DALGA ENERJISI ÜRETIM TESISLERI 110106201082 SEREN ÖZKAN 110106201054 HAMZA OZAN YILMAZ.

... konulu sunumlar: "DALGA ENERJISI ÜRETIM TESISLERI 110106201082 SEREN ÖZKAN 110106201054 HAMZA OZAN YILMAZ."— Sunum transkripti:

1 DALGA ENERJISI ÜRETIM TESISLERI 110106201082 SEREN ÖZKAN 110106201054 HAMZA OZAN YILMAZ

2 DALGA ENERJ İ S İ Dalga Enerjisi, kombine enerji formudur. Rüzgar, Güneş, hava hareketleri, güneşteki de ğ işimler, hepsi denizlere hareket getirerek, Dalga Enerjisi olarak ortaya çıkan enerjilerdir. Dünyamızın ¾ ünün sularla kaplı oldu ğ u düşünüldü ğ ünde, alınabilecek enerjinin büyüklü ğ ü Dünyamızın ihtiyacının 1.000.000 misli olabilece ğ ini söyleyebiliriz. Gelecekte kullanılacak yegâne enerjinin Dalga Enerjisi olaca ğ ını söylemek yanlış olmaz. Günümüzde Enerji, stratejik bir silahtır. Enerjide Ülkemizin %74 dışa ba ğ ımlı oldu ğ u ve 2020 lerde %80 civarında olaca ğ ı tahmin edilmektedir.

3 Bu dışa ba ğ ımlılık, her an yaptırım aracı olarak kullanılabilece ğ i gibi, ola ğ anüstü durumlarda ambargo malzemesi olarak da kullanılaca ğ ı unutulmamalıdır. Amerika’nın da, dışa %60 enerji ba ğ ımlılı ğ ından kurtulabilmek için yenilenebilir enerjilere olabilecek her türlü AR-GE ve üretim deste ğ ini vermektedir. İ ngiltere hükümeti her yıl 11.000.000,- Paund, sadece Dalga Enerjisi konusunda AR-GE çalışmaları yapılması için hibe destek vermekte ve araştırmalara katılmaları için kuruluşlara ve sivil halka ricada bulunmaktadır. Avrupa ülkeleri yenilenebilir enerjilere teşvikli alım uygulayarak üretimin artmasına katkıda bulunmaktadırlar. Deniz dalgalarından enerji elde edilmesi konusunda ilk çalışmayı 1892 yılında A. W. Stahl yapmıştır.

4 YÖNTEMLER

5

6 DESTEKLENMEKTE OLAN DALGA ENERJ İ S İ S İ STEMLER İ The Wave Dragon Bu sistem yüzer bir yapı üzerinde oluşturulan rezervuara, gelen dalgaların en ucundaki, bu yapıdan yüksek su kütlesinin rezervuara dolması ve bir orifisten akarken orifise yerleştirilen türbini çevirmesi esasına dayanmaktadır.

7

8 Tapchan Bu sistemler su seviyesinin 3-5 m üzerinde duvar yüksekli ğ ine sahip gittikçe daralan bir kanaldan oluşmaktadır Kanalın daralması dalga yüksekli ğ inin artmasına neden olur ve yükselen dalgalar kanal duvarlarından haznenin içine boşalır. Su haznede depolandı ğ ı için hareketli dalganın kinetik enerjisi potansiyel enerjiye dönüşür. Depolanan su türbine verilir.

9 OWC (Oscillating Water Column) Büyük dalgaların kapalı bir hacimde havayı sıkıştırarak dışarı açılan bir kanal üzerine yerleştirilen Welles türbini ile enerji alınması prensibine göre çalışır. Havanın sıkışabilir bir element olması bu sistemin verimini düşürür. Lineerli ğ i yoktur. ( Avusturalya )

10

11 Point Absorber Deniz tabanına konulan a ğ ırlı ğ a fiber halatla ba ğ lı, yüzer özel bir sandal ile fiber halat arasına konulan do ğ rusal pompa, dalga hareketi ile mineral ya ğ pompalar. Kapalı hidrolik devre ve üzerindeki hidrolik akümülatörler ve Valfler ile debi düzenlenir, mineral ya ğ akımı hidro-motoru döndürür, ba ğ lı oldu ğ u jeneratörü gerekli devirde döndürerek enerji elde edilir. 1998 de Mannesmann, Rexroth ve Danimarka proje yöneticisi Kim Nielsen işbirli ğ i olarak bir noktadan hidrolik aktarma kullanılarak yapılan Dalga Enerjisi çalışmalarının sonuç raporları 2000 yılında yayınlanmıştır. Bu sistemin %72 lik bir verimle çalışmış oldu ğ u ve 106000 kWh elektrik üretildi ğ i rapor edilmiştir.

12 ( İ ngiltere )

13 KULLANILMAKTA OLAN DALGA ENERJ İ S İ S İ STEMLER İ Pelamis Bir deniz yılanı cinsi olan pelamis adının bu sisteme verilmesinin sebebi sistemin şeklinden kaynaklanmaktadır. İ skoçya kökenli bir firma tarafından üretilmiş. Pelamis, Dört parçadan oluşan yuvarlak tanklar, dalgaların enerjisini, ek yerlerinde bulunan do ğ rusal pompalar vasıtası ile mineral ya ğ pompalar, hidrolik devre üzerindeki düzenleyici elemanlarla basınç ve debi düzenlenir. Hidro-motor istenilen devirde jeneratörü döndürerek enerji elde edilir. Bu yapı kısmi olarak su içinde yer alan, menteşeli noktalarla birbirine ba ğ lı silindirik bölümlerden oluşan eklemli bir yapıdır. Dalga ile birleşim noktaları hareket eder ve bu hareketle hidrolik pompalar elektrik jeneratörlerini çalıştırır. Günümüzde, 375 kW gücünde,130 m uzunlu ğ unda ve 3,5 m çapında bir sistem geliştirilmiştir.

14 Portekiz’de 3 adet pelamis cihazı ile yapılan 2.2 mw‘ lık santral,proje ortaklarından birinin çekilmesi ile sekteye u ğ rasa da (projenin tamamı 21 mw‘ lıktı) İ skoçya'ya 4 adet pelamis cihazı yerleştirilmesi suretiyle 3mw'lık bir santral kurulmasına devam etmektedir. Portekiz’de ki palamis cihazları kıyıdan 5 km açı ğ a konulmuştur. Bu sistemin en büyük avantajı dayanıklılı ğ ıdır. Çünkü su üzerine sabit konumlandırılmış üretim tesisleri, dalgaların yatay kuvvetinden zarar görmektedir. Hatta SeaGen isimli proje bu yüzden revize edilmiştir. Fakat Palamis, su üzerinde hareketli olarak durdu ğ u ve dalgaların yatay kuvveti ile hareket etti ğ i için zarar görmemektedir. Fabrika de ğ erleri Yıllık üretim 2.7 Gwh Nominal dalga gücü 55 kw/m

15

16 Seagen 18 Aralık 2008 tarihinde dünyanın ilk ticari gelgit akım türbini, dalgalardan elektrik enerjisi üretmeye başladı. İ ngiliz şirket Marine Current Turbines, ilk kez maksimum kapasite olan 1.2MW'lık elektrik üretimine ulaştı ki di ğ er uygulamalar bu de ğ erin ancak yüzde 10'una ulaşabiliyor. Dalgadan elde edilen enerjiye göre oldukça iyi bir de ğ er. Neden iyi bir de ğ er? Üretilen elektrik e ğ er maliyetleri karşılayıp aynı zamanda kâra da geçirtiyorsa bu ticari anlamda kullanabilir oldu ğ unu gösterir. Özellikle Karadeniz'de mutlaka bizim de bu teknolojiyi kullanmamız lazım e ğ er temiz ve ucuz enerji kayna ğ ı istiyorsak.

17 Şu anda İngiltere'nin denize kıyısı olan bütün şehirlerinin elektriğinin bu teknolojiyle karşılanması gündemde. 3 tarafı denizlerle çevrili bir ülke olarak Türkiye, mutlaka bu sessiz, verimli, çevre dostu teknolojiye yatırım yapmalı.

18 2004 yılında yine aynı şirket dalgalardan sadece 300kW'lık enerji üretebiliyordu. Aşa ğ ıda Seagen adlı türbinlerinden şu ana kadar erişebildikleri 1,201.8kW'lık enerjinin ekran görüntüsü bulunmakta (test de ğ eri).

19 Türbinlere Seagen adı verilmiş. Seagen "su altı yel de ğ irmeni" prensibiyle çalışıyor. İ lk olarak Mayıs ayında Kuzey İ rlanda'nın Strangford Körfezi'ne yerleştirildi. SeaGen şu anda tam kapasite günün 22 saati aktif çalışabilmekte. SeaGen tarafından üretilen elektrik, İrlanda enerji şirketi ESB tarafından satın alınmakta ve Kuzey İrlanda ile İrlanda'da ki müşterilerine dağıtılmaktadır. SeaGen şu an 1000 eve yetecek kadar enerji üretebilmektedir. SeaGen 16 metre çapında, 600kW'lık iki türbine sahip. Suyun hareketinden alınan kinetik enerji miktarı, rüzgar enerjisi ve güneş enerjisindeki gibi sistem kesitinin akışla kaç metrekare temas ettiğine bağlı. SeaGen'in pervaneleri 400 metrekarelik temas yüzeyine sahip ki bu sayede 2,4m/s'lik su akışında 1,2MW enerji üretebilmekte..

20 TÜRK İ YEDE DALGA ENERJ İ S İ VE DALGA ENERJ İ S İ İ LE ELEKTR İ K ÜRET İ M İ Türkiye’nin yaklaşık kıyı uzunlu ğ unun 8334 km ve 3 tarafının denizlerle çevrili olması göz önüne alındı ğ ı zaman, dalga enerjisi ve dalga enerjisi ile elektrik üretimi büyük önem taşımaktadır. Ayrıca Türkiye’nin mevcut enerji yapısı ço ğ unlukla ithal fosil yakıtlara dayalıdır. Türkiye, enerji ihtiyacının 2010 yılında %72’sini, 2020 yılında %80’ini ithal edece ğ i göz önüne alındı ğ ı taktirde, alternatif enerji kaynaklarının önemi daha net anlaşılmaktadır. Elektrik üretilen büyük ölçekli hidrodinamik güç santrallerinin sayısal ve çevresel maliyetlerini göz önünde bulundurarak ve aday bir ülke olarak Türkiye, AB’nin 2001/77 sayılı “Yenilenebilir Kaynaklardan Elektrik Üretiminin Geliştirilmesi Çalışmalarının Geliştirilmesi” konulu yönergesine uygun olarak bir çıkış yolu da aramaya başlamıştır. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlı ğ ı’nın raporuna göre Türkiye’de deniz dalgasından yılda Keban Barajı’ndaki üretimin üç katı elektrik üretimi gerçekleştirilebilir.

21 Dalga yükseklikleri 1,21 metreye varabilmekte ve dalga periyotları 6,09 saniyeye ulaşmaktadır. Bu bilgiler yılın büyük bir ço ğ unlu ğ u için geçerlidir. Dalga enerjisi üretmek için tasavvur edilen en iyi yerler: Karadeniz’in batısında İ stanbul Bo ğ azı’nın kuzeyi ve Ege Denizi’nin güneybatı kıyıları açıkları; Marmaris ve Finike arasıdır. Başlangıç denemeleri için bu suların uygun oldu ğ u de ğ erlendirilmektedir. Bölgelere göre dalga yo ğ unlukları aşa ğ ıdadır; Bölge Güç Karadeniz 1.96-4.22 kWh/m Marmara Denizi 0.31-0.69 kWh/m Ege Denizi 2.86-8.75 kWh/m Akdeniz 2.59-13 kWh/m İ zmir-Antalya 3.91-12.05 kWh/m

22 DALGA ENERJ İ S İ İ LE ELEKTR İ K ÜRETMEN İ N ÇEVRESEL ETK İ LER İ,AVANTAJLARI VE DEZAVANTAJLARI Alternatif enerji kaynakları, günümüzde kullanılan fosil v.b. kaynaklı enerji kaynaklarına göre çevreye daha az zarar vermektedir. Dalga enerjisi ile elektrik üretmenin birim maliyeti, di ğ er elektrik üretim metodlarından çok daha düşüktür. Deniz üzerinde kuruldu ğ u için verimli tarım alanları yok olmaz. 100 kw - 100 mw kadar ihtiyaç duyulan her güçte santral kurulabilir.Bu sayede sahil yakınlarındaki bir evin de bir kasabanın da elektrik ihtiyacı karşılanabilir. Gürültü kirlili ğ i yaratmamaktadır. Bakım maliyetleri yüksektir. Denizlerde ekosistemi az da olsa olumsuz etkileyebilmektedirler.

23 BIZI DINLEDI Ğ INIZ IÇIN TEŞEKKÜRLER