DOMUZ GRİBİ – GÜNCEL DURUM Dr. Mustafa Özcan CHR 04 Eylül 2009.

... konulu sunumlar: "DOMUZ GRİBİ – GÜNCEL DURUM Dr. Mustafa Özcan CHR 04 Eylül 2009."— Sunum transkripti:

1 DOMUZ GRİBİ – GÜNCEL DURUM Dr. Mustafa Özcan CHR 04 Eylül 2009

2 2009 H1N1 pandemisi WHO'ya bildirilen kümülatif ölümler (20 Ağustos 2009)

3 Kendimi İnfluenza A(H1N1)’ e Yakalanmaktan Nasıl Koruyabilirim? Yeni influenza A(H1N1) virüsünün bulaşma yolu mevsimsel grip ile aynıdır; konuşma, hapşırma ve öksürme ile ortama yayılan damlacıklar yoluyla Kendinizi grip belirtileri gösteren kişilerle yakın temasta bulunmaktan kaçınarak( mümkünse 1 metreden daha uzak bir mesafede bulunmaya özen göstererek) ve aşağıdaki kurallara uyarak enfekte olmaktan koruyabilirsiniz:  Ağız ve burnunuza dokunmaktan kaçının  Ellerinizi sık sık sabun ve suyla veya alkol bazlı dezenfektanlarla yıkayın (Özellikle ağız ve burnunuza veya potansiyel olarak bulaşmış yüzeylere dokunduktan sonra)  Kalabalık ortamlarda geçirdiğiniz zamanı mümkün oldukça kısaltın  Bulunduğunuz ortamları pencereleri açarak sık sık havalandırın  Yeterli uyku, iyi beslenme ve fiziksel aktivitelerde bulunma yoluyla sağlıklı ve zinde kalmaya özen gösterin

4 Maske Kullanımı ile İlgili Dünya Sağlık Örgütü’ nün Önerileri Nelerdir?  Hasta değilseniz maske kullanma zorunluluğu yok  Eğer hasta olan birisiyle ilgileniyorsanız, hastayla yakın temas süresince maske takmanız ve temas sonrası hemen maskeyi çıkarmanız ve ellerinizi yıkamanız önerilir  Hasta iseniz ve mutlaka seyahat etmeniz gerekiyor veya başkaları ile temasınız söz konusu olacak ise, ağız ve burnunuzu kapatmanız uygun olur  Maskeyi önerildiği gibi doğru bir şekilde kullanmak çok önemli, yanlış kullanım virüsün yayılmasını daha da artıracaktır.

5 Maskeyi Nasıl Kullanmalıyım? Maskenin kullanılması gereken durumlarda : Maskeyi ağız ve burnunuzu tamamen kaplayacak şekilde yerleştirin ve yüzünüzle maske arasında hiç aralık kalmamasına özen gösterin Kullanırken, maskeye dokunmaktan kaçının (Maskeye her dokunduğunuzda, örneğin çıkarırken veya yıkarken ellerinizi su ve sabunla veya alkol-bazlı bir dezenfektanla yıkayın) Islandıklarında veya nemlendiğinde maskenizi hemen yeni bir temiz ve kuru olanı ile değiştirin Tek kullanımlık maskeleri tekrar kullanmayın (Tek kullanımlık maskeleri her kullanımdan sonra uygun bir şekilde atın)

6 Influenza A(H1N1) Enfeksiyonuna Yakalandığımı Nasıl Anlayabilirim? Tıbbi yardım olmadan mevsimsel grip ile domuz gribi arasında bir fark olduğunu söyleyemezsiniz. Tipik belirtileri mevsimsel grip ile aynıdır; ateş, öksürük, baş ağrısı, vücut kırgınlığı, boğazda yanma ve burun akıntısı. % 25 vakada ishal ve kusma da görülmektedir. Sadece başvurduğunuz doktorunuz durumun influenza A(H1N1) olduğunu teyid edebilir. Hastalığın en sık görüldüğü yaş grubu; 5-45 yaş grubudur.

7 Hastalığa Yakalandığımı Düşündüğümde Ne Yapmalıyım? Kendinizi kötü hisseder, yüksek ateş, öksürük ve boğaz ağrınız olursa:  Evde kalın ve iş, okul ve kalabalıklardan uzak durun;  Dinlenin ve bol sıvı alın;  Öksürür veya hapşırırken ağız ve burnunuzu kapatın ve eğer bir mendil kullandıysanız dikkatli bir şekilde çöpe atın. Hemen ardından ellerinizi uygun şekilde yıkayın;  Öksürme veya hapşırma esnasında bir mendil bulmaya fırsatınız olmazsa ağzınızı kolunuzla kapatın;  Başkaları ile temas halinde olacaksanız damlacıkları etrafa yaymamak için maske kullanın, fakat bunu etkin ve doğru şekilde yapmaya önem verin;  Arkadaşlarınızı ve ailenizi durumdan haberdar edin ve diğer insanlarla temas etmekten mümkün olduğunca kaçının;  Mümkünse tıbbi bir analizin gerekip gerekmediği konusunda hastaneye gitmeden önce bir doktorla iletişime geçin.

8 Yeni Virüsü Kaptığımda Bir Antiviral Almalı Mıyım? Hayır! Oseltamivir veya zanamivir adlı antivirali sadece doktorunuz önerirse almalısınız. Bireyler önleyici veya tedavi amaçlı olarak reçetesiz ilaç almaktan kaçınmalıdır, internetten antiviral satın alma konusunda da çok dikkatli olunmalıdır. Vakaların çoğunda hastane yatışı ya da antiviral tedavi gerekmeyecektir. Destekleyici tedavi: ateş düşürücüler ve sıvı alımının artırılması. Hamileler hem mevsimsel, hem H5N1 (kuş gribi) hem de pandemik grip için yüksek risk grubu. Yakın gözlem ve erken antiviral tedavi öneriliyor.

9 Eğer Hastaysam Emzirmeyi Kesmeli Miyim? Doktorunuz bunu önermediği sürece, hayır! Diğer gribal enfeksiyonlarda yapılan araştırmalar, emzirmenin bebekler için daha koruyucu olduğunu göstermiştir- annenin bağışıklık sistemi bebeğe yardım eder ve solunum hastalığı riskini azaltır. Emzirme bebek için en ideal beslenmeyi sağlar ve hastalıkla mücadele etmede savunma sistemini güçlendirir.

10 Ne Zaman Tıbbi Destek Alınmalı?  Sık sık nefes alma veya nefes almada zorlanma şikayeti varsa veya üç günden fazla süren yüksek ateş söz konusu ise tıbbi destek alınmalıdır. Hasta çocuklarda eğer hızlı veya zorlu nefes alıp verme, süregelen ateş veya havale durumu söz konusu ise aile tıbbi destek almalıdır.  Evde destek tedavisi -dinlenme, bol sıvı alımı ve ağrı kesici kullanımı- çoğu vakada iyileşme için yeterlidir. (18 yaşından küçüklerde Reye Sendromu riski nedeniyle aspirin dışında bir ağrı kesici kullanılmalıdır.) Reye Sendromu: En çok grip nedeniyle aspirin ve diğer salisilat içeren ağrı kesici- ateş düşürücü ilaçları alanlarda ortaya çıkan; karaciğerde yağ birikimi ve beyin içi basınçta aşırı yükselmeye neden olan bir hastalık

11 Seyahat Edebilir Miyim?  Hasta kişiler seyahat planlarını ertelemelidir. Seyahatten dönenlerin de eğer hasta iseler mutlaka doktorlarına başvurmaları gereklidir.  Matematik modellemelere dayalı bilimsel araştırmalar, seyahat kısıtlamalarının hastalığın yayılmasında çok az bir yararının olduğu veya hiç yararının olmadığını göstermiştir. Daha önceki grip salgınlarındaki kayıtlar ( SARS’ da yaşanan deneyimde olduğu gibi ) bunu desteklemektedir.  Hastalık belirtiler başlamadan da insandan insana bulaşabildiği için Dünya Sağlık Örgütü seyahat kısıtlamalarını gerekli görmemektedir.

12 Sağlık Bakanlığı’ nın Çalışmaları ve Aşı Uygulaması  Sağlık Bakanlığı’ nın çok ciddi bir ulusal eylem planı bulunmaktadır.  Mevsimsel grip aşısı olmanın kişiyi domuz gribinden koruyacağına dair bir bulgu yoktur. Mevsimsel grip aşısını özellikle risk grubundaki kişilerin mutlaka yaptırması önerilmektedir.  Domuz gribi aşısının üretici firmalar tarafından Eylül sonu piyasaya çıkması öngörülmektedir. Birçok ülke gibi Sağlık Bakanlığı da 20 milyon doz (10 milyon kişi) aşı sipariş ettiğini açıklamıştır. Ancak aşıların piyasada satışı olmayacak, aşılama uygulaması bakanlıkça risk grupları öncelikli olmak üzere planlanacaktır.  Bakanlık antiviral ilaç stoklaması da yapmış bulunmaktadır, piyasadan bireysel satın alınmasını uygun bulmamaktadır.

13 Kurumumuzdaki Hazırlıklar  Acil Durum Yönetimi kapsamında pandemi (salgın) planı oluşturulmuştur.  Siemens CSO’ dan gelen talimatlara uygun olarak belirli oranlarda antiviral ilaç, eldiven, maske, tulum ve dezenfektan stoklaması yapılmıştır.  Önleyici Kriz Yönetimi ve iş sürekliliğinin sağlanması kapsamında çalışan nüfusun % 10’ u, % 25’ i ve % 50’ sini etkileyecek salgın durumları için senaryo yazılması çalışmaları yapılmaktadır.  Durumun seyrine göre, çalışanlarımızın çeşitli yollarla bilgilendirilmeleri devam edecektir.