SOSYAL HAYATI DÜZENLEYEN KURALLAR DİN KURALLARI AHLAK KURALLARI GÖRGÜ KURALLARI ÖRF – ADET KURALLARI HUKUK KURALLARI.

... konulu sunumlar: "SOSYAL HAYATI DÜZENLEYEN KURALLAR DİN KURALLARI AHLAK KURALLARI GÖRGÜ KURALLARI ÖRF – ADET KURALLARI HUKUK KURALLARI."— Sunum transkripti:

1

2 SOSYAL HAYATI DÜZENLEYEN KURALLAR DİN KURALLARI AHLAK KURALLARI GÖRGÜ KURALLARI ÖRF – ADET KURALLARI HUKUK KURALLARI

3 (MÜEYYİDE )

4 HUKUK KURALLARININ ÖZELLİKLERİ GENELDİR KİŞİLİK DIŞIDIR SÜREKLİDİR DEĞİŞKENDİR SOYUTTUR

5

6 Bir ülkede belli bir zamanda yürürlükte olan hukuk kurallarından sadece yazılı olanlara ne ad verilir? 2006 KPSS A) Kamusal hukukB) Tarihi hukuk C) Dogmatik hukukD) Tabii hukuk E) Mevzu hukuk

7

8 Hukuk kuralları arasında aksine bir hukuksal işlem yapılması mümkün olmayan kurallara ne ada verilir? 2012 KPSS A) Emredici kurallarB) Yedek kurallar C) Yorumlayıcı kurallarD) Tamamlayıcı kurallar E) Tanımlayıcı Kurallar

9 HUKUKUN KAYNAKLARI YAZILI YAZISIZ ( ÖRF-ADET) YARDIMCI KAYNAKLAR (İçtihat) Bilimsel İçtihat Yargısal İçtihat

10 Boşluk Kanunda BoşlukKural İçiKural DışıAçık BoşlukÖrtülü (İstisna) BoşlukHukukta Boşluk Kanun Boşluğu Yazılı bir kuralın bulunmaması Bilerek bırakılıyor iseBilmeden bırakılıyorsa Kanunda hiçbir hükmü yoktur. Kural bulunmasına rağmen, bu kural olayı tam olarak açıklayamaması Hukukta Boşluk Yazılı ve yazısız bir kuralın bulunmaması

11 Bir somut olaya uygulanacak yazılı ya da yazılı olmayan bir hukuk kuralının bulunmaması durumuna ne ad verilir? 2008 KPSS A) Hukuk boşluğuB) Kural içi boşluk C) Örtülü BoşlukD) Kanun boşluğu E) Açık boşluk

12

13 HAK Kazanılmasında iyi niyet kuralı, Kullanılmasında dürüstlük kuralı. Kazanılmasında ve Kullanılmasında geçerli ilkeler Korunması Bir hakkın kişiye bağlanması demektir. Üç sebepten olur. Hukuki olay Hukuki fiil Hukuki işlem Kazanılış Biçimleri Aslen Kazanma Devren Kazanma Sahiplenmeİşgal Taşınmazlar üzerinde Taşınırlar üzerinde Kazanılması Devlet tarafından Kişi tarafından Meşru müdafaa (Haklı Savunma) Zaruret hali (Zorda Kalma) Kuvvet Kullanma Hak Kavramı

14

15 EHLİYET TÜRLERİ

16

17 Anne & Baba Çar 1.Petro-Gözde Ümit - Natalie Çocuk 1 1 2 4 Hısımlık Üst Soy Alt Soy Çar 1. Petro - Gözde Ortak Köken Yan Soy * Anne baba aynıysa tam kan, biri üveyse yarım kan, Bizim geldiğimiz yer üst soy, bizden gelenler alt soy, ortak kökenden türüyorsa yan soy. * Evlenilirse eşin hısımlığı geçerlidir. Buna sıhri, kayın, yapay hısımlık denir.

18

19 DEVLET YAPISINA GÖRE TEKLİ(ÜNİTER)BİRLEŞİK KİŞİSEL BİRLİK FEDERAL DEVLET KONFEDERAL DEVLET EKONOMİSİNE GÖRE SOSYALİST KAPİTALİST EGEMENLİĞİNE GÖRE MONARŞİ OLİGARŞİ TEOKRASİ CUMHURİYET Millet Toprak Egemenlik

20 Doğrudan Demokrasi Yarı Doğrudan Demokrasi Temsili Demokrasi DEMOKRASİ Halk 3Y Halk Seçim Vekil Kanun Halka Sor Halk Oylaması Halk vetosu Halk girişimi Temsilcilerin azli Halk Seçim Vekil Meclis Türkiye Yapısına göre Üniter Egemenliğine göre Cumhuriyet Ekonomisine göre Karma 61’ den beri Hukuk 61’ den beri Sosyal 37’ den beri Laik 82’ den beri İnsan haklarına saygılı 82’ den beri Atatürk Milliyetçiliğine bağlı 46’ dan beri Demokratik Demokrasiyi uygulama biçimine göre Temsili Türkiye’ de Anayasa değişikliği için halk oylamasına gidilmesi Türkiye’yi Yarı Doğrudan Demokrasi’ye benzetmektedir. Türkiye’de 82 Anayasasından beri oy kullanmak zorunludur. Türkiye’ de 1950’ den beri gizli oy açık sayım uygulanmasının nedeni şeffaflıktır. ÖZET

21 OSMANLI-TÜRKİYE TARİHİNDE ANAYASALAR 1876 KANUN-İ ESASİ 1921 TEŞKİLAT-I ESASİYE KANUNU 1924 ANAYASASI 1961 ANAYASASI 1982 ANAYASASI

22 TEMEL HAK VE ÖDEVLER KİŞİNİN HAK VE HÜRRİYETLER (NEGATİF HAKLAR) Din ve Vicdan Hürriyeti Kişinin Dokunulmazlığı Zarla Çalıştırma Yasağı Kişi Hürriyeti ve Güvenliği Özel Hayatın Gizliliği Yerleşme Seyahat Özgürlüğü Düşünce ve Kanaat Düşünceyi Yayma ve Açıklama Bilim ve Sanat Özgürlüğü Toplantı Hak ve Hürriyetleri İspat Hakkı Mülkiyet Hakkı SOSYAL VE EKONOMİK (POZİTİF HAKLAR) Ailenin Korunması Eğitim ve Öğrenim Hakkı Çalışma ve Sözleşme Hürriyeti Dinlenme Hakkı Toplu İş Sözleşmesi, Grev Gençlik ve Spor Hakkı Ücrette Adalet Sağlanması Sağlık, Çevre, Konut Hakkı Sanatın ve Sanatçının Korunması SİYASİ HAKLAR VE HÜRRİYETLER (KATILMA VE YÖNETME) Seçme, Seçilme Siyasi Faaliyette Bulunma Parti Kurma Partilere Girme Mal Bildirimi Türk Vatandaşlığı Vatan Hizmeti Vergi Ödevi Dilekçe Hakkı

23

24 YASAMA TBMM halkın seçtiği 550 milletvekilinden oluşur. 1982 Anayasası’nın ilk halinde 400, 1987 değişikliği ile 450 milletvekili olmuştur. 1995 değişikliği ile 550 milletvekiline ulaşmıştır. YASAMANIN ÖZELLİKLERİ 1. Geneldir 2. Aslidir. 3. Devredilmezdir 4. Süreklidir

25 1982 ANAYASASINA GÖRE MİLLETVEKİLİ SEÇİMİ ŞARTLARI 1. Türk vatandaşı olmak 2. 25 yaşını doldurmuş olmak(2006 değişikliği) 3. En az ilkokul bitirmiş olmalı 4. Kısıtlı olmamak ( Mahkemelerce kişilerin bazı hakları kullanabilmesi kısıtlanabilir.) 5. Askerlik hizmetini yapmış olmalı 6. Kamu hizmetinden yasaklı olmamalı (Mahkemelerce kamu hizmetine girmek yasaklanabilir.) 7. Taksirli suçlar dışında toplam 1 yıl veya daha fazla hapis cezası olmamalı(Taksirli suçlardan kaç yıl ceza alsa da milletvekili olmaya engel değildir.)

26 Görevlerinde Çekilmedikçe Milletvekilliğine Aday Olamayanlar 1. Hâkimler ve savcılar. 2. Yüksek yargı organı mensupları 3. YÖK üyeleri 4. Kamu kurum ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri 5. İşçi niteliği taşımayan kamu görevlileri 6. Silahlı kuvvetlerin tüm mensupları

27 TBMM SEÇİMLERİ Seçimler 4 yılda bir yapılır. Seçimlerin yenilenmesine TBMM ve Cumhurbaşkanı(şartlar olgunlaşırsa) karar verir. Cumhurbaşkanı karar verirse 90 günün ilk pazarı seçim yapılır.(meclis başkanına danışır.) 45 gün içerisinde hükümet kurulmazsa ülke seçimlere gider. Hükümet 45 gün içerisinde güvenoyu alamazsa ülke seçimlere gider. Başbakanın yüce divana sevk edilmesiyle hükümet düşer. 45 gün içerisinde kurulmazsa ülke seçimlere gider. Savaş dolayısıyla seçimler 1 yıl ertelenebilir.(TBMM Bu kararı verir. Savaş hali devam ediyor ise tekrar uzatabilir.)

28 ARA SEÇİM : Bir yasama dönemi içerisinde meclis üyeliklerinde boşalma olması halinde yapılan seçimdir.

29

30

31 YASAMA DOKUNULMAZLIĞI

32 MİLLETVEKİLİNİN DÜŞME NEDENLERİ 1)İstifa(Çekilme) 2)1 ay içinde toplam 5 birleşim gününe katılmaması 3)Milletvekilliği ile bağdaşmayan bir işi yapmakta ısrar etmesi 4)Kesin hüküm giymesi 5) Kısıtlanma 6)Cumhurbaşkanı seçilmesi 7) Ölüm Kendiliğinden

33 MİLLETVEKİLLİĞİNİN DÜŞMEDİĞİ HALLER Başbakan olması Bakan olması TBMM Başkanı olması Partisinden istifa etmesi Partisinden ihraç edilmesi Dokunulmazlığın kaldırılması

34 1982 Anayasası’na göre aşağıdakilerden hangisi, Türkiye Büyük Millet Meclisinin görev veya yetkilerinden biri değildir? 2013 KPSS a)Milletler arası antlaşmaların onaylanmasını uygun bulmak b)Özel af ilanına karar vermek c)Para basılmasına karar vermek d)Bakanları denetlemek e)Kanun hükmünden kararname çıkarmak

35

36 TBMM BAŞKANLIK DİVANI Bir yasama döneminde 2 seçim yapılır. 2 yıl + O dönemin sonuna kadar 4 Tur - Gizli oy I. Tur 550 2/3 II. Tur 550 2/3 III. Tur 550 Salt çoğunluğu IV. Tur En çok oyu alan

37

38 MECLİSİN DENETİM YOLLARI 1) Soru 2) Meclis araştırması Siyasi – cezai yaptırımı yoktur 3) Genel görüşme 4) Gensoru 5) Meclis soruşturması

39

40 YÜRÜTME CUMHURBAŞKANI BAKANLAR KURULU ( Başbakan + Bakanlar) Seçilme şartları : 40 yaşını doldurmuş olması gerekir. Yüksekokul mezunu olması gerekir. Türk vatandaşı olmalıdır. Askerliğini bitirmiş olmalıdır. Milletvekilliği seçilme yeterliliğine sahip olmalıdır.

41 20142019 Çekilme 20142019 60 gün içinde 2014 2019 60 gün önce İlk Pazar geçerli oyların salt çoğunluğu İkinci Pazar en fazla oy alan kişi

42 1982 Anayasası’na göre, Cumhurbaşkanlığına Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri içinden veya dışından aday gösterilebilmesi için en az kaç millet vekilinin yazılı teklifi gerekir? 2012 KPSS A) 10B) 20C) 25D) 30E) 55

43

44 BAKANLAR KURULU

45

46 MİLLİ GÜVENLİK KURULU SİVİL KANAT BAŞBAKAN BAŞBAKAN YARDIMCILARI ADALET BAKANI İÇİŞLERİ BAKANI DIŞİŞLERİ BAKANI MİLLİ SAVUNMA BAKANI CUMHURBAŞKANI ASKERİ KANAT GENEL KURMAY BAŞKANI KARA KUVVETLERİ KOMUTANI HAVA KUVVETLERİ KOMUTANI DENİZ KUVVETLERİ KOMUTANI JANDARMA GENEL KOMUTANI 2001 YILINDAN BERİ KURULA KATILMAKTADIRLAR.

47 1982 Anayasası’na göre, uygulanmakta olan olağanüstü hâlin, Bakanlar Kurulunun istemi üzerine her defasında 4 ayı geçmemek üzere uzatılmasına karar vermeye aşağıdakilerden hangisi yetkilidir? 2008 KPSS a)Cumhurbaşkanı b)Milli Güvenlik Kurulu c)Genelkurmay Başkanı d)İçişleri Bakanı e)TBMM

48 TÜZÜK Bakanlar Kurulu tarafından kanunları uygulamak için çıkarılır. Cumhurbaşkanı onaylar, resmi gazetede yayınlar, 45 gün sonra yürürlüğe girer. Denetimi için Danıştay'a gidilir. İç tüzük denetimi Anayasa Mahkemesi - Tüzük Danıştay'da yapılır.

49

50

51 YARGI ANAYASA MAHKEMESİ

52

53

54

55

56 Aşağıdakilerden hangisi idari yargı kuruluşları arasında yer alır? 2009 KPSS A)Vergi mahkemeleri B)Yargıtay C)Anayasa Mahkemesi D)Sulh hukuk mahkemeleri E)Asliye ceza mahkemeleri

57

58 Abdullah ARSLAN

59 NURİ NECİPOĞLU

60

61

62 ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ

63

64 SOMUT NORM DENETİMİ

65 İDARE HUKUKUNUN ÖZELLİKLERİ Kamu yararı düşüncesi hakimdir. Kar amacı gütmez. Sürekli bir devlet fonksiyonudur. İdare ve özel kişiler arasında eşitlik yoktur. Üstün ve ayrıcalıklı yetkilerini kullanır. Mahkeme kararlarına (içtihatlara) dayanan bir hukuk dalıdır.

66 İDARENİN GÖREVLERİ Milli güvenliğin temini, Milli güvenliğin sağlanmasından ve TSK’nın yurt savunmasına hazırlanmasından TBMM ye karşı Bakanlar Kurulu sorumludur. Kamu hizmetleri ; bayındırlık, eğitim, sağlık, haberleşme gibi.. Kolluk faaliyetleri, emniyet, iç güvenlik, asayişe yöneliktir. EGM ve Jandarma görev yapar. Özendirme ve teşvik(destekleme) faaliyetleri Planlama faaliyetleri; örneğin siyasi konularda MGK, ekonomik konularda Devlet Planlama Teşkilatı İç düzen faaliyetleri, personel alımı, eğitimi, araç gereç temini

67 MERKEZDEN YÖNETİMİN FAYDALARI Güçlü yönetimi sağlar Hizmetler daha az harcamayla yürütülür. MERKEZDEN YÖNETİMİN SAKINCALARI Bürokrasi ve kırtasiyeciliğe neden olur. Demokrasiye tam olarak uygun değildir. Hizmetlerin bölge gereksinimlerine göre yürütülmesi zordur. Yetki Genişliği, merkeze danışmadan, merkez adına karar alabilme yetkisidir. Sadece illerde uygulanır. Bu yetkiyi sadece VALİ kullanır

68 YERİNDEN YÖNETİM Yerinden Yönetim(ademi merkeziyet) Yerel yerinden yönetim, kamu tüzel kişilikleri oluşturmuştur. İl Özel İdareleri, Belediyeler, Köyler Hizmet yerinden yönetim, mal topluluğudur. TRT, Üniversiteler, Birlikler, Odalar

69 İDARİ TEŞKİLATLANMA

70 Aşağıdakilerden hangisi, yerel yönetimler içinde yer almaz? 2006 KPSS A)İl özel idaresi B)İlçe idaresi C)Belediye idaresi D)Büyükşehir belediyesi E)Köy idaresi

71 İDARENİN MAL EDİNME YÖNTEMLERİ 1.Kamulaştırma 2.İstimval 3.Geçici işgal 4.Kamulaştırmasız el atma 5.Satın alma 6.Devletleştirme

72

73 BAŞARILAR