1.Yüklem: Cümlede yapılan işi, oluşu ya da eylemi bildiren kelimeye yüklem denir. Yüklem cümlenin temel öğelerinden biridir. Genellikle cümlenin sonunda.

... konulu sunumlar: "1.Yüklem: Cümlede yapılan işi, oluşu ya da eylemi bildiren kelimeye yüklem denir. Yüklem cümlenin temel öğelerinden biridir. Genellikle cümlenin sonunda."— Sunum transkripti:

1

2

3 1.Yüklem: Cümlede yapılan işi, oluşu ya da eylemi bildiren kelimeye yüklem denir. Yüklem cümlenin temel öğelerinden biridir. Genellikle cümlenin sonunda bulunur. Annen sofrayı kurmaya hazırlandır (hazırlandı yüklem)

4 Cümlede Yüklemi Bulma Kuralı: Cümlede fiil veya ek fiil olan kelime ya da kelime grubu yüklem olur. Yüklemsi fiilimsi olan söz gruplarına cümlecik, yüklemi fiil olan söz gruplarına da temel cümlecik denir. Şebnem az önce koşarak bize geldi. Yan cümlecik temel cümle

5 2. Özne: Yüklemin bildirdiği işi, hareketi yapan ya da bir oluş içinde bulunan varlığa özne denir. Cümlede Özneyi Bulma Kuralı: Cümledeki yükleme insanlar için kim, diğer varlıklar için ne soruları sorulduğunda cevap veren kelime ya da kelime grubu öznedir. Arkadaşın koştu. (Kim koştu? Arkadaşın )

6 Özne Çeşitleri a. Gerçek Özne: Cümlede özne açık şekilde belli oluyorsa gerçek öznedir. Dünya dönüyor (Kim-ne dönüyor? Dünya)

7 b. Gizli Özne: Bazı cümlelerde özne belirtilmez. Böyle durumlarda özneyi yüklemin sonundaki eke bakarak buluruz Eşyaları alanlar yerine bıraktılar (Bırakanlar kim? Onlar)

8 c. Sözde Özne: Aslında özne olmadığı halde, özne gibi görünen kelimelerdir. İnsanlar vapura doluştu. (Kim doluştu? İnsanlar - sözde özne)

9 3. Tümleç: Yüklemi tümleyen ya da kuvvetlendiren kelimelere tümleç denir. Serpil kitabı yırttı. (Neyi yırttı? Kitabı - tümleç)

10 Tümleç Çeşitleri: Dörde ayrılır: a.Düz Tümleç: Öznenin yaptığı eylemden dorudan doğruya etkilenir Ötede çocuk top oynuyor. (Kim oynuyor? Çocuk - özne / Ne oynuyor? top - tümleç)

11 b. Dolaylı Tümleç: Yüklemin anlamını yer, yön, kalma, çıkma, bakımından tamamlayan tümleçlerdir Annem eve gidiyor. (Nereye gidiyor? Eve - d. tümleç

12 c. Zarf Tümleci: Yüklemin anlamını zaman, yer, durum bakımından tamamlayan kelimelerdir. Akşam oradan geçerek eve gittim. (oradan - zarf tümleci / eve - d. tümleç)

13 d. Edat Tümleci: "ile (-le), için" edatlarıyla birleşerek yüklemi tamamlayan söz öbekleridir. Özne ile yüklem arasındaki edat tümleçleri "ne, niçin, ile, kim, için" soruları getirilerek bulunur. Babamı görmek için iş yerine gittim. Kimi görmek için? Babamı görmek için - edat