Meral ŞAHİN DEMİR Prof.Dr.A.İlhan Özdemir Devlet Hastanesi

... konulu sunumlar: "Meral ŞAHİN DEMİR Prof.Dr.A.İlhan Özdemir Devlet Hastanesi"— Sunum transkripti:

1 HASTANE ALANLARININ TEMİZLİĞİ DEZENFEKSİYONU TEMİZLİK MADDELERİNİN KULLANIMI
Meral ŞAHİN DEMİR Prof.Dr.A.İlhan Özdemir Devlet Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi

2 İÇERİK PLANI Hastane temizliğinin önemi ve amacı
Hastane temizliğinde temel ilkeler Hastane temizliğinde risk sınıflaması ve alanların temizliği Hasta odasının temizliği Deterjan ve dezenfektan kullanımı Kan döküldüğünde yapılması gerekenler Hastane ortamında bulunan diğer yüzeylerin periyodik temizliği Sonuç

3 Amaç Hastane ortamından kaynaklanabilecek enfeksiyonları önlemek, hasta, hasta yakını ve hastane çalışanları için sağlıklı bir ortam oluşturmaktır.

4 Hastanelerde sorun olan mikroorganizmalar (VRE, MRSA, acınetobacter, pseudomanas vb.) hastanın çevresinde, yüzeylerde uzun süre canlılığını sürdürebilirler. Hasta çevresinin temizliği, hastane enfeksiyonlarının önlenmesinde önemli bir yere sahiptir. El ile sık temas eden yüzeylerde kontaminasyon daha fazladır.

5 Yüzeylerdeki tozlar sürekli temizlenmeli
kuru şartlarda gram pozitif bakteriler, nemli şartlarda ise gram negatif bakteriler ürer. mantarlar bulunur. Islak yüzeylerde ve malzemelerde mikroorganizmalar çoğalır.

6 Yer ve yüzeylerde bulunan mikroorganizma
Sayısı Çevrede bulunan insan ve aktivite sayısına Neme Mikrobiyal üremeyi destekleyen madde varlığına Mikroorganizmaların üreme hızına Yüzeyin şekli ve tipine göre değişmektedir.

7 Hasta bakım alanlarının temizlik sıklığı ve dezenfeksiyonu belirlenirken,
Temizlenecek yüzeylerin hastaya doğrudan temas ihtimali, Bu alanlarla el temasının sıklığı ve derecesi, Yüzeyin vücut sıvıları ve çevresel mikroorganizma kaynakları ile kontaminasyon ihtimali dikkate alınmalıdır.

8 Temel İlkeler Tüy bırakmayan temizlik bezleri tercih edilmelidir,bez ve kova renkleri kullanım alanına göre belirlenmelidir.

9 Personel yaptığı işe uygun maske , eldiven ve gömlek giyecek, işlemlerin başında ve sonunda el yıkayacaktır.

10 Temel İlkeler Kirli bezle temizliğe devam edilmemeli, sık bez değiştirilmelidir. Kirlenen bezler yıkanıp kurutulduktan sonra kullanılmalıdır Hasta bakım alanlarında temizlik yaparken en az toz ve aeresol oluşturacak sistem seçilmelidir.

11 Çalışma dinlenme odası Beyaz/yeşil beyaz
Bölüm Kova Rengi Bez Rengi Tuvalet hariç bütün ıslak alanlar Sarı Bütün kuru alanlar (kapı, pencere, mobilya, ayna, vb.) Mavi Tuvaletler ve laboratuvar alanları Kırmızı Çalışma dinlenme odası Beyaz/yeşil beyaz

12 Kuru süpürme/elektrik süpürgesi kullanılmamalıdır.
Zemin temizliğinde, HEPA filtreli vakumlu makinelerle yapılan kuru temizlik tercih edilmelidir. Mop (paspas) kullanılarak yapılan ıslak temizlik yöntemi kullanılmalıdır. Sonrasında kuru paspaslama yapılmalıdır.

13 Yapılan temizlik ve dezenfeksiyon işlemi kayıt altına alınmalı ve
kayıtlar saklanmalıdır. Yapılan temizliğinin kontrolü yapılmalıdır.

14 Paspas yapılırken çift kova kullanılmalıdır.
Deterjanlı/dezenfektanlı kova , kirli su için kova Sular kullanılmadan hemen önce hazırlanmalı, bekletilmeden kullanılmalı ve Kirlendiğinde hemen değiştirilmelidir.

15 Temizlik suları havalandırması uygun ortamda hazırlanmalı ve
kişisel koruyucu ekipmanlar kullanılmalıdır.(eldiven, maske, önlük) Temizliğe başlamadan önce ve işlem bitiğinde el hijyeni sağlanmalıdır.

16 Temizlik kat arabasında gerekli tüm temizlik malzemelerinin bulunup bulunmadığı kontrol edilmelidir.
Eksik malzeme varsa temizliğe başlamadan önce tamamlanmalıdır. Temizlikte kullanılan kovalar işlem sonunda temizlenmelidir, kirli bırakılmamalı.

17 Hastane Temizliğinde Eldiven Kullanımı
Alan Eldiven Türü Renk Temizlik Plastik Kırmızı Evsel Nitelikli Atık Toplama Sarı veya mavi Tıbbi Atık Toplama Kumaş üzerine kauçuk kaplı Turuncu

18 Hastane Temizliğinde Risk Sınıflaması ve Alanların Temizliği
Yüksek riskli alanlar: Ameliyathane, YBÜ, MSÜ, hemodiyaliz, EKK tarafından belirlenen özel alanlar, izolasyon odaları, onkoloji üniteleri, yanık ünitesi, nötropenik hasta odaları, otopsi salonu, doğumhane vb.) Temizlik ve dezenfeksiyon yapılmalıdır.

19 Hastane Temizliğinde Risk Sınıflaması ve Alanların Temizliği
Orta riskli alanlar: Laboratuvarlar, hasta odaları,acil, poliklinikler, ( banyo ve tuvaletleri dahil) mutfak, çamaşırhane, radyoloji birimleri Temizlik yeterlidir. *Yüzeylerin vücut sıvı ve salgıları ile kirlenmesi durumunda temizliğe ek olarak dezenfeksiyon sağlanmalı

20 Hastane Temizliğinde Risk Sınıflaması ve Alanların Temizliği
Düşük riskli alanlar: Hemşire, doktor dinlenme odaları ( banyo ve tuvaletleri dahil), ofisler, kafeterya, idari bölümler, arşiv, eczane, koridorlar ve depolar Temizlik yeterlidir. *Yüzeylerin vücut sıvı ve salgıları ile kirlenmesi durumunda temizliğe ek olarak dezenfeksiyon sağlanmalı

21 Hasta odasının temizliği
Odadaki (banyo/tuvalet dahil) çöpler toplanır. Çöp kovası kirlenmiş ise yıkanarak temizlenmeli ve kurulanmalıdır. Oda temizliği toz kalkmayacak şekilde yapılmalıdır. Temizlik her zaman temiz alandan kirli alana doğru yapılmalıdır.

22 Oda zemini çekçek ve faraş ile kaba kirlerden arındırılmalı, kesinlikle fırça veya süpürge kullanılmamalı Odadaki tüm yüzeylerin (pencere önleri, radyatörler, yemek masası, etajer, vb.) tozu alınmalıdır. Oda zemini temiz alandan başlayarak kapıya doğru paspaslanmalı ve hemen kuru mop ile kurulanmalıdır.

23 Kan ve vücut sıvıları ile kirlenme olmadığı sürece temizlik su ve sıvı deterjanla yapılmalıdır.
Kapı kolları sıvı deterjanla yıkanmış bez ile silinmeli ve kurulanmalıdır.

24 Duş ve küvet temizliğinden önce fayanslar, ardından musluk, duş teknesi ve duşa kabin sıvı deterjan veya ovma maddesi ile silinmelidir. Banyo ve tuvaletlerin temizliği en sona bırakılmalıdır. Ayrı temiz bir mop ile banyo/tuvalet zemini temizlenir.

25 Lavabo ve kenarları su ve sıvı deterjan veya ovma maddesi ile temizlenir.
Aynı bez yıkandıktan sonra lavabo arkasındaki duvar silinir. Lavabo aynası mavi bez kullanılarak cam temizleme maddesi ile silinmelidir. Silinen tüm yüzeyler önce durulanıp ardından kurulanmalı kesinlikle ıslak bırakılmamalıdır.

26 Tuvalet temizliği ; Önce sifon çekilmeli, Klozet içerisi sıvı deterjan ile veya ovma maddesi kullanılarak tuvalet fırçası ile fırçalanmalı, Klozet çevresi ayrı bir temizlik bezi ile silinmelidir. Durulama yapılmalı ve ıslak alanlar kurulanmalıdır. Zemin oda farklı bir paspas paspaslanıp kurulanır.

27 Sıvı sabun kaplarının üstüne ekleme yapılmamalıdır
Sıvı sabun kaplarının üstüne ekleme yapılmamalıdır. Boşalan sabunluk yıkanıp kurutulduktan sonra tekrar doldurulmalıdır.

28 Oda temizliği tamamlandıktan sonra çekçek ve faraş ile koridorda bulunan kaba kirler uzaklaştırılır,
Tüm eşyaların ( masa, koltuk,sandalye, duvar bandı, vb.) tozu alınır, Su ve sıvı deterjan ile zemin paspaslanır ve kurulanır.

29 Eksitus veya taburcu olan ya da başka bir servise devrolan hastanın ardından günlük temizlik işleminin tüm basamakları uygulanmadan yeni hasta kabul edilmez.

30 Yüksek riskli alanlarda günlük temizliğe ek olarak yerler ve elle sık teması olan tüm yüzeyler daha sık olarak etajer, monitör, ventilatör yüzeyleri, yemek masası, desk, musluk başı, kapı kolu, yatak kenarları, vb.) dezenfekte edilir.

31 Su ve deterjanla temizlik yapılan alanlarda her üç odada bir temizlik solüsyonu değiştirilmelidir. Yoğun kirlenme meydana gelmişse daha sık solüsyon değişimi yapılmalıdır. Tüm temizlik bezleri kirlendikçe değiştirilmeli, kirli bezle temizlik işlemine devam edilmemelidir. Kirlenen temizlik bezleri bekletilmeden çamaşır makinasında sıcak su (>60C) ile yıkanarak kurutulmalıdır.

32 Deterjan- dezenfektan kullanımı
Yer-yüzey temizliğin deterjan ile yapılmalıdır. Deterjanlar ile dezenfektanlar birbirine karıştırılmamalıdır. Deterjan ve dezenfektanlar gelişigüzel hazırlanmamalı, amacına göre ölçülü hazırlanmalıdır. Yüzeylerde kan ve sekresyon varlığında temizlik + dezenfeksiyon.

33 EPA onaylı dezenfeksiyon/ deterjanlar formülleri kullanılmalıdır.
Seçilen üründe gerekli kriterler; maliyeti uygun, güvenirli ve yüzeylere uyumu olmalıdır. Üretici talimatlarına uyulmalıdır. Ürün güvenlik bilgilerine dikkat edilmelidir.

34 Yüzeyin kan vücut sıvısı bulaşında temizlik- dezenfeksiyonu
Temizlik yapan personel gerekli kişisel koruyucu ekipmanlar giymelidir. Dökülen ya da sıçrayan sıvılar, önce kağıt havlu ile bulunduğu yerden silinmelidir. Kullanılan tüm malzemeler ( peçete veya bez )tıbbi atık kovasına atılmalıdır. 34

35 Kirliliğin durumuna göre deterjanla temizlenmeli ya da
Kanla bulaşmış bölümün üzerine direkt dezenfektan solüsyon dökülmelidir. 1/ 10 luk ( % 5 sodyum hipoklorit içeren ) çamaşır suyu ya da klor tableti ile dezenfekte edilmeli Deterjan ile temizlenmeli , durulanıp kurulanmalıdır. İşlem öncesi ve sonrası eller yıkanmalıdır. İşlem sonrası kullanılan paspas dezenfekte edilmelidir. 35

36 Hastane Ortamında Bulunan
Diğer Yüzeylerin Periyodik Temizliği

37 Günde en az bir kez ve kirlendikçe Su ve deterjanla silinmeli
Malzeme/Yüzey Temizlenme Sıklığı Nasıl Temizlenecek? Sedye Tekerlekli sandalye Acil arabası Çamaşır arabası Serum askıları Günde en az bir kez ve kirlendikçe Su ve deterjanla silinmeli Mobilyalar Günde bir kez Ayda bir kez Toz alma Su ve deterjanla silinmeli Camlar Haftada bir kez Cam temizleme maddesi ile silme ve kurulama

38 Malzeme/Yüzey Temizlenme Sıklığı Nasıl Temizlenecek? Perdeler Haftada bir kez Kirlendikçe Kuru vakum Yıkama Duvarlar Gerekli görüldükçe Su ve uygun Deterjanla silinmeli Tavanlar Ayda iki kez

39 Malzeme/ Yüzey Temizlenme Sıklığı Nasıl Temizlenecek? Tavan lambaları Haftada bir kez Ayda bir kez Toz alma, Nemli bezle silme Radyatörler Günde bir kez Fırçalama Ahşap bölgeler Toz alma Zemin Kirlendikçe Su ve uygun deterjanla silinmeli

40 Malzeme/ Yüzey Temizlenme Sıklığı Nasıl Temizlenecek? Baca kapakları Havalandırma boşlukları Ayda bir kez Mekanik temizlik ve kuru vakum uygulama Teras ve çatı Haftada bir kez Süpürme ve yıkama

41 ÇAMAŞIR SUYUNUN HAZIRLANMASI
1/ 10 luk hazırlanması 1 lt suya 100 cc çamaşır suyu ya da 1 ölçü çamaşır suyu + 9 ölçü su 1/100 lük hazırlanması 1 lt suya 10 cc çamaşır suyu

42 Sonuç Hasta bakım alanlarının temizliği ve dezenfeksiyonu enfeksiyon kontrol programının bir parçasıdır. Temizlik –dezenfeksiyon yöntemi seçilirken yüzeylerin kontaminasyonu dikkate alınır. Kan – vücut sıvısı bulaşı varsa önce temizlik + dezenfeksiyon Yazılı standartlar, kayıt ve denetim Yüksek riskin olmadığı alanlarda su ve deterjan Sürekli eğitim…..

43 TEŞEKKÜR EDERİM 43