Miksovirüsler 2015-2016, Bahar, Trakya Üniv Tıp Fak 6. Kurul, 31.03.2016 Neşe Akış, PhD, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı

... konulu sunumlar: "Miksovirüsler 2015-2016, Bahar, Trakya Üniv Tıp Fak 6. Kurul, 31.03.2016 Neşe Akış, PhD, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı"— Sunum transkripti:

1 Miksovirüsler 2015-2016, Bahar, Trakya Üniv Tıp Fak 6. Kurul, 31.03.2016 Neşe Akış, PhD, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı akisn@trakya.edu.tr http://personel.trakya.edu.tr/akisn Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı negatif tiRNA, zarflı

2 Myxovirus Ortomyxoviridae (grip etkeni) (grip etkeni) Paramyxoviridae 1.Kızamık virüsü 2.Kabakulak virüsü 3.RSV 4.Parainfluenza virüs (tip -1, -2, -3, -4) 5.Metapnömovirüs 6.Nipah virüs 7.Hendra virüs Yeni türediler 1.İnfluenza virüs tip A (yaygın) 2.İnfluenza virüs tip B (sadece endemi) 3.İnfluenza virüs tip C (nadir) 4.Togotovirüs

3 Ortomiksovir Ortomiksovirüs özellikleri

4 Çoğalma

5 RNA’dan RNA yapan polimeraz Viral çoğalma mekanizması

6 M1 protein helikal nücleokapsit (RNA pozitif NP protein) HA - hemaglutinin polymeraz kompleks lipid çifttabaka membran NA - neuraminidaz Antijenik değişim yapan antijenler !!! MORFOLOJİ

7 ~16 tip HA ve ~9 tip NA rezervuarı kanatlılar dır ve bulaşı üç tür arasında döner küçükbaş büyükbaş Tek tırnaklı

8 Domuz gribi H3N2’den H5N1’e dönüşüm ile gelişmiştir

9 H1N1 (1918 İspanyol pandemisi; 1977-78 Rus gribi; 2009 domuz gribi), H2N2 (Asya gribi) H3N2 (1968-69 Honk Kong gribi) H3N8 veya H2N2 (1889-1990, Asyatik veya Rus pandemisi) H1N2, H3N1, H5N1, H5N2, H5N3 H5N8, H5N9, H7N1 H7N2, H7N3, H7N4 H7N7, H7N9, H9N2 H10N7 Çok bilinen influenza virüs tip A alttipleri

10 Ortomiksovir Ortomiksovirüs bulaşı ve patogenez

11 BULAŞI AEROJEN YOL HAPŞIRMA (her damlada 100,000 - 1,000,000 virion bulunur) 18-72 saat INKÜBASYON

12 Enfeksiyon gelişim süreci

13 Ateş Balgam İnokülasyon Bağışık yanıt VİRÜS GİRİŞİ SONRASI ORGANİZMADA PARTİKÜL VE YANIT FAZLARI İNKÜBASYON ZAMANI BELİRTİ GÜNLER

14 NORMAL TRACHEAL MUCOSA 3. GÜN, POST-ENFEKSİYON Lycke and Norrby Textbook of Medical Virology 1983 Ramphal et al., INFECTION AND IMMUNITY 1979 25:992-997 (mouse) AKCİĞERDE YÜZEY MORFOLOJİSİ VE SİLİALARIN DURUMU 7. GÜN, POST-ENFEKSİYON SAĞLIKLI

15 İnfluenza sendromu sonrası büyük çoğunlukta kendiliğinden iyileşme ve ilgili alttipe bağışıklık görülür

16

17 Ortomiksovir Ortomiksovirüs epidemiyoloji

18 CDC: http://www.cdc.gov/mmwr/pdf/rr/rr57e717.pdf actual percentage of deaths 122 şehirde 2004-2008 arası pnömoni ve gribe bağlı ölümlerin yüzdesi (ABD) Mevsimsel beklenen salınım Epidemi eşiği Gerçek vakalar ölüm yüzdesi Hafta ve yıllar Prof.Dr.Şaban Çavuşlu ders slaytı

19 200520062007 adapted from http://www.cdc.gov/flu/weekly/fluactivity.htm 2005-2007 dönemi grip bağlantılı pediatrik ölümler Prof.Dr.Şaban Çavuşlu ders slaytı

20 Gribi Önleme - Tedavi

21 GRİP AŞISInda Alttipler ÜÇLÜ İMMÜNOJEN KOMBİNASYON KULLANILMAKTA tip A - H1N1 tip A - H3N2 tip B Her yıl her türün optimal koruyuculuk sağlayacağı tahmin edilen alt tipleri seçilir Aşı 1-2 yıl yüksek oranda korur. Diğer alttiplere karşı da çapraz koruma sağlar

22 GRİP AŞISI Çeşitleri 1.Üçlü inaktive aşı ( trivalent inactivated influenza vaccine, TIV) –Yumurtada çoğaltılıp kimyasallarla inaktive ediliyor –İmmün yetmezlikliler için –Çocuklar için bazı farklı hazırlama şekilleri lisanslanmıştır 2.Canlı aşı ( trivalent live vaccine veya live attenuated vaccine, LAIV) –Yumurtada çoğaltılıp kimyasallarla inaktive ediliyor –Sağlıklı kişiler için (5-49 yaş) –24-59 aylık ve sık tekrar eden hırıltı hikayesi olmayan çocuklar da kullanabilir

23 CDC AYLAR VAKALAR AŞI OLUN Kİ.... GRİP OLMAYIN Aşı olamak için en iyi zaman GRİBİN ARTTIĞI DÖNEM

24 Kapı kapı dolaşarak kanatlıları aşılayan ekipler, Anhui bölgesi, Çin Hayvan aşılama andemiyi önlemenin önemli bir ayağıdır

25 Gribin Drug ile Tedavisi ZANAMIVIR (NA’ya karşı) tip A ve B OSELTAMIVIR (NA’ya karşı) tip A ve B (bazen direnç) RIMANTADINE (M protein yapımına karşı) tip A sadece AMANTADINE (M protein yapımına karşı) type A sedece 2005’ten günümüze influenza A virusleri amantidine ve rimantidine karşı yüksek düzeyde direnç geliştirdiler ve direnç kırılana kadar kullanılmamaktadır

26 DİĞER TEDAVİLER DİNLENME SIVI ALIMI ATEŞ DÜŞÜRÜCÜ İLAÇLAR (6 ay-18 yıl yaşlarındakiler ASPİRİN kullanmaya- caklar. Mitokondria-aspirin yeni bileşimi ile nadir ama fatal Reye’s sendromu gelişebilir, özellikle influenza B virüsü ile)

27 Paramiksovir Paramiksovirüs özellikleri

28 Paramyxoviridae 1.Kızamık virüsü (Measles) 2.Kabakulak virüsü (Mumps) 3.RSV (RSV respiratuar sinsisyal virüs) 4.Parainfluenza virüs tip -1, -2, -3, -4 solunum MSS parotit ekzantem

29 Replikasyon

30 Paramiksovirüslerden Kızamık virüsü

31 Kızamık virüs yayılma ve patogenez

32

33 Ekzantemi Patogenezi ve Aşı Kontrendikasyonu Viremiye karşı çoğalan nötralizan antikorlar virüslerle virüs-antikor kompleksleri oluşturur. Fc reseptörü taşıyan epitel hücreler virüsü antikorla alarak deride yaygın virüs yerleşimine yol açar. Sonuçta, sistemik ateşli yangı ve deride tipik kızamık ekzantemi görülür. Aşısı vardır ve çocukluk çağında uygulanır. Ancak, enfeksiyon esnasında ölü aşı ile aşılanma Fc reseptörleri aracılı hücreiçi enfeksiyon nedeniyle kontrendikedir.

34 Kızamık virüsüyle patogenez devam Enfeksiyon hastalığı devam ederken etkilenen ve savunması zayıflayan organlarda bir diğer fırsatçı ajanla süperenfeksiyon gelişmesi beklenebilir. Bu durumda klinik tabloya otit, pnömoni ve/veya ensefalit eklenebilir. Prion dışındaki Yavaş Üreyen MSS EtkenleriVirüs alındıktan sonra viral kapsitler nadiren MSS hücrelerde birikirler. Bu durumda 2-20 yıl sonra (Prion dışındaki Yavaş Üreyen MSS Etkenleri) Subakut Sklerozan PanEnsefalt’e yol açarlar. Subakut Sklerozan PanEnsefalt: Belirtilerden sonra bir yıl içinde gelişen hafıza kayıpları ve kişilik değişmeleri ölümle sonlanır.

35 Laboratuvar Tanısı Serumda IgM ve IgG antikor serolojik tanınabilir PZR

36 Paramiksovirüslerden Kabakulak virüsü (Mumps virüs)

37 Vücutta yayılma

38 Enfeksiyon akış süreci Kuluçka süresi 12-29 gün 5-15 yaş arası sık Hastalık süresi 7-10 gün

39 Komplikasyonları: Menenjit, ensefalit, pankreatit, orşit Virüs solunum yollarında çoğalır ve viremi sonrası hedef organa tropizm yaparak çocuklarda genellikle ateş ve parotit veya kabakulak menenjitine yol açar. Aşısı vardır ve çocukluk çağında uygulanır. Aşısız bireylerde püberte sonrası enfeksiyon çeşitli bezlere tropizmle sonuçlanır (ağrılı orşit). Prof.Dr.Şaban Çavuşlu ders slaytından derlenmiştir

40 Direkt tanı –Boğaz epitel hücrelerinde ve idrar sedimentinde antijen saptanması –PZR Seroloji –Antikorların ELISA ile saptanması Prof.Dr.Şaban Çavuşlu ders slaytından derlenmiştir Laboratuvar Tanısı

41 Paramiksovirüslerden RSV ( Solunum sinsitial virüs)

42 Bulaşı, Tanı Epidemiyoloji: Dünya genelinde yaygın Bulaşı: Damlacık enfeksiyonu, çocukluk çağında Erişkin: Orta şiddette. Reenfeksiyon mümkün. Bireyin bağışıklık sistemi enfeksiyon seyrini belirler. Tanı: Hasta materyalinde antijen ve antikor

43 Çocukta enfeksiyon seyri ve tedavi Çocuk: 6 ay-2 yaşta yüksek bulaşma oranı Bebek: Bronşiyolit ve Pnömoni. Yüksek riskli bebekler IVIg, ciddi hastalıklı bebek RİBAVİRİN sprey ile korunur. Anneden geçen veya mevcut nötralizan antikorların oluşturduğu immün kompleksler Fc reseptörü aracılığıyla solunum yolunda yerleşir. Bu nedenle enfeksiyon esnasında aşı kontrendikedir.

44 Paramiksovirüslerden Parainfluenza virüs

45 Enfeksiyon ve Tanı Epidemiyoloji: Dünya genelinde yaygın Bulaşı: Damlacık enfeksiyonu. Çocukluk çağında yüksek bulaşma oranı (10 yaş grubunda %90). Çocuk- Erişkin: Orta şiddette grip benzeri. Çocukta süperenfeksiyonların eşlik ettiği bronşit ve pnömoni sıkça gelişir Bağışıklık: Kuasi türler (soyda aşırı mutasyon) nedeniyle yok Aşı, özgül tedavi: Yok Tanı: Hasta materyalinde antijen ve antikor