İLETİŞİM AÇIK ALANKÖR ALAN GİZLİ ALAN KARANLIK ALAN Başkalarına Açık Başkalarına Kapalı NORMAL Kendimize Açık Kendimize Kapalı Kendinizi Tanıma Penceresi.

... konulu sunumlar: "İLETİŞİM AÇIK ALANKÖR ALAN GİZLİ ALAN KARANLIK ALAN Başkalarına Açık Başkalarına Kapalı NORMAL Kendimize Açık Kendimize Kapalı Kendinizi Tanıma Penceresi."— Sunum transkripti:

1

2 İLETİŞİM

3

4 AÇIK ALANKÖR ALAN GİZLİ ALAN KARANLIK ALAN Başkalarına Açık Başkalarına Kapalı NORMAL Kendimize Açık Kendimize Kapalı Kendinizi Tanıma Penceresi

5 İLGİ ALANI Bir insanın ilgilendiği olayların tümünü kapsayan çembere, ilgi çemberi denir. Geniş kapsamlı içeriği vardır.

6 İLGİ ALANI ETKİ ALANI Bir kişinin etkileyebileceği, denetimi altında bulunan olayları içeren çembere etki çemberi denir. Dar kapsamlı içeriği vardır.

7 ETKİ ALANI İ LG İ A L A N I TEPKİSEL TUTUM Etki alanını küçültür.

8 ALANI ETKİ ALANI İLGİ GİRİŞİMCİ TUTUM Etki alanını genişletir.

9 ETKİ ALANI İLGİ ALANI Bencil bir yaşam tarzının sonucu

10 Kaynak ------ Mesaj ------ Kanal ------ Alıcı Düşünce Sözlü Duygular Sözsüz İhtiyaçlar

11 İLETİŞİMİN ÖZELLİKLERİ İletişimde ilk dakika önemlidir İletişim bilgi alış verişi değildir İletişim kişiye değil kişiyle yapılır İletişim bir bütündür

12 İNSAN İLİŞKİLERİNİN TEMEL İLKELERİ Sevgi ve saygı Dostluk ve güven İlgi ve hoşgörü Empati (eşduyum) Saydamlık (açıklık) Adalet

13 İNSAN İLİŞKİLERİNİ DÜZENLEYEN KURALLAR HUKUK KURALLARI DİN KURALLARI AHLAK VE GÖRGÜ KURALLARI GELENEK VE GÖRENEKLER KAMUOYU MODA

14 ÖĞRENCİDEN BEKLENTİLER Tamam,ben başarılı bir öğrenci değilim. Ama, hiç düşündünüz mü? Belki siz fazla talepkâr bir öğretmensinizdir.

15 İLETİŞİM ENGELLERİ BİREYDEN KAYNAKLANAN  CİNSİYET  YAŞ  DOĞDUĞU YAŞADIĞI YER  AİLESİ  ÖĞRENİMİ  MESLEĞİ

16 İLETİŞİM ENGELLERİ  GEREKSİNİMLERİ  İSTEKLERİ  GÜDÜLERİ  DUYGULARI  İLGİLERİ  FİZİKSEL  ZİHİNSEL  SOSYAL  PSİKOLOJİK  EKONOMİK BİREYİN BİREYİN

17 İLETİŞİM ENGELLERİ BİREYİN TOPLUMA ÖRGÜTE ÇALIŞANLARA İLİŞKİN İNANÇLARI DEĞERLERİ TUTUMU ÖNYARGILARI

18 İLETİŞİM ENGELLERİ ÖRGÜTTEN KAYNAKLANAN ENGELLER Ast-üst, gruplar-bireyler arası çatışmalar Yetkinin az ya da çok aktarılması Kontrol alanının geniş ya da dar tutulması Düzensiz veri akımı Beklenen ile bulunulan statü farkı

19 İLETİŞİM ENGELLERİ ÖRGÜTTEN KAYNAKLANAN ENGELLER Örgütsel hiyerarşinin çok katı veya esnek olması Kaynaklar ve zaman sınırlılığı Kaynak ve ödül dağılımındaki sorunlar Rol çatışmaları Hızlı personel değişimi

20 İLETİŞİM ENGELLERİ ÖRGÜTTEN KAYNAKLANAN ENGELLER Personele ulaştırılamayan politika ve kararlar Yetki-sorumluluklara ilişkin belirsizlikler Yetki ve yeterlik arasındaki uyumsuzluklar Formal iletişim kanallarının yetersizliği

21 İLETİŞİM ENGELLERİ ÇEVREDEN KAYNAKLANAN ENGELLER İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİNDEKİ GELİŞMELER SİSTEMLERDEKİ –SOSYAL –EKONOMİK –POLİTİK – YASAL DEĞİŞMELER –ÇEVRE SİSTEMLERİN BASKISI DİL GELENEK AMAÇ FARKLILIĞI

22 İLETİŞİM ENGELLERİ Yıkıcı eleştiriler ve dedikodular Çatışma Baskı ve şiddet Dalkavukluk Genelleme yapmak Akıl ve öğüt verme Geçmişi getirmek İşi yokuşa sürmek Mantığı silah olarak kullanmak

23 İLETİŞİM ENGELLERİ Kendini hep haklı görmek Sorumluluk almamak Gereksiz soru sormak Seçim hakkı tanımamak İyi dinlememek Gereksiz el kol hareketleri Ses tonunu yükseltmek Oturma ve bakış şekli Yardım etme fırsatı vermemek Övgü ve onay vermemek

24 SÖZEL İLETİŞİM Konuşmanın amacını iyi belirleyin Sistematik ve mantıklı konuşun Konuşmanızla ilgili not alın Ses tonunuzu iyi ayarlayın Karşınızdakini dinleyin Konuşmayı mimik ve jestlerle destekleyin

25 SEKRETER Hülya Hanım YÖNETİCİ Ekrem Bey Hülya Hanım: “Ekrem Bey, dün akşam Çocuklar duymasın dizisini izlediniz mi? Kendimi sizinle bu konuları konuşacak kadar ilişki içerisinde görüyorum

26 SEKRETER Hülya Hanım YÖNETİCİ Ekrem Bey İLİŞKİ  Reddedilebilir  Umursanmayabilir  Kabul edilebilir

27 Ekrem Bey : “Dün akşam evimizde misafir olduğu için izleyemedim”  Hülya hanımın ilişki isteği kabul görüyor  Birbirimize akşamları ne yaptığımızla ilgili sorular sorabiliriz izlenimi verilmektedir

28 Ekrem Bey : “ Hülya Hanım, lütfen bana personel dosyasını getirir misin?”  Hülya Hanımın ilişki isteği reddediliyor  Akşamları ne yaptığımızı konuşacak kadar seni yakın görmüyorum  Benimle bu konuları konuşma  Sekreter olarak sınırlarını bil imajı verilmektedir

29 Ekrem Bey : Hiçbir şey söylemiyor sekreter orada yokmuş gibi davranıyorsa  İlişki isteği reddediliyor  İnsan olarak umursanılmıyor

30 UMURSAMAMA  Kişinin önemsenmediğini ve değersiz olduğunu belirtir  En büyük acı ve işkencedir  İlişkilerin kabul gördüğü toplumlarda sağlıklı yaşam ilişkileri geliştirilmekte  İlişkilerin reddedildiği toplumlarda çatışmalar artmakta  İlişkilerin umursanmadığı toplumlarda ruh sağlığı bozulmaktadır

31 SEN DİLİ Bireyin kabul edilemeyen davranışları karşısında, suçlayıcı, yargılayıcı, değerlendirici, eleştirici mesajları içeren dile “sen dili” denir

32 SEN DİLİ “Ne kadar yaramazsın!”

33 SEN DİLİ Bizi sürekli üzüyorsun Hep aynı hataları yapıyorsun Bağımsız iş yapmaktan kaçınmalısın Bu davranışı kesinlikle yapmamalısın Çalışmazsan başarısız olursun Böyle giderse kimseyi inandıramazsın

34 İnsanlar “sen” iletilerini duymaktan hoşlanmazlar İnsanlara kendilerini suçlu hissettirir. Suçlama, aşağılama, eleştiri gibi algılanabilir. Karşınızdaki kişiye saygınız olmadığını iletebilir Çoğunlukla tepkisel ve öç alıcı davranışlara neden olur. Benlik saygısına zarar verebilir. Değişmeye açık olmanın tersine direnmeye neden olabilir. Kişiyi kırabilir ve küstürebilir. Çoğunlukla cezalandırıcı oldukları düşünülür.

35 BEN DİLİ Karşımızdaki kişinin kabul edilmeyen davranışı karşısında yaşadığımız duyguları dile getiren, suçlayıcı ve değerlendirici olmayan ben mesajlarını içeren dile “Ben Dili” denir. “Odanı toplamadığın zaman, üzülüyorum.”

36 BEN DİLİ “Seni ne kadar sevdiğimi anlatamıyorum” “Gerçekten hayal kırıklığına uğradım” “Senin başarılı olacağına inanıyorum” “Seninle birlikteyken mutluyum”

37 ÖĞRETMENLİK MESLEĞİ VE SEVGİ “Kalbiniz normal insan kalbinden biraz daha büyük. Ama öğretmen olduğunuza göre bu çok normal”.

38 BEN DİLİ Eve geç saate kadar gelmediğin zaman (sorun yaratan davranış) Nerde olduğunu bilemediğim için (davranışın bizde uyandırdığı etki) Çok endişeleniyorum. (davranışın bizde uyandırdığı duygu)

39 DİNLEMENİN 10 İLKESİ Konuşmayı kes Konuşanı rahatlat Dinlediğini belli et Dikkatini konuşana ver Konuşanı anlamaya çalış Sabırlı ol Sakin ol sinirlenme Soru sor Eleştiriye açık ol Konuşmayı kes

40 DİNLEME TÜRLERİ GÖRÜNÜŞTE DİNLEME  Dış görünüşüyle dinliyor gibi  İç dünyasında başka yerde  Konuşmacı da nutuk atmamalı SEÇEREK DİNLEME  Kendini ilgilendiren bölümleri duyar  Diğer konuları dinlemez SAPLANMIŞ DİNLEME  Dendi duygularının dışındakileri duymaz veya unuturlar

41 DİNLEME TÜRLERİ SAVUNMACI DİNLEME Her söyleneni kendine yönelmiş bir saldırı sayar Hemen savunmaya geçer TUZAK KURUCU DİNLEME Sessizce dinlerler Konuşmalardan açık ararlar Konuşmacıyı zorda bırakacak fırsat kollarlar YÜZEYSEL DİNLEME Konuşmanın amacını anlamazlar Sözcüklerle uğraşırlar Ana mesajı alamazlar

42 ÜSTLERİ ETKİLEME YOLLARI YÖNETİCİLERİN SOSYAL MESLEKİ VE YAŞAM FELSEFESİ BİLİNMELİ  ETKİLİ MESAJLAR VERMEYI SAĞLAR  ÇATIŞMAYA DÜŞMEYİ ÖNLER  BAŞARILI OLMA ÖLÇÜTLERİ BELİRLEMEYİ KOLAYLAŞTIRIR

43 ÜSTLERİ ETKİLEME YOLLARI Mesaj ve önerileriniz sizin en uygun olduğunuz zamanda değil olduğunuz zamanda değil yöneticinizin sizi dinlemek için en uygun olduğu zamanda iletilmeli n Daha çabuk sonuç alırsınız n Reddedilme olasılığı en aza iner

44 ÜSTLERİ ETKİLEME YOLLARI  Kendi düzeyinizde başarılı bir çalışan ve üstüne bağlı bir ast olduğunuz hissettirilmeli n Amirin size olan güvenini artırır n Onun size ilişkin gereksiz kaygılarını azaltır

45 ÜSTLERİ ETKİLEME YOLLARI Yöneticiden sürekli yakınıp çevrede onunla ilgili olumsuz şeyler söylenmemeli n Hiçbir organizma kendine zarar verecek bir başka organizmayı yaşatmaz n Dedikodu çığ gibidir giderek büyür ve yıkıcı olur

46 ÜSTLERİ ETKİLEME YOLLARI irdenbire yükselme hevesine kapılmamalı ve üstlerde böyle bir izlenim bırakılmamalı böyle bir izlenim bırakılmamalı Tehlikelidir ve güveni sarsar

47 ÜSTLERİ ETKİLEME YOLLARI n Daha çok sayıda insan sizi destekler n Amirinizi etkileme dereceniz artar urumun içindeki ve dışındaki çevreyle güçlü ve etkili bir iletişim kurulmalı

48 İŞ ORTAMI VE ÇEVRE İLİŞKİLERİ Sevilen sayılan güvenilir kişilerle samimi ve yakın iletişim kurulmalı Diğerleriyle de bozuşmamalı! n Dostlarınız çoğalır n Düşmanlarınız olmaz

49 İŞ ORTAMI VE ÇEVRE İLİŞKİLERİ Ödüllendirilen arkadaşların başarılarından haz ve mutluluk duyulmalı ve bu duygular belirtilmeli İnsanlar mutlu veya mutsuz günlerinde yanlarında olan dostlarını hiçbir zaman unutmazlar

50 İŞ ORTAMI VE ÇEVRE İLİŞKİLERİ Arkadaşınızın ödüllendirilmesi sizi rahatsız etmiş olsa bile yine de onu kutlamalısınız n Çuval boşsa zaten ayakta duramaz! n Aksi halde başarısız ve kıskanç biri olarak anılırsınız

51 İŞ ORTAMI VE ÇEVRE İLİŞKİLERİ Çalışma yaşamınızda sizi başkalarından ayırt eden bazı özellikleriniz olmalı n Fark edilirsiniz. n Bu özelliklerinizle anılırsınız.

52 İŞ ORTAMI VE ÇEVRE İLİŞKİLERİ Yasal ve yönetsel hak ve sorumluluklar ile işle ilgili teknik konuları çok iyi bildiğinizi ortaya koymalısınız n İşiniz aksamaz n Uzmanlık değeriniz artar.

53 İŞ ORTAMI VE ÇEVRE İLİŞKİLERİ Bayram, yılbaşı gibi özel günler daima hatırlanmalı Nezaket her kapıyı açar Hatırlanmak herkesin hoşuna gider

54 ÜSTLERİ ETKİLEME YOLLARI engeli, sağlıklı, tutarlı ve mutlu kısaca ÖRNEK bir aile yaşamı oluşturulmalı Üstlerinizin size olan saygınlığını artırır.

55 ÜSTLERİ ETKİLEME YOLLARI İşinizi sevin! Coşku ile yapın! Bu duygunuzu ve başarılı olma arzunuzu üst yöneticilere de hissettirin evgi ve coşku en kötü sistemleri bile başarıyla çalıştırır. n iyi sistemleri bile nefret ve karamsarlık çalışamaz hale getirir.

56 İŞ ORTAMI VE ÇEVRE İLİŞKİLERİ ÖNCE İNSAN SEVGİSİ ÖNCE İNSAN SEVGİSİ n Astlar önce insan olarak kabul edilmeli n İnsan sevgisine dayalı her iletişim sürecinin olumlu bir başlangıç sağladığı n Sevginin ve iyi niyetin çözemeyeceği hiçbir sorun olmadığı n Makamların, unvanların kalıcı olmadığı n Her yöneticinin bir üstü olduğu unutulmamalı unutulmamalı

57 İŞ ORTAMI VE ÇEVRE İLİŞKİLERİ n İletişime ilişkin varolan bilgi ve becerilerinizi daha da geliştirebilirsiniz n Astların iletişim bilgi ve becerilerini geliştirmek için eğitilmeleri sağlanabilir

58 İŞ ORTAMI VE ÇEVRE İLİŞKİLERİ Kurumda iletişim kanallarını çoğaltarak astlar etkilenmeli ve liderlik yeterlikleri geliştirilmeli n Karara katılmayı sağlar. n Eşgüdümü kolaylaştırır. n Kurumun havasını ılımanlaştırır

59 İŞ ORTAMI VE ÇEVRE İLİŞKİLERİ Astlara sınırlı ve yetersiz bilgi vermek tehlikelidir GÜVENSİZLİK ATEŞİNİ KÖRÜKLERGÜVENSİZLİK ATEŞİNİ KÖRÜKLER İNFORMAL LİDERLER YARATIR. ASILSIZ SÖYLENTİLER VE DEDİKODULAR ÜRETİR.ASILSIZ SÖYLENTİLER VE DEDİKODULAR ÜRETİR.

60 İŞ ORTAMI VE ÇEVRE İLİŞKİLERİ Çağdaş iletişim araçlarından yararlanmak; n Üstleri, astları ve çevreyi etkileme şansını artırır n Dar zamanı genişletir

61 İŞ ORTAMI VE ÇEVRE İLİŞKİLERİ Demokratik tutum n Bürokratik otorite sık kullanılmamalı n n Onlara sürekli ast olduklarını hatırlatılmamalı n Size olan bağlılık ve sadakati azaltır n n Giderek otoritenizi zayıflatır n Direnmeyi artırır

62 İŞ ORTAMI VE ÇEVRE İLİŞKİLERİ Kendi düzeyinde bağımsız ve etkili Yönetici üst düzeyde alınan kararları uygularken süzgeçten geçirmeliYönetici üst düzeyde alınan kararları uygularken süzgeçten geçirmeli Kurum, birimler ve astlar açısından yorumlamaya çalışmalıKurum, birimler ve astlar açısından yorumlamaya çalışmalı Size olan bağlılık ve sadakati artırır. Size sadece yönetici değil; liderlik vasfını da kazandırır.

63 İŞ ORTAMI VE ÇEVRE İLİŞKİLERİ Astlarınıza kendi üst yöneticilerinizi etkileyebileceğinizi gösterecek iletişim ortamları hazırlanmalı n Güvenleri artar n Bağlılıkları güçlenir n Çatışmaları azaltır

64 SÖZSÜZ İLETİŞİMİN ÖZELLİKLERİ Sözsüz iletişim etkilidir (Dokunuş, duruş, bakış)

65 SÖZSÜZ İLETİŞİMİN ÖZELLİKLERİ İletişim kurmamak mümkün değil

66 SÖZSÜZ İLETİŞİMİN ÖZELLİKLERİ Sözsüz iletişim duyguları belirtir Mutluyum Eğitimin sorunlarını biliyorum Yorgunum Komşunun kızını sevmiyorum

67 SÖZSÜZ İLETİŞİMİN ÖZELLİKLERİ Çift anlamlı iletişim Kızdınız mı? Hayır kızmadım (bağıra bağıra)

68 SÖZSÜZ İLETİŞİMİN ÖZELLİKLERİ Sözsüz iletişim belirsizdir Beraberce gezmeye çıkmış eşlerden birinin mutsuzluğunun sebebi ne olabilir?  Yorulmuş olabilir  Hasta olabilir  Kızmış olabilir  Eşini sevmiyor olabilir

69 BEDEN DİLİ Bedenin duruşu (postür) Yüz ifadesi Göz ilişkisi Baş hareketleri Jestler Yakınlık ve yöneliş Bedensel temas Dış görünüş

70 OLUMSUZ ÖĞRETMEN DAVRANIŞI

71 OLUMLU ÖĞRETMEN DAVRANIŞI

72 BEDENİN DURUŞU Bedenin eğimi Yüzün yönü Omuzların dik ve çökmüş olması Kolların açık veya kapalı olması Ayakların açık veya kapalı olması Bacakların duruşu

73 BEDENİN DURUŞU Ellerin arkada birleşmesi, Özgüveni, meydan okumayı saklanacak bir şeyinin olmadığını gösterir.

74 BEDENİN DURUŞU Ellerin önde birleşmesi itaati ve kendine olan güvensizliği gösterir Boynun eğilmesi, omuzların düşmesi ile desteklenir

75 SAVUNMA Kolları kavuşturma Kitapları göğsüne alma

76 BACAKLARIN KONUMU

77 YÜZ İFADELERİ Bedenin en çok dikkat çeken yeri yüzdür Yüzde ise gözdür Yüz ifadeleri kısa sürede değişebilir Yüz ifadelerini çözmek kolay değildir

78 YÜZ İFADELERİ Neşe ve mutluluk en iyi ağız ve gözle Kızgın ifade kaş ve dudakla Hayret sürpriz ve anılara dalma gözle

79 GÖZ İLİŞKİSİ Göz başlı başına mesaj kaynağıdır Göze bakma ilgiyi ifade eder (Göz bebeğinin büyüklüğü ilgiyle orantılıdır)

80 GÖZ İLİŞKİSİ Göz kaçırma  Güvensizlik (Saklamak)  Saklanmak (Kaçmak)  Etkilenmemek

81 BAKIŞLAR İlgi bakışı Müfettiş bakışı Tehdit bakışı

82 EL KOL HAREKETLERİ Jestler ne hissettiğimizin en iyi belirticisidir Bazı davranışlar heyecan belirtir Gerginliği, kızgınlığı ve rahatsızlığı belirtir

83 ELİN KONUMU Açık el Güven ve dostluk sunar Uyum ve uzlaşmaya davet eder Açıklık ve saflık

84 ELİN KONUMU Otoriter el Kapalılığı ve baskıyı ifade eder

85 ELİN KONUMU Reddetme Karşı tarafı şiddetle reddetmeye veya kabul etmemeyi gösterir

86 ELİN KONUMU Tehdit Baskı, şiddet ve otorite

87 ELİN KONUMU Kapalılık Karşı tarafa direnmek karşı gelmek

88 ELİN KONUMU Derin düşünme

89 DOKUNMA Bazen dokunma sözden daha etkilidir Dokunma güven duygusu verir Sen benim için önemlisin mesajını verir

90 NESNEL İLETİŞİM Oturuş biçimi Yürüyüş Kişiler arası mesafe Kıyafet ve aksesuarlar Renkler

91 KİŞİLER ARASI MESAFE Kişisel alanın sınırları bir mesaj niteliğindedir Kişisel alan kültüre ve kişiye göre değişir Kişisel alan hoşlandığımız kişilerde küçülür

92 KİŞİLER ARASI MESAFE  Özel mesafe (30-35 cm)  Samimi mesafe (40-80cm)  Sosyal mesafe (80cm- 2m)  Yabancılar ile mesafe (2m- )

93 KİŞİLER ARASI MESAFE S Özel Alan

94 SÖZSÜZ MESAJLARA DİKKAT ETMEYEN KİŞİ Yanındakinin sıkıldığının farkına varmaz Yanındakine gereğinden fazla sokulur veya uzak durur Jest mimik ve beden hareketleri ile sözler uyum sağlamaz İletişim engellerinin nedenlerini anlayamaz Kiminle nerde nasıl konuşulacağını bilmez Kişiler arası ilişkilerde büyük zorluk yaşar

95 ÇEVRENİZDEN GÖRECEĞİNİZ İTİBAR KENDİNİZE GÖSTERDİĞİNİZ ÖZEN KADARDIR

96 Dinlediğiniz İçin Teşekkürler Mehmet ŞAHİN mehmetsahin_38@hotmail.com