TÜRK VERGİ SİSTEMİ.

... konulu sunumlar: "TÜRK VERGİ SİSTEMİ."— Sunum transkripti:

1 TÜRK VERGİ SİSTEMİ

2 GELİR : Bir gerçek kişinin bir takvim yılı içerisinde elde etmiş olduğu kazanç ve iratların safi tutarına Gelir, gelir üzerinden alınan vergiye de Gelir Vergisi denir. VERGİ: Devletin kamu hizmetlerini finanse etmek için toplumu oluşturan gerçek ve tüzel kişilerden ödeme güçlerine göre zorunlu olarak aldığı ekonomik değerlerdir.

3 Türk Vergi Sisteminde Vergiler, üç kaynaktan alınmaktadır
Türk Vergi Sisteminde Vergiler, üç kaynaktan alınmaktadır. Bunlar , 1- Gelir üzerinden alınan vergiler, 2- Servet üzerinden alınan vergiler, 3- Harcamalar üzerinden alınan vergiler, Bu ayırım vergi gelirlerinin kaynaklarına göre yapılan ayırımdır.

4 TÜRK VERGİ SİSTEMİNİN GENEL GÖRÜNTÜSÜ
GELİR ÜZERİNDEN Gelir Vergisi Kurumlar Ver. Veraset(miras) ve İntikal(bağış) Motorlu Taşıtlar Emlak SERVET ÜZERİNDEN HARCAMALAR ÜZERİNDEN Katma Değer Şans Oyunları Özel Tüketim Özel İletişim Gümrük Banka ve Sigorta Muameleri

5 Yukarıda gördüğümüz vergileri aynı zamanda biz iki şekilde telafuz ediyoruz.
Dolaysız Vergiler : Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi, Server Vergileri. Vergi gelirleri içerisindeki payı % 30 – 35 oranındadır. Dolaylı Vergiler : Katma Değer Vergisi, Motorlu Taşıtlar Vergisi, Şans Oyunlarından alınan vergiler, Özel iletişim vergisi, Akaryakıt Tüketim Vergisi… Vergi gelirleri içerisindeki payı % 60 – 65 oranındadır

6 VERGİ GELİRLERİNİN DAĞILIMI
YILLAR 2006 2007 2008 2009 Gelir Vergisi 21.0 22.2 21.2 20.9 Kurumlar Vergisi 8.2 9.2 10.1 10.9 Veraset ve İntikal Vergisi 0.7 Motorlu Taşıtlar Vergisi 2.0 2.1 2.2 2.4 Katma Değer Vergisi 33.5 32.4 32.5 31.7 Özel Tüketim Vergisi 34.5 23.0 22.7 Banka ve Sigorta Muam.Vergisi 1.7 1.9 Şans Oyunları Vergisi 0.2 Özel İletişim Vergisi 2.5 2.3 Gümrük Vergisi 1.4 1.5 1.3 Diğer Dış Ticaret Gelirleri 0.0 Damga Vergisi Harçlar 2.7 2.6 Diğer Vergiler 0.1 0.3 Kaynak 2011 mali yılı bütçe gerekçesi

7 GELİR VERGİSİNİN TARİHÇESİ
İngiltere ( 1779 – 1815 ve 1842 – devam ediyor)Modern anlamda gelir vergisinin uygulaması. Türkiye : Temettü Vergisi Aşar Vergisinin Kaldırılması,(Toprak Mahsulleri Üzerinden alınan vergi. Kazanç Vergisi, Sayılı Gelir Vergisi Kanunu(01 Ocak 1950) Sayılı Gelir Vergisi Kanun (06 Ocak 1961 – Devam ediyor.)

8 GELİR VERGİSİNİN KONUSU OLAN
KAZANÇ VE İRATLAR Gelir Vergisinin Konusu Gelir’dir. Bu Gelir Grupları Şunlardır. TİCARİ KAZANÇ ZİRAİ KAZANÇ SERBEST MESLEK KAZANCI GAYRİMENKUL SERMAYE İRADI MENKUL SERMAYE İRADI ÜCRET DİĞER KAZANÇ VE İRATLAR( Değer Artış Kazancı ve Arızi Kazanç)

9 GELİR : Bir gerçek kişinin bir takvim yılı içerisinde elde etmiş olduğu kazanç ve iratların safi tutarına Gelir, gelir üzerinden alınan vergiye de Gelir Vergisi denir. GELİR VERGİSİNE TABİ OLAN GELİRLERİN ÖZELLİKLERİ Gerçek kişilerin geliri olmalı Bir takvim yılı içinde elde edilmeli Gelire sahip olunmalı, yani gelir elde edilmeli Kazanç ve iratlardan elde edilmeli Kazanç ve irat «safi» olmalı

10 Buna göre gelir vergisinde yer alan kazanç ve iratlardan;
Gelir Vergisi Kanununa göre vergilendirilecek olan gelirin «elde edilmiş» olması gerekir. Aksi halde gelir elde edilmediği için gelir vergisine tabi olmayacaktır. GELİRİN ELDE EDİLMESİ «Tahakkuk Esası» «Tahsilat Esası»na Bağlanmıştır. Buna göre gelir vergisinde yer alan kazanç ve iratlardan; Zirai ve Ticari kazançlarda, gelirin elde edilmesi tahakkuk esasına dayanmaktadır. Ücretler, gayrimenkul ve menkul sermaye eratları, serbest meslek kazançları ve diğer kazanç ve iratlarda, gelirin elde edilmesi tahsil esasına dayanmaktadır.

11 Gelir Vergisi Kanununa göre gelir bir takvim yılı içerisinde elde edilmiş olmalıdır.
Bu durumun istisnası; - geçici vergiler ve yıllara sarih(yaygın) inşaat ve onarım işlerinde görülür. Geçici vergiler üçer aylık kazançlar üzerinden alınır. Bu durum takvim yılı esasına bir istisna oluşturur. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım İşlerinde ise, kazanç takvim yılı esasına göre değil de işin başlama ve bitiş tarihi göz önüne alınarak kazanç tespit edilir. Örneğin iş, 3 yıl sürerse her yıl bu kazançlar tespit edilmez, işin bittiği yıl tespit edilir ve işin bittiği yılın kazancı sayılır.

12 GELİR VERGİSİNDE MÜKELLEFİYET
Tam Mükellefiyet Dar Mükellefiyet GVK. Md GVK. Md Türkiye’de ve Türkiye dışında Bir ülkede yerleşik olmayan Elde ettikleri kazanç ve iratlardan kişi ve kurumların Türkiye’de vergi alınır Türkiye’de elde etmiş kazanç ve iratlarından Vergi alınır. MÜKELLEF : Mükellef vergiyi ödeyen kişidir. Gelir vergisinin mükellefi gerçek kişilerdir.

13 Örnek: Gelir Vergisi Kanununa göre tam mükellef olan bir kişi yurt dışında Tl. kazanç elde etmiş ve bu kazancı üzerinden o ülkede % 20 vergi vermiş olsun ( x % 20 = Tl.) Gelir Vergisi Kanununa göre tam mükellef olan bu kişi aynı zamanda Türkiye’de de bu kazancı üzerinden vergi hesaplanacaktır. Türkiye’de Tl. kazancından ortalama % 30 vergi alındığını kabul edersek bu mükellef için Türkiye’de ( x % 30 = Tl.) hesaplanacaktır. Ancak yukarıda belirtildiği gibi mükellefin hesaplanan bu vergisinden yurt dışında ödediği vergi mahsup edilecektir ve geriye kalan tutar ( – = Tl.) üzerinden vergi ödenecektir.

14 TİCARİ KAZANÇ Tanımı : GVK. 37. Md. «Her türlü sınai(üretim) ve ticari faaliyetlerden elde edilen kazançlar ticari kazançtır.» Ticari Sayılan Faaliyetler: 1- Maden, taş ocağı, tuğla ve kiremit harmanı işletmek, 2- Coberlik,(Borsa uzmanlığı, borsada aracılık yapan) 3- Özel Okul, özel hastane işletmek, 4- Gayrimenkul alım, satım ve inşası ile devamlı uğraşmak, 5- Menkul kıymet alım, satımı ile devamlı uğraşmak, İkrazat’çılık(Ödünç para verme işlemi, bankerlik) 6- Satın alma/trampa edilen arazinin 5 yıl içinde parsellenmesi, 7 Diş protezciliği,

15 KOLLEKTİF VE KOMANDİT ŞTİ. ORTAKLARININ GELİRLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİ
ŞİRKET TİCARİ FAALİYET ZİRAİ FAALİYET SERBEST MES. FAALİYETİ Kollektif(Tüm Ort.) Ticari Kazanç Serbest Meslek Kazancı Adi Komandit (Komandite Ort.) Adi Ort.(Tüm Ort.) (Komanditer Ort.) Menkul Sermaye İradı Menkul Sermaye İradı

16 TİCARİ İŞLETMENİN - FAALİYETİN ÖZELLİKLERİ
(Ticari İşletmenin Unsurları) Emek ve Sermaye(Gelir Sağlama Hedefi) Devamlılık, Bağımsız Olma, Esnaf faaliyeti sınırlarını aşma,

17 ŞİRKETLERDE TİCARİ KAZANÇ 1- Anonim Şirketler Sermaye 2- Limited Şirketler Şirketleri 3- Ser.Pay.Böl.Kom.Şti. (Kurumlar V.Mük.) 4- Kollektif Şirketler Şahıs 5- Adi Kom. Şirketler Şirketleri 6- Adi Şti.ler(Ortaklıklar) (Gelir V.Mükellefi

18 TİCARİ KAZANCIN TESPİTİ(Vergilendirilme Şekli)
TİCARİ KAZANÇLAR İKİ ŞEKİLDE TESPİT EDİLİR Gerçek Usul Basit Usul Bilanço Esasına göre İşletme Hes. Esasına göre Tic.Kazancın Tespiti Tic.Kazancın Tespiti I.Sınıf Tüccarlar II. Sınıf Tüccarlar

19 GERÇEK USULDE VERGİLEME
Defterler : Yevmiye Büyük Defter Envanter Matrah : (DSÖS-DBÖS) – ilaveler + çekilen Defterler : İşletme Hesabı Def. Matrah : (Hasılat+DSMM+Diğ.Gelir) -(Alışlar+DBMM+Dig.Gid.) BİRİNCİ SINIF İKİNCİ SINIF

20 BİLANÇO ESASINA TABİ OLANLAR
( I. SINIF TÜCCARLAR) VUK. Madde 177 ‘e göre Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan ve yıllık alımlarının tutarı(2016 yılı için Tl.yi) veya satışlarının tutarı (2016 yılı için Tl.) lirayı aşanlar, Birinci bentte yazılı olanların dışında ki işlerle uğraşıp da bir yıl içinde elde ettikleri gayrisafi iş hasılatı(2016 yılı için ) lirayı aşanlar, 1 ve 2 numaralı bentlerde yapılan işlerin birlikte yapılması halinde 2 numaralı bentte yazılı iş hasılatının beş katı ile yıllık satış tutarının toplamı (2016 yılı için ) lirayı aşanlar, Her türlü ticaret Şirketleri, Kurumlar Vergisine tabi olan diğer tüzel kişiler(Kooperatifler, Dernekler ve vakıflara ait iktisadi işletmeler, iktisadi kamu kurumları vb.)

21 BİRİNCİ SINIF TÜCCARLAR
2010 2011 2012 2013 1- YILLIK MAL ALIŞLARI TOPLAMI YILLIK MAL SATIŞLARI TOPLAMI 2- HİZMET İŞLETMELERİNDE GAYRİSAFİ İŞ HASILAT ………….Tl.yi AŞANLAR 68.000 70.000 77.000 80.000 3- BİR VE İKİ NUMARALI BENTLERİN BİRLİKTE YAPILMASI HALİNDE İŞ HASILATININ BEŞ KATI İLE YILLIK SATIŞ TUTARININ TOPLAMI ……….. LİRAYI AŞANLAR 4- HER TÜRLÜ TİCARET ŞİRKETLERİ 5- KURUMLAR VERGİSİNE TABİ DİĞER KİŞİLER(Koop., Dernek ve Vakıf İkt.İşl. DAYANAĞI VUK.378 Tebliğ VUK.392 Tebliğ VUK.401 Tebliğ VUK.411 Tebliğ NOT : TABLODA BELİRTİLEN RAKAMLARIN ALTINDA KALANLAR İŞLETME HESABINA GÖRE DEFTER TUTAR. İSTEYEN MÜKELLEFLER BU MİKTARLARA BAĞLI KALMAKSIZIN BİLANÇO ESASINA GÖRE DEFTER TUTABİLİRLER. YILLIK HASILATLARI %20 'NİN ALTINDA AZALIŞ GÖSTEREN VEYA ARKA ARKAYA ÜÇ YIL %20'E KADAR AZALIŞ GÖSTERENLER İŞLETME ESASINA GÖRE DEFTER TUTARLAR

22 İŞLETME HESABI ESASINA TABİ OLANLAR
(II. SINIF TÜCCARLAR) VUK. Madde 178 Bilanço esasına tabi olanların dışında kalanlar, Kurumlar Vergisi mükelleflerinden, işletme hesabı esasına göre defter tutmalarına Maliye Bakanlığınca müsaade edilenler. Ayrıca yeni işe başlayan tüccarlar, yıllık iş hacimlerine göre sınıflandırılıncaya kadar 2. sınıf tüccarlar gibi hareket edebilirler.

23 BASİT USULE TABİ OLMANIN ŞARTLARI
GENEL ŞARTLAR Kendi işinde bilfiil çalışmak veya bulunmak, Yıllık kira bedeli toplamı Büyükşehir Belediye sınırları içinde 2016 yılı için yıllık Tl.yi, diğer yerlerde 2016 yılı için Tl.yi aşmamak, Ticari, zirai ve mesleki faaliyetler dolayısıyla gerçek usulde Gelir Vergisine tabi olmamak,

24 ÖZEL ŞARTLAR Satın aldıkları malların yıllık alımları tutarının 2016 yılı için Tl., veya yıllık satışları tutarının yılı için Tl.yi aşmaması, (Bakkal dükkanı gibi) 1 numaralı bentte yazılı olanların dışındaki Hizmet işlerle (Berber gibi)uğraşanların bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatının 2016 Yılı için TL aşmaması, 1 ve 2 numaralı bentlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde, (mal alım-satım ve hiz.işi hasılatı toplamı) yıllık satış tutarı ile iş hasılatı toplamının 2016 Yılı için TL aşmaması.

25 GERÇEK USULDEN BASİT USULE GEÇİŞ Basit usule tabi olmanın genel şartlarını topluca taşıyan ve arka arkaya son iki yıl alış, satış ve/veya hasılat tutarlarının her biri özel şartlarda yazılı hadlerden (GVK md.48) düşük olan gerçek usule tabi mükellefler, bu şartın gerçekleşmesini izleyen yılın Ocak ayı içinde yazılı olarak bağlı bulundukları vergi dairesine başvurmaları halinde basit usule geçebilmektedirler.

26 BASİT USULDEN YARARLANAMAYACAK OLANLAR
Kollektif Şti. ortakları ve komandite ortaklar, İkrazatçılar,(ödünç para verenler, bankerler) Sarraf, mücevherat işi ile uğraşanlar, İnşaat taahhüt işi yapanlar, Sigorta prodüktörleri, İlan, reklam işi yapanlar(aracılık yapanlar dahil) Gayrimenkul ve gemi alıp, satanlar, Tavassut işi yapanlar (aracılık, komisyonculuk) (dayıbaşıları hariç- tarım işçilerinin başında bulunan) Maden, taş ocağı, tuğla harmanı vb. işletenler, Yük ve Yolcu taşıyanlar(ondört koltuklu taşıtlar hariç) Maliye B. tarafından gerçek usule tabi tutulanlar.

27 VERGİNİN HESAPLANMASINDA TİCARİ KAZANÇTAN İNDİRİLECEK GİDERLER
GVK. Md.40 Ticari kazancın elde edilmesi ve idame edilmesi için yapılacak genel giderler.(Kırtasiye,elektrik,su ,tel.) Hizmetli ve işçi ücretleri, ilaç gid. Sigorta prim. vb) İşle ilgili olmak şartıyla, sözleşme, mahkeme kararına veya kanun emrine istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar. İşle ilgili seyahat ve ikame giderleri. İşle ilgili araç ve bina kiralama giderleri. VUK.na göre ayrılan amortismanlar. Ayni vergi, resim ve harçlar.

28 İNDİRİLEMEYECEK GİDERLER
TİCARİ KAZANÇTAN İNDİRİLEMEYECEK GİDERLER GVK, Md.41 Kendisi, eşi ve çocuklarının işletmeden çektikleri, Kendisi, eşi ve çocuklarına ödenen aylık, ücret ve benzeri, İşletmeye koyduğu sermaye için yürütülecek faizler, Kendisi, eşi ve çocuklarının alacaklarına yürütülen faizler,

29 Para ve vergi cezaları, şahsi kusur tazminatları,
Alkollü içkiler ve tütün mamullerinin ilan reklamlarının % sıfırı,(Bakanlar Kurulunun Kararı) İşle ilgili olmayan taşıtların giderleri ile amortismanları, Basın yoluyla işlenen suçlara ödenen tazminatlar.

30 TİCARİ KAZANÇTA İSTİSNA VE MUAFİYETLER
GVK. 9’ a göre; MUAFİYETLER Vergiden Muaf Esnaf Motorlu nakil vasıtaları kullanmamak şartı ile, gezici olarak veya bir işyeri açmaksızın perakende ticaret ile uğraşanlar, Bir işyeri açmaksızın gezici olarak ve doğrudan doğruya müstehlike(tüketiciye) iş yapan kalaycı, lehimci, musluk tamircisi, çilingir, ayakkabı tamircisi, berber, nalbant, kundura boyacısı gibi küçük sanat erbabı,

31 Köylerde gezici olarak her türlü sanat işleri ile uğraşanlar ile, aynı yerlerde aynı işleri bir işyeri açmak suretiyle yapanlardan basit usule tabi olmanın genel şartlarını taşıyanlar. GVK. 47 Nehir, göl ve denizlerde ve su geçitlerinde toplamı 50 rüsum tona kadar makinesiz ve motorsuz nakil vasıtaları işletenler, hayvanlar ya da bir adet hayvan arabası ile nakliyecilik yapanlar. Ziraat işlerinde kullandıkları hayvan arabası, motor, traktör gibi vasıtalar veya sandallarla,. Nakliyeciliği mutat hale getirmeksizin, ara sıra ücret karşılığında eşya ve insan taşıyan çiftçiler.

32 İSTİSNALAR 1- Yatırım indirimi istisnası(01. 01
İSTİSNALAR 1- Yatırım indirimi istisnası( ’dan itibaren kaldırılmıştır.) 2- PTT Acenteleri istisnası(PTT’nin şube açamadığı yerlerde) 3- Sergi ve Panayır İstisnası (Dar Mükellefler İçin) 4- İhracat İstisnası (Dar Mükellefler İçin)Türkiye’de satmaksızın yurtdışına göndermek suretiyle yapılırsa.

33 GELİR VERGİSİ TARİFESİ
GVK madde (2015 yılı gelirlerine uygulanır) Vergi Dilimi Hesaplanan Vergi Oranlar Tl.ye kadar % 15 Tl.nin Tl.si için Tl.fazlası % 20 Tl.nin Tl.si için Tl.fazlası % 27 Tl.den fazlasının Tl.si için Tl. fazlası % 35 Bu tarife ücretlerde biraz daha farklıdır.

34 GELİR VERGİSİ TARİFESİ GVK. 103
GELİR VERGİSİ TARİFESİ GVK madde (2016 yılı gelirlerine uygulanır) Vergi Dilimi Hesaplanan Vergi Oranlar Tl.ye kadar % Tl.nin Tl.si için Tl.fazlası % Tl.nin Tl.si için Tl.fazlası % Tl.den fazlasının Tl.si için Tl. fazlası % 35 Bu tarife ücretlerde biraz daha farklıdır.

35 ZİRAİ KAZANÇLAR Tanımı: Her türlü zirai faaliyetten elde edilen kazançtır. Zirai Faaliyet : Arazide, deniz, göl ve nehirlerde, ekim, dikim, bakım, üretme, yetiştirme ve ıslah yollarıyla veyahut doğrudan doğruya tabiattan istifade etmek suretiyle bitki, orman, hayvan, balık ve bunların mahsullerinin istihsali avlaması, avcıları ve yetiştiricileri tarafından muhafazası, taşınması, satılması veya bu mahsullerden sair bir şekilde faydalanılması zirai faaliyettir.

36 ZİRAİ KAZANÇLAR Zirai Kazanç: Çiftçi :
Her türlü zirai faaliyet. Çiftçi : Zirai işletmeleri işleten gerçek kişilere denir. Mahsul : Çiftçilerin zirai faaliyetleri neticesinde istihsal (üretilen) olunan maddelere mahsul denir.

37 ZİRAİ KAZANCIN TESPİTİ ZİRAİ KAZANÇ İKİ ŞEKİLDE TESPİT EDİLİR
Gerçek Usulde Gerçek Dışı Usulde Bilanço Esasına göre Zirai İşletme Esasına göre Zirai Kazancın Tespiti Zirai Kazancın Tespiti

38 Gerçek usulde vergilendirilen çiftçiler, isterlerse işletme hesabı esasını, isterlerse de bilanço hesabı esasını tercih edebilirler. Ayrıca bilanço esasını seçenler iki yıl geçmedikçe bu usulden zirai işletme hesabı usulüne geçemezler.

39 TİCARİ – ZİRAİ KAZANÇ AYRIMI Bir kazanç ne zaman ticari, ne zaman zirai kazançtır? 1- Sınai işletme büyüklüğünü aşmamak, 2- Mağaza açmamak,(mağazaya kadar zirai) 3- Araç gereçleri kiralamak(araç gereçlerin büyüklüğü işletme büyüklüğünün üzerinde ise niyet kiralamak suretiyle ticari bir kazanç elde etmektir)

40 ZİRAİ KAZANÇTA VERGİLENDİRME 1999 yılında yürürlüğe girdi, 4369 sayılı kanunla küçük çiftçi, büyük çiftçi ayırımı kaldırılmıştır. Bu tarihten sonra stopaj usulü (kaynağında kesme) getirilmiştir. Kimler gerçek usulde vergiye tabi olacaktır.(GVK.54) 1- İşletme büyüklüğü ölçülerini aşanlar,(Kanunun ilgili maddesinde belirtilmiştir.) 2- Bir biçerdövere sahip olanlar, yaşından küçük iki traktöre sahip olanlar, Zirai kazançlarını gerçek usulde vergilendireceklerdir

41 İŞLETME BÜYÜKLÜĞÜ ÖLÇÜLERİ
Zirai kazancın gerçek usulde tespiti bakımından, Büyüklük Ölçüleri: Arazi üzerinde yapılan zirai faaliyetlerde; Hububat ziraatinde, taban arazi 900 dönüm, kıraç arazide 1700 dönüm. Bakliyat, afyon, susam, keten kendir ziraatinde ekili arazinin yüzölçümü toplamı 1000 dönüm, Ayçiçeği ziraatinde ekili arazinin yüzölçümü toplamı 950 dönüm, Pamuk ziraatinde ekili arazinin yüzölçümü toplamı 400 dönüm Çeltik, Pancar ziraatinde ikili arazinin yüzölç.top. 300 dönüm, Antep fıstığı ağaç, ve diğerleri………………. Büyükbaş hayvan 150 adet,(iki yaşından küçük B.Baş hay.lar hariç) Küçükbaş hayvan 750 adet,(Bir yaşından küçük K.Baş hayvanlar ile kümes hayvanları hariç.

42 Arazi Üzerinde Yapılmayan Zirai Faaliyetler ile Kara ve Su Avcılığında;
Denizlerdeki sınırları belirlenebilen üretim alanlarında yapılan balık yetiştiriciliği, m2 İç su balıkları yetiştiriciliğinde sınırları belirlenebilen havuz(beton, toprak vb.) göl, gölet ve baraj gölleri gibi üretim alanlarında 900 m2. Denizlerde yapılan balık avcılığında tekne boyu 20 metre, Arıcılık ziraatinde kovan sayısı 500 adet, İpekböcekçiliği ziraatinde kutu sayısı adet.

43 KAZANCIN, ZİRAİ İŞLETME HESABI ESASINA GÖRE TESPİTİ Yukarıdaki faaliyetler sonucunda elde edilen zirai kazançların gerçek usulde tespit edileceğini söylemiştik. Zirai kazançlarda gerçek usulde vergilendirme zirai işletme usulü ve isteğe bağlı olarak bilanço usulüne göre yapılmaktadır. Zirai işletme esasına göre zirai kazanç, hesap dönemi içinde para ile tahsil edilen veya alacak olarak tahakkuk eden hasılat ile, ödenen veya borçlanılan giderler arasındaki olumlu(müspet) farktır.

44 ZİRAİ İŞLETME HESABI ESASINA GÖRE HASILAT
Zirai işletme esasına göre hasılat, aşağıdaki unsurlardan oluşur, Ürün satış bedeli, Zirai makinelerin kullandırılma bedeli, Gider yazılan değerlerin satışı,(10 kg.tohumluk gider yazması gerekirken 50 kg. yazarak 40 kg. sattıysa bunu da hasılat olarak yazması gerekir) Mahsullerin hasara uğramalarından dolayı alınan sigorta bedelleri, İktisadi kıymetlerin (gayrimenkul hariç)satışı, Zirai ürünlerin tüketim maddeleri ile değiştirilmesinde verilen ürünün emsal bedeli,

45 ZİRAİ İŞLETME HESABI ESASINDA GİDERLER
İndirilecek Giderler : Tohum, yem gibi tedarik giderleri, Satılmak üzere alınan hayvanların, zirai mahsullerin tedariki için yapılan giderler, Çalışanların yeme, ücret, tedavi, sigorta giderleri, Araçların, tamir, bakım, kira giderleri VUK’a göre ayrılan amortismanlar.

46 ZİRAİ KAZANCIN STOPAJ(KAYNAĞINDA TEVKİFAT) USULÜYLE VERGİLENDİRİLMESİ
Zirai kazancını gerçek usulde tespit ettirmeyen mükelleflerin beyanname vermesi gerekmemektedir. Bunlarda stopaj(kaynakta alınan vergi) nihai vergi olarak kabul edilecek, tekrar beyanname vermeyeceklerdir. Kazancını gerçek usulde tespit ettirmeyen çiftçilerden, mal satın alanlar satın aldıkları mallar için müstahsil makbuzu düzenleyip bu makbuzla stopaj yaparlar. Defter tutmalarına gerek yoktur. Zirai mahsullerden : % 4 Hayvan ve hayvan ürünlerinden : % 2

47 Ticari Kazançtan Farkı Serbest Meslek Kazancından Farkı
ÜCRET Tanım : İşverene tabi ve bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı ödenen para ve ayınlar ile sağlanan menfaatler. ÜCRETİN TANIMI Tanımı İşverene tabi ve işyerine bağlı olmak, Bedensel ve zihinsel emek, Para ve ayınlar, Para ile temsil edilen her türlü menfaat. Ticari Kazançtan Farkı Asli unsur EMEKTİR. Serbest Meslek Kazancından Farkı Bir İŞVERENE tabi olarak yürütülür.

48 AYRICA ÜCRET SAYILAN ÖDEMELER
GVK’ya göre aşağıda yazılı ödemelerde ücret sayılır. Emekli, malul, dul ve yetim aylıkları, Yapılan ve yapılacak hizmetlerin karşılıkları, TBMM, meclis ve komisyon üyelerine verilenler, Yönetim ve denetim kurulu başkan ve üyeleri, Bilirkişilik, arabuluculuk ve spor hakemliği, Sporcu transfer ücretleri,

49 ÜCRET SAYILMAYAN ÖDEMELER
Gündelikler, Gemi personeline ödenen ücretler(gemide çalışan personelden gelir vergisi alınmıyor) Kıdem tazminatları İhbar tazminatları Tahsil ve takibat giderleri, Yakacak yardımı, vb.

50 ÜCRETLERDE İSTİSNA VE MUAFİYETLER
Elçi ve Konsoloslar (diplomat muaflığı) Köylerde veya nüfusu 5.000’i aşmayan yerlerde elle halı , kilim imalatı. Gerçek usule tabi olmayan çiftçilerin yanında çalışanlar, Madenlerde çalışanlara yapılan ödemeler Köy muhtar,katip, korucu, imam, bekçisine köy bütçesinden ödenenler. Hizmetçi ücretleri vs.

51 İstisna ve Muafiyette , her ikisinde de vergi alınmamaktadır
İstisna ve Muafiyette , her ikisinde de vergi alınmamaktadır. İSTİSNA : Bir şeyin konusunu vergi dışı bırakırsak buna istisna diyoruz. (Bir takım gelir unsurlarına uygulanan durum.) MUAFİYET: Kişiyi vergi dışı bırakıyorsak muafiyet diyoruz.

52 ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ Bir kişinin kendisini ve ailesini geçindirebilecek kadar bir miktarın gelirin vergi dışı bırakılması demektir. Buna göre vergi ödeme gücü bu asgari geçim indirimi miktarının üzerinden başlar. Asgari geçim indirimi, ücretin elde edildiği yılın başından geçerli olan asgari ücretin brüt tutarının belli bir oranıdır.

53 ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ ORANLARI Mükellefin kendisi için : % 50 Çalışmayan eş için : % 10 İlk iki çocuğun her biri için : % 7,5 Üçüncü çocuk için : % 10 üçden sonraki her bir çocuk için : % 5 Buna göre örneğin, eşi çalışmayan ve 3 çocuğu olan bir ücretlinin yararlanabileceği asgari geçim indirimi oranı %50+%10+%7,5+%7,5+%5 = % 80 olacaktır.

54 Örnek : Asgari ücretin brüt tutarı 800 Tl
Örnek : Asgari ücretin brüt tutarı 800 Tl. olsun Evli ve 2 çocuklu bir aile Gelir Vergisi oranı ilk dilim % 15 Kendisi için % x %75 = 600 Eşi % Çocuk % 7,5 600 x % 15 = 90 Tl. 2. Çocuk % 7,5 Hesaplanan vergiden Toplam % 75 düşülecek miktar.

55 ÜCRETLERDE VERGİLENDİRİLME GERÇEK USULDE VERGİLENDİRME
İndirimler : Sosyal güvenlik kesintileri Şahıs sigortaları İşsizlik sigortası primi Sendika aidatı Sakatlık indirimi(1.derece%80, 2. derece %60 3.derece %40 Asgari geçim indirimi GERÇEK USULDE VERGİLENDİRME

56 Örnek: Brüt ücretin Tl. olduğunu varsayalım, Sigorta kesintisi % 15 olsun, Brüt ücret Sig.kesintisi 1.000x%15 = 150 Sakatlık indirimi x % 15 = 180 ödenecek vergi - 90 Asgari geçim indirimi 90 ödenecek vergi

57 DİĞER ÜCRETLİ GRUBU Mükellefler ; Basit usule tabi olarak çalışanlar, Özel şöförler GMSİ elde edenlerin yanında çalışanlar Maliye Bakanlığınca uygun görülenler Götürü usulde vergilendirilirler. Yıl içerisinde ne kadar kazanç sağlarlarsa sağlasınlar, Asgari ücretin yıllık toplamının % 25 ini matrah olarak kabul edilip bu rakam üzerinden % 15 GV. Ödenecektir.

58 SPORCU ÜCRETLERİNDE TARİFE
Lig usulüne tabi spor dalları : En üst lig için % 15 En üst alt lig için % 10 Diğer liglerdekiler için % 5 Lig usulüne tabi olmayan spor dalları Milli sporcular % 5 Sözleşmelerindeki rakama yukarıdaki oranlar dikkate alınarak uygulama yapılacaktır.

59 SERBEST MESLEK KAZANÇLARI SERBEST MESLEK KAZANCI
Tanım : Her türlü serbest meslek faaliyetlerinden doğan kazançlar, serbest meslek kazancıdır. Tanımı: Sermayeden çok şahsi bilgi, Ticari mahiyette olmama,(Bağımsız olması) İşverene tabi olmama, Ticari Faaliyetten Farkı; Asli unsur EMEK’ tir. SERBEST MESLEK KAZANCI

60 DİĞER SERBEST MESLEK ERBABI SAYILANLAR
Gümrük komisyoncuları(müşavirleri), bilimum borsa acenteleri, noterler. Bizzat serbest meslek erbabı olmamakla beraber serbest meslek erbaplarını bir araya getirerek teşkilat kurmak veya bunlara sermaye temin etmek suretiyle veya sair suretle serbest meslek kazancından hisse alanlar. Dava vekilleri(avukatlar), müşavirler, kurumlar ve tüccarlar serbest meslek erbabının ticari ve mesleki işlerini takip edenler ve konser veren müzik sanatçıları. Serbest meslek faaliyetinde bulunan Kollektif ve adi şirketlerde bütün ortaklar, Adi Kom.Şti. komandite ortak.

61 SERBEST MESLEK KAZANCINDA İSTİSNA
Telif Kazançları : Örneğin yazılmış olan bir kitabın bir yayınevine yayınlatıldığı zaman , kişiye verilen bedele telif kazancı diyoruz, ve bu kazancı devlete beyan yoluyla bir vergi ödenmiyor. Sadece kaynağında küçük bir tevkifat yapılmaktadır. Ünlü heykeltraş veya ressamında faaliyetinden dolayı elde etmiş olduğu gelir de beyan yoluyla vergiden istisnadır. Kişinin kendi yetenekleri üzerinden elde etmiş oldukları bir teliftir. Sergi ve Panayır İstisnası Ticari kazanç elde eden ve Serbest Meslek Kazancı elde eden Dar Mükelleflerden Türkiye’de ki sergi ve panayırlardan elde etmiş oldukları gelirlerden beyanname üzerinden vergi alınmamaktadır.

62 Teşvik Ödülü İstisnası :
Kişinin ünlü bir buluşu veya ödülü vardır , bunlarla ilgili alınan ilmi, sanatsal ödüller için istisna getirilmiştir. Sakatlık İndirimi : Aynen ücretlilerde gördüğümüz gibi. Ücretliye tanınan hakkın bir benzeri de Serb.Mes.Kazancında bulunmaktadır.

63 SERBEST MESLEK KAZANCININ TESPİTİ Bir hesap dönemi içinde serbest meslek faaliyeti karşılığı olarak tahsil edilen para ve ayınlar ile, diğer suretle sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerden, bu faaliyet dolayısıyla yapılan giderler indirildikten sonra kalan farktır. Hasılat : Tahsil esası geçerlidir. Hasılata dahil olan unsurlar : Amortismana tabi kıymet satışı Kamu kuruluşlarına, banka, notere para yatırılması. Alacağın temliki(el değiştirme) ya da takası. Vergi, bilirkişilik ve ekspertiz için fazladan alınan meblağ. (Avukat bir takım davalar için bir takım masraflar yapıyor. Müvekkilinden almış olduğu paradan artan kısmını hasılat olarak kaydedilecek.)

64 SERBEST MESLEK KAZANCINDA GİDERLER
İndirilecek Giderler: Genel Giderler; İkametgahını işyeri olarak kullananlar, kiranın tamamını, ısıtma ve aydınlatmanın yarısını, İşyeri kendi mülkü olanlar kira yerine amortismanı, İkametgahı kendi mülkü olup iş yeri olarak kullananlar amortismanın yarısını, Yeme, içme, giyim, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta primleri ve emekli aidatı, SERBEST MESLEK KAZANCINDA GİDERLER

65 Seyahat ve ikamet giderleri,
Tesisat, demirbaş eşya ve taşıtların amortismanları Taşıtların giderleri(kiralananlar dahil) Mesleki yayınlar için ödenen bedeller Mal ve hizmet alım bedelleri Emekli sandıklarına ve mesleki teşekküllere ödenen aidatlar.(Parafiskal gelir - vergi benzeri gelir) Meslek, ilan ve reklam vergileri ile ayni vergi, resim ve harçlar. Tazminatlar.(Şahsi kusurdan olmaması gerekir)

66 SERBEST MESLEK KAZANCINDAN İNDİRİLEMEYECEK GİDERLER
1. Her türlü para ve vergi cezaları,(Trafik cezaları gibi) 2. Serbest Meslek Erbabının şahsi kusurundan kaynaklanan tazminatları

67 GELİR VERGİSİ TARİFESİ
GVK madde Vergi Dilimi Hesaplanan Vergi Oranlar Tl.ye kadar % 15 Tl.nin Tl.si için Tl.fazlası % 20 Tl.nin Tl.si için Tl.fazlası % 27 Tl.den fazlasının Tl.si için Tl. fazlası % 35 Örnek: Matrah : Tl. Tl. için Tl. Tl. için( =17.400x%20) Tl. Tl x % Tl. Toplam Tl. Ödenecek vergi

68 GAYRİMENKUL(Taşınmaz) SERMAYE İRADI
Gayrimenkulün kiralanması. Mükellef : (GMSİ. Ödeyecek kişiler) Sahibi Kullanım Mutasarrıfı(Tasarruf hakkı sahibi) Hakkına Zilyeti(yararlanma, kullanma hakkı sahibi) Sahip İrtifak(yüklenim) hakkı sahibi Olanlar İntifa(kullanım) hakkı sahibi Kiracısı (kiralanan malı bir başkasına kiraya verme)

69 GAYRİMENKUL SAYILAN HALLER
Arazi, bina maden suları ve benzeri, Voli mahalleri ve dalyanlar(Voli Mahalli: Denizlerde, göllerde ve nehirlerde balık avlanmaya ayrılmış olan bölge, Dalyan : çit, ağ gibi malzemelerle çevrilmiş balık avlanma yerleri) Mütemmim cüziler(Binanın duvarına reklam alınması), teferruat ve demirbaş eşyalar. Gayrimenkul olarak tescil edilen haklar,(sahiplerine bir gayrimenkul üzerinde tasarrufta bulunma hakkı sağlayan ve tapu siciline tescil edilen, irtifak, intifa, kaynaklardan yararlanma hakkı gibi haklardır) Haklar(Telif, imtiyaz,Patent), ruhsatlar, markalar. Telif hakları,(kendimiz tarafından elde edilirse serb.mes.kazancı, kiraya verilirse GMSİ olur.) Gemiler ile yükleme ve boşaltma araçlarının kiraya verilmesi Motorlu nakli vasıtaları. GAYRİMENKUL SAYILAN HALLER

70 GAYRİMENKUL SERMAYE İRADININ TESPİTİ
Tahsil esası geçerlidir. Gelecek yıllara ait kiralar esas alınmaz, Geçmiş yıllara ait kiralar esas alınır, Ölüm ve ülkeyi terk halinde o dönem alınır. (Şayet 3 yılın kirasını peşin tahsil ettiysek, sadece o yıla ait olan kira gelirini hesaplara işleyip , kalan kısmını ise peşin alınan kira gelirleri hesabında izleyeceğiz.) GAYRİMENKUL SERMAYE İRADININ TESPİTİ

71 EMSAL KİRA BEDELİ UYGULAMASI
Oranı : Bina ve arazilerde, emlak vergisi değerinin % 5 ‘i Mal ve haklarda, emsal bedelinin % 10’u UYGULANMAYACAĞI HALLER Boş evin muhafaza amaçlı kullandırılması, Usul, füru ve kardeşlere tahsisi, Akrabalar ile birlikte oturulması, Kamu kurumları tarafından yapılan kiralamalarda.

72 BEYANNAME VERMEDEN ÖNCE DİKKAT EDİLECEK TEMEL KRİTERLER(Götürü Usul)
Mesken kira geliri elde edenlere devlet bir istisna tanımış. 2013 yılı için Tl. kazançtan düşülecek. Buna GMSİ istisnası diyoruz. Bu istisna genelde ücret kazancı elde eden işçi memur ve emekliler için getirilmiş bir istisnadır. Bu istisnadan yararlanamayacak olanlar; Beyan yoluyla vergilendirilen ticari kazanç sahipleri Beyan yoluyla vergilendirilen zirai kazanç sahipleri Beyan yoluyla vergilendirilen serbest meslek erbapları

73 GÖTÜRÜ GİDER USULÜ VERGİLENDİRME Vergiye konu olan matrahtan GMSİ istisnası düşülerek, kalan kısımdan ayrıca % 25 götürü gider düşülecek ve kalan matrah ne kadarsa % 15 vergisi hesaplanacaktır. Örnek: Matrah Tl. GMSİ istisnası Tl Tl. % 25 Götürü Gider Tl Tl x % 15 = Tl. Ödenecek vergi

74 Safi İrat : Gayrimenkul sermaye iradında safi irat, gayrisafi hasılattan, iradın sağlanması ve idamesi için yapılan giderler indirildikten sonra kalan müspet farktır. Gayrisafi Hasılat : Yukarıda saymış olduğumuz mal ve hakların kiraya verilmesinden, bir takvim yılı içinde, o yıla veya geçmiş yıllara ait olarak nakden veya aynen tahsil edilen kira bedellerinin tutarıdır.

75 Aydınlatma, ısıtma gibi giderler, İdare giderleri(kapıcı aylığı gibi)
GERÇEK USULDE VERGİ ÖDEME SEÇİLİRSE; İNDİRİLECEK GİDERLER Aydınlatma, ısıtma gibi giderler, İdare giderleri(kapıcı aylığı gibi) İktisap bedelinin % 5’i Ayni vergi, resim ve harçlar, Amortismanlar, Bakım, onarım giderleri, Konutu kiralayıp, oturulan evin kirası, Zarar, ziyan ve tazminatlar. NOT. GMSİ istisnasına isabet eden kısım düşülemez GERÇEK GİDERLER

76 İŞYERİ KİRA GELİRLERİ Stopaj yoluyla vergilendirilir. Brüt kira gelirinin % 20 ‘sidir. Net kira anlaşmalarında, net kira / 0.80 uygulanır. Bankalar aracılığı ile ödenmesi zorunludur. (Bu tutar konutlarda 500 Tl.dir)

77 MENKUL SERMAYE İRADI GVK. Madde 75 Sahibinin ticari, zirai veya mesleki faaliyeti dışında, nakdi sermaye veya para ile temsil edilen değerlerden oluşan sermaye dolayısıyla elde ettiği kar payı, faiz, kira ve benzeri iratlar, menkul sermaye iradıdır.

78 Kaynağı ne olursa olsun, aşağıda yazılı iratlar menkul sermaye iradı sayılır.
Her nevi hisse senetlerinin kar payları, İştirak hisselerinden doğan kazançlar, Kurumların idare meclisi başkan ve üyelerine verilen kar payları, Her nevi tahvil ve hazine bonosu faizleri ile, Toplu Konut İdaresi, Kamu Ortaklığı İdaresi, Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetlerden sağlanan gelirler.

79 Mevduat faizleri (Örn.Bankaların, bankerlerin, tasarruf sandıklarının ödedikleri faizler)
Hisse senetleri ve tahvillerin vadesi gelmemiş kuponlarının satışından elde edilen bedeller. İştirak hisselerinin, sahibi adına henüz tahakkuk etmemiş kar paylarının devir ve temliki(bir hakkın diğer bir kimseye devri) karşılığında alınan para ve ayınlar. « PARA FAİZSİZ, EV KİRASIZ OLMAZ »

80 Her çeşit senetlerin iskonto edilmesi karşılığında alınan iskonto bedelleri,
Faizsiz olarak kredi verenlere ödenen kar payları ile, kar ve zarar ortaklığı belgesi karşılığı ödenen kar payları ve özel finans kurumlarınca kar ve zarara katılma hesabı karşılığında ödenen kar payları. Not: Yukarıda yazılı iratlar, bunları sağlayan sermaye sahibinin ticari faaliyetine bağlı bulunduğu takdirde, ticari kazancın tespitinde nazara(dikkate) alınır.

81 MENKUL SERMAYE İRATLARINDA TEVKİFAT GVK
MENKUL SERMAYE İRATLARINDA TEVKİFAT GVK. 94’ te sayılan Vergi Sorumluları menkul sermaye iratları için ödeme yaparken hak sahiplerinden tevkifat yapmak zorundadır. Bankaların satmış olduğu devlet tahvillerinin faiz ödemelerinde yapılmış olan vergi kesintileri ve tevkifatlar Vergi sorumlusu olan banka tarafından yapılmaktadır.

82 MENKUL SERMAYE İRATLARINDA VERGİLENDİRME
Stopaj yapılmayan (Beyanname Verilerek Vergilendirilen) Menkul Sermaye İratları Yurtdışında elde edilen menkul sermaye iratları Her nevi alacak faizleri Kıyı Bankacılığından(off-shore)elde edilen faizler Her türlü senetlerin iskonto edilmesi karşılığında alınan iskonto bedelleri Hisse senetleri ve tahvillerin vadesi gelmemiş kuponlarının satışından elde edilen bedeller İştirak hisselerinin henüz sahibi adına tahakkuk etmemiş kar paylarının devir ve temliki karşılığında alınan para ve ayınlar Not: yılı içinde elde edilen bu kazançların tutarı kanunda belirtilen sınırı olan Tl.yi aymıyorsa beyan edilmeyecektir.

83 DİĞER KAZANÇ VE İRATLAR Yukarıda sayılan altı gelir unsurunun içerisine girmeyip dışarıda kalan gelirler, diğer kazanç ve iratlar başlığı ile kanunda yedinci gelir unsuru olarak yer almıştır. Bu gruba giren kazanç ve iratlar GVK.nun 80 ve 82. maddeleri arasında ayrı ayrı sayılmak suretiyle düzenlenmiştir. Bu kazanç ve iratlar değer artışı kazançları ve arızi kazançlar olmak üzere iki grupta toplanmaktadır.

84 DİĞER KAZANÇ VE İRATLAR
Değer Artışı Kazançları Arızi Kazançlar

85 Değer Artış Kazançları:
GVK. 70. maddede belirtilen gayrimenkuller iktisap(edinilme) tarihinden itibaren 5 yıl içinde elden çıkarılması halinde doğacak kazanç değere artış kazancıdır.(Voli Mah.ve dalyanlar, G.Menkul olarak tescil edilen haklar, vs.) Belirli hakların elden çıkarılması; Arama, işletme, imtiyaz hakları, marka, patent, alameti farika(bir malı benzerlerinden ayırmaya yarayan işaret), ticaret unvanı, plan, vs. üzerlerindeki kullanım haklarının ne zaman olursa olsun elden çıkarılmasından doğan kazançların istisnayı aşan kısmı vergilendirilecektir.

86 Ortaklık haklarının veya hisselerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar,
Faaliyetleri durdurulan bir işletmenin kısmen veya tamamen elden çıkarılmasından doğan kazançlar, Değer artış kazancı olarak değerlendirilir. Bu değer artışı kazançlarının 2012 yılından itibaren Tl.yi aşan kısmı vergiye tabidir.

87 Vergilendirilmeyecek Değer Artış Kazançları
GVK. 81. maddeye göre, aşağıda yazılı hallerde, diğer kazanç ve iratlar vergilendirilmez. Ferdi bir işletmenin sahibinin ölümü halinde, kanuni mirasçıları tarafından işletmeye dahil iktisadi kıymetlerin kayıtlı değerleriyle aynen devralınması.

88 Kazancı bilanço esasına göre tespit edilen ferdi bir işletmenin bilançosunun, bir sermaye şirketine aktif ve pasifiyle bütün halinde devrolunması, devralan şirketin bilançosuna aynen geçirilmesi ve devredilen ferdi işletmenin sahip veya sahiplerinin şirketten, devir bilançosuna göre hesaplanan iz sermayesi tutarında ortaklık payı alması. Kollektif ve adi komandit şirketlerin, yukarıda yazılı şartlar dahilinde tür değiştirerek, sermaye şirketi haline dönüşmesi.

89 ARIZİ KAZANÇLAR Arızi Ticari Kazançlar: GVK’da ticari faaliyetin sürekli yapılması halinde ticari kazançtan söz edilir. Bir ticari faaliyet süreklilik veya devamlılık arz edecek şekilde yapılmıyorsa ondan elde edilen kazanç ticari kazanç olarak değil, Arızi Ticari Kazanç sayılır.

90 Arızi Ticari Kazançlar :
Herhangi bir işyeri açmaksızın ve süreklilik göstermeksizin fırsat düştükçe bazı alım-satım işi yapanların elde ettiği kazançlar bu türdendir. Örneğin, ücretli çalışan (A) bir oto almış ve bunu daha sonra satmıştır. Bu durumda (A)’ nın ücretin yanında oto alım satımı işinden (sürekli olarak yapılmamaktadır.) elde ettiği arızi kazanç söz konusu olacaktır.

91 Belirli Faaliyetlerin Durdurulması veya Terk Edilmesi Karşılığında Sağlanan Menfaatler:
Ticari veya zirai bir işletme ile serbest meslek faaliyetinin durdurulması veya terk edilmesi ile ihale, artırma, ve eksiltmelere iştirak edilmemesi karşılığında elde edilen kazançlar,, arızi kazanç sayılır.

92 Gayrimenkullerin tahliyesi veya kiracılık hakkının devri karşılığından alınan tazminatlar ile peştamallıklar : Gayrimenkullerini boşaltacak veya devredecek kişiler gayrimenkulleri devrettikleri kişilerden «hava parası», «tazminat» veya «toz parası» adı altında paralar almaktadırlar. Bunlar arızi kazanç sayılır.

93 Arızi olarak yapılan serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla tahsil edilen hasılat :
Arızi Serbest Meslek Kazancı süreklilik arz etmeyen ve mahiyeti itibariyle serbest meslek faaliyeti sonucunda elde edilen kazançlardır. Öreğin; asıl uğraşı babasından kalan çiftlikte çiftçilik yapmak olan doktor, tesadüfen çiftliğin yakınlarında meydana gelen bir trafik kazasına müdahalesi sonucunda hasta yakınlarının doktora hizmetinden dolayı vermiş olduğu para arızi kazançtır.

94 Gerçek usulde vergiye tabi mükelleflerin terk ettikleri işleri ile ilgili olarak sonradan elde ettikleri kazançlar: Gerçek usulde vergiye tabi mükellefler faaliyetlerini terk ettikten sonra, sürdürdükleri işleriyle ilgili sonradan bazı kazançlar elde edebilirler. Daha önceden zarar yazılan değersiz alacaklarla, karşılık ayrılan Şüpheli alacaklarının tahsili, ellerinde bulunan D.Baş malz.satışı vs. arızi kazanç olarak değerlendirilir.

95 Not: Arızi kazançlara 2013 yılında 21.000 Tl. istisna uygulanmaktadır.
Dar mükellefiyete tabi olanların Türkiye ile yabancı ülkeler arasında arızi olarak yaptığı taşımacılık işlerinden elde edilen hasılat : Dar mükellefiyete tabi olanların Türkiye ile yabancı ülkeler arasında yaptıkları ulaştırma işlerinin arızi olarak yapılmasından elde ettikleri kazançlar da arızi kazançtır. Not: Arızi kazançlara 2013 yılında Tl. istisna uygulanmaktadır.

96 Arızi Kazançlarda İstisna Gerçek usulde vergiye tabi yükümlüler için, hangi şekil veya şekillerde ortaya çıkmış olursa olsun arızi kazançlar toplamına uygulanmak üzere – Tl. istisna öngörülmüştür. İstisna geçerli olduğu kazanç kalemlerinin toplamına uygulanır. Her kalem için ayrı ayrı uygulanmaz.

97 GELİRİN BEYANI, GELİR VERGİSİNİN BEYANNAME ÇEŞİTLERİ(GVK.84)
TARHI VE ÖDENMESİ Verginin Tarhı: Ödenecek vergi miktarının hesaplanması demektir. Beyan Esası: Aksine hüküm olmadıkça gelir vergisi, mükellefin veya vergi sorumlusunun beyanı üzerine tarh olunur. BEYANNAME ÇEŞİTLERİ(GVK.84) Yıllık Muhtasar Münferit

98 I. YILLIK BEYANNAME Yıllık Beyanname, GVK
I. YILLIK BEYANNAME Yıllık Beyanname, GVK. 85’e göre; mükellefler, ticari, zirai, mesleki kazançlardan ve ücretlerden, menkul ve gayrimenkul sermaye iratlarından ve diğer kazanç ve iratlardan bir takvim yılı içinde elde ettikleri kazanç ve iratları için, bu kanunda aksine hüküm olmadıkça, yıllık beyanname verirler. Bu kanuna göre beyanı gereken gelirlerin yıllık beyannamede toplanması zorunludur.(GVK. 85)

99 Tacirler, çiftçiler ve serbest meslek erbapları ticari, zirai ve mesleki faaliyetinden kazanç temin etmemiş olsa bile, yıllık beyanname verirler. Yabancı memleketlerde elde edilen kazanç ve iratlar ise; Mükellefin bunları Türkiye’de hesaplarına intikal ettirdiği yılda, Türkiye’deki hesaplarına intikal ettirilmemesinin mükellefin iradesi dışındaki sebeplerden ileri geldiği tevsik olunan hallerde, mükellefin bunları tasarruf edebildiği yılda elde edilmiş sayılır.

100 GVK. 86’ya göre, aşağıdaki hallerde yıllık beyanname verilmez.
Tam Mükellefiyette; Şarta Bağlı Olmaksızın Beyan Dışında Bırakılan Gelirler. Gerçek usulde vergilendirilmeyen zirai kazançlar, bireysel emeklilik sisteminden birtakım şartlar gerçekleşmeden ayrılanlar ile emeklilik, vefat veya tasfiye gibi zorunlu nedenlerle ayrılanlara yapılan ödemeler ve kazanç ve iratların istisna hadleri içinde kalan kısmı,

101 Tek işverenden alınmış ve tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretler,
Bir takvim yılı içinde elde edilen ve toplamı kanunun belirttiği sınırı geçmeyen, tevkifat ve istisna uygulamasına konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratları,

102 Şarta Bağlı Olarak Beyanname Dışında Bırakılan Gelirler.
d) Birden Fazla İşverenden Elde Edilen Ücretler; Birden fazla işverenden ücret almakla beraber, birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerinin toplamı, maddede yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı aşmayan mükelleflerin, tamamı tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretleri dahil. Örnek : 1. işveren ,-- 2. işveren ,-- 3. işveren ,-- 1. işvereni ayrık tutuyoruz ve 3. işverenden almış olduğu gelir toplamı ikinci gelir dilimi olan ,-- Tl.yi aşmadığı için gelir beyanı yapılmayacaktır. + = 23.000,--

103 Diğer kazanç ve iratlardan
Dar Mükellefiyette vergiye tabi gelir sadece; Tamamı Türkiye’de Tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretler, serbest meslek kazançları, menkul ve gayrimenkul sermaye iratları ile, Diğer kazanç ve iratlardan Oluşuyorsa, yıllık beyanname verilmez.

104 Zararların Karlara Takas ve Mahsubu(GVK
Zararların Karlara Takas ve Mahsubu(GVK.88) Gelirin toplanmasında gelir kaynaklarının bir kısmından hasıl olan zararlar, diğer kaynakların kazanç ve iratlarına mahsup edilir. Bu mahsup neticesinde kapatılmayan zarar kısmı, müteakip yılların gelirlerinden indirilir. Arka arkaya beş yıl içinde mahsup edilmeyen zarar bakiyesi, müteakip yıllara nakledilmez.

105 Yıllık Beyannamenin Verilmesi
Gelirleri gerçek usulde tespit edilen ticari kazançlardan elde edilmesi halinde bir takvim yılına ait beyanname, izleyen yılın Mart ayının 1. gününden başlayıp 25. günü akşamına kadar verilir. Gelirin sadece basit usulde tespit edilen ticari kazançlardan ibaret olması halinde izleyen yılın Şubat ayının 1. gününden başlayarak 25. günü akşamına kadar verilir.

106 Tam mükellefiyette, vergiyi tarha yetkili vergi dairesine,
Dar mükellefiyette, Türkiye’de vergi muhatabının bulunduğu veya işyerinin bulunduğu yerdeki vergi dairesine verilir veya taahhütlü porta ile gönderilir. Takvim yılı içinde memleketi terk edenlerin beyannameleri, memleketi terke takaddüm eden 15 gün, ölüm halinde ölüm tarihinden itibaren 4 ay içinde verilir.

107 Vergi Tevkifatı ve Muhtasar Beyanname
II. MUHTASAR BEYANNAME Kaynakta kesilen vergilerin bildirilmesine yarayan bir beyanname türüdür. Vergi Tevkifatı ve Muhtasar Beyanname Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler, GVK madde 94’te sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler de dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin(hakediş ve ödemelerinde) gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.

108 Vergi Tevkifatında Uyulacak Esaslar
Vergi tevkifatı, GVK madde 94 kapsamına giren nakden veya hesaben yapılan ödemelere uygulanır. Hesaben Ödeme: Vergi tevkifatına tabi kazanç ve iratları ödeyenleri, istihkak sahiplerine karşı borçlu durumda gösteren her türlü kayıt ve işlemleri ifade eder. Vergi tevkifatı, ücretler dışında kalan ödemelerde, gayrisafi tutarlar üzerinden yapılır. Kesilmesi gereken verginin ödemeyi yapan tarafından üstlenilmesi halinde, bu vergi bilfiil ödenen miktar üzerinden hesaplanır.

109 Mevduat faizlerinden yapılan vergi tevkifatı takvim yılının
Vergi Tevkifatının Gösterilmesi İşverenler, hizmet erbabına ödedikleri ücretlerden yaptıkları vergi tevkifatını, Vergi Usul Kanununda yazılı ücret bordrosunda veya bordro yerine geçen diğer kayıtlarda göstermeye mecburdur. Vergi tevkifatı, vergi kesenin kayıt ve hesaplarında ayrıca gösterilir. Mevduat faizlerinden yapılan vergi tevkifatı takvim yılının sonunda, mevduat hesabı yılı içinde kapatılmışsa hesabın kapatıldığı tarihte, vergi kesenin kayıt ve hesaplarında gösterilir.

110 Muhtasar Beyannamelerin Verilme Zamanı
Vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanlar, bir ay içinde yaptıkları ödemeleri veya tahakkuk ettirdikleri karlar ve iratlar ile bunlardan tevkif ettikleri vergileri, ertesi ayın 23. günü akşamına kadar ödemeye veya tahakkukun yapıldığı yerin bağlı olduğu vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar. Zirai ürün bedelleri üzerinden tevkifat yapanlar hariç olmak üzere, çalıştırdıkları hizmet erbabı sayısı 10 veya daha az olanlar, yapacakları tevkifatla ilgili muhtasar beyannamelerini, bağlı bulundukları vergi dairesine önceden bildirmek şartıyla, her ay yerine Şubat, Mayıs, Ağustos ve Kasım aylarının 23. günü akşamına kadar verebilirler.

111 Zirai ürün bedelleri üzerinden tevkifat yapanlar hariç olmak üzere, çalıştırdıkları hizmet erbabı sayısı 10 veya daha az olanlar, yapacakları tevkifatla ilgili muhtasar beyannamelerini, bağlı bulundukları vergi dairesine önceden bildirmek şartıyla, her ay yerine Şubat, Mayıs, Ağustos ve Kasım aylarının 23. günü akşamına kadar verebilirler.

112 MUHTASAR BEYANNAME VERİLME TARİHLERİ
Vergilendirme Dönemi Beyan Ödeme Ocak – Şubat – Mart 23 Nisan 26 Nisan Nisan – Mayıs – Haziran 23 Temmuz 26 Temmuz Temmuz – Ağustos – Eylül 23 Ekim 26 Ekim Ekim – Kasım – Aralık 23 Ocak 26 Ocak

113 MÜNFERİT BEYANNAME Dar mükelleflerin beyannamede göstermek mecburiyetinde olmadıkları ve kaynakta vergilendirilmeyen kazanç ve iratlarını bildirmelerine yarayan bir beyanname türüdür.

114 MÜNFERİT BEYANNAME Münferit Beyannamenin Verilmesi; GVK. 101 Dar mükellefiyete tabi mükelleflerden yıllık beyanname vermeye mecbur olmayanlar; Gayrimenkullerin elden çıkarılmasından doğan diğer kazanç ve iratlarını, gayrimenkulün bulunduğu, Menkul malların ve hakların elden çıkarılmasından doğan diğer kazanç ve iratların, mal ve hakların Türkiye’de elden çıkarılması, Ticari ve zirai bir işletmenin faaliyetinin durdurulması veya terk edilmesi karşılığında elde ettikleri diğer kazanç ve iratlarını, işletmenin bulunduğu yerin vergi dairesine münferit beyanname ile bildirmek zorundadır.

115 Münferit Beyannamenin Verilme Süresi ve Verginin Ödenmesi
Yukarıda belirtilen kazanç ve iratlardan serbest meslek faaliyetleriyle ilgili olanların beyannameleri bu faaliyetin sona erdiği, serbest meslek kazancı dışındaki diğer kazanç ve iratlarla ilgili beyannamelerde ise bu kazanç ve iratların iktisap olunduğu(elde edildiği) tarihten itibaren 15 gün içinde ilgili vergi dairesine verilir. (GVK. 101) ve münferit beyanname ile bildirilen kazançların vergisi, beyanname verme süresi içerisinde ilgili vergi dairesine ödenir. (GVK. Md. 120)

116 Özel Hesap Dönemi; Vergilendirme dönemi normal olarak 01 Ocak – 31 Aralık tarihleri arasındaki 12 aylık dönemdir. Ancak bazı durumlarda maliye bakanlığının izni ile bu 12 aylık dönemin başlangıç ve sona erme tarihleri farklı olarak belirlenebilir. Bu şekilde belirlenmiş hesap dönemine özel hesap dönemi adı verilir. Örneğin turizm işletmeleri işlerinin başlangıç ve bitişi için özel hesap dönemi isteyebilirler.

117 Gelir Vergisi Kanunu’na göre,
GVK. 85’e göre Ticari, Zirai ve Serbest Meslek Kazancı elde eden mükellefler, şayet kazanç elde etmeseler dahi yıllık beyanname vermek zorundadırlar. Mükellef bir hesap dönemi içinde elde ettikleri gelirlerini bu hesap döneminin kapandığı yılı izleyen yılın 3. ayının 25. günü akşamına kadar beyan edip biri 3. ve diğeri 7. ayın sonu olmak üzere iki taksitte ödeyeceklerdir.

118 Kurumlar Vergisi Kanununa göre,
Mükellefler bir takvim yılı içinde elde ettikleri kazançları için hesap döneminin kapandığı ayı izleyen 4. ayın 25. günü akşamına kadar beyanname verirler ve beyanname verdikleri ayın sonuna kadar da hesaplanan vergilerini tek seferde öderler.

119 VERGİNİN ÖDENMESİ Yıllık Beyana Tabi Gelirlerle, Basit Usulde Tespit Olunan Ticari Kazançlar Üzerinden Tahakkuk Eden Vergilerde Ödeme: Şubat ayı içerisinde verilmesi gereken beyanname ile bildirilen gelir üzerinden tahakkuk ettirilen gelir vergisi, Şubat ve Haziran aylarında, Mart ayı içerisinde verilmesi gereken beyanname ile bildirilen gelir üzerinden tahakkuk ettirilen gelir vergisi Mart ve Temmuz aylarında olmak üzere iki eşit taksitte ödenir.

120 Vergi Tevkifatının Yatırılması:
Yapılan vergi tevkifatı, vergiyi kesenler(Vergi Sorumlusu) tarafından, beyanname verecekleri ayın 26. günü akşamına kadar bağlı bulundukları vergi dairesine yatırırlar. Münferit Beyanname İle Bildirilen Kazançların Vergisi Münferit beyanname ile bildirilen kazançların vergisi, beyanname verme süresi içinde vergi dairesine ödenir.

121 Geçici Vergi : Geçici vergi GVK.nun mükerrer 120. maddesiyle getirilmiş olup, içinde bulunulan cari yıl gelirleri için yıl sonunda hesaplanacak gelir vergisinin bir kısmının dönem içinde tahsilini sağlamaktadır. Ödenen geçici vergi daha sonra cari vergilendirme dönemi üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilmektedir.

122 Geçici Vergiye Tabi Olanlar :
Geçici usulde vergilendirilen ticari kazanç(Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar) sahipleri , Gerçek usulde vergilendirilen serbest meslek erbapları (Adalet Bakanlığınca geçici yetkili noter yardımcısı olarak görevlendirilenler hariç) Yukarıda iki grup halinde belirtilenler dışında gelirleri elde eden mükellefler geçici vergiye tabi değillerdir.

123 Geçici Verginin Hesaplanması : Geçici vergi, mükelleflerin cari yıl itibariyle üzer aylık dönemlerle tespit edeceği kazançları üzerinden hesaplanır ve beyan edilir. Bu nedenle üzer aylık dönemlerin kazançları tespit edilirken her bir üçüncü ay sonu adeta yıl sonu gibi ele alınıp GVK.da yer alan hükümler ile VUK.un değerleme hükümleri uygulanır. Geçici vergi döneminin son gününde aktifte bulunan kıymetler için yıllık amortisman hesaplanacak ve bu tutarın ilgili geçici vergi dönemine ait kısmı vergi matrahından indirilebilecektir.

124 Geçici Vergi Beyan Dönemi ve Ödeme Süreleri
Geçici Vergide, Dönemler, Beyan, Ödeme ve Oran : Geçici verginin oranı % 15 olmaktadır. Her dönem sonunda matrah ve oran üzerinden hesaplanacak olan geçici vergi, her dönemi takip eden ikinci ayın en geç 14. günü akşamına kadar gelir vergisi itibariyle bağlı bulunulan vergi dairesine beyan edilir ve aynı ayın 17. gününe kadar ödenir. Geçici Vergi Beyan Dönemi ve Ödeme Süreleri Dönemler Dönem Beyan Süresi Ödeme Süresi 1. Dönem Ocak – Şubat – Mart 14 Mayıs 17 Mayıs 2. Dönem Nisan – Mayıs – Haziran 14 Ağustos 17 Ağustos 3. Dönem Temmuz – Ağustos – Eylül 14 Kasım 17 Kasım 4. Dönem Ekim – Kasım – Aralık 14 Şubat 17 Şubat

125 TÜRK VERGİ SİSTEMİNDE YER ALAN VERGİLER
KURUMLAR VERGİSİ TÜRK VERGİ SİSTEMİNDE YER ALAN VERGİLER Gelir Üzerinden Servet Üzerinden Harcamalar Üzerinden Alınan Vergiler Alınan Vergiler Alınan Vergiler GELİR VERGİSİ KATMA DEĞER V VER.ve İNTİKAL VER. EMLAK VER. MOT. TAŞ. VER. KURUMLAR VERGİSİ

126 KURUMLAR VERGİSİ KURUMLAR VERGİSİNİN KONUSU Kurumlar vergisinin konusunu kurum kazançları oluşturmaktadır. Verginin konusunu oluşturan kazanç, gelir vergisinin konusuna giren gelir unsurlarından (ÜCRET) hariç meydana gelir. Bir kurum, yedi gelir unsurlarının birinden, birkaçından veya tamamından gelir sağlamış olursa olsun elde edilen gelir, kurum kazancı olarak adledilir.

127 Kurumlar Vergisinde Vergiyi Doğuran Olay :
Gelir vergisinde gelirin anlamı ne ise, Kurumlar vergisinde de odur. Bu nedenle kurum kazancı gelir vergisindeki gelirin yıllık, safi ve elde edilmiş olma özelliklerini taşımak durumundadır. Kurumlar Vergisinde Vergiyi Doğuran Olay : Kurumlar vergisinde vergiyi doğuran olay, gelir vergisine uygun olarak gelirin, yani kurum kazancının elde edilmesidir. Elde etme, genel olarak bir değerin kurumun mal varlığına katılması olarak ifade edilir.

128 KURUMLAR VERGİSİ MÜKELLEFLERİ
1- Sermaye Şirketleri, Anonim Şirketler, Limited Şirketler, Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şti.ler, Benzeri Nitelikte Yabancı Kurumlar, Fonlar ve Yabancı Fonlar(Yatırım, Emeklilik, Konut Fonu) Yatırım Ortaklıkları, 2- Kooperatifler, 3- İktisadi Kamu Kuruluşları, 4- Dernek ve Vakıflara ait İktisadi İşletmeler, 5- İş Ortaklıkları,

129 1- SERMAYE ŞİRKETLERİ Kurumlar vergisi itibariyle mükellef durumunda olan şirketler sermaye şirketleridir. Bunlar Anonim Şirketler, Limited Şirketler, Hisseli Komandit Şirketler, aynı mahiyetteki yabancı kurumlar, Sermaye Piyasası Kurulu’nun düzenleme ve denetimine tabi olan fonlar(yabancı fonlar dahil) Kurumlar Vergisi uygulaması açısından sermaye şirketi olarak kabul edilir. 2- KOOPERATİFLER Kooperatifler Kanununa göre ya da özel kanunlara göre kurulan istihlak(tüketim), istihsal(üretim), kredi, satış, yapı ve sair kooperatifler ile, aynı mahiyetteki yabancı kooperatifler kurumlar vergisi mükellefi olarak vergilendirileceklerdir.

130 3- İKTİSADİ KAMU KURULUŞLARI
Bunlar Kamu İktisadi Teşebbüsleri, İktisadi Devlet Teşekkülleri ve Bağlı Ortaklıklar bu kapsam içine girer. 4- DERNEK VE VAKIFLARA AİT İKTİSADİ İŞLETMELER 5- İŞ ORTAKLIKLARI Sermaye şirketleri, kooperatifler, iktisadi kamu müesseseleri ile Dernek ve Vakıfların kendi aralarında, şahıs ortaklıkları veya gerçek kişilerle belli bir işin birlikte yapılmasını müştereken taahhüt etmek.

131 KURUMLAR VERGİSİNİN KONUSU Kurumlar vergisi mükellefi olan kurumların elde etmiş oldukları gelirlerin safi tutarıdır. KURUM KAZANÇLARIDIR.

132 GELİR VERGİSİNİN KONUSUNU
OLUŞTURAN KAZANÇ VE İRATLAR TİCARİ KAZANÇLAR ZİRAİ KAZANÇLAR KURUM KAZANCI SERBEST MESLEK KAZANCI ÜCRET GAYRİ MENKUL SER.İRADI TİCARİ KAZANÇ MENKUL SERMAYE İRADI HÜKÜMLERİNE GÖRE DİĞER KAZANÇ VE İRATLAR VERGİLENDİRİLİR.

133 Gelir vergisinde bu kazançların bir veya bir kaçını elde eden mükellef farklı şekilde vergilendiriliyordur. Örneğin; Ticari kazanç elde eden bir mükellef Ticari kazanç hükümlerine göre vergilendirilirken, Gayri Menkul Sermaye İradı elde eden bir mükellef ise Gayri Menkul Sermaye İradı hükümlerine göre vergilendirilmektedir. Fakat Kurumlar Vergisinde böyle bir ayırım bulunmamaktadır. Kurum bu kazançlardan hangisini kazanırsa kazansın, hangisini elde ederse etsin gelir vergisindeki ticari kazanç hükümlerine göre vergilendirme yapılacak.

134 Her vergide verginin bir konusu vardır
Her vergide verginin bir konusu vardır. Her vergide de verginin mükellefi vardır. Kurumlar Vergisinde de mükellefleri Tam Mükellef, Dar Mükellef, Olarak ikiye ayırıyoruz. Tam Mükellef: Türkiye içinde ve dışında elde ettiği kazanç ve iratları vergilendiriliyor ise bunlara tam mükellef diyoruz. Gelir vergisindeki tam mükellef ve dar mükellef konularını hatırlarsak, gelir vergisinde mükelleflerin tam veya dar mükellef olmasını biz o kişinin Türkiye vatandaşı olması veya ikametgahının Türkiye’de olmasına ya da Türkiye’de yaşayıp yaşamamasına bağlamıştık. Fakat Kurumlar Vergisinde Tam Mükellef, kurumların ayrı bir tüzel kişiliği olduğu için kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunan kurumları biz tam mükellef sayıyoruz.

135 KURUMLAR VERGİSİNDE TAM VE DAR MÜKELLEFİYET
TÜRKİYE İÇİ VE DIŞI KAZANÇLAR Koşulları ; Kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunanlar Kanuni Merkez ; Kuruluş kanunu, tüzük, ana statü veya sözleşmede gösterilen merkez, İş Merkezi ; İşlemlerin fiilen toplandığı ve yönetildiği merkez. TAM MÜKELLEF

136 KURUMLAR VERGİSİNDE TAM VE DAR MÜKELLEFİYET
SADECE TÜRKİYE İÇİ KAZANÇLAR Koşulları; Kanuni ve iş merkezinin her ikisi de Türkiye’de bulunmayanlar, TK : ( İhraç edilecekler hariç. Dar mükellef bir kurum Türkiye’den satın aldığı bir ürünü işlemeksizin yurt dışına ihraç edecekse bu verginin konusuna girmiyor. ) ZK : (Türkiye’de zirai işletmeden) SMK : ( Türkiye’de elde edilen ) GMSİ : ( Türkiye’de kiralanan ) MSİ : ( Türkiye’de elde edilen ) DKİ : ( Türkiye’de elde edilen )

137 KURUMLAR VERGİSİNDE MUAFİYETLER
Özelleştirme İdaresi Bşk.lığı ile TOKİ(Toplu Konut İdaresi) ve Şans Oyunları ile ilgili kuruluşlar. Darphane ve Damga Matbaası ile askeri fabrika ve atölyeler. Mahalli idarelerce işletilen, su, yolcu taşıma, mezbaha işletmeleri, Köylere ait hamam, değirmen, soğuk hava deposu, yolcu taşıma, tarım işletmeleri, Spor kulüplerinin idman ve spor faaliyetlerinde bulunan iktisadi işletmeleri, LE

138 Kanunla kurulan emekli ve yardım sandıkları ile sosyal güvenlik kurumları,
Genel ve özel bütçeli dairelere ait olan, kar amacı gütmeyen kreş, konuk evleri ve sade ce askeri kışlaların kantinleri, Ana sözleşmelerinde aşağıdaki şartları taşıyan Kooperatifler(tüketim ve taşımacılık koop.hariç) - Sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması, - Yönetim Kurulu Başkan ve üyelerine kazanç üzerinden pay verilmemesi, - Yedek akçelerin ortaklara dağıtılmaması,