Hazırlayanlar : Öznur NALÇINKAYA & Cem D İ NÇEROL.

... konulu sunumlar: "Hazırlayanlar : Öznur NALÇINKAYA & Cem D İ NÇEROL."— Sunum transkripti:

1

2 Hazırlayanlar : Öznur NALÇINKAYA & Cem D İ NÇEROL

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12 İnsan,para,dürtü,öğrenme,güç ve yetenek avantajıdır. Buluşta odaklanmış,uzmanlıkla birleştirilmiş,özel ilişkili bir aksiyondur. Bir değer ekleme davranışı ve aktivitesidir. Yönetme yeteneğidir. Bir alanda ilgili çeşitli özellik ve tavırları açıklayan modeller kümesidir.

13 Sonsuz olması ve paylaşıldıkça çoğalması Bilgiyi diğer kaynaklardan ayıran dinamik olması ve göreceli olması Bilginin ekonomik temelini, bilginin bir mal, bir üretim faktörü ve bir ticari etkileşim aracı olması oluşturur. Mal olarak bilgi, alınır, satılır, üretilir, pazarlanır ve tüketilir. Bilgi ve bilgi taşıyan nesneler, ekonomik bir değere ve çeşitli kullanım işlevlerine sahiptir.

14 Otomatik İdealizm “ Biz enformasyon bilge teknolojisini kuralım, insanlar kullansın.” Anarşik İhmal: “ Bilgi paylaşım kendiliğinden olur, biz niçin bunu dert edinelim?” Otarşik Bencillik “Ben yalnızca neye ihtiyacım olduğuna ve benden ne istendiğine bakarım”. Otokratik Kontrol Tün bilgiler bende toplanmalı ve istendiğim gibi dağıtmalıyım”, Özgün Federalizm Bilgiye merkezde toplayalım ve kontrol altında tutalım. Gerektiğinde yerel ihtiyaçlara göre biz yönlendirelim.”

15 Bilgi yönetimi, organizasyonel amaçların daha iyi bir şekilde elde edilebilmesi için bireylere, takımlara ve bütün organizasyona bilginin kollektif ve sistematik olarak yaratılması, paylaşılması ve uygulanması için olanak sağlayan yeni bir disiplindir.

16 Düzenlenme ve Kullanma Tarzına Göre Bilgi Türleri İdealist Bilgi Vizyon oluşturulmasını, hedef saptanmasını, değer ve inançların yönlendirilmesini ve karar vermeyi sağlayan bilgidir. İdealist bilgi motivasyonu yönlendirmek ve referans noktalarının yeniden belirlenmesi amacıyla kullanılır. Sistematik Bilgi Karşılaşılan olaylarla baş edilirken başvurulan genellemeleri, modelleri ve düzenlenmiş gerçekleri algılamayı sağlayan bilgidir. Pragmatik Bilgi İşlerin yapılırken ve karar alma süreçlerinde bilinçli olarak kullanılan kurallar, gerçekler ve kavramlardır. Otomatik Bilgi İçselleşmiş bilgidir. Düşünmeden gerçekleştirilen eylemler bu bilginin sonucudur.

17 Kaynağına Göre Bilgi Türleri Örtülü Bilgi İnsanın içindeki bilgidir. Süreç içerisinde kişi bu bilgiye sahip olduğunun farkında bile olmayabilir. Aynı zamanda başkalarının da bu bilgiye sahip olduğu kanısı oluştuğundan paylaşımı da güçtür. Açık Bilgi İfade edilebilen ve paylaşılan bilgidir.

18 Bilgi ve iletişim teknolojilerinin veri ve bilgi işleme kapasitesi ile beşeri sermayenin yenilikçi ve yaratıcı kapasitesini birleştirerek organizasyonun yaratıcı gücünden azami ölçüde yararlanmayı amaçlayan örgütsel bir süreçtir. Mevcut uzmanlık ve tecrübeler de dahil olmak üzere veri tabanları, dokümanlar, politikalar ve prosedürleri içeren, işletmenin tüm bilgi varlıklarını belirlemek, yönetmek ve paylaşmakla ilgili bütünleşik ve sistematik bir yaklaşımdır

19 Rekabet gücünün artırılmasına katkıda bulunmak. Karar almayı etkinleştirmek ve zaman israfını önlemek. Müşterilere yönelik sorumluluğu artırmak. Çalışanların bilgiyi saklı tutmasını önleyerek bilgiyi paylaşmalarını teşvik etmek. Bilginin ve bilgiyi paylaşmanın değerini artırmak suretiyle çalışma arkadaşları arasındaki desteği ve yardımlaşmayı güçlendirmek. Çalışanların ve yürütülen faaliyetlerin verimli olmasını sağlamak ve ürün/ hizmet kalitesini yükseltmek. Yenilik ve icatları teşvik etmek.

20 Teece (1998) bu süreçleri yaratmak, aktarmak, birleştirmek ve kullanmak; Skyrme ve Amidon (1998) ve Spender (1996) yaratmak, aktarmak ve kullanmak olarak tanımlamakta, Soliman ve Spooner (2000) ise bilgi yönetim süreçlerinde beş aşama olduğunu ileri sürmektedir. Bunlar bilginin yaratılması, elde edilmesi, organizasyonu, erişimi ve kullanımıdır. Bharadwaj ve diğerleri (2005) da Bilgi Yönetiminin elde etme, paylaşma, uygulama ve değerlendirme süreçlerinden oluştuğunu belirtmişlerdir.

21 Bilgiyi Kullanılabilir Bilgiye Dönüştürme Süreci Bilgiyi Örgütsel Uygulamalarda Kullanma Süreci Bilgiyi Koruma Süreci

22 Örgüt Kültürü ve Örgüt Yapısının Bilgi Yönetimi Süreçleri Üzerindeki Etkisi Bilgi Yönetimi Süreçlerinin Örgütsel Etkinlik Üzerindeki Etkisi

23 Bilgi Yönetimi pahalıdır. Etkili Bilgi Yönetimi insan ve teknolojinin ortak çözümlerini gerektirir. Bilgi Yönetimi ileri derecede politiktir. Bilgi Yönetimi bilgi yöneticileri gerektirir. Bilgi Yönetimi, modellerden ve hiyerarşik yapıdan çok bilgi haritalarından ve bilgi piyasalarından yararlanır. Bilgiyi paylaşmak ve kullanmak genellikle doğal olmayan eylemlerdir. Bilgi Yönetimi bilgi iş süreçlerinin iyileştirilmesi anlamına gelir. Bilgiye ulaşmak yalnızca bir başlangıçtır. Bilgi Yönetimi süreklidir, asla bitmez. Bilgi Yönetimi bir bilgi sözleşmesi gerektirir.

24

25

26 Olguların, kavramların veya talimatların, insan tarafından veya otomatik yolla iletişim, yorumlama ve işleme amacına uygun bir biçimde ifadesidir. Genellikle, biz veri veya veri birimleri üzerindeki işlemlerimizi varlık hakkında her hangi bilgi almak için gerçekleştiririz. Veri kaydedilebilir bilinen gerçeklerdir. Örneğin bir kişinin ismi, adresi, telefon numarası gibi.

27 Veritabanı basit olarak bilgi depolayan bir yazılımdır. Birçok yazılım bilgi depolayabilir ama aradaki fark, veritabanın bu bilgiyi verimli ve hızlı bir şekilde yönetip değiştirebilmesidir. Veritabanı, bilgi sisteminin kalbidir ve etkili kullanmakla değer kazanır. Bilgiye gerekli olduğu zaman ulaşabilmek esastır.

28 İndeksi olmayan bir kütüphane ve bütün kitapların aynı kapağa sahip olduğunu düşündüğünüzde kütüphane kullanıcılarının ne kadar çok işi olacağını tahmin edersiniz. Bir veritabanı bir kütüphanenin mükemmel bir indeks sistemi olduğu gibi, aynı zamanda kütüphanenin kendisidir.

29 İlişkisel veritabanı yönetim sistemleri relational database management systems - rdbms büyük miktarlardaki verilerin güvenli bir şekilde tutulabildiği, bilgilere hızlı erişim imkânlarının sağlandığı, bilgilerin bütünlük içerisinde tutulabildiği ve birden fazla kullanıcıya aynı anda bilgiye erişim imkânının sağlandığı programlardır. Oracle veritabanı da bir ilişkisel veri tabanı yönetim sistemidir.

30 Veritabanlarının amacı büyük miktardaki kurumsal verileri işlemektir. Veriler düzenli bir biçimde elektronik ortamda kaydedilirler. Düzenli olarak yedeklenen ve kontrol edilen bu bilgiler çok sayıda uygulamanın ve kullanıcının hizmetine sunulur. Büyük miktarlardaki verilerin hızlı ve güvenli bir biçimde gereksinim duyulan bilgiye dönüştürülmesi veritabanlarının en önemli özelliklerinden birisidir.

31 Veritabanı, bilgisayar temelli bir kayıt tutma sistemidir. Sistemin amacı verileri kayıt etmek ve bakımını yapmaktır. Veritabanı, bir organizasyonda verilerin merkezi kontrolünü sağlar. Veritabanı sistemi, basitçe kompüterize edilmiş bir kayıt takip sistemidir.

32 Paylaşmalı Veritabanları (Distiributed Databases) Birden fazla fiziksel ortamda depolanan veritabanlarına paylaşımlı veritabanı denir. Nesne Ağırlıklı Veritabanları (Object-Oriented Databases) Çizimlerin, grafiklerin, imajların, fotoğrafların, seslerin ve tüm hareketli video gösterimlerini otomatik olarak canlandıracak ve paylaşılacak nesneler olarak depolayan veritabanıdır. Hiper Medya Veritabanları (Hypermedia Databases) Kullanıcı, modülden modüle geçmek için, kendi yolunu kendi seçebilir. Bilgi şeması önceden belirlenmiş organizasyon şemasını gerektirmez. Her modül ekranda gösterilebilir ve gösterilen modülle diğer veritabanları modülleri arasındaki bağlantıları da gösterebilir.

33 Çok Boyutlu Veri Analizi Bu analiz kullanıcıyı aynı veriyi çok farklı boyutlarıyla görme olanağına kavuşturulur. Örneğin Orta Anadolu, Ege, Marmara bölgelerinde somun, cıvata, sıhhi tesisat ve vida gibi dört farklı ürün satan bir işletme bunların fiili satışlarını görmek için kullanılabilir. Veri Bankaları İşletmedeki tüm personelin beklentilerine uygun, bütünleşik, güncel ve tarihi verileri depolayan veritabanı yazılımlarına Veri Bankaları denir. İç ve dış kaynaklardan duruma göre anlık, saatlik, günlük, haftalık veya aylık olarak derlenen veriler veri bankasında kopyalanır.

34 Bir veritabanı tasarımı iki aşmada gerçekleştirilir; bunların ilki Mantıksal Tasarım, ikincisi ise Fiziksel Tasarımdır. Mantıksal tasarım kullanacak veri tabanı işletim sisteminden bağımsız olarak yapılan çalışmalardan oluşurken, fiziksel tasarımda mantıksal tasarımda ortaya çıkan nesneler bir veri tabanı işletim sistemi kullanımı ile gerçekleşir.

35 Problemin tanımlanması, Kullanılmakta olan sistemin irdelenmesi ve sistem içindeki hareketlerin bulunması, Veritabanını kullanacak olanların gereksinimlerinin ortaya konulması, Veritabanını oluşturacak varlıkların ve özelliklerinin belirlenmesi, Yaratılması düşünülen raporların belirlenmesi, Tabloların normalize edilmesi.

36 Varlıkların yaratılması, Form tasarımının gerçekleştirilmesi ve veri girişinin sağlanması, Rapor tasarımının uyarlanması, Veritabanı kullanımını kolaylaştıracak destek programların ve kullanıcı ara biriminin yazılması Veritabanı sisteminin denenmesi ve doküman hazırlanmasıdır.

37 Veri Tanımlama Veritabanında hangi verilerin saklanacağını, veri türünü (örneğin, sayılar ya da karakterler) ve verilerin ilişkilenme biçimini tanımlayabilirsiniz. Bazı durumlarda, verilerin nasıl biçimlendirilmesi ve doğrulanması gerektiğini tanımlayabilirsiniz.

38 Veri Yönetimi Verilerle birçok biçimde çalışabilirsiniz. Hangi veri alanlarını istediğinizi seçebilir, verileri süzebilir ve sıralayabilirsiniz. Verileri ilişkili bilgilerle birleştirip, özetleyebilirsiniz (toplayabilirsiniz). Bir bilgi kümesi seçip, RDB MS’DEN onu güncelleştirmesini, silmesini, ayrı bir tabloya kopyalamasını ya da bu verileri içeren yeni bir tablo yaratmasını isteyebilirsiniz.

39 Veri Denetimi Kimlerin verileri okuyabileceğini, güncelleştirebileceğini ya da ekleyebileceğini tanımlayabilirsiniz. Çoğu durumda, birden çok kullanıcı tarafından verilerin paylaşılıp güncelleştirilme biçimini de tanımlayabilirsiniz. Tüm bu işlevsellikler Microsoft Access'in güçlü özelliklerinde bulunur.

40 Veri Denetimi Kimlerin verileri okuyabileceğini, güncelleştirebileceğini ya da ekleyebileceğini tanımlayabilirsiniz. Çoğu durumda, birden çok kullanıcı tarafından verilerin paylaşılıp güncelleştirilme biçimini de tanımlayabilirsiniz. Tüm bu işlevsellikler Microsoft Access'in güçlü özelliklerinde bulunur.

41

42 Access ile verinizi tanımlamada (metin, sayı, tarih, saat, para birimi, internet bağlantıları, resim, ses, belge ve elektronik tablo gibi); Access'in verilerinizi nasıl depolayacağını tanımlamada (dize uzunluğu, sayı duyarlı ve tarih/saat duyarlı) ve verileri görüntülediğiniz ya da yazdırdığınızda neye benzeyeceğini tanımlamada tümüyle özgürsünüz. Veritabanında yalnızca doğru değerlerin bulunduğundan emin olmak için, basit ya da karmaşık geçerlilik kuralları tanımlayabilirsiniz. Veritabanındaki dosya ya da tablolar arasında geçerli ilişkiler olduğunu Access’ten denetlemesini isteyebilirsiniz.

43 Veritabanı Yönetimi Açısından En Önemli 10 Özellik;

44 SQL Server 2005 ile veritabanı yöneticileri, SQL Server oturumu çalışırken yedekten geri alma (restore) işlemi yapabilecekler. Çevrimiçi geri alma özelliği SQL’in kesintisiz çalışma becerisini artırıyor çünkü sadece yedekten geri alınmakta olan veriler kullanım dışı kalıyor; veritabanının geri kalanı çevrimiçi ve erişilir durumda oluyor.

45 Çevrimiçi dizin seçeneği, temel tabloda veya kümelenmiş dizinde ve dizin verisi tanım dili (DDL) yürütülürken ilgili dizinlerde eşzamanlı değişiklikler (güncellemeler, silinen veya eklenen girdiler) yapılmasına izin veriyor.

46 Yeni ve daha hızlı bir kurtarma seçeneği, SQL Server veritabanlarının kesintisiz çalışabilirliğini artırıyor. Veritabanı yöneticileri hesap logu iletildikten sonra kurtarılan veritabanına yeniden bağlanabilecekler.

47 SQL Server 2005, veritabanı şifreleme, güvenli varsayılan ayarlar, şifre ilkesini kurma, izinlerin detaylı kontrolü ve geliştirilmiş güvenlik modeli gibi güvenlik iyileştirmeleriyle geliyor.

48 SQL Server 2005 ile yeni gelen SQL Server Management Studio, entegre bir yönetim araçları paketi. Bu araç setinde, önceki sürümde sunulan özelliklerin daha gelişmişleri bulunduğu gibi, SQL Server veritabanlarını geliştirmek, kurmak ve sorunlarını gidermek için yeni özellikler de yer alıyor.

49 SQL Server 2005, sunucu kilitliyse veya başka bir nedenle erişilemiyor olsa bile veritabanı yöneticilerinin sunucuya erişmek için kullanabilecekleri özel bir yönetici bağlantısı içeriyor. Bu özellik veritabanı yöneticilerinin sunucuya bağlanıp tanı (diagnostic) özelliklerini veya Transact- SQL deyimlerini çalıştırarak sunucudaki sorunları gidermesini mümkün kılacak.

50 Yeni bir Görüntü Yalıtma (SI) özelliği veritabanı seviyesinde sunuluyor. SI ile kullanıcılar veritabanının geçiş açısından tutarlı bir görünümünü kullanarak son kesinleşmiş sıraya (committed row) erişebilecekler. Bu özellik daha fazla ölçeklenebilirlik sunacak.

51 SQL Server 2005, dağıtık mobil veritabanları için, Oracle veritabanlarının yayınlanması dahil, yeni uçtan uca replikasyon özellikleriyle geliyor. Ayrıca SQL Server 2005’in replikasyon araçları ve replikasyon ölçeklenebilirliği de geliştirildi.

52 Bilgi ve Veri Yönetimi’nin daha iyi anlaşılması ve bu yönetimlerin uygulamalarının etkinliğinin artırılması için, konunun hem yönetsel hem de teknik boyutları ile ele alınması ve bunun için farklı eğitim ve becerilere sahip kişilerin bir araya gelmeleri bu yönetimlerinin etkinliğini artıracaktır. Örgütün yapısı, kültürü, kullandığı teknolojiler, insan kaynağı, yönetsel süreçler ve bilgi işleme süreci ancak birlikte incelenip birbirleriyle uyumlaştırıldığında istenilen "değer"i yaratabileceklerdir.

53 Ayrıca, bilgi ve veri yönetimi, birey, grup, örgüt ve örgütler arası düzeylerde ele alınıp incelenmeli ve her düzeyde etkinleştirilmelidir. Bilgi ve Veri Yönetimi, değer yaratıcı ve üretken bilginin elde edilmesi, paylaşılması, geliştirilmesi, tutulması ve kullanılması ile ilgilidir. Bilgi yönetimi ile veriler, bilgiye ve bilgiler bilgi birikime dönüştürülmektedir. Yönetimde öncelikle olan, bilgilerin, açıklık, örtülülük, kodlanma, yayılma ve örgütsel düzeyler bakımından sınıflandırılmalıdır.

54 Soru 1. Düzenleme ve kullanma tarzına göre bilgi türlerini yazarak açıklayınız. Cevap İdealist Bilgi: Vizyon oluşturulmasını, hedef saptanmasını, değer ve inançların yönlendirilmesini ve karar vermeyi sağlayan bilgidir. İdealist bilgi motivasyonu yönlendirmek ve referans noktalarının yeniden belirlenmesi amacıyla kullanılır. Sistematik Bilgi: Karşılaşılan olaylarla baş edilirken başvurulan genellemeleri, modelleri ve düzenlenmiş gerçekleri algılamayı sağlayan bilgidir. Pragmatik Bilgi: İşlerin yapılırken ve karar alma süreçlerinde bilinçli olarak kullanılan kurallar, gerçekler ve kavramlardır. Otomatik Bilgi: İçselleşmiş bilgidir. Düşünmeden gerçekleştirilen eylemler bu bilginin sonucudur.

55 Soru 2. Veritabanı Yönetiminin amaçlarını açıklayınız. Cevap Veritabanı, belli bir alanda ve birbiriyle ilişkili olarak düzenlenmiş veriler topluluğudur. Veritabanı, birçok kullanıcı tarafından kullanılan birbirleriyle ilişkili geniş bir veri kümesinin düzenlenmesi, depolanması ve sorgulanması için kurulan sistemdir. Veritabanı, birçok uygulamaya hizmet vermek için zararlı ve gereksiz veriler hariç ilişkili verilerin saklandığı bir veri topluluğudur. Veritabanı, bilgisayar temelli bir kayıt tutma sistemidir. Sistemin amacı verileri kayıt etmek ve bakımını yapmaktır. Veritabanı, bir organizasyonda verilerin merkezi kontrolünü sağlar. Veritabanı sistemi, basitçe kompüterize edilmiş bir kayıt takip sistemidir.

56

57