CEZA YARGıLAMASıNDA İSPAT İŞLEMLERİ CEZA YARGILAMALARDA KONU VE FAALİYETLERİ.

... konulu sunumlar: "CEZA YARGıLAMASıNDA İSPAT İŞLEMLERİ CEZA YARGILAMALARDA KONU VE FAALİYETLERİ."— Sunum transkripti:

1 CEZA YARGıLAMASıNDA İSPAT İŞLEMLERİ CEZA YARGILAMALARDA KONU VE FAALİYETLERİ

2 CEZA YARGILAMA KONUSU ANA KONU: CEZA MADDESİ YAN KONU: -Mülkiyet talebi -Ceza yargılamasının masrafları -Önceki soruları

3 Ceza yargılanmasında gerçekler tespit edilecek ünsurları Suç olup olmadığını? Ceza yönlendirene kişi suç işledi mi? Olan suç için suçlumu? Cezai yaptırımlar şahıssa uygulayabilir misiniz?

4 Tartışmalı gerçekler belirlenecektir. Belirlenmemiş: Bariz bir gerçektir; Azılı gerçekler; Reddedilemez karine.

5 Ceza yargılamasında İşlemleri Operasyonel ve soruşturma faaliyetleri üstleniyor. Özneler, Formu ve içerik yasada belirtilmiş. Ceza işlemlerinde tutanağı?

6 Olay yeri Olay ne zaman olmuş

7 Süreler Yetkili kişi beli bir zaman içerisinde yapılması gereken işleri, Süre demektir. Kaynak YasalAdli Akış ObjektifSübjektif Etkisi ErteleyiciSınırlamaÖğretimsel

8 İşletme Faaliyetleri İşlem gibi denetleme Denetim yöntemi - kontrol edilmesi gerekenleri göre değişir. Denetim başarısı, Teknik araçların uygulanması ve Takib eden yeteneğe bağlıdır.

9 CEZA YARGILAMASINDA SORUŞTURMA FAALİYETLERİ - İSPAT İŞLEMLERİ BH ceza usul hukukunda ispat İşlemleri bunlardır: Tesislerin ve kişilerin arama; Nesne ve mülkiyetin geçici olarak el koyma; Mektupları, telgraf ve diğer gönderi geçici olarak el koyma; Bankaya ya da diğer tüzel kişie emiri; Telekomünikasyon operatörüne emiri; Şüpheli nesnelerin prosedürü; Şüphelinin sorgulanması; Tanıkların dinlemesi; Olay yeri inceleme ve onun rekonstrüksiyonu; Bilirkişilik yapmak;

10 1. Tesislerin ve kişilerin arama - Zorlayıcı; - Arama, şüpheli kişi veya delillerin ya da müsadere edilecek eşyanın ele geçirilmesi amacıyla ev veya diğer yerlerde araştırma yapılması demektir. Arama, şüpheli ve sanığı veya bir delil ele geçirmek için yapılabileceği gibi; bir suçun işlenmesini veya bir tehlikeyi önlemek amacıyla da gerçekleştirilebilir. Adli amaçlı aramaya adli arama, önleme amaçlı aramaya da idari arama denilmektedir. - “Şüphe için yeterli gerekçe”

11 1. Tesislerin ve kişilerin arama Arama emri Arama çeşitleri: TAŞıNMAZ VE TAŞıNıR MALLARıN ARAMA; ÜST ARAMA

12 1. Tesislerin ve kişilerin arama a) Taşınmaz ve taşınır malların Arama - Dayre, Ev, Yardımcı tesisler, vs., Bilgisayarlar, Cep Telefonlar.. - Arama, anayasal güvence altında bulunan konut dokunulmazlığına, özel hayatın gizliliğine, kişi özgürlüğüne ve vücut bütünlüğüne müdahale oluşturan bir koruma tedbirdir. Bu nedenle, aramanın koşulları Anayasa’da gösterilmiştir.

13 1. Tesislerin ve kişilerin arama b) Üst arama - Şüpheli kişiye üst arama yapabiliriz, silah ya da tehlikeli olan malzeme taşıyan şüpheli şahıslara üst arama yapılır ve ceza davalarında kullanılmak üzere üst arama yapılır. - Ceza yargılamasının her aşamasında kullanılabilir. - Üst araması, kişinin cinsiyetinde bulunan görevli tarafından yapılır.

14 1. Tesislerin ve kişilerin arama Üst arama a) Normal arama veya önceki teslim emri ile arama; b) Bir kişi amaç haberdar olmadan arama, bu tarz arama haber vermeden yapılır; c) Mahkeme kararı olmadan arama.

15 1. Tesislerin ve kişilerin arama Arama emri - arama temel özellikleri. Savcı teklif ile, mahkeme tarafından yayınlır. Emir verilmesi tarihinden itibaren en geç 15 gün sonra yapılır; 06,00-21,00 saatleri arasında haftanın her günü yürütülür.

16 1. Tesislerin ve kişilerin arama Bir arama varsa gerçekleştirmek gerekirse yetkili kişi bir emri olmadan ve bir tanık olmadan konut veya diğer tesislerinde girebilir: - Kiracı bunu istiyorsa; - Birisi yardım çağırırsa; - Eğer suçların faili yakalamak için gerekirse, - Ya da insan ve mal güvenliği için yapılır (md. 64).

17 Yetkili kişi arama emri olmadan ve tanık olmadan bir kişiyi arama yapabilir: a) Tutuklanması yürütülürken, b) Tutuklama sırasında, c) Kişinin ateşli silah ya da bıçak sahip olduğunu şüphesi varsa, d) Şahıs gizlemesi veya ondan alınacak ve ceza davalarında delil olarak kullanılabilecek nesneleri yok olması şüphe varsa. 1. Tesislerin ve kişilerin arama

18 Arama prosedürü Gelen nedeni bildirimi Arama emri teslimi Kiracı çağırması ve mevcut olması Tanık olarak iki yetişkin vatandaşlara sağlayacak AramaArama tutanağı Eğer nesneyi alınma durumunda, ele geçirilen öğelerin belgeyi verilmesi Kişiler tarafından imzalanacak tutanağı okunması Tutanağı imzalanması Alınan nesneleri gerek değillerse, geriye veriliyor Kişisel bilgileri işlemler için sadece kullanılır

19 2. Nesne ve mülkiyetin geçici olarak el koyma Elkoyma, ceza muhakemesinde delil olabilecek ya da ileride müsadere edilebilecek eşya üzerinde zilyedin tasarruf yetisini kaldırılması demektir. Kişi, bu tür değerleri rızasıyla teslim ederse, bunlar koruma altında alınır. Yanında bulunan kişi bu değerli rızasıyla teslim etmezse, bunlara elkonulur yani bunlar zilyedinden zorla alınır.

20 2. Nesne ve mülkiyetin geçici olarak el koyma Nesnelerin eş koyması birkaç grup sınıflandırılabiliriz: a) Bosna-Hersek Ceza Kanunu kapsamında olan nesneleri geçici olarak el konulması; b) Ceza davalarında delil olarak hizmet edebilir nesneler geçici olarak el konulması; c) Bilgisayarda depolanan verileri, otomatik veri işleme veya benzeri cihazlar toplanması.; d) Mektupları, telgraf ve diğer sevkıyatlar geçici olarak el konulması; e) Belgelerin geçici olarak el konulması; f) Banka mevduat verileri, diğer finansal işlemler ve bazı iş adamların ayarı; g) Bazı finansal işlemlerin yürütülmesi geçici olarak durdurulması; i) Sağlamak amacıyla mülkiyetin elkonulmasını; j) Belirli bir kişinin telekomünikasyon hizmetlerinin kullanımı verilerin sunulması.

21 2. Nesne ve mülkiyetin geçici olarak el koyma Nesnelerin ve mülkiyeti geçici olarak elkonulması için kararı  Savcı teklif ile, mahkeme tarafından verilir. Elkonulan nesnelere karşı prosedürü: Ele geçirilen nesnelerin listesi; Ele geçirilen nesneler üzerinde tutanağı yapılır ve verilir; Verilerin gizliliği konusunda önem vermektedir. İtiraz?

22 3. Mektupları, telgraf ve diğer gönderi geçici olarak el koyma Yakınlık(CMK m.45) veya meslek ve sürekli uğraşıları nedeniyle tanıklıktan çekinmeye (CMK m.46) hakkı olan kimselerle şüpheli veya sanık arasında gönderilen mektuplara ve belgelere elkonulamaz. Ancak, bunların bu kimselerin yanında bulunması gerekir (CMK m.126). Suçun delillerini oluşturduğundan şüphe edilen ve gerçeğin oraya çıkarılması için soruşturma ve kovuşturma adliyenin eli altında olması zorunlu sayılıp, PTT hizmeti veren her türlü resmi veya özel kuruluşta bulunan gönderilere, sulh ceza hakiminin veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısının kararıyla elkonulabilir. Mektuplar ve belgeler iki tanık ve Savcı mevcudiyetinde açılır. Açılma sürecinde bulunan damga bozmaması gerekir, ve onları açılması için tutanağı hazırlaması grekir. Geçici olarak elkonulması emiri?!

23 4. Bankaya ya da diğer tüzel kişie emiri Haksız kazanç ile ilgili bir şüphesi varsa bu ispat yöntemi uygulanır. Savcının öneri dayanarak, mahkeme finansal işlemler yürüten bir bankadan ya da diğer finansal işlemlere ilgilenen şahıstan mali işlemlere ile ilişkin, ve kişinin makul inanan finansal işlemlerde dahil olarak veya şüphelinin işleri bilgi istyebilir. Bu bilgiler ceza davalarında delil olarak kullanılabilir. Emir kim veriyor?

24 5. Telekomünikasyon operatörüne emiri Anayasa’ya göre, haberleşmenin gizlliliği esastır. Ancak, yasada açıkça gösterilen hallerde hakim kararıyla ve gecikmede sakınca varsa diğer yetkili merciin yazılı emiriyle haberleşmenin gizliliğine dokunabilir. Bu nedenle, delil elde etme amacıyla da olsa, telefon, faks, teleks gibi haberleşme araçlarının dinlenmesi, konuşma ve görüşmelerin kayda alınması, yasada açıklık bulunmasına bağlıdır.

25 5. Telekomünikasyon operatörüne emiri Cumhuriyet savcısı veya görevlendireceği adli kolluk görevlisi, telekomünikasyon hizmeti veren kurum ve kuruluşların yetkililerinden iletişimin tespiti, dinlenmesi veya kayda alınması işlemlerinin yapılmasını ve bu amaçla cihazların yerleştirilmesini yazılı olarak ister. Bu isteme derhal yerine getirilir, yerine getirilmesi halinde zor kullanılabilir. İşlemin başladığı ve bitirildiği tarih ve saatle işlemi yapanın kimliği bir tutanakla saptanır. Cumhuriyet savcısı yaptığı işlerle hakime bilgilediriyor ve hakem incelektikten sonra 72 saat içerisinde emir verebilir.

26 6. Şüpheli nesnelerin prosedürü Şüpheli bulunduğu yerinde yaban eşya varsa, ve o eşya onun değilse, dava iletken makamı nesne ve şüpheli yanında bulunduğu eşya ve suç nerede işlendiği belediyenin ilan panosunda açıklamasını tarif eder.

27 6. Şüpheli nesnelerin prosedürü İlan panosunda nesneleri ile ilgili gerçek sahibine çağrayacak, bir yıl içerisinde nesneleri alınmalı, aksi taktirde alınan eşyaları satılacak ve elde edilecek gelirleri Bosna-Hersek devletin buçeye gidiyor. Nesne daha değerli ise, yayın günlük gazete yapılabilir, fakat nesne bozulabilirse, uygulama prosedürü uygulanacak hükümler altında satılır, ve elde edilen gelirleri mahkemenin mevduata saklaması için teslim edilecek.

28 6. Şüpheli nesnelerin prosedürü Bir yıl boyunca, hiç kimse nesneleri ya da öğelerin satıştan elde edilen gelirlerinin için gelmese, nesneleri hakında bir karar getirir ve bulunan nesne Bosna-Herseğin mülkiyetin olacak ve elde edilen gelirleri bütçeye verilecek. Mülk sahibi nesneyi veya öğelerin satışından elde edilen geliri yeniden sivil duruşmalarda talep etme hakkına sahiptir. Bu hakkın zamanaşımı ilan tarihten başlar.

29 7. Şüphelinin sorgulanması (Daha önce derslerinde görülmüş konu) 8. Tanıkların dinlemesi (Daha önce derslerinde görülmüş konu) 9. Bilirkişilik yapmak

30 9. Olay yeri inceleme ve onun rekonstrüksiyonu Olay yeri inceleme Meydana gelen bir olayın aydınlatılması amacıyla, olay yerinde delil niteliği taşıyabilecek her türlü iz, eser ve emarenin bilimsel ve teknik yöntemler kullanılarak araştırılması, elde edilen bulguların tespiti, kayıt altına alınması ve dokümantasyonu, toplanması, muhafazası ve ilgili yerlere gönderilmesi işlemlerini yürütür. Olay Yeri İnceleme, olayların aydınlatılmasında, bilimsel usullerle iz, eser, emare ve delil elde edilmesi suretiyle suç ve suçlunun tespit ve ispatında teknik hizmet yürütürür.

31 9. Olay yeri inceleme ve onun rekonstrüksiyonu Olay yeri inceleme hem açık hem kapalı alanlarda yapılır. İnceleme hakında tutanağı oluşturmakta

32 9. Olay yeri inceleme ve onun rekonstrüksiyonu REKONSTRÜKSİYONU - Bütün işlem boyunca alınabilir ve bu toplanan delilleri doğrulamak ya da şeyler kararı ilgili gerçekleri kurulması için tasarlanmıştır. -Yani, olay sırasında olan koşullar yapay ve durum tekrarı (verilerine göre toplanır ve sunulan delillerle).

33 9. Olay yeri inceleme ve onun rekonstrüksiyonu Soruşturma sırasında, sadece Savcı, olayların rekonstrüksiyonu üstlenebilir, diğer aşamalarında yargıç veya konseyin başkanı. Oldukça net olarak onlara genellikle uygulayıcısı/ uzman yardımcı olur. Kamu düzeni veya ahlaka aykırı veya insan hayatını veya insan sağlığını tehlikeye getirecekse olayların rekonstrüksiyonu yürütmek yasaktır.