T.C. Yükseköğretim Kurulu Prof. Dr. Hasan MANDAL Bologna Uzmanı BOLOGNA SÜRECİ ÖĞRENCİLERLE BİLGİ PAYLAŞIMI TOPLANTISI 25 Mart 2011, Uludağ Üniversitesi.

... konulu sunumlar: "T.C. Yükseköğretim Kurulu Prof. Dr. Hasan MANDAL Bologna Uzmanı BOLOGNA SÜRECİ ÖĞRENCİLERLE BİLGİ PAYLAŞIMI TOPLANTISI 25 Mart 2011, Uludağ Üniversitesi."— Sunum transkripti:

1 T.C. Yükseköğretim Kurulu Prof. Dr. Hasan MANDAL Bologna Uzmanı BOLOGNA SÜRECİ ÖĞRENCİLERLE BİLGİ PAYLAŞIMI TOPLANTISI 25 Mart 2011, Uludağ Üniversitesi

2 Nedir bu Bologna Süreci? Kimin içindir? Bizi ilgilendiriyor mu? Dersleri geçmemize, iş bulmamıza yardım edecek mi? Hep hocaların dediği olur, bizim diyecek neyimiz olabilir ki? Avrupa Yüksek Öğretim Alanı bizi niye ilgilendiriyor? Öğrenci Toplantısının Amacı

3 İçindekiler Giriş Bologna Süreci’nin Araçları Ülkemizde bu kapsamda yapılan çalışmalar Öğrenci Konseyleri’nin yapabileceği çalışmalar Çalıştay içerikleri

4 Yüksek öğretime yoğun talep Bilgi ve iletişim teknolojileri ile birlikte çeşitlenen eğitim ortamları Hareketliliğin artması Küreselleşme Yüksek öğretim kurumlarının çeşitliliği Azalan kamu kaynakları Eğitim-öğretim ve araştırmanın yanında toplumsal katkının öneminin artması İş bulmanın giderek zorlaşması Yükseköğretim Alanındaki Eğilimler

5 Yüksek Öğretim Sisteminde Küresel Değişim [Geleneksel] Öğreten (Öğretmen) merkezli yaklaşım Öğrenen (Öğrenci) merkezli yaklaşım Bu değişim; Program geliştirme Öğretim Öğrenimin ölçülmesi ve değerlendirilmesi Kalite güvencesi kavram ve işlemlerinin yeniden ele alınmasını gerektirmektedir. Öğrenme kazanımlarına dayalı sistemde

6 Dünyada Yükseköğretim Sistemleri Dünyada Yükseköğretim Sistemleri Yükseköğretim sistemleri arasında uluslararası ilişkilendirmeyi sağlamak (saydamlık) Yükseköğretim sistemlerinin birbirini tanımasını kolaylaştırmak (tanınma) Öğrenenlerin ve mezunların hareketliliğini artırmak (hareketlilik)

7 Bologna Süreci Yükseköğretimin son on yılda en hızlı ve en kapsamlı yapılanması 1998 tarihinde 4 ülkenin (İngiltere, Almanya, Fransa,İtalya) bir araya gelerek başlattığı 2010 yılında 47 ülkenin üye olduğu bir yükseköğretim reform süreci

8 B O L O G N A S Ü R E C İ 1998 Sorbonne Bildirgesi 1999 Bologna Bildirgesi 2001 Prag Bildirgesi 2003 Berlin Bildirgesi 2005 Bergen Bildirgesi 2007 Londra Konferansı 2009 Leuven Bildirgesi 2010 Ortak Bir Yeterlilikler Çerçevesinin Oluşturulması Ortak iki seviyeli eğitim sisteminin yerleştirilmesi (Lisans & Yük. Lisans) Öğrenci ve eğitmenlerin hareketliliğinin sağlanması Ortak Bir Yeterlilikler Çerçevesinin Oluşturulması Ortak iki seviyeli eğitim sisteminin yerleştirilmesi (Lisans & Yük. Lisans) Öğrenci ve eğitmenlerin hareketliliğinin sağlanması Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir dereceler Kredi sistemi (AKTS) Araştırmacıların hareketliliği Kalite güvencesi Yükseköğrenimde Avrupalılık boyutu Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir dereceler Kredi sistemi (AKTS) Araştırmacıların hareketliliği Kalite güvencesi Yükseköğrenimde Avrupalılık boyutu Yaşam Boyu eğitim (LLP) Sosyal Boyut Yükseköğrenim kurumları ve öğrencilerin katılımı Avrupa Yüksek Öğrenim Alanının Özendirilmesi Yaşam Boyu eğitim (LLP) Sosyal Boyut Yükseköğrenim kurumları ve öğrencilerin katılımı Avrupa Yüksek Öğrenim Alanının Özendirilmesi Kurumsal, Ulusal ve Avrupa seviyelerinde Kalite Güvencesi Doktora eğitiminin 3. Seviye olarak kabul edilmesi Derecelerin ve kredilerin tanınması (Diploma Eki) Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi Eğitim ve araştırma arasında yakın bağlantı Kurumsal, Ulusal ve Avrupa seviyelerinde Kalite Güvencesi Doktora eğitiminin 3. Seviye olarak kabul edilmesi Derecelerin ve kredilerin tanınması (Diploma Eki) Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi Eğitim ve araştırma arasında yakın bağlantı Sosyal Boyut’un güçlendirilmesi Kalite Güvencesi’nin standartları ve rehberleri Ulusal Yeterlilikler Çerçeveleri Ortak Dereceler’in takdimi ve tanınması Yükseköğrenimde esnek öğrenme yolları Sosyal Boyut’un güçlendirilmesi Kalite Güvencesi’nin standartları ve rehberleri Ulusal Yeterlilikler Çerçeveleri Ortak Dereceler’in takdimi ve tanınması Yükseköğrenimde esnek öğrenme yolları Avrupa Kalite Güvencesi Kaydı’nın oluşturulması Bologna Sürecinin Global Boyutunu geliştirme stratejileri Sosyal Boyutu izleme amaçlı etkin ulusal planların üretilmesi Avrupa Kalite Güvencesi Kaydı’nın oluşturulması Bologna Sürecinin Global Boyutunu geliştirme stratejileri Sosyal Boyutu izleme amaçlı etkin ulusal planların üretilmesi 2020 yılına kadar mezunların en az %20’sinin hareketliliğinin sağlanması Yükseköğretimden faydalanan grupların artırılmasının sağlanması Yükseköğretime ayrılan kaynakların artırılması ve çeşitlendirilmesi 2020 yılına kadar mezunların en az %20’sinin hareketliliğinin sağlanması Yükseköğretimden faydalanan grupların artırılmasının sağlanması Yükseköğretime ayrılan kaynakların artırılması ve çeşitlendirilmesi Youth on the move !!! Gençlik Hamlesi O r t a k ç a l ı ş m a r u h u

9 30.05.2016 9 Derece Sistemi -Lisans -Yüksek Lisans -Yüksek Lisans-Doktora Hareketlilik(Değişim) -Özgüven - Farklı ülkeler ve farklı kültürlerle tanışma - Bilgi ve tecrübe değişimi Diplomaların Tanınması - Öğrenci iş yüküne dayalı ders kredileri AKTS -Mezunlara Diploma Eki verilmesi -Modüler sistem veya esnek müfredat İstihdam edilebilirlik - Y eterli donanıma sahip mezun - İş dünyası ile yakın ilişki - Mezunlarla yakın ilişki Sosyal Boyut Sosyal Boyut - Nüfusa orantılı biçimde yükseköğretim imkanı yaratma - Farklı kesimlerin yükseköğretime erişiminde çağ nüfusuna orantılı temsili - Yükseköğretime görece az erişen kesimlerin desteklenmesi - Yükseköğretime görece az erişen kesimlerin desteklenmesi - Engelli veya dezavantajlı grupların desteklenmesi - Engelli veya dezavantajlı grupların desteklenmesi - Ebeveyni az eğitime sahip veya işsiz olanların desteklenmesi - Ebeveyni az eğitime sahip veya işsiz olanların desteklenmesi Kalite Güvencesi -İç ve dış kalite süreçleri -Öğrencilerin ve mezunların katılımı - Paydaşlarla işbirliği (öğrenci, mezun, iş dünyası)

10 Düzeyler Profil Diploma Düzey Tanımlayıcıları Öğrenme Kazanımları Öğrenci İş Yükü Krediler(AKTS) YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ Amaçlar: Şeffaflık, Tanınma, Hareketlilik KALİTE GÜVENCESİ

11 Yeterlilikler Çerçeveleri Eğitim-öğretim düzeyleri arasında yatay ve dikey geçişleri anlaşılabilir hale getirir ve kolaylaştırır. Seçilen dersler ve programlar tamamlandığında hangi yeterliliklere sahip olunacağının, yani nelerin bilineceğinin, nelerin yapılabilir hale gelineceğinin ve ne gibi yetkinlikler kazanılacağının önceden bilinmesini sağlar. Öğrencilerin eğitim programlarını ve derslerini bilinçli seçmelerine yardımcı olur. Öğrencilerin öğrenim programları dışındaki faaliyetlerle öğreneceklerinin de anlaşılır olmasına yardım eder.

12 Ders Öğrenme Kazanımları (Kazandırılan Bilgi, Beceri ve Yetkinlikler) Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi Alana Özgü Yeterlilikler Program Yeterlilikleri

13 AVRUPA YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (EQF) TÜRKİYE YÜKSEK ÖĞRETİM YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ (TYYÇ) Temel Alan Yeterlilikleri Temel Alan Yeterlilikleri Temel Alan Yeterlilikleri Temel Alan Yeterlilikleri Öğrenme Kazanımları Öğrenci İş Yükü AKTS Kredisi Program Kazanımları (Program Yeterlilikleri) Program Kazanımları (Program Yeterlilikleri) Program Kazanımları (Program Yeterlilikleri) Program Kazanımları (Program Yeterlilikleri) Ders Öğrenme Kazanımları Öğrenci İş Yükü AKTS Kredisi Öğrenci İş Yükü AKTS Kredisi Öğrenci İş Yükü AKTS Kredisi Ders

14 Diploma Eki Ülkemizde ilk çalışmalar 2001 yılında başlatılmıştır. 2005-2006 yılı sonu itibari ile Yükseköğretim Kurumlarında 3 dilden (İngilizce, Almanca ve Fransızca) birinde mezunlara verilmeye başlanmıştır. Tüm kurumların mezunlarına vermesi gerekiyor. ULUDAĞ_ÜNİVERSİ TESİ_DE.pdfULUDAĞ_ÜNİVERSİ TESİ_DE.pdf

15 AKTS Kredilerinin Belirlenmesi Öğrenci İş Yükü: Bir dersin başarıyla tamamlanması için gerekli olan tüm eğitim faaliyetlerini yerine getirmek için gerekli zamanı tanımlar. AKTS Kredisi: Derste hedeflenen öğrenme kazanımlarını edinebilmek için öğrenenin harcadığı zamanı (iş yükünü) temel alarak belirlenen kredidir.

16 Sosyal Boyut ve İstihdam Edilebilirlik Yükseköğretime erişimde, devamda ve katılımda herkese eşit fırsatlar sunar. Öğrencilerin üniversite yıllarında ders çalışmanın dışında kişisel gelişimlerine katkıda bulunacak faaliyetler gerçekleştirmelerine olanak sağlar. Öğrencilere uygun çalışma ve hayat şartları oluşturmayı hedefler. Dezavantajlı gruplardan gelen öğrencilere devlet desteği sağlamayı amaçlar. Yükseköğretimde esnek öğrenme yolları oluşturmayı hedefler. Yeterlilikler ve kalite güvencesiyle oluşturulan programlardan mezun olan öğrencilerin istihdam edilebilme oranı artar.

17 30.05.2016 17 Türk Yüksekö ğ retimi ile Bologna Süreci’nin Ortak Hedefleri Önlisans, lisans, yüksek lisans ve doktora derecelerinin hangi bilgi beceri ve yetkinlikler kazandırarak verildiği kolayca bilinebilen (Yeterlilikler çerçevesi, AKTS-Diploma Eki) Verdiği dereceler diğer ülkelerde de tanınan (ortak derece, öğrenci ve öğretim elemanı değişimi) Mezunların dünyanın diğer ülkelerinde de kolay istihdam imkanı bulduğu (istihdam edilebilirlik) Rekabet edebilir (kalite güvence sistemleri) Öğretici değil öğrenen merkezli İhtiyaçlar doğrultusunda sürekli yenilenebilen Toplumun bütün kesimlerine, nüfusa orantılı olacak şekilde yükseköğretime erişim fırsatları sunan (hayat boyu öğrenme ve sosyal boyut) bir yükseköğretim sistemi oluşturulmaktadır.

18 30.05.2016 18 Ülkemizde Yapılan Çalışmalar Bologna Eşgüdüm Komisyonları’nın (BEK) kurulması Bilgilendirme Toplantıları, Seminerleri, Ziyaretleri Mezunların asgari yeterliliklerinin belirlenmesi Ders müfredatının öğrenci ihtiyacı gözetilerek planlanması AKTS’lerin öğrenci iş yüküne dayalı olarak belirlenmesi Alan içi ve alan dışı seçimlik ders oranının artırılması: %25 Kurumlararası öğrenci değişimini özendirmek Öğrenci merkezliliği artırmak

19 Üniversitelerin Yapması Gereken Çalışmalar  Yurtiçi ve yurtdışı öğrenci-öğretim elemanı değişiminin özendirilmesi Uluslararasılaşmayı artırır Kaliteyi ve rekabeti artırır  Yurtiçi ve yurtdışı ortak diploma programlarının artırılması Eğitim ve araştırmada işbirliğini artırır Uluslararasılaşmayı artırır Derecelerin karşılıklı tanınmasını ve akreditasyonu sağlar Kaliteyi artırır  Öğrencilerin ve diğer paydaşların tüm süreçlere katılmasının sağlanması Müfredatların öğretim elemanlarına göre değil, öğrenci ihtiyaçlarına göre hazırlanmasını sağlar İstihdam edilebilirliği artırır Yükseköğretimin toplumsal sorumluluk rolünü artırır Mezunların takibini sağlar

20 Öğrenci Konseyleri Neler Yapabilir?  BEK’lerde aktif yer almak toplantılara katılmak araştırmak öğrencileri bilgilendirmek için toplantı düzenlemek ESU ile irtibat sağlamak  Konsey Seçimlerine katılımı sağlamak – Konseyleri etkinleştirmek –Temsil durumunu artırmak – Konseylerde görev alan öğrencilerin cinsiyet dağılımı/eşitsizliğini düzenlemek

21 Bologna Süreci Kapsamında Yapılan Çalışmaların Öğrencilere Sunduğu Fırsatlar Özet olarak Bologna Süreci kapsamında yapılan çalışmalar öğrencilere Öğretilen değil öğrenen birey olma Akademik tanınma ve hareketlilik Karar alma süreçlerinde eşit paydaşlar olarak yer alma ve kendisini ilgilendiren konularda hakkını arama Farklı ülkelerdeki akademik ve kültürel ortamı tanıma İstihdam edilebilme konularında önemli fırsatlar sunar.

22 Faydalı Adresler http://www.ehea.info (Resmi Bologna süreci web sayfası)http://www.ehea.info http://bologna.yok.gov.tr/ (YÖK sayfasındaki link)http://bologna.yok.gov.tr/ http://www.esib.org/ (Avrupa Öğrenci Birliği linki)http://www.esib.org/ http://ec.europa.eu/education (Avrupa Komisyonu)http://ec.europa.eu/education http://ua.gov.tr (AB Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi- Ulusal Ajans)http://ua.gov.tr

23 Çalıştaylarda Ne Yapılacak?

24 AKTS KREDİLERİNİN BELİRLENMESİ Öğrenci İş Yükü: Bir dersin başarıyla tamamlanması için gerekli olan tüm eğitim faaliyetlerini yerine getirmek için gerekli zamanı tanımlar. AKTS Kredisi: Derste hedeflenen öğrenme kazanımlarnı edinebilmek için öğrenenin harcadığı zamanı (iş yükünü) temel alarak belirlenen kredi Kısıtlayıcılarımız: *Akademik takvimin uzunluğu 17 hafta x 45 saat=765 saat/30  25.5 saat/ 1 AKTS *1 AKTS= 25-30 saatlik iş yükü *1 akademik yıl 60 AKTS, 1 yarıyıl 30 AKTS

25 AKTS KREDİLERİNİN BELİRLENMESİ İŞ YÜKÜ Öğrenme Kazanımları Öğrenim Etkinliği Tahmin Edilen Süre (saat) Değerlendirme 1-6Teorik ders4*14=56Derse Katılım 1-6 Rehberli problem çözme Bireysel çalışma 1*14=14Aktif Katılım 1-6 Haftalık ödev problemlerinin çözülmesi 2*14=28 Dersin asistanları ile tartışma, yazılı rapor teslimi 7-8 Dönem Projesi2*14=28 Dersin asistanları ile tartışma, yazılı rapor teslimi 1-6 Ara Sınav Sınav için 3 Bireysel çalışma 18 Açık kitap, yazılı sınav 1-6 Final Sınavı Sınav için 3 Bireysel çalışma 26 Açık kitap, yazılı sınav 1-6 Kısa Sınav (4 adet) Sınav için 4 Bireysel çalışma 8 Kapalı kitap, yazılı sınav Toplam: 203

26 AKTS Sistemi Akademik Yıl: 34 hafta 1 Dönem: 17 Hafta Haftalık Çalışma Saati: ~45 saat Yıllık Çalışma Saati: ~ 1530 saat/yıl (765 saat/dönem) 1 AKTS kredisi başına düşen iş yükü: 1530 saat / 60 AKTS = ~ 25.5 saat DersSaat/haftaTahmin Edilen İş Yükü (saat/yarıyıl) AKTS Kredisi EEM406 Selected Topics in Electrical and Electronics Engineering II 1+21506,0 BİM 312 Database Management System3+01506,0 KMH436 Kimya Mühendisliği Lab II0+41506,0 KİM 117 General Chemistry I4+01506,0 BİM 211 Visual Programming2+21506,0 İNŞ 311 Transportation Engineering I3+21506,0 İNŞ 413 Civil Engineering Design3+22259,0 EEM336 Microprocessers I3+21757,0.

27 Anket Uygulaması akts sinama anketi- 240211.pdf

28 Anket Uygulaması Her bir ders Anketinde toplam 14 soru var. Anket, dersi alan tüm öğrenciler tarafından doldurulmuş ancak notu CC ve üzerinde olan öğrencilerin cevapları dikkate alınarak değerlendirme yapılmıştır. AKTS Kontrol= [14*(Teori+Uygulama Ders Saati)+14*S1]/25 AKTS Hesap=[14*(Teori+Uygulama Ders Saati)+14*(S4+S5+S6)+S7a*S7b+ S8a*S8b+ S9a*S9b+ S10a*S10b+ S11a*S11b+ S12+S13+S14]/25.5

29 Anket Sonuçlarının Değerlendirilmesi Ders Kodu Ders AdıTeoUyg Mevcut ECTS Kredi Üniv. Geneli ECTS anket sonucu Fakülte Önerilen ECTS Kredi İST201 İstatistik304,53,0 İST213 Olasılık304,53,0 İŞL101 Genel İşletme304,53,5 İŞL206 Yönetim ve Organizasyon304,05,5 İŞL301 İnsan Kaynakları Yönetimi304,0 İŞL423 Girişimcilik ve İş Kurma304,53,0 KİM113 General Chemistry (Genel Kimya)406,04,56,0 KİM115 General Chemistry Laboratory (Genel Kimya Laboratuvarı)021,52,51,5 KİM117 General Chemistry I (Genel Kimya I)406,05,06,0 KİM118 General Chemistry II( Genel Kimya II)406,05,06,0 MAT113 Genel Matematik I427,56,57,5 MAT114 Genel Matematik II427,56,57,5 MAT219 Differential Equations (Diferansiyel Denklemler)224,54,04,5 MAT225 Genel Matematik III304,53,53,0 MAT251 Lineer Cebir304,53,54,5 MEK104 Statics Strength of Materials (Statik Mukavemet )304,53,54,5 MLZ203 Malzeme Bilimi304,53,5 MUH151 Genel Muhasebe304,5 MUH210 Genel ve Maliyet Muhasebesi303,02,5 NÜM202 Line.Ceb.ve Say.Yön.(Linear Algebra and Numerical Methods)406,03,04,5 NÜM301 Numerical Methods (Sayısal Yöntemler)304,52,53,5 PZL302 Pazarlama Yönetimi304,53,5 SOS154 İnsan ve Toplum Bilim203,0 TKY302 Kalite Kontrolü304,5 TOP102 Topografya224,5 TRS102 Teknik Resim224,54,04,5

30 İLGİNİZE TEŞEKKÜR EDERİZ. http://bologna.yok.gov.tr