesinin personel maliyeti azalmaktadır. Teknokent dışındaki firma Teknokent firması Net ücret 1.000 Gelir vergisi nedeniyle hesaplanan brüt ücret (1.000 x %85) 1.176,47 Sunum Konusunu Yazınız 1/11
93
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası İstisna Kapsamına Giren Personel 4691 sayılı Kanun ve Teknokent Yönetmeliğine göre, Ar-Ge faaliyetlerinde doğrudan görevli aşağıdaki niteliklere sahip kişiler Ar-Ge personeli olarak değerlendirilir ve bu kişilere ödenen ücretler gelir vergisi istisnasından yararlandırılır. 1) Araştırmacı: Ar-Ge faaliyetleri ile yenilik tanımı kapsamındaki projelerde, yeni bilgi, ürün, süreç, yöntem ve sistemlerin tasarım veya oluşturulması ve ilgili projelerin yönetilmesi süreçlerinde yer alan en az lisans mezunu uzmanlar 2) Teknisyen: Meslek lisesi veya meslek yüksekokullarının tasarım, teknik, fen veya sağlık bölümlerinden mezun, teknik bilgi ve deneyim sahibi kişiler 3) Yazılımcı personel: Yazılım olarak tanımlanan süreçte çalışıp program geliştiren, üreten, alanında yeterli deneyime veya eğitime sahip nitelikli personel Sunum Konusunu Yazınız 1/11
94
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası Bunların dışında kalmakla birlikte; - Ar-Ge personeli sayısının %10’unu aşmamak üzere, - Ar-Ge faaliyetlerine katılan veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili destek personelinin ücretleri de istisna kapsamındadır. Örneğin, insan kaynakları, muhasebe ve finans departmanlarında yer alan çalışanlar destek personeli kapsamında değerlendirilir. Gelir vergisi istisnasından yararlanacak olan destek personelinin sayısı, Ar-Ge personeli sayısının %10’unu aşamaz. Küsuratlı sayılar tama iblağ edilir. Destek personelinin toplam Ar-Ge personeli sayısının %10’unu aşması hâlinde, brüt ücreti en az olan destek personelinin ücretinden başlamak üzere her türlü vergi istisnası uygulanır. Brüt ücretlerin aynı olması hâlinde, ücretine her türlü vergi istisnası uygulanacak destek personeli çalıştığı girişimci tarafından belirlenir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
95
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası Öncelikle, istisna uygulamasında hangi personelin ücretlerinin istisna kapsamında olduğunun belirlenmesi gerekir. a) Kamu personeli 5018 sayılı Kanunda yer alan tüm kamu görevlileri (Devlet üniversitelerinde çalışan öğretim üyeleri dahil), teknoparklarda çalıştıkları takdirde istisnadan yararlanabilirler. b) Yönetici şirketlerde çalışan personel Ar-Ge faaliyetinde görev alsın almasın; teknik personel kapsamında olsun olmasın; teknokent yönetici şirketleri bünyesinde çalışan personelin ücretlerine gelir vergisi istisnası uygulanması mümkün değildir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
96
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası c) Geçici ve sözleşmeli personel Teknokentlerdeki proje süresi ile sınırlı olarak çalışacak ve proje kaynaklarından ücret alacak geçici ve sözleşmeli personele münhasıran Ar-Ge, yazılım ve tasarım faaliyetlerine ilişkin görevleri ile ilgili olarak yapılan ücret ödemeleri için gelir vergisi istisnası uygulanacaktır. ç) Şirket ortaklarının ve yönetim kurulu üyelerinin durumu Teknokentteki firmalarda fiilen çalışan şirket ortaklarına bu çalışmaları karşılığında ödenen ücretler, diğer şartları da taşıması kaydıyla 4691 sayılı Kanunda yer alan gelir vergisi istisnasından faydalandırılacaktır. d) Emekli personelin durumu Emekli olduktan sonra tekrar teknokentte yürütülen Ar-Ge ve yazılım projelerinde çalışılması karşılığı elde edilen ücretler gelir vergisinden istisna edilir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
97
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası e) Serbest meslek erbabına ödenen tutarlar 4691 sayılı Kanun kapsamındaki istisnaya sadece ücret gelirleri dahil olduğundan, işletmelerde ücretli olarak çalışmayan ve serbest meslek erbabı olan kişilerden (mühendis, mimar, doktor, avukat vs.) alınan hizmetler karşılığında ödenen tutarların gelir vergisi istisnası kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir. f) Başka firmaların çalışanlarına ödenen tutarlar Teknokent firmalarının bir kısmı, başka şirketlerin personelini geçici bir süreyle teknokentteki projelerde çalıştırmakta ve diğer şirketlere bu hizmet için ödeme yapmaktadırlar. Teknokentteki şirketlerin bordrolu personeli olmayıp, başka firmalarda çalışan kişiler için ödenen tutarların istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir. Öte yandan, hem teknokentte hem de teknokent dışındaki ayrı firmalarda bordrolu olarak çalışan ve ayrı ayrı ücret geliri elde eden kişilerin, teknokent firmasından elde ettiği kazancına gelir vergisi istisnası uygulanacağı tabiidir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
98
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası g) Yabancı uyruklu personel Teknokentlerdeki Ar-Ge projelerinde yabancı uyruklu personel çalışabilmektedir. 2016/Mart ayında yapılan Kanun değişikliğiyle birlikte, teknokentlerde yabancı personel çalıştırılması kolaylaştırılmış ve buna ilişkin düzenleme yapılmıştır. Yabancıların Türkiye’de elde ettiği ücretler vergiye tabidir. Buna göre, Ar-Ge projesi ile ilgili teknokent firmalarında çalışan personelin uyruğunun bir önemi bulunmamakta olup, söz konusu personelin 4691 sayılı Kanun kapsamında gelir vergisi istisnasından yararlanması mümkündür. Örneğin; (X) A.Ş.’nin teknokentteki projesinde 1 yıl görev yapacak olan Rumen George Hagi’nin alacağı ücret, gelir vergisi istisnasından yararlandırılacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
99
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası İstisna Kapsamına Giren/Girmeyen Ödemeler İstisna kapsamına giren personel tespit edildikten sonra, bu kez de bu personelin ücretinin ne kadarlık bölümünün istisnaya tabi tutulacağının belirlenmesi gerekir. 2016/Mart ayında yapılan Kanun değişikliğiyle birlikte, özellikle teknokent dışında geçirilen sürelere ilişkin istisnanın kapsamının genişletildiği görülmektedir. Ayrıca yine 2016/Mart ayından geçerli olmak üzere Teknokent Yönetmeliğinde de değişikliğe gidilmiş ve ücret istisnasına yönelik açıklamalar detaylandırılmıştır. a) İstisnaya tabi ücret ödemeleri Yeni Yönetmeliğin 35. maddesine göre, Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin Kanun kapsamında elde ettiği ücret, prim, ikramiye ve benzeri ödemeler de istisna kapsamına dahildir. Buna göre, personele her ay ödenen ücret dışında yılın çeşitli dönemlerinde; - ikramiye, yakacak parası, bayram parası, yemek yardımı, kira yardımı gibi adlar altında yapılan ek ücret ödemeleri de Ar-Ge personeline tanınan gelir vergisi istisnası kapsamında değerlendirilecektir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
100
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası b) İstisnaya tabi ücretin belirlenmesi 2016/Mart ayından itibaren geçerli olan yeni Teknokent Yönetmeliğindeki ücret istisnasına yönelik aşağıdaki açıklamalar yapılmıştır. - Hak kazanılmış hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri ile 17/3/1981 tarihli ve 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunda belirtilen tatil günlerine isabet eden ücretler de bu istisna kapsamındadır. açıklamasına yeni Yönetmelikte yer verilmiştir. Eski Yönetmelikte ise, “Hak kazanılmış hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri ile Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunda belirtilen tatil günleri gelir vergisi stopajı teşviki uygulamasında dikkate alınır.” denilmekteydi. Burada, “dikkate alınır” ifadesi “isabet eden ücretler de bu istisna kapsamındadır” şeklinde değiştirilmiş ve hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri ile resmi tatil günlerinin de istisna kapsamında olduğu belirtilmiştir. Tüm çalışma zamanını teknokentte geçirmeyen bir personelin, hafta tatiline isabet eden ücretin tamamına mı istisna uygulanacağı ya da çalışma zamanına göre bir oranlama mı yapılacağı hususunda ise açıklık yoktur. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
101
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası Öte yandan, yıllık izin süreleri ile resmi tatillerin çalışma günü olarak kabul edileceği sonucuna varılmaktadır. Haftalık kırk beş saatin üzerindeki ve ek çalışma sürelerine ilişkin ücretler bu istisnadan faydalanamaz. açıklamasıyla birlikte, haftalık 45 saatin üzerindeki çalışma süreleri ile fazla mesai dolayısıyla alınan ücretlerin istisna kapsamında dikkate alınmayacağı belirtilmiştir. Ar-Ge personeline, İş Kanunu çerçevesinde telafi çalışması karşılığında ödenen ücretler istisna kapsamında değerlendirilmeyecektir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
102
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası Hesaplamada küsuratlı sayılar bir üst tamsayıya iblağ edilir. Bu bent kapsamındaki saat, oran, süre, ücret gibi konular aylık ve 30 gün esasına göre hesaplanır. Çalışma günlerinin hesaplaması saat bazında yapıldıktan sonra, gün sayısına çevrilmesi gerekir. İstisna hesaplamasında 30 gün ve ay esas alınarak işlem tesis edilecektir. Böylece, istisna süresinin tespitinde “payda”ya, ayın tüm günleri dahil edilecek ve hesaplama buna göre yapılacaktır. Teknokentlerdeki ücret geliri istisnasında, tam veya kısmi zamanlı çalışanlar arasında herhangi bir fark yoktur. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
103
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası Şirket ortaklarına ödenen huzur hakları, gelir vergisi istisnası kapsamında değerlendirilir mi? Teknokentteki projelerde fiilen çalışan şirket ortaklarına bu çalışmaları karşılığında ödenen ücretlerin, diğer şartları da taşıması kaydıyla 4691 sayılı Kanunda öngörülen gelir vergisi istisnasından faydalandırılması mümkündür. İhbar tazminatı istisnaya konu edilir mi? İş Kanununa göre teknokentte çalışan personelin işten çıkarılması veya bu personelle ikale sözleşmesi imzalanması durumunda, kişilere ihbar tazminatı ödenebilmektedir. 4691 sayılı Kanun kapsamında iş akdinin feshi suretiyle ödenen ihbar tazminatları, Ar-Ge faaliyetine ilişkin bir ücret ödemesi niteliğinde olmadığından ve işte bir fiil çalışılan süreye bağlı olarak ödenmediğinden, bu ödemeler dolayısıyla ücret istisnası uygulanması mümkün değildir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
104
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası Doğum, süt, evlilik, ölüm, mazeret izni ile hasta/raporlu olunan süreler teşvik kapsamında değerlendirilir mi? Hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri ile resmi tatil günlerinin teşvik kapsamında ne şekilde dikkate alınacağı, yukarıda belirtildiği şekliyle mevzuatta açıklanmıştır. Ancak, personelin doğum, süt, evlilik, ölüm, mazeret izni ile hasta/raporlu olunan sürelere ilişkin ücretlerinin istisna kapsamında olup olmayacağı konusunda tereddütler yaşanmaktadır. 5746 sayılı Kanun uygulamasına ilişkin verilen Gelir İdaresinin tarihli özelgesinde konuya açıklık getirilmiş ve “ay içerisinde kullanılan doğum, süt, evlilik, ölüm, mazeret izni ile raporlu olunan sürelerin gelir vergisi stopajı teşvikinin hesabında dikkate alınmayacağı” ifade edilmiştir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
105
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası Bölge Dışında Geçen Sürelere İlişkin İstisna Uygulaması 2016/Eylül ayından geçerli olmak üzere; - Bölgede yer alan işletmelerde çalışan Ar-Ge ve tasarım personelinin bu Bölgelerde yürüttüğü projelerle doğrudan ilgili olmak şartıyla, proje kapsamındaki faaliyetlerin bir kısmının Bölge dışında yürütülmesinin zorunlu olduğu durumlarda, Bölge dışındaki bu faaliyetlere ilişkin ücretlerinin (BKK uyarınca) %100’ü ile - Bölgede yer alan işletmelerde en az bir yıl süreyle çalışan Ar-Ge ve tasarım personelinin yüksek lisans yapanlar için 1,5 yılı, doktora yapanlar için 2 yılı geçmemek üzere Bölge dışında geçirdiği sürelere ilişkin ücretlerinin (BKK uyarınca) %100’ü gelir vergisi istisnası kapsamında değerlendirilir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
106
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası a) Teknokent Dışında Proje Kapsamında Geçirilen Süreler - Bölgede yer alan işletmelerde çalışan Ar-Ge ve tasarım personelinin, - Bu bölgelerde yürüttüğü projelerle doğrudan ilgili olmak şartıyla, - Proje kapsamında (aşağıda sayılan) faaliyetlerinin bölge dışında yürütülmesinin zorunlu olduğu durumlarda, - İlgili bölge yönetici şirketinin onayının alınması ve Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının bilgilendirilmesi kaydıyla, bölge dışındaki bu faaliyetlere ilişkin ücretlerin (BKK uyarınca) %100’ü gelir vergisi istisnası kapsamında değerlendirilecektir. - Laboratuvar, analiz, test ve deney çalışmaları - Diğer Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde yapılan çalışmalar - Saha araştırması - Prototip geliştirmeye yönelik faaliyetler - Projelerde görev alan personel ile sınırlı olmak kaydıyla, bilimsel içerikteki etkinlikler Sunum Konusunu Yazınız 1/11
107
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası Teknokent Yönetmeliğiyle getirilen bu şartlar çerçevesinde; Öncelikle, Ar-Ge, yazılım veya tasarım projesinin bir kısmının bölge dışında yürütülmesinin zorunlu olması ve bunun gerekçeleri ile birlikte yönetici şirkete başvurulması, Bu durumun yönetici şirket tarafından tespit edilerek onaylanması, Son olarak da, bölge dışında yapılan çalışmaların gerçekleştirildiği şirket/kurum/kuruluştan alınan yazının yönetici şirkete verilmesi gerekir. Eski ve yeni Yönetmelik arasında, dışarıda geçirilen sürelere ilişkin şartlar bakımından herhangi bir farklılık yoktur. Öte yandan, eski Yönetmelikteki %25’lik istisna oranı %100’e çıkarılmıştır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
108
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası b) Lisansüstü Eğitim Kapsamında Bölge Dışında Geçirilen Süreler Bir önceki bölümde anlatılan destekte, dışarıda geçirilen sürelerin muhakkak projeyle bağlantılı olması gerekir iken; lisansüstü eğitimde geçirilen sürelerin projelerle bağlantısı olmasına gerek yoktur. Konuyla ilgili detaylı düzenleme BKK ile yapılmıştır. Bu çerçevede; sayılı Kanun kapsamında kurulan teknokentlerde yer alan işletmelerde en az 1 yıl süreyle çalışan Ar-Ge veya tasarım personelinin, - Yüksek lisans yapanlar için 1,5 yılı, doktora yapanlar için 2 yılı geçmemek üzere bölge dışında geçirdiği sürelere (aylık ders saati kadar) ilişkin ücretlerinin %100’ü, - İlgili teknokent yönetici şirketinin onayının alınması ve Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının bilgilendirilmesi kaydıyla gelir vergisi istisnası kapsamında değerlendirilir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
109
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası İstisna uygulamasında, üniversitelerin ders programları esas alındığından, yurt dışındaki üniversitelerde yapılan lisansüstü eğitimlerin bu kapsamda değerlendirilmeyeceği düşünülmektedir. 4691 sayılı Kanun Yönetmeliğinde, lisansüstü eğitimde geçirilecek sürenin, üniversiteden onaylı ders programı dikkate alınarak ilgili Bölge yönetici şirketinin onayı ile hesaplanacağı belirtilmiş; BKK da ise, bölge dışında geçirilen sürelerin aylık ders saati kadarlık kısmının istisna uygulamasında dikkate alınacağı belirtilerek kıstas belirlenmiştir. Böylece, üniversitelerin belirlediği ders programında belirtilen süre kadarlık kısım, istisna kapsamında olacaktır. Bunun dışında, yolda geçen süreler istisna kapsamında değerlendirilmeyecektir. Yönetmeliğe göre ayrıca, lisansüstü eğitimde alınan derslerle ilgili yapılacak araştırmalar da istisna kapsamında değerlendirilir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
110
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası Örneğin; (X) A.Ş.’nin teknokentteki şubesinde 1 yıldan uzun süredir çalışan mühendis Ada Arslan, Marmara Üniversitesinde yüksek lisans yapmaktadır. Üniversitenin belirlediği programdaki aylık derslerin toplamı 48 saattir. Şirket, Ada Arslan’a aylık TL ücret ödemiş; ayrıca yüksek lisansla ilgili yol gideri ve gündelik olarak da TL ödeme yapmıştır. Bu kişinin, yol süresi ve üniversitedeki farklı çalışmaları dolayısıyla, mesai saatlerine isabet eden 16 saati bulunmaktadır. Buna göre, aylık ders programında belirtilen 48 saat istisnaya tabi sürelere eklenecek ve (48 / 8) 6 gün teşvik kapsamına alınacaktır. Yol ve üniversitedeki farklı çalışmalara isabet eden (16 / 8) 2 gün ise istisnaya tabi ücret hesaplamasında dikkate alınmayacaktır. Yol gideri ve gündelik olarak ödenen TL de, istisna kapsamında değerlendirilecektir. Bu madde kapsamında teknokent alanı dışında lisansüstü eğitimde geçirilen süreler, SGK prim desteği uygulamasından da yararlanacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
111
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası Brüte İblağ Edilmesi Gereken Ücret Eski Teknokent Yönetmeliğinin 37. maddesinde yer alan, “Ücretin brüte iblağ edilmesi gerektiği durumlarda brüt ücret kanunla sağlanan vergi teşvikleri dikkate alınmaksızın hesaplanır.” ifadesi nedeniyle mükellefler tereddüt yaşamaktaydılar. 2016/Mart itibariyle yürürlüğe giren yeni Teknokent Yönetmeliğinde ise konu daha açık şekilde yazılmıştır. Yönetmeliğin 35. maddesinde, “Bölgede çalışan personelin istisna kapsamı dışındaki net ücret ödemelerinin brüte iblağ edilecek vergisinin hesaplanması, bu hesaplama yapılırken Kanunla sağlanan vergi teşviklerinin dikkate alınmaması gerekir.” denilmiş ve vergiden istisna olan ücret bölümünün brüte iblağ edilmeyeceği belirtilmiştir. Gelir İdaresi de öteden beri verdiği görüşlerinde, istisnaya tabi ücret kısmının brütleştirilmemesi gerektiğini söylemiş, SGK uygulamasında ücretin brütleştirilip brütleştirilmeyeceğinin ise SGK’nın görev alanında olduğunu belirtmiştir. Örneğin; Uludağ Teknokentte faaliyet gösteren (X) A.Ş.’nin yazılım projesinde görevli teknisyen Mustafa Aytaç aylık net TL ücret geliri elde etmektedir. Bölgede geçirilen süreler çerçevesinde yapılan hesaplamada, bu kişinin ücretinin yarısına istisna uygulanması gerektiği sonucuna varılmıştır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
112
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası Örneğin; Uludağ Teknokentte faaliyet gösteren (X) A.Ş.’nin yazılım projesinde görevli teknisyen Mustafa Aytaç aylık net TL ücret geliri elde etmektedir. Bölgede geçirilen süreler çerçevesinde yapılan hesaplamada, bu kişinin ücretinin yarısına istisna uygulanması gerektiği sonucuna varılmıştır. Bu durumda; - SGK matrahı - Vergiye tabi ücret kısmı - Vergiden istisna ücret kısmı ayrı şekilde hesaplanacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
113
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası 1) SGK matrahı ve primi 2) Gelir vergisine tabi matrah ve gelir vergisi Sunum Konusunu Yazınız 1/11
114
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası 3) Gelir vergisinden istisna olan ücret 4) Damga vergisi tutarı Böylece; Sunum Konusunu Yazınız 1/11
115
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası Örnek 1; Hacettepe Teknokentte bulunan (Z) A.Ş.’nin çalıştırdığı bekar mühendis Ece Ayçin, yazılım faaliyeti çerçevesinde TL net ücret elde etmektedir. Bölgede ve bölge dışında geçirdiği süreler çerçevesinde yapılan hesaplamalar sonucu, 2016/Ocak ayında elde ettiği ücretin yarısının vergiden istisna olduğu tespit edilmiştir. SGK mevcut uygulamasında, ücretin istisnaya tabi olup olmadığına bakmaksızın, SGK matrahının tespitinde ücretin brütleştirilmesini istemektedir. Teknokent firmaları da bu çerçevede işlem tesis ettiğinden, SGK matrahının brütleştirilmesinde gelir vergisi istisnası dikkate alınmadan brüt ücrete ulaşılmaktadır. Bu durumda; Sunum Konusunu Yazınız 1/11
116
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası (a) Net ücret 2.000 (b) SGK primine esas brüt ücret 2.797,59 (c) SGK işçi payı (b x %14) (2.797,59 x %14) 391,66 (ç) İşsizlik sigortası işçi payı (b x %1) (2.797,59 x %1) 27,97 (ç) Ödenecek net ücretin vergiye tabi kısmı (a / 2) (2.000 / 2) 1.000 (d) Brütleştirilecek olan ücret kısmı (e) Vergiye tabi brüt tutar (d / %85) (1.000 / %85) (İlk gelir vergisi dilimi %15 olduğundan) 1.176,47 (f) Hesaplanan gelir vergisi (e x %15) (1.176,47 x %15) 176,47 (g) Ödenecek gelir vergisi (176, ,53) (2016 yılı bekar personel için asgari geçim indirimi 123,53 TL’dir.) 52,94 (h) Brütleştirilmeyecek ücret (ı) Damga vergisi matrahı (c + ç + e) 1.596,1 (j) Hesaplanan damga vergisi (ı x % 0,759) (1.596,1 x % 0,759) 12,11 (k) İşverenin cebinden çıkan net tutar (a + c + ç + f + j) 2.608,21 Sunum Konusunu Yazınız 1/11
117
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası olacaktır. Hesaplanan gelir vergisinin 123,53 TL’si asgari geçim indirimi olarak ücretliye ödenecektir. (Eğer hesaplanan gelir vergisi 123,53 TL’den daha düşük çıksa idi, sadece bu düşük çıkan tutar kadar asgari geçim indiriminden yararlanılacaktı.) Teknokentlerdeki işletmeler açısından brüt ücret, ilk maliyet bölümünü oluşturur. Bu tutarın bir kısmı teşvikler dikkate alınarak Devlete, kalan kısmı ise ücretliye ödenir. İşveren açısından 2. maliyet ise, desteğe tabi olan SGK işveren payları olarak karşımıza çıkar. SGK prim matrahı ile gelir vergisine tabi ücret matrahının birbirinden farklı olacağı ve ilgili mevzuatlar gereği destek sürelerinin de farklılaşabileceği hususu göz ardı edilmemelidir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
118
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası - Böylece, işveren 139,88 TL az SGK işveren payı ödemiştir. - İşverenin TL net ücret + 123,53 TL AGİ ödediği bir personel için maliyeti (2.608, ,59) 3.083,80 TL olmaktadır. - Artan oranlı gelir vergisi tarifesi nedeniyle, yıl içinde elde edilen avantaj daha da yüksek olacaktır. (a) SGK primine esas brüt ücret 2.797,59 (b) SGK işveren payı (a x % [19 + ( 2 / 2 )]) (2.797,59 x %20) 559,52 (c) 4691 sayılı Kanun kapsamında SGK desteğine tabi SGK işveren payı (ücretin yarısı destek kapsamında varsayıldığında) (b x %50) (559,52 x %50) 279,76 (ç) SGK işveren payının Devlet tarafından karşılanan tutarı (c / 2) ( 279,76 / 2) 139,88 (d) Şirket tarafından ödenecek SGK işveren payı (b – ç) (559,52 – 139,88) 419,64 (e) İşsizlik sigortası işveren payı (a x %2) 55,95 (f) İşletmenin cebinden çıkan toplam SGK payı (d + e) (419, ,95) 475,59 Sunum Konusunu Yazınız 1/11
119
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası Sunum Konusunu Yazınız 1/11
120
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası Sunum Konusunu Yazınız 1/11
121
M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası
teknokentler M. Personelin Gelir Vergisi İstisnası Sunum Konusunu Yazınız 1/11
122
N. Harç ve Damga Vergisi İstisnası
teknokentler N. Harç ve Damga Vergisi İstisnası Teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyette bulunan yönetici şirketler, 4691 sayılı Kanunun 8. maddesine göre, Kanunun uygulanması ile ilgili olarak düzenlenen kağıtlar yönünden damga vergisinden, yapılan işlemler bakımından harçlardan muaf olup, yönetici şirket statüsünde bulunmayan işletmelerin damga vergisi ve harç muafiyeti yoktur. Teknokentlerde yer alan işletmelerin yararlanabilecekleri harç ve damga vergisi istisnası ise çok sınırlıdır. 1. Harç İstisnası Harçlar Kanununun “Harçtan Müstesna Tutulan İşlemler” başlıklı 59. maddesinde, teknoparklarda yer alan gayrimenkullerin ifraz, taksim veya birleştirme işlemlerinin vergiden istisna edileceği belirtilmiştir. Teknokentteki işyerlerinin mülkiyeti genel olarak üniversitelere, kamu kurumlarına veya yönetici şirketlere aittir. Teknokentte faaliyette bulunan işletmelerin mülkiyet sahibi oldukları durum uygulamada ortaya çıkmamaktadır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
123
N. Harç ve Damga Vergisi İstisnası
teknokentler N. Harç ve Damga Vergisi İstisnası 2. Damga Vergisi İstisnası 4691 sayılı Kanunun geçici 2. maddesi uyarınca, teknoloji geliştirme bölgelerinde çalışan Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin, münhasıran bölgedeki bu görevleri nedeniyle elde ettikleri ücretlere ilişkin düzenlenen kağıtlar tarihine kadar damga vergisinden istisnadır. Buna göre, bölgede çalışan Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri tarihine kadar her türlü vergiden müstesna olduğundan, bu personel ile ilgili ücret bordrolarına damga vergisi istisnası uygulanacaktır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
124
N. Harç ve Damga Vergisi İstisnası
teknokentler N. Harç ve Damga Vergisi İstisnası Muhtasar Beyanname Üzerinden Ödenen Damga Vergisi İstisnaya Tabi Midir? Damga vergisi istisnası, sadece ücret dolayısıyla düzenlenen kağıtları kapsadığından, teknokent faaliyetleri nedeniyle Gelir İdaresi ve SGK’ya verilen beyanname ve bildirimlere damga vergisi istisnası uygulanması söz konusu değildir. Kıdem tazminatı ödemeleri damga vergisi istisnasına konu edilir mi? İş Kanununa göre teknokentte çalışan personelin işten çıkarılması veya bu personelle ikale sözleşmesi imzalanması durumunda, kişilere kıdem tazminatı ödenebilmektedir. Teknokentte bulunan şirketlerin çalışanlarının işten ayrılması nedeniyle yapılacak olan kıdem tazminatı ödemesi, bölgede çalışan Ar-Ge ve destek personelinin münhasıran bu görevine istinaden yapılan ücret ödemesi olarak değerlendirilemeyeceğinden, söz konusu tazminatın ödenmesine ilişkin olarak düzenlenen kağıdın (ücret bordrosunun) damga vergisine tabi tutulması gerekir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
125
O. Gümrük Vergisi İstisnası
teknokentler O. Gümrük Vergisi İstisnası 4691 sayılı Kanun kapsamında yürütülen Ar-Ge, yenilik, yazılım ve tasarım projeleri ile ilgili; - Araştırmalarda kullanılmak üzere ithal edilen eşya gümrük vergisi ve her türlü fondan; Bu kapsamda düzenlenen kâğıtlar ve yapılan işlemler damga vergisi ve harçtan İstisnadır. 1) Gümrük vergisi Bu istisna kapsamında teknokent firmalarınca ithal edilen eşya; Ar-Ge, yenilik ve tasarım projeleri ile ilgili araştırmalarda kullanılmak üzere Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca onaylanarak “Tek Pencere Sistemi” aracılığıyla Gümrük ve Ticaret Bakanlığına gönderilecek izinde belirtilen eşyadan oluşur. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
126
O. Gümrük Vergisi İstisnası
teknokentler O. Gümrük Vergisi İstisnası Bu istisnadan yararlanacak işletmeler, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenen başvuru formu ve eklerine göre taleplerini Bölge yönetici şirketine bildirir. Bölge yönetici şirketi Yönetmeliğin 14. maddesi kapsamında projeye uygunluğu açısından ithal eşya talebinin uygun olup olmadığını değerlendirir. Bölge yönetici şirketi bu kapsamda ithalini uygun gördüğü eşyaya ilişkin bilgileri de içeren başvuruyu Gümrük ve Ticaret Bakanlığı “Tek Pencere Sistemi” üzerinden Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına iletir. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı başvuruyu değerlendirir, uygun bulması halinde söz konusu başvuruyu onaylayarak gümrük işlemlerinde kullanılmak üzere “Tek Pencere Sistemi” üzerinden Gümrük ve Ticaret Bakanlığına bildirir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
127
O. Gümrük Vergisi İstisnası
teknokentler O. Gümrük Vergisi İstisnası 2) Fonlar 4691 sayılı Kanun kapsamında yürütülen Ar-Ge, yazılım ve tasarım projeleri ile ilgili araştırmalarda kullanılmak üzere ithal edilen eşya her türlü fondan istisnadır. 3) Damga vergisi ve harç 4691 sayılı Kanun kapsamında yürütülen Ar-Ge, yenilik ve tasarım projeleri ile ilgili ithal edilen eşya kapsamında düzenlenen kâğıtlar ve yapılan işlemler damga vergisi ve harçtan istisnadır. Bu kapsamda, yurt dışındaki satıcılarla düzenlenecek sözleşmeler damga vergisinden istisna olacaktır. Ayrıca bu ithalatla ilgili ortaya çıkabilecek harçlar da istisna kapsamındadır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
128
Ö. Teknokent İşletmelerine Sermaye Desteği İndirimi
teknokentler Ö. Teknokent İşletmelerine Sermaye Desteği İndirimi - Teknokentlerde faaliyette bulunanlara, - Bakanlık tarafından uygun görülen «NACE Rev.2’ye göre orta-yüksek ve yüksek teknolojili alanlarda yer alan Ar-Ge ve yenilik ile tasarım projelerinin» projelerinin finansmanında kullanılmak üzere gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından sağlanan sermaye desteklerinin, - Beyan edilen gelirin veya kurum kazancının %10’unu ve öz sermayenin %20’sini aşmayan kısmı beyan edilen gelirin ve kurum kazancının tespitinde beyannameler üzerinden indirim konusu yapılacaktır. Sermaye desteği sağlanacak olanlar, sadece sermaye şirketleri değil, gelir vergisine tabi şahıs işletmeleri de olabilecektir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
129
Ö. Teknokent İşletmelerine Sermaye Desteği İndirimi
teknokentler Ö. Teknokent İşletmelerine Sermaye Desteği İndirimi İndirim hakkından, yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamesi veren; a) Gelir vergisi mükellefleri ile b) Kurumlar vergisi mükellefleri (Sermaye şirketleri, kooperatifler, iktisadî kamu kuruluşları, dernek veya vakıflara ait iktisadî işletmeler, iş ortaklıkları) yararlanabilecektir. Beyanname vermeyen gerçek kişilerin ise indirim hakkı olamayacağı doğaldır. İndirimden yararlanacak olanların, teknokent içinde veya dışında faaliyet göstermesinin bir önemi yoktur. Böylece, yukarıda sayılan mükelleflerin tamamı, faaliyet gösterilen yerden bağımsız olarak indirimden yararlanacaklardır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
130
Ö. Teknokent İşletmelerine Sermaye Desteği İndirimi
teknokentler Ö. Teknokent İşletmelerine Sermaye Desteği İndirimi Ar-Ge projesi olan bir işletmeye 3 şekilde finansman sağlanabilir; 1) Hibe verilir. 2) Ar-Ge projesi sonucu ortaya çıkacak ürünün bir bölümü üzerinde hak sahibi olunması karşılığında para aktarılır. 3) Şirkete sermaye koymak suretiyle ortak olunur. Teknokent Yönetmeliğinde, sadece 3. seçenek kabul edilmiş ve bu sistemden yararlanmak isteyen kişi ve kurumların, teknokent firmalarına kuruluşunda veya sonrasında ortak olunması yoluyla bu indirimden yararlanacakları belirtilmiştir. Ortak olma işlemi, ya şirketin kuruluşunda ya da şirket kurulduktan sonra sermaye artırımı yoluyla yapılabilir. İndirim uygulamasından geçici vergi dönemleri itibarıyla da yararlanılabilir. Bu kapsamdaki projelerin finansmanında kullanılmak üzere gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından sağlanan sermaye desteklerinin iki yıl içerisinde ilgili projenin finansmanında kullanılmayan kısmı için, indirim dolayısıyla sermaye desteğini sağlayan söz konusu mükellefler adına zamanında tahakkuk ettirilmemiş vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
131
Ö. Teknokent İşletmelerine Sermaye Desteği İndirimi
teknokentler Ö. Teknokent İşletmelerine Sermaye Desteği İndirimi İndirim Şartları/Sınırları 1) Üst sınır tutarı 2) Öz sermayenin %20’si 3) Beyan edilen gelirin/kurum kazancının %10’u Örneğin; (Z) A.Ş., teknokentte yer alan ve Bakanlığın uygun gördüğü alanda projesi olan Asya Limited Şirketine 2016 yılında TL sermaye koyarak %50 oranında ortak olmuştur. (Z) A.Ş.’nin 2016 yılı beyanname bilgileri aşağıdaki gibidir: Sunum Konusunu Yazınız 1/11
132
Ö. Teknokent İşletmelerine Sermaye Desteği İndirimi
teknokentler Ö. Teknokent İşletmelerine Sermaye Desteği İndirimi a) 1. Sınır İndirim konusu yapılacak tutar yıllık olarak Türk Lirasını geçemeyecektir. (Z) A.Ş.’nin koyduğu sermaye tutarı TL olduğundan, ilk sınır aşılmamıştır. b) 2. Sınır Sermaye desteğine konu tutar, hesap dönemi başındaki öz sermayenin %20’sini geçemeyecektir. Buna göre, (Z) A.Ş.’nin öz sermayesinin %20’si ( x %20) olduğundan, konulan sermaye tutarı ( TL) için bu sınır da aşılmamıştır. c) 3. Sınır Şirketin sağladığı sermaye desteği indirimi, [Ticari bilanço kârı (zararı) + kanunen kabul edilmeyen giderler - geçmiş yıl zararları - tüm indirim ve istisnalar] dikkate alınmak suretiyle hesaplanan kurum kazancının %10’unu geçemeyecektir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
133
Ö. Teknokent İşletmelerine Sermaye Desteği İndirimi
teknokentler Ö. Teknokent İşletmelerine Sermaye Desteği İndirimi (Z) A.Ş.’nin, indirim tutarının tespitinde dikkate alınacak kazancının %10’u TL olduğundan, sağlanan sermaye desteğinin sadece TL’lik kısmı beyanname üzerinden indirim konusu yapılabilecek, kalan ( – ) TL ise indirim olarak dikkate alınamayacaktır. Sermaye desteğinin sağlandığı dönemde herhangi bir suretle indirime konu edilemeyen tutar, izleyen hesap dönemlerine devretmeyecektir. Böylece kalan TL, 2017 hesap dönemi beyannamesinde de dikkate alınamayacaktır. Ticari bilanço karı TL KKEG (+) TL İştirak kazancı istisnası (-) TL Kurumlar vergisi matrahının tespitinde dikkate alınacak bağış (-) TL Kurum kazancı [( ) – ( )] TL Kurum kazancının %10’u ( x %10) TL Sunum Konusunu Yazınız 1/11
134
P. Teknokentlerdeki Tasarım Faaliyetleri
4691 sayılı Kanuna, 2016/Mart ayından itibaren tasarım faaliyetleri de eklenmiş ve tüm teşviklerden tasarımcılar da yararlanabilir hale gelmiştir. Böylece, tasarım faaliyetiyle uğraşan işletmeler de teknokentlerde faaliyet gösterebilecek ve teknokentlerdeki desteklerden yararlanacaktır. Tasarım faaliyetiyle uğraşan işletmelerin teknokentlerdeki projelerini onaylayacak ve bu işletmelerle ilgili işlemleri gerçekleştirecek kurum, yönetici şirketler olarak karşımıza çıkmaktadır. Tasarımcı işletmeler ve projeleriyle ilgili Teknokent Yönetmeliğinde de düzenlemeler yapılmış ve yönetici şirketler açısından genel yol haritası çizilmiştir. İlk kez mevzuatımıza 2016/Mart ayında dahil olan tasarım faaliyetleri; - Sanayi alanında ve Bakanlar Kurulunun uygun göreceği diğer alanlarda, - Katma değer ve rekabet avantajı yaratma potansiyelini haiz, - Ürün veya ürünlerin işlevselliğini artırma, geliştirme, iyileştirme ve farklılaştırmaya yönelik yenilikçi faaliyetlerin tümünü ifade eder. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
135
P. Teknokentlerdeki Tasarım Faaliyetleri
Bu tanımdan anlaşılacağı üzere, sanayi alanındaki tüm tasarımlar 4691 sayılı Kanun kapsamına girmektedir. Ayrıca, sanayi alanında olmayan alanlar ile ilgili 2016/9094 sayılı BKK ile belirleme yapılmış ve aşağıda belirtilen sektörler de, Ağustos/2016 tarihi itibariyle tasarım teşviklerinden yararlanabilir hale gelmiştir. “J - Bilgi ve iletişim başlığı altında yer alan Sinema Filmi, Video ve Televizyon Programları Yapım Faaliyetleri Sinema Filmi, Video ve Televizyon Programları Çekim Sonrası Faaliyetleri M - Mesleki, Bilimsel ve Teknik Faaliyetler başlığı altında yer alan Uzmanlaşmış Tasarım Faaliyetleri ( hariç) R - Kültür, Sanat, Eğlence, Dinlence ve Spor başlığı altında yer alan Gösteri Sanatlarını Destekleyici Faaliyetler” Sunum Konusunu Yazınız 1/11
136
P. Teknokentlerdeki Tasarım Faaliyetleri
Ar-Ge ve yazılım personelinin istisnası ile aynı uygulama özelliklerine sahip tasarım personeli istisnasına göre tasarım personeli; tasarım faaliyetlerinde doğrudan görevli tasarımcı ve teknisyenleri ifade eder. 1) Tasarımcı: Tasarım faaliyetleri kapsamındaki projelerin gerçekleştirilmesi ve ilgili projelerin yönetilmesi süreçlerinde yer alan, üniversitelerin; mühendislik, mimarlık veya tasarım ile ilgili bölümlerinden mezun en az lisans derecesine sahip kişiler ile tasarım alanlarından herhangi birinde en az lisansüstü eğitim derecesine sahip diğer kişileri, 2) Teknisyen: Meslek lisesi veya meslek yüksekokullarının tasarım, teknik, fen veya sağlık bölümlerinden mezun, teknik bilgi ve deneyim sahibi kişileri kapsamına almaktadır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
137
Sunum Konusunu Yazınız
teknokentler R sayılı Kanun Farklılık ve Benzerlikleri Sunum Konusunu Yazınız 1/11
138
Sunum Konusunu Yazınız
teknokentler R sayılı Kanunun Farklılık ve Benzerlikleri Sunum Konusunu Yazınız 1/11
139
S. Sınai Mülkiyet Hakkı İstisnası (KVK 5/B – KDVK 17/4-z)
teknokentler S. Sınai Mülkiyet Hakkı İstisnası (KVK 5/B – KDVK 17/4-z) Teknokentlerde uygulanan istisnanın bir benzeri, teknokent dışında kalan ve Ar-Ge faaliyetiyle uğraşan işletmeler ile Ar-Ge sonucu oluşan patent veya faydalı modelleri ellerinde bulunduran şirketlere de tanınmıştır. Kurumlar Vergisi Kanununa eklenen 5/B maddesiyle, Türkiye’de gerçekleştirilen araştırma, geliştirme ve yenilik faaliyetleri ile yazılım faaliyetleri neticesinde ortaya çıkan buluşların; a) Kiralanması neticesinde elde edilen kazanç ve iratların b) Devri veya satışı neticesinde elde edilen kazançların c) Türkiye’de seri üretime tabi tutularak pazarlanmaları hâlinde elde edilen kazançların ç) Türkiye'de gerçekleştirilen üretim sürecinde kullanılması sonucu üretilen ürünlerin satışından elde edilen kazançların patentli veya faydalı model belgeli buluşa atfedilen kısmının % 50’si kurumlar vergisinden müstesnadır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
140
S. Sınai Mülkiyet Hakkı İstisnası (KVK 5/B – KDVK 17/4-z)
teknokentler S. Sınai Mülkiyet Hakkı İstisnası (KVK 5/B – KDVK 17/4-z) İstisna uygulaması için Türk Patent Enstitüsünden (TPE) incelemeli sistem ile patent veya araştırma raporu sonucunda faydalı model belgesi alınması gerekmektedir. Örneğin, 5746 sayılı Ar-Ge Kanunundaki teşviklerden faydalanarak Ar-Ge projesi yürüten bir işletme, bu faaliyetler sonucunda incelemeli sistem ile patent veya araştırma raporu sonucunda faydalı model belgesi alırsa, bu kapsamda elde edeceği kazancın yarısına istisna uygulayacak; bu hakkın kiralanması, devri veya satışı da KDV’den istisna olacaktır. Bu sistem, 5746 sayılı Ar-Ge Kanunu uygulamasının tamamlayıcısı niteliğindedir sayılı Kanunda Ar-Ge harcamaları desteklenirken; bu sistem ile birlikte Ar-Ge sonucu oluşan ürünün satış kazancı desteklenmektedir. 4691 sayılı Teknokent Kanunu ile patent ve faydalı modele dayalı satış istisnasından birlikte yararlanılamaz. Bu istisnadan yararlanmak için doğrudan Ar-Ge faaliyetini gerçekleştirmek şart değildir. İncelemeli sistem ile patent veya araştırma raporu sonucunda faydalı model belgesini satın alan ve bunlardan gelir elde eden işletmeler de istisnadan faydalanır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
141
S. Sınai Mülkiyet Hakkı İstisnası (KVK 5/B – KDVK 17/4-z)
teknokentler S. Sınai Mülkiyet Hakkı İstisnası (KVK 5/B – KDVK 17/4-z) Öte yandan, tarihinde yürürlüğe giren 6728 sayılı Kanunla, 5/B maddesinde önemli bir değişiklik yapılmış ve buluşların değerinin tespitine yönelik Maliye Bakanlığı tarafından değerleme raporu düzenlenmesi şartı yürürlükten kaldırılmıştır. Dolayısıyla, Maliye Bakanlığı tarafından değerleme raporu düzenlenmeksizin, şartları taşıyan mükellefler istisnadan yararlanacaktır. Böylece, istisna uygulamasında en çok tereddüt edilen husus Kanundan çıkmıştır. KVK’nın 5/B maddesinde, buluşlar dolayısıyla yapılacak tevkifat oranları konusunda da bir teşvik sağlanmış ve tevkif suretiyle ödenen vergileri nihai olan kişilerin vergi yükü düşürülmüştür. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
142
Ş. Ar-Ge ve Teknokent Faaliyetlerinde Yatırım Teşvik Uygulaması
teknokentler Ş. Ar-Ge ve Teknokent Faaliyetlerinde Yatırım Teşvik Uygulaması Ülkemizin üretim kapasitesi ve istihdamı ile ilgili yapılan yatırımların teşviki konusunda Bakanlar Kuruluna verilen yetkiye istinaden çıkarılan 2009/15199 sayılı “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar” (BKK) ile yeni bir sisteme geçilmiş, bu sistem de tarih ve 2012/3305 sayılı BKK ile revize edilmiştir. Bölgesel teşvik uygulamalarında sağlanan destekler aşağıdadır; a) Gümrük vergisi muafiyeti b) KDV istisnası c) İndirimli kurumlar vergisi ç) Sigorta primi işveren hissesi desteği d) Yatırım yeri tahsisi e) Faiz desteği (3, 4, 5 ve 6. bölgedeki yatırımlar için) f) Gelir vergisi stopajı desteği (6. bölgede gerçekleştirilecek yatırımlar için) g) Sigorta primi desteği (6. bölgede gerçekleştirilecek yatırımlar için) Sunum Konusunu Yazınız 1/11
143
Ş. Ar-Ge ve Teknokent Faaliyetlerinde Yatırım Teşvik Uygulaması
teknokentler Ş. Ar-Ge ve Teknokent Faaliyetlerinde Yatırım Teşvik Uygulaması a) Ar-Ge Projesi Sonucunda Ortaya Çıkan Ürün Yatırımlarında Yatırım Teşvik Sistemi Ar-Ge faaliyetlerinin neticesinde ortaya çıkan ürünün üretimi ile ilgili olarak yatırım yapacak işletmeler, yukarıda belirtilen genel ve bölgesel teşviklerden yararlanabilecektir. BKK’nın “Öncelikli Yatırım Konuları” başlıklı 17/h maddesine göre, “Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK ve KOSGEB tarafından desteklenen Ar-Ge projeleri neticesinde geliştirilen ürünlerin veya parçaların üretimine yönelik yatırımlar” öncelikli yatırım konuları arasında sayılmıştır. Buna göre, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK ve KOSGEB tarafından desteklenen bir Ar-Ge projesinin başarılı olması sonucunda ortaya çıkacak ürünlerin veya parçaların üretimi için yapılan yatırımlar, hangi bölgede gerçekleştirilirse gerçekleştirilsin 5. bölgede uygulanan bölgesel desteklerden faydalanır. Bu yatırımların 6. bölgede yer almaları halinde, 6. bölge desteklerinin uygulanacağı ise tabiidir. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
144
Ş. Ar-Ge ve Teknokent Faaliyetlerinde Yatırım Teşvik Uygulaması
teknokentler Ş. Ar-Ge ve Teknokent Faaliyetlerinde Yatırım Teşvik Uygulaması b) Ar-Ge Faaliyetlerine Yönelik Yatırım Teşvik Sistemi Ar-Ge faaliyetlerinin kendisine/Ar-Ge harcamalarına yönelik yatırım yapan işletmelere de destekler sağlanmıştır. 2012/3305 sayılı BKK’nın 2/1-b maddesine göre Ar-Ge yatırımı: “Yeni bir ürün geliştirilmesi, ürün kalite ve standardının yükseltilmesi, maliyet düşürücü ve standart yükseltici yeni bir teknolojinin ülke şartlarına uyumunun sağlanması amacıyla bilimsel esaslara uygun olarak yapılan ve her aşaması belirlenmiş araştırma ve geliştirme çalışmaları için gerçekleştirilecek yatırımları” ifade eder. Başka bir deyişle, yeni bir ürün/gayrimaddi hak ortaya çıkarmak için yapılacak yatırımlar da teşvik kapsamına alınmıştır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
145
Ş. Ar-Ge ve Teknokent Faaliyetlerinde Yatırım Teşvik Uygulaması
teknokentler Ş. Ar-Ge ve Teknokent Faaliyetlerinde Yatırım Teşvik Uygulaması Örneğin; Yeni bir üretim bandı ortaya çıkarmak için Ar-Ge projesi hazırlayan (X) A.Ş., bu araştırmaları için bir atölye kuracaktır. Bununla ilgili olarak yatırım teşvik belgesi alınması durumunda ise aşağıdaki teşviklerden yararlanılacaktır. a) Faiz desteği b) KDV istisnası c) Gümrük vergisi muafiyeti Yatırımın 6. bölgede gerçekleştirilmesi halinde ise bu desteklere ek olarak; ç) Gelir vergisi stopajı teşviki d) Sigorta prim desteği uygulanır. Sunum Konusunu Yazınız 1/11
146
Teşekkürler
Benzer bir sunumlar
© 2024 SlidePlayer.biz.tr Inc.
All rights reserved.