İLAÇLARI AKILCI KULLANIYOR MUYUZ?

... konulu sunumlar: "İLAÇLARI AKILCI KULLANIYOR MUYUZ?"— Sunum transkripti:

1 İLAÇLARI AKILCI KULLANIYOR MUYUZ?
Uz.Dr. Evrim GÜLDEREN Kahramanmaraş Necip Fazıl Şehir Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları

2 En Çok Satılan İlaç Grupları
Dünya Genelinde Kalp-damar hastalıkları % 19.3 Santral sinir sistemi hastalıkları %15.8 Metabolik hastalıklar % 15.3 Antibiyotikler % 9.9 ** Solunum sistemi hastalıkları % 9.3 Türkiye’de Antibiyotikler % 19.0 ** Ağrı kesiciler % 12.0 Antiromatizmal ilaçlar % 11.0 Soğuk algınlığı ilaçlar % 8.6 Vitaminler % 7.3

3 AKILCI OLMAYAN? ANTİBİYOTİKLER- ANALJEZİKLER LAKSATİFLER
β2-reseptör agonistleri H2-reseptör blokeri veya PPI kullanımı HT AŞI- VİTAMİNLER

4 DOĞRU TANI KOYABİLİYOR MUYUZ?
AĞRI KESİCİ NEDEN VERİYORUZ? ANTİBİYOTİK NEDEN VERİYORUZ? NEDEN İLAÇSIZ GÖNDEREMİYORUZ?

5 Hekim, Ateş ve boğazda kızarık Antibiyotik verelim mi?
Ateş !!! ( 2 yaş altında 8 kez/yıl, en sık virüsler olduğu, diş çıkarma, Fe+) Klinik önemli!! Anne kucağında huzurlu görünen, oyun oynayan, gülen, çevresiyle iletişim kurabilen, yüksek ateşli çocuk 1-2 gün gözlenmeli, ateş düşürücü ile takip edilebilir.

6 Antibiyotik Kullanımı
Gelişmekte olan ülkelerin sağlık bütçelerinin %35’i antibiyotiklere ayrılmakta Ülkemizde tüm ilaç tüketiminin %25’i antibiyotikler (IMS verileri)

7

8 Akılcı İlaç Polikliniği
Teşhisi konulan ve ilacı reçetelenen hastanın ilacını temin ettikten sonra kullanım aşamasını hep doğru varsayarak Akılcı İlaç Polikliniği; kronik hastalığı olan ve birçok ilacı bir arada kullanması gereken hastaların tedavi uyumunu artırmak ve istenilen tedavi hedefine ulaşabilmek için kurulmuş.

9 ORDU-ÇORUM-SİVAS…..

10 Penisilinler 1928 yılında Alexander Fleming
1949 penisilin G geliştirildi Penisilinler

11 Bakterisidal Doza bağımlı etki gösterirler. Çoğu mide asidinde parçalanır Gıdalar absorbsiyonu azaltır. Dokulara çok iyi penetre olurlar. Çoğu böbrekten atılır.

12 Penisilin-İlaç etkileşimleri
Penisilinler aminoglikozidlerle aynı sıvı içerisinde karıştırılmamalı Oral antikoagülanlar ve oral kontraseptiflerin etkisini azaltabilirler. Makrolid - tetrasiklinlerle birlikte kullanımında penisilinlerin bakterisidal etkisi azalır.

13 Doğal penisilinler kullanımları
Gram pozitif bakterilere etkili S. pyogenes, S. agalactiae, S. viridans, Peptokok, peptostreptokok Enfeksiyonları, S.pnömonia Menengokok Corynebacterium Treponema pallidum Leptospira Aktinomiçet B. antracis Gram negatif anaerop bakteriler (Fusobacterium türleri hariç)

14 Doğal penisilinler ve klinik kullanımları
Penisilin G Kristalize penisilin G (i.v)4-6 saatte bir otit, alt solunum yolu enf., deri-yumuşak doku enf, endokardit, menenjit. Prokain penisilin (i.m, 2x1) (alt solunum yolu infeksiyonu) Benzatin penisilin G (i.m, tek doz) (Streptokoksik farenjit, ARA profilaksisi, Erken ve latent sifiliz) Penisilin V fenoksimetil penisilin (oral) Streptokoksik farenjit, ARA profilaksisi

15 Ampisilin, amoksisilin, oral parenteral
Bakampisilin oral yolla, Ampisilin oral biyoyararlanımı daha düşük, gıdalardan etkilenir. Otitis media, pnömoni, bronşit, sinüzit, üriner sistem enfeksiyonu

16 Karboksipenisilinler
Karbenisilin ve tikarsilin Psödomonaslara , gram negatif bakterilere, anaeroplara etkili Bakteremi, üriner sistem, solunum yolu inf) Beta laktamaz yapan suşlara etkili değildir Parenteral (İm veya i.v) uygulanır. Na yüküne dikkat edilmeli!

17 Üreidopenilisinler Azlosilin, mezlosilin, piperasilin
Enterobactericaea üyesi gram negatiflere etkili Psödomonaslar, (aminoglikozidle kombine) gram pozitif koklar Anaerobik kok ve basillere etkili Bakteremi, genito-üriner sistem enf., karın içi infeksiyonlar, osteomyelitte kullanılabilir. Beta laktamaz yapan suşlara etkili değildir.

18 Betalaktamaz inhibitörlü penisilinler
Alt solunum yolu enfeksiyonları, deri- yumuşak doku, diyabetik ayak, genital, abdominal enfeksiyonlar Amoksisilin/klavulanat, oral Ampisilin/sulbaktam, i.v, oral, i.m

19 Penisilinler yan etkiler
Allerjik reaksiyonlar Erken Ürtiker (72 saatin altında) Anafilaksi Nadiren hemolitik anemi Geç ürtiker Deri döküntüleri İlaç ateşi Serum hastalığı Anafilaktik reaksiyonlar milyonda oranında

20 Sefalosporinler 5 kuşakta yer alırlar
1. kuşak gram pozitiflere etkili, 3. kuşakta gram negatif etki daha iyi, 2. kuşak her ikisi arasında, 4. kuşakta indüklenebilir beta laktamlara etki iyi 5.kuşak SF tanımlandı (seftobitrol-seftarolin) !! (MRSA etkili)

21 Oral yolla kullanılan sefalosporinler
Sefaleksin (MAKSİPOR-SEF) Sefadroksil (CEFRADUR-DURASEF) Sefradin (SEFRİL) Sefuroksim aksetil (ZİNNAT) Sefaklor (CEC 20 TBL:50,00) Sefprozil (serozil) Lorakarbef Sefiksim (SUPRAX 400 MGR:23,59TL) Sefpodoksim (İNFEX 200 MGR 20 TBL :31,05) Sefdinir (CEFTİNEX:300MGR-20 TBL: 89,00TL) Sefditoren Sefdibuten 1. kuşak 2. kuşak 3. kuşak

22 3. Kuşak sefalosporinler
Sefotaksim Seftazidim Seftriakson (500 MGR FL:7,01TL) Sefdinir Sefditoren Sefiksim Sefpodoksim Seftibuten Moksolaktam 4. kuşak sefalosporinler Sefepim, Sefpirom MRSA’ya etkili sefalosporinler (5.kuşak sefalosporinler) Seftarolin, Seftobitrol

23 1. kuşak sefalosporinleri verelim mi?
Stafilokok ve streptokok enfeksiyonları Deri ve yumuşak doku enfeksiyonu Üriner sistem enfeksiyonu

24 2. kuşak sefalosporinleri verelim mi?
H. influenzae, Neisseria, Moraxella etkili Toplum kökenli pnömoni Otitis media, Sinüzit, Yumuşak doku enfeksiyonu, Komplike olmayan üst üriner sistem infeksiyonu, Jinekolojik ve intraabdominal enfeksiyonlar

25 3. kuşak sefalosporinler
Toplum kökenli pnömoni Komplike ÜSİ, Yumuşak doku enfeksiyonları, Diabetik ayak enfeksiyonu Osteomyelit, septik artrit Abdominal, jinekolojik enfeksiyonlar Gonokok enfeksiyonu 4. kuşak sefalosporinler Sefepim, seftazidim, sefoperazon

26 Yan etkiler Allerjik reaksiyonlar, deri döküntüsü
GİS yan etkileri, ishal, bulantı Uzun süreli kullanımda lökopeni, trombositopeni, Direnç

27 Kinolonlar Bakterisidal
Atipik m.o, gram pozitif (MRSA hariç), gram negatif çomak ve koklara etkili M. tuberculosis , brusellaya etkili 4 grupta yer alırlar. 2. grupta ofloksasin, siprofloksasin, 3. kuşak levofloksasin 4. kuşak moksifloksasin 3.(B. fragilis hariç) ve 4. kuşak anaeroplara da etkili

28 Ofloksasin, levofloksasin renal yolla,
Böbrek yetmezliğinde doz ayarlanmalıdır.

29 OFLOKSASİN- TARİVİD TBL
SİPROFLOKSASİN: CİPRO TBL (9,20) LEVOFLOKSASİN: TAVANİC TBL (24,78) MOKSİFLOKSASİN: (MOKSAFEN-AVELOX TBL 33,56)

30 Klinik kullanımı Pnömoni Üriner sistem enf.
Gonore, non-gonokoksik üretrit, Prostatit Turist ishali, kolera, şigella, salmonella enf. Kemik-eklem enf. Atipik mikobakteri enf.

31 Yan etkiler Çocuk, gebe ve süt veren annelerde kontrendike
GİS yan etkileri bulantı, ishal Transaminaz artışı Fotosensitivite, deri döküntüleri Baş ağrısı, yaşlılarda konvülsiyon eşiği düşük Tendinit Yaşlılarda QT uzaması

32 Aminoglikozidler Streptomisin Gentamisin Amikasin

33 Gram negatif (gr-) aerop çomaklara
Staf, streptokok, enterokok, listeria enf da Mikobakteri enf. (Tbc) Yersinia Tularemi Brusella

34 Böbrek , kemik, periton ve iç kulak dokusuna geçişi iyidir.
İdrarla atılır, böbrek yetmezliğinde doz ayarlanmalıdır. Hemodiyaliz sonrası doz eklenir.

35 Kullanım yerleri İntraabdominal enf. Üriner enf. Tüberküloz tedavisi
Bruselloz tedavisi Tularemi, veba tedavisi

36 Yan etkiler Nefrotoksik (genta) Ototoksik (stm) Nörotoksik (stm)
İrreversible vestibülotoksik ve kohletoksik

37 Piyasadaki preparatlar
Genta 80 Mg 1 Ampul (1,20 TL) Streptomycine-ie 1 Gr 1 Flakon (2,01TL) IM mg/kg/gün 2 ye bölünerek

38 Amikozit 500 Mg 1 Flakon (IM- 4,31TL)

39 Makrolidler Eritromisin Spiramisin Roksitromisin Azitromisin
Klaritromisin Diritromisin

40 Etki spektrumu Gram pozitifler Gram negatifler Atipik m.o. Bordetella
Stafilokok-streptokok Korinebakteriler Gram negatifler Atipik m.o. Bordetella Bartonella Riketsiya Campylobakter Legionella, Klamidya, H. İnfluenzae, Neisseria, Morexella, Borrelia Mikoplazma

41 Azitromisin ve Klaritromisin gram negatif etkisi daha iyi
Spiramisin toksoplazmaya etkili Eritromisin stearat ve esterat tuzları mide asidine dirençli (aç karna etkili) Karaciğerde metabolize edilir. Oral antikoagülan!! artar (azitro hariç) Digoksin (toksik)

42 Azitromisin aç karnına alınır.
BOS hariç dokulara iyi geçer. Günde tek doz kullanıma uygun Klaritromisin besinlerden etkilenmez Yarılanma süresi 6 saat Dokulara iyi geçer

43 Üst solunum yolu enfeksiyonları
Tonsillofarenjit Otit, sinüzit, Boğmaca, difteri Alt solunum yolu enfeksiyonu Tipik ve atipik pnömoni KOAH alevlenmesi

44 Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar
Nongonokoksik üretrit Deri ve yumuşak doku enfeksiyonu Erizipel, sellülit, impetigo, lenfanjit, fronkül Sindirim sistemi enfeksiyonu Helicobacter pylori Trahom Toksoplazmoz Atipik mikobakteri enfeksiyonları

45 Yan etkiler Bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı Kolestatik hepatit
i.v uygulamada flebit Deri döküntüsü Ventriküler taşikardi QT uzaması Eritromisin i.v formu

46 Profilaksi Akut romatizmal ateş İnfektif endokardit profilaksisi Menengokok taşıyıcılığı eradikasyonu

47 Uygulama dozları Eritromisin 4x500mg/gün Klaritromisin 2x mg (atipik en etkili) Azitromisin 500mg/gün (gr – etki fazla) Spiramisin 2-3g/gün Roksitromisin 1g/gün

48 Eritro 500 Mg 16 Tablet (10,0 TL) KLACID 500 mg 14 film tablet (14,53TL)

49 AZITRO 500 mg 3 film tablet (10,35TL)

50