Suisit-İntihar-Özkıyım

... konulu sunumlar: "Suisit-İntihar-Özkıyım"— Sunum transkripti:

1 Suisit-İntihar-Özkıyım
Dr. Alper BEDER

2 Suisit Kişinin yaşamını kendi isteğiyle sona erdirmesidir

3 intihar davranışlarını kapsar
Parasuisit Ölümle sonuçlanmayan intihar davranışlarını kapsar

4 Potansiyel risk grupları
Alkol, ilaç ve madde bağımlıları Depresyonu olanlar Yaşlılar ve yalnız yaşayanlar İntihar etmekten söz edenler İntihar girişiminde bulunanlar

5 Suisit riskini artıran bozukluklar
Ruhsal çökkünlük Kronik alkolizm (% 70) Yaşlık çağı ruhsal ve organik hastalıkları, öldürücü hastalıklar (% 3) Şizofreni (5) Diğer (sanrılı bozukluklar, kişilik bozuklukları [Borderline],cinsel uyum sorunları

6 Yalnız tıbbi-psikiyatrik bir konu değildir, çok karmaşık
Suisit Yalnız tıbbi-psikiyatrik bir konu değildir, çok karmaşık kültürel, etnik, dinsel ve sosyoekonomik yönleri vardır.

7 Her yaşta, ama daha çok 45 yaş üstü Ölümle sonuçlananlarda;
erkeklerin sayısı kadınlardan Ölümle sonuçlanmayanlarda; Kadınların sayısı erkeklerden daha fazladır

8 Suisit riskinin yüksek olabileceğini gösteren durumlar
Daha önce başarısız suisit girişiminin olması Hastanın ölme isteğini, yaşamına son vermeyi düşündüğünü söylemesi Alkoliklerde iş kaybı,aileden ayrılma ve yalnızlık Çökkün-depresyondaki bir hastada; ağır bunaltı, umutsuzluk, çaresizlik, suçluluk, duygularının olması Şizofrenilerde etkenler açık-net değil, postpsikotik depresyon riski yükseltebilir

9 Psikopatoloji Biyolojik risk faktörleri Ailesel risk faktörleri Durumsal risk faktörleri

10 Psikopatoloji Ruhsal bozukluklar Alkol bağımlılığı önde gelen
Önceki intihar girişimlerinin varlığı riski artırır

11 Biyolojik risk faktörleri
Serotonerjik fonksiyon bozukluğu; (postmortem çalışmalarda serotonin ve serotonin metabolitlerinin azaldığı görülmüştür.)

12 Ailesel risk faktörleri
Genetik predispoziyon açık değil Parçalanmış ailelerde Dul-boşanmış olanlarda intihar riski artmıştır. Aile içi şiddet Fiziksel ve cinsel istismar genç nüfusta riski artmıştır Ailede bir psikiyatrik hasta olması Ailede madde bağımlısı birinin olması

13 Durumsal risk faktörleri
İntihar davranışı için “tek başına yeterli değil” Örneğin:evde ateşli silah bulundurulması

14 Ciddi bir uyarı-yardım çağrısıdır
Hiçbir zaman intihara karşı kesin bir önlem alınamaz Her türlü intihar düşüncesi-girişimi ciddiye alınmalıdır. Ciddi bir uyarı-yardım çağrısıdır

15 İlk 3 Yöntem Kendini asma % 46 Ateşli silah % 22 kimyasal madde %14
“YAŞAMA SON”

16 İntihar Nedenleri Hastalık Aile geçimsizliği Geçim zorluğu

17 Kişinin özbenliğine yönelmiş bir saldırganlık halidir,
bir düşünce-eğilim-girişimdir. Büyük kentlerde Batıda doğudan daha fazladır.

18 İntihar üç kategoride Tamamlanmış Denenmiş (teşebbüs) Düşünülmüş

19 İntihar etme kararına karışan faktörler
Psikodinamik Sosyolojik Biyokimyasal

20 Hemşire Kişinin sözel ve sözel olmayan ipuçlarını
İntihar planının ölümcüllük derecesini Yüksek risk faktörlerini değerlendirmelidir

21 İntihara müdahale Primer Sekonder Tersiyer düzeyde olabilir

22 Sekonder düzeyde müdahale
Acilde Hastanede Toplumsal kurumlarda İntihar hatlarında olabilir

23 Bizdeki verilerle risk faktörleri
İntihar Erkek olmak Çeşitli bedensel ve ruhsal hastalıklar Ekonomik sorunları olmak 15-24 yaş Aile içi ilişki güçlükleri yaşamak

24 Bizdeki verilerle risk faktörleri
İntihar girişimi Kadın olmak 15-24 yaş Yakın zamanda gerçek ya da sembolik anlam taşıyan kayıplar Yakın çevreyle iletişim sorunları yaşamak Başta “depresyon” olmak üzere bir ruhsal sorunun olması

25 “HAYAT YAŞAMAYA DEĞER”’i
İntiharı önleme programları Hastaneye yatırma Psikoterapi- kognitif yaklaşımlar “HAYAT YAŞAMAYA DEĞER”’i yerleştirmek-kurmak