FEN VE TEKNOLOJİ PERFORMANS ÖDEVİ ISAAC NEWTON’UN HAYATI

... konulu sunumlar: "FEN VE TEKNOLOJİ PERFORMANS ÖDEVİ ISAAC NEWTON’UN HAYATI"— Sunum transkripti:

1 FEN VE TEKNOLOJİ PERFORMANS ÖDEVİ ISAAC NEWTON’UN HAYATI
UFUK ÇETİNKAYA 5/F 1692

2 İlk yılları ( ) Isaac Newton 1642 yılının Noel gününde, İngiltere'nin Grantham şehrinin yakınlarındaki Wolsthorpe’da bir erken doğum sonucu dünyaya geldi. Newton oldukça zayıf bir çocuktu ve hatta ilk günlerinde hayatta kalacağı beklenmiyordu. Babasını doğumundan önce kaybetmişti. Newton 4 yaşındayken annesi başka biri ile evlendi ve yeni kocasının yanına yerleşti. Annesi Newton'u anneannesine bıraktı ve Newton yedi yıl anneannesinin yanında kaldı.

3 Annesi kocası yedi yıl sonra ölünce, kendisine oldukça yüklü bir miras kalarak geri döndü.12 yaşında Grantham‘ da King‘ s School 'da (Kralın Okulu) eğitime başladı ve 1661'de bitirdi. Bir dönem annesi onu çiftçi yapmak için okuldan aldı ama Newton çiftlik işlerine hiç ilgi duymuyordu. Annesi Newton'u çiftlik işleri ile uğraşıyor zannederken Newton aslında sürekli gökyüzünü inceliyor, kitaplar okuyor ve notlar alıyordu. Sonunda annesini okula gitmesi ve üniversiteye hazırlanması gerektiğine ikna etti ve okula geri döndü. Newton'ın Woolsthorpe'da doğduğu çiftlik evi

4 19 yaşındayken yerel bir eczacının üvey kızı olan Miss Storey ile nişanlanmış, fakat Newton'ın yoğun dersleri nedeniyle ilişkileri sonlanmıştır. Newton hayatı boyunca hiç evlenmemiştir, başka bir ilişkisi bilinmemektedir ve bu ilişkiyi hep hatırladığı söylenir.

5 Cambridge'deki yılları (1661 - 1665)
Newton 1661 yılında Cambridge'de Trinity College'e girdi. Okula "sızar" olarak girmişti, hem okulda çalışıyor hem de okuyordu. Cambridge'de Coepernicus ve Kepler'in teorileri göz ardı ediliyor, Galileo'nun çalışmaları tanınmıyordu ve Aristoteles felsefesi hakimdi. Cambridge'deki üç yıl boyunca cebir, geometri ve trigonometri dersleri aldı, Latince ve Eski Yunanca'yı öğrendi. Bu dönemde Galileo ve Kepler'in eserleri ile tanıştı ve oldukça etkilendi. Ayrıca Descartes, Gassendi, Hobbes ve özellikle Boyle'nin felsefi çalışmalarını okudu. Fikirlerini yazdığı Quaestiones Quaedam Philosophicae (Bazı Felsefi Sorular) adlı defterinin başına Latince şu notu düşmüştür: "Plato arkadaşım, Aristoteles arkadaşım, ama en iyi arkadaşım gerçek.« Newton Cambridge'de geçirdiği yıllarda diğer öğrenciler arasında başarı olarak sıyrılmamıştı ve dahiliğini veba salgını nedeniyle çiftlikte geçirdiği iki yılda göstermişti. Cambridge Üniversitesi

6 Çiftlikteki çalışmaları (1665 - 1667)
1665 Ağustos'ta Londra'da başlayan veba salgını nedeniyle Cambridge kapatıldı ve Newton 1667 Mart'a kadar Woolsthorpe'taki çiftlikte kaldı. Çiftlikte geçirdiği bu iki sene oldukça verimliydi ve bu dönemde kütle çekimi üzerinde düşünmeye başlamıştı. Çiftlikteki çalışmalarında diferansiyel ve integral hesaplamalarının temelini attı. Geçmişte alan, yay uzunluğu, tanjant bulma gibi eskiden kullanılan yöntemleri diferansiyel hesaplamayı temel alarak birleştirdi.[10] Çiftlikte karanlık bir odada güneş ışığını bir prizmaya tutarak ışık tayfı oluşturmuş ve beyaz ışığın tek başına bir birim olmadığını fark etmiştir. Newton'ın gençlik yıllarında yapılmış portresi

7 Cambridge'e dönüşü ( ) 1667'de Newton üniversite tekrar açılınca Cambridge'e geri döndü ve iki yıl sonra matematik profesörü oldu. Newton yaklaşık 30 yıl Cambridge'de kaldı ve mektuplar yoluyla diğer bilim adamları ile konuşarak tek başına çalışmalarına devam etti. Bu yıllar boyunca en büyük eseri olan Principia kitabını hazırladı ve tamamladı. Işık ile ilgili çiftlikte yaptığı deneyler sonucu mercekli teleskopların kusurlar yarattığını fark etti ve kendisi bir yansıtmalı teleskop geliştirdi. 1668'de bu teleskop ile bilim dünyasının ilgisini çekti ve 1672'de Royal Society'nin üyesi oldu. Newton'a ilham kaynağı olan elmanın düştüğü ağaç

8 Newton tarihin en önemli bilim eserlerinden biri olan Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica (Doğa Felsefesinin Matematiksel İlkeleri) kitabını Latince yayınladı. Kitapta ispatlar geometri ile yapılmış, evrensel kütle çekimi açıklanmış ve cisimlerin kütleleri ile doğru orantılı, mesafeleri ile ters orantılı birbirlerini çektiklerini açıklamıştır. Kitap Newton tarafından üç ana bölüme ayrılmıştır. Birinci bölümde Galileo'nun deneylerinden övgü ile söz eder ve Kepler kanunlarını matematiksel olarak ispatlar.Bu bölümde kendi ismi ile anılan Newton hareket yasalarını açıkladı. İkinci bölümde akışkan içindeki hareketleri incelemiştir ve en iyi gemi tasarımı için öneriler koymuştur. Bu bölümde dalga hareketlerini matematiksel incelemesi ilgi çekmiştir Principia'nın ilk basımı (1687

9 Londra'daki yılları ve ölümü
( ) 1696'da Newton'a Kraliyet darphanesinin müdürlüğü teklif edildi ve Newton kabul ederek Londra'ya yerleşti. Bu işini çok ciddiye almıştı ve özellike sahte paralara karşı büyük bir mücadele başlattı. Newton Londra'daki yaşamı sevmişti ve artık akademik çalışmalar ile çok ilgilenmek istemiyordu. 1703'te Royal Society'nin başına getirildi ve ölümüne kadar bu görevde kaldı. 1705'te şövalyelik ünvanı aldı.Newton 31 Mart 1727'de hayatını kaybetti ve Westminister Manastırı'nda gömüldü.

10 Newton'ın kişiliği Newton'ın büyük bir eleştirilme ve yadırganma korkusu vardı; bu nedenle buluşlarını ilk düşündükten yıllar sonra yayınladığı düşünülmektedir. Bu yönü bazı bilim adamları ile sert tartışmalara girmesine de neden olmuştur. Leibniz'i kendi fikirlerini çalmak ile suçlamış, ününü ve gücünü kullanarak Leibniz'in kendisini savunmasına engel olmaya çalışmıştır. Başka bir fizikçi Robert Hooke ile çeşitli konularda tartışmaları olmuştur. Newton'ın Principia kitabını yayınlamak için Hooke'ın ölümü beklediği de söylenir çünkü Hooke'ın ölümünden bir sene sonra yayınlamıştır.

11 Bilimsel yöntemi Newton, Galileo'nun deneyciliğini örnek almış ve deneyi doğayı araştırmanın ve bilimin tek yöntemi olarak görmüştür. Principia kitabının giriş kısmında bilimin olması gereken amacını şu şekilde belirtmiştir: “Olgulardan doğanın kuvvetlerini keşfetmek, sonra da bu kuvvetler yardımıyla diğer olayları açıklamak. " Önce olgular gözlemlenmeli, bu gözlemler sonucu doğanın yasaları keşfedilmeli ve oluşturulan kuram olayları açıklayabilmelidir. Newton'a göre doğa matematiksel niteliklere sahip bölünemez küçük parçacıklardan yapılmıştır ve doğada her olay bu parçacıkların birleşmesi ve dağılması ile oluşmuştur. Ona göre bilimin amacı deneyler ile birlikte bu olayları matematiksel kuramlar ile genelleştirmektir. Evrensel kütle çekimi formülü

12 Bilimsel Çalışmaları MEKANİK MATEMATİK
Newton'un bilime en büyük katkısı mekanik alanındadır. Merkezkaç kuvveti yasası ile Kepler yasalarını birlikte ele alarak kütle çekim yasasını ortaya koydu. Newton hareket yasaları olarak bilinen eylemsizlik ilkesi, kuvvetin kütle ile ivmenin çarpımına eşit olduğunu ifade eden yasa ve etki ile tepkinin eşitliği fiziğin en önemli yasalarındadır. Evrensel kütle çekimi formülü Kütle çekimi Newton denilince ilk akla kütle çekimi gelir çünkü fizik tarihinde bu fikir bir devrim yaratmıştır. Newton'dan önce Joannes Kepler, gezegenlerin eliptik hareketlerini salt matematiksel olarak açıklamıştı ama gezegenlerin neden yörüngede kaldıklarına dair bir açıklama getirmemişti. Newton kütle çekimini ilk kez 1665 yılında düşündü ama Principia kitabını 1687 tarihine kadar yayınlamadı. Newton öncelikle Kepler yasalarının doğru olması durumunda Güneş ve gezegenler arasında bir çekim kuvveti olması gerektiğini düşündü. Bu tür bir kuvvet olması durumunda gezegenlerin Kepler'in tarif ettiği şekilde hareket edeceğini düşündü ve kütle çekiminin matematiksel ifadesini verdi. MATEMATİK Newton'ın matematikte neredeyse her dalda katkıları olmuştur. Özellikle analitik geometride eğrilerin teğetleri (diferansiyel) ve eğrilerin oluşturduğu alanları (integral) hesaplamada yöntemler geliştirmiştir. Bu iki işlemin birbirlerine ters olduğunu bulmuş, eğimler ile ilgili çözümler geliştirmiş ve bunlara akış (fluxion) metotları ismini vermiştir çünkü niceliklerin bir boyuttan diğerine aktığını hayal etmiştir. Matematikte (a+b)ª ifadesinin üstel seriye açınımını veren genel iki terimli teoremini buldu. Leibniz ile kalkülüs tartışması Newton, "akış" yöntemlerini 1666 yılında geliştirmişti ve sadece bir kaç matematikçiye özel olarak göstermişti. 1675'te Paris'te Gottfried Wilhelm Leibniz da tamamen bağımsız olarak kendi diferansiyel yöntemini geliştirdi. Leibniz 1684'te kendi yöntemini yayınlayınca, bilim dünyasında bu yöntemi önce kimin bulduğuna dair sert bir tartışma başladı ve 1716'da Leibniz hayatını kaybettikten sonra bile tartışma devam etti. Günümüzde tarihçiler Newton ve Leibniz'in birbirlerinden tamamen habersiz bu yöntemleri geliştirdiklerini düşünüyorlar.

13 Başlıca eserleri Method De Motu Corporum in Gyrum (1684)
Philosophiae Naturalis Principia Mathematica (1687) Opticks (1704) Arithmetica Universalis (1707) The System of the World, Optical Lectures, The Chronology of Ancient Kingdoms, (Amende) and De mundi systemate (published posthumously in 1728) An Historical Account of Two Notable Corruptions of Scripture(1754) Yer Çekimi

14 Kaynakça 1.^ a b c d e Bulu, Atıl. "Sir Isaac Newton (1642 – 1727)" (PDF) s. İstanbul s. 1. Okan Üniversitesi. 28 Mayıs 2011 tarihinde erişilmiştir. 2.^ a b "Isaac Newton". Encyclopedia Britannica. 30 Mayıs 2011 tarihinde erişilmiştir. 3.^ Yıldırım, Cemal (Şubat 1993). "Bilimin Öncüleri: Newton ( )" (PDF). Bilim ve Teknik 303: Mayıs 2011 tarihinde erişildi. 4.^ a b c d Robert A. Hatch. A Chronology of Isaac Netwon's Life - Work - Publication (İngilizce). Newton Timeline. University of Florida. Asıl adresinden 29 Mayıs 2011 tarihinde arşivlenmiştir. 29 Mayıs 2011 tarihinde erişilmiştir. 5.^ Isaac Newton. Marmara Üniversitesi. Asıl adresinden 29 Mayıs 2011 tarihinde arşivlenmiştir. 29 Mayıs 2011 tarihinde erişilmiştir. 6.^ a b c Bilim Adamlarının İlginç Yönleri: Sir Isaac Newton (PDF). Bilim ve Teknik s. Ankara s. 25. Tübitak. Asıl adresinden 29 Mayıs 2011 tarihinde arşivlenmiştir. 29 Mayıs 2011 tarihinde erişilmiştir. 7.^ a b "Isaac Newton" (İngilizce). Bellevue College. 30 Mayıs 2011 tarihinde erişilmiştir. 8.^ a b "Early life of Isaac Newton" (İngilizce). Wikipedia (20 Mayıs 2011). 31 Mayıs 2011 tarihinde erişilmiştir. 9.^ a b c d Kaptanoğlu, H. Turgay. Gezegenlerin Hareketi (PDF) s. Ankara s. 12. Bilkent Üniversitesi. Asıl adresinden 30 Mayıs 2011 tarihinde arşivlenmiştir. 30 Mayıs 2011 tarihinde erişilmiştir. 10.^ a b c d e f J J O'Connor; E F Robertson. Sir Isaac Newton (İngilizce) s. İskoçya. University of St. Andrews. Asıl adresinden 30 Mayıs 2011 tarihinde arşivlenmiştir. 30 Mayıs 2011 tarihinde erişilmiştir. 11.^ a b c d e f "Isaac Newton ( )" (İngilizce). BBC. 30 Mayıs 2011 tarihinde erişilmiştir. 12.^ a b Bulu, Atıl. Evrim Tümevarım Bilim Yaratımcılık Tümdengelim Metafizik (PDF) s. İstanbul s. 12. Okan Üniversitesi. Asıl adresinden 30 Mayıs 2011 tarihinde arşivlenmiştir. 30 Mayıs 2011 tarihinde erişilmiştir. 13.^ a b c d e İnan, Demir (Mart 1973). "330. Doğum Yıldönümünde Bir Isaac Newton ve Bilime Getirdiği (Üyelik Gerekiyor)". Bilim ve Teknik 64: Mayıs 2011 tarihinde erişildi. 14.^ a b c d e f Topdemir, Hüseyin Gazi (Ekim 2010). "Isaac Newton ve Bilim Devrimi (Üyelik Gerekiyor)". Bilim ve Teknik 515: Mayıs 2011 tarihinde erişildi. 15.^ a b c d e "Isaac Newton's Life" (İngilizce) s. İngiltere. Isaac Newton Institute for Mathematical Sciences. 30 Mayıs 2011 tarihinde erişilmiştir. 16.^ Bertrand Russell (Ekim 1962). Bilimden Beklediğimiz (PDF) s. 4. Varlık Yayınevi. Asıl adresinden 29 Mayıs 2011 tarihinde arşivlenmiştir. 29 Mayıs 2011 tarihinde erişilmiştir. 17.^ a b Timur Karaçay (Eylül 2004). Determinizm ve Kaos (PDF). Mantık, Matematik ve Felsefe II.Ulusal Sempozyumu s. Ankara s Başkent Üniversitesi. Asıl adresinden 29 Mayıs 2011 tarihinde arşivlenmiştir. 29 Mayıs 2011 tarihinde erişilmiştir. 18.^ Koçak, Kasım. Kaos ve Atmosfer (PDF) s. İstanbul s. 2. İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi. Asıl adresinden 30 Mayıs 2011 tarihinde arşivlenmiştir. 30 Mayıs 2011 tarihinde erişilmiştir. 19.^ Işıldak, Suat (Mayıs 2008). Yaratmada İlk Adım: İmge ve İmgelem (PDF). Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi s. Balıkesir s. 68. Balıkesir Üniversitesi. Asıl adresinden 30 Mayıs 2011 tarihinde arşivlenmiştir. 30 Mayıs 2011 tarihinde erişilmiştir. 20.^ H. Ökkeş (Bahar 2004). Sir Isaac Newton( ) (PDF). Matematik Dünyası s. İstanbul s Bilgi Üniversitesi. Asıl adresinden 30 Mayıs 2011 tarihinde arşivlenmiştir. 30 Mayıs 2011 tarihinde erişilmiştir. 21.^ Mennan, Zeynep (2002). Günlerin Köpüğünde renkler ve çağrıştırdıkları (PDF). Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi s. Ankara s. 77. Hacettepe Üniversitesi. Asıl adresinden 30 Mayıs 2011 tarihinde arşivlenmiştir. 30 Mayıs 2011 tarihinde erişilmiştir.