MUZAFFER YOSMAOĞLU BİOCONSTRUCT GmbH TÜRKİYE ÜLKE MÜDÜRÜ TÜRKİYE’DE BİYOGAZ TESİSLERİNİN GEREKSİNİMİ VE BUNLAR İÇİN BAKANLIKLARIN VERMESİ GEREKEN DESTEKLER MUZAFFER YOSMAOĞLU BİOCONSTRUCT GmbH TÜRKİYE ÜLKE MÜDÜRÜ
BİYOGAZ NEDİR?
Biyogaz, hayvansal, bitkisel ve organik materyallerden kullanılabilir gaz üretiminin genel adıdır. Diğer bir ifade ile oksijensiz ortamda mikrobiyolojik floranın etkisi altında organik maddenin karbondioksit ve metan gazına dönüştürülmesidir.
Metan gazı, insansal, hayvansal, bitkisel ve organik atıkların değişik miktarlarda da olsa tümünde bulunmaktadır.
Metan gazı, içeriği itibarı ile doğalgaza yakın bir gazdır Metan gazı, içeriği itibarı ile doğalgaza yakın bir gazdır. Metan gazının atmosfere salınımı, ozon tabakasının incelmesini yaratan en önemli sebeptir. Metan gazının, yakılarak faydalı hale getirilmesi ile bu etki yok edilmektedir.
BİYOGAZIN ÖZELLİKLERİ
Biyogaz temiz ve ısı değeri yüksek bir enerji kaynağıdır Biyogaz temiz ve ısı değeri yüksek bir enerji kaynağıdır. Biyogaz üretiminden sonra atıklar yok olmamakta üstelik çok daha değerli bir gübre haline dönüşmektedir.
Biyogaz üretimi sonucu hayvan gübresinde bulunabilecek yabancı ot tohumları çimlenme özelliğini kaybetmektedir.
Biyogaz özellikle kırsal kesimde çevre sağlığını olumlu etkilemektedir Biyogaz özellikle kırsal kesimde çevre sağlığını olumlu etkilemektedir. Çünkü; biyogaz üretimi sonucunda hayvan gübresinin kokusu hissedilmeyecek ölçüde yok olmaktadır. Ayrıca gübrelerden kaynaklanan insan sağlığını tehdit eden hastalık etmenleri büyük oranda etkinliğini kaybetmektedir.
1 m3 biyogazın etkili ısısı; 0. 62 l gazyağının 1 1 m3 biyogazın etkili ısısı; 0.62 l gazyağının 1.46 kg odun kömürünün 3.47 kg odunun 0.43 kg bütan gazının 12.30 kg tezeğin 4.70 Kwh elektriğin 1.18 m3 havagazı’nın sağladığı etkili ısıya eşdeğerdir.
1 m3 biyogaz = 0. 66 l motorin = 0. 75 l benzin = 0. 25 m3 propan = 0 1 m3 biyogaz = 0.66 l motorin = 0.75 l benzin = 0.25 m3 propan = 0.2 m3 bütan = 0.85 kg kömür’e eşdeğerdir.
BİYOGAZ TESİSLERİ NEDEN GEREKLİ?
Biyogaz tesisleri; hayvansal, bitkisel ve organik tüm atıkları; Fermentasyon yöntemi ile elektrik, ısı, buhar ve organik gübreye (organik toprak düzenleyici) dönüştüren, Çevreye ses, atık su, is, duman vs. salınımı yapmayan, Çok az miktarda arazi ihtiyacı olan, Yüksek karbon gelirine sahip tesisler oldukları için,
Görüntü ve koku kirliliğinin yok olması için, Çevre sağlığı ve çevre kalitesinin arttırılması için, Kendi özkaynağımız olan hayvansal, bitkisel ve organik atıkların faydalı hale getirilmesi için,
Ülke olarak, hava kalitesini arttırma mecburiyetimiz için, (Kyoto ve sonrası Paris sözleşmesi gereği) Toprak Kalitesini yükseltmek için, Tarımda verim artışı sağlamak için, Bitki ve tarımsal ürün sağlığının temini için,
Yer altı ve yerüstü sularının sağlığının temini için Denizlerin temiz kalması için Elektrik ve ısı üretiminin, kendi öz kaynaklarımızla biyogaz tesislerinden temini ile döviz ödenmemesi için.
Özet olarak biyogaz tesisleri; Özkaynağımızdan enerji üretimini (elektrik, ısı, buhar) , yüksek çevre kalitesini (hava, toprak, su vs) , sağlıklı ve yüksek verimli tarımsal üretimini tek başına sağlayan, tamamı ile çevreci ve dost olan, olmazsa olmaz tesislerdir.
TÜRKİYE İLE ÖRNEK ÜLKE ALMANYA MUKAYESESİ
ÖRNEK ÜLKE ALMANYA 2014 yılı elektrik tüketimi; 610 milyar kWh, Kurulu Güç 199.200 MW Bunun, 157 milyar kWh’i (%25,8) yenilenebilir enerjiden temin edilmiş. Biyogazdan üretilen elektrik enerjisi 42,8 milyar kWh (%7)
ÖRNEK ÜLKE ALMANYA 6700 adet çeşitli büyüklükte biyogaz tesisi var ÖRNEK ÜLKE ALMANYA 6700 adet çeşitli büyüklükte biyogaz tesisi var. (Fachverband Biogas e.V. ve Bundensnetzagentur 2015 verilerine göre) Bu tesislerin toplam kurulu gücü 6.931 MW (eylül 2015) civarında
TÜRKİYE (2015 SONU İTİBARI İLE) 2015 yılı elektrik tüketimi; 263,8 milyar kWh , Kurulu Güç 73.147 MW Bunun, 52 milyar kWh’i (%19,8) yenilenebilir enerjiden temin edilmiş. Biyogazdan üretilen elektrik enerjisi 1,5 milyar kWh (%0,57) (EPDK verilerine göre)
TÜRKİYE (2015 SONU İTİBARI İLE) 25 adeti çöp gazı (120 MW), 18 adeti fermente sistemli (83 MW) olmak üzere toplam 43 biyogaz tesisi var. (EPDK Verilerine göre) Bu tesislerin toplam kurulu gücü 203 MW (EPDK Verilerine göre) ARALIK 2015 SONU İTİBARI İLE TÜRKİYE KURULU GÜCÜ 73.147 MW; tüketim ise 263 milyar 828 milyon kwh
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ve GIDA, TARIM, HAYVANCILIK BAKANLIĞI VERİLERİNE GÖRE TÜRKİYE BİYOGAZ KAPASİTESİ
Türkiye biyogaza çevrilebilir biyokütle ağırlığı 117 milyon ton/yıl
Hayvansal atık potansiyeline(bitkisel atıklar hariç) karşılık gelen üretilebilecek biyogaz miktarı 2 milyon ton eşdeğer petrol olduğu tahmin edilmektedir. 2015 yılında Türkiye petrol ithalatı 22 milyon ton civarında olmuştur. Biyogaz potansiyelinin petrol ithalatına oranı %10 civarındadır.
BAKANLIKLAR VE MAHALLİ İDARELERCE BİYOGAZ TESİSLERİNE VERİLMESİ GEREKEN DESTEKLER
BAŞBAKAN YARDIMCILIĞI veya KALKINMA BAKANLIĞI veya ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI’NCA VERİLMESİ GEREKEN DESTEKLER
GENEL BİLGİ Ülkemizde biyogaz tesisleri 1980’ li yıllarda desteklenmeye başlanmış ve ülkemizde Köy Hizmetlerince projelendirilmiş ve Ziraat Bankası’nca kredilendirilmiş 29 adet biyogaz tesisi kurulmuştur. Ziraat Bankası, bu tesislerin yatırım bedelinin %90’ını kredilendirmiştir.
Bu tesislerin yatırım keşif tutarı toplamı 11. 650 Bu tesislerin yatırım keşif tutarı toplamı 11.650.000 TL (1987 fiyatları) olup, Ziraat Bankası 10.500.000 TL kredi vermiştir. Bu tesisler Afyon, Amasya, Ankara, Artvin, Burdur, Çanakkale, Çankırı, Çorum, Isparta, İstanbul, KahramanMaraş, Kastamonu, Konya İllerinde kurulmuştur.
DESTEKLENMESİ GEREKEN HUSUSLAR
Başbakan Yardımcılığı’na bağlı Ziraat Bankası marifeti ile biyogaz tesislerinin yatırımlarının kredilendirilmesine destek verilmesi VEYA 2 Nisan 2015 tarih ve 29314 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yönetimi Yönetmeliği madde 9 kapsamında; atık üreticileri ve sahiplerine sorumluluklar yüklenmiştir. Bu sorumluluklar: “b) Atıklarını ayrı toplamak ve geçici depolamakla, ç) Ürettiği atıklar için Bakanlıkça belirlenen esaslar doğrultusunda kayıt tutmak ve uygun ambalajlama ve etiketleme yapmakla, g) Atıklarını bu Yönetmelik hükümleri ve Bakanlıkça belirlenen esaslara uygun olarak izin/çevre lisansı almış atık işleme tesislerine göndermekle, m) Atığın niteliğinin belirlenmesi, toplanması, taşınması ve işlenmesi için yapılan harcamaları karşılamakla,” Bu nedenle yeterli finansmanı olmayan atık üreticilerine ,project finance kapsamında tesis yatırmının %100 ünün kredilendirilmesi desteklenmelidir.
Kalkınma Bakanlığı marifeti ile Belediyelere “Sanayide enerji verimliliğinin arttırılması pilot uygulamaları mali destek programı” çerçevesinde destek verilmesi VEYA Bu kredilendirme metodunun project finance kapsamında %100 ünün kredilendirilme metodu ile yapılması. Gaziantep örneği
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bağlı İller Bankası marifeti ile Belediyelere, biyogaz tesislerinin kredilendirilmesine destek verilmesi 2 Nisan 2015 tarih ve 29314 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yönetimi Yönetmeliği madde 8 kapsamında; “Belediyeler atıkları kaynağında ayrı toplamak/toplattırmakla ve ikili toplama sistemlerini kurmak/kurdurtmakla” görevlidir. Dolayısı ile, Belediyeler verilen bu yükümlülük doğrultusunda , bu tür yatırımları yapmaya gücü olmayan Belediyelere destek verilmesi doğru olacaktır.
GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI’NCA VERİLMESİ GEREKEN DESTEKLER
GENEL BİLGİ 27 milyon hektar işlenebilir tarım arazimiz var GENEL BİLGİ 27 milyon hektar işlenebilir tarım arazimiz var. 21 milyon hektar alanda tarım yapılıyor. Tarım topraklarımızın %91’inin organik maddesi yetersiz (%1,5 dolayında) Tarım topraklarında olması gereken organik madde oranı %4
%1,5’luk organik madde oranını, SADECE %1,75’e çıkarmak için her yıl 70 milyon ton organik toprak düzenleyiciye (organik gübre) ihtiyaç var. (organik toprak düzenleyicinin toprakta kalma süresi 3 yıl olarak alındığında) ( AÜ Ziraat Fakültesi toprak bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cihat KÜTÜK’ün çalışması)
Tarımda halen suni gübre kullanıyoruz Tarımda halen suni gübre kullanıyoruz. 6 milyon ton suni gübre ithalatı yapıyor ve 5 milyar dolar ödüyoruz. İthal ettiğimiz doğalgazın %2’si civarında miktarla suni gübre üretiyoruz ve 4 milyar dolar doğalgaz bedeli ödüyoruz. Hem dışarıya döviz veriyoruz diyoruz hem de hala suni gübreye destek vererek, organik gübreye Tarım Bakanlığı olarak destek vermiyoruz. Hem topraklarımız özelliklerini kaybetti, aman tarım topraklarımıza sahip çıkalım diye TV lerde reklam spotu yayınlatıyoruz hem de hala özelliği kalmamış topraklarda suni gübreyi desteklemeye devam ediyoruz. Ne yaman bir çelişki değilmi?
Toplam olarak Suni Gübreye yılda 9 milyar dolar para ödüyoruz Toplam olarak Suni Gübreye yılda 9 milyar dolar para ödüyoruz. Oysa, 2,5 milyar dolar parayı bir defada harcayarak, Almanya biogaz kapasitesine ulaşabilir ve topraklarımızı organik gübre ile zenginleştirebiliriz. Hem dışarıya döviz veriyoruz diyoruz hem de hala suni gübreye destek vererek, organik gübreye Tarım Bakanlığı olarak destek vermiyoruz. Hem topraklarımız özelliklerini kaybetti, aman tarım topraklarımıza sahip çıkalım diye TV lerde reklam spotu yayınlatıyoruz hem de hala özelliği kalmamış topraklarda suni gübreyi desteklemeye devam ediyoruz. Ne yaman bir çelişki değilmi?
Organik toprak düzenleyici (organik gübre) kullanıldığında ; Toprak kalitesi artar. Toprak altı ve üstündeki bakteri ve hayvanlara yaşamaları için uygun ortam sağlanır. Hayvansal dışkıda olan hastalıklar bitkilere geçmez. Tarımsal üründe yaklaşık %20 verim artışı sağlanır.
DESTEKLENMESİ GEREKEN HUSUSLAR
Bakanlık’ca suni gübreye verilen alan bazlı desteğin kaldırılarak,organik toprak düzenleyiciye (organik gübre) destek bedellerinin ödenmesi. Biyogaz tesislerinin kurulumu için EPDK tarafından istenen “marjinal tarım arazisi olma” şartının kaldırılması. Marjinal tarım arazisi şartının fermente sistemli biyogaz tesisleri için kaldırılması gerekli. Yatırımcı aksi halde , dışkının çıktığı yerden çok uzak bir yere tesis kurmak ve nakliye bedeline katlanmak zorunda kalıyor. Fermente sistemli biyogaz tesisleri için fazla bir alan gerekmiyor. 1 MW tesis için 10 dönüm arazi fazlası ile yeterlidir.
Bakanlıkca çıkartılan Yönetmelik’lerin uygulama tarihlerinin ertelenmemesi Örnek: Biyogaz tesislerinin kurulumu için Tarım Bakanlığınca çıkartılan İNSAN TÜKETİMİ AMACIYLA KULLANILMAYAN HAYVANSAL YAN ÜRÜNLER YÖNETMELİĞİ’nin uygulaması 1 yıl daha ertelendi. Bu durum yatırımcılarda “nasıl olsa yine ertelenir” inancını oluşturmakta ve biyogaz tesislerinin yapımına başlanılmamaktadır. Burada şu soru akla geliyor? Biyogaz tesislerine gerçekten ihtiyaç varmı? Yoksa Bakanlık usulenmi bu Yönetmelikleri çıkartıyor?
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI VEYA ÇEVRE-ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI’NCA VERİLMESİ GEREKEN DESTEKLER
Biyogaz tesislerine verilen 13,3 €cent/kWh elektrik desteği ile yerli katkı payı desteği (Türkiye’de henüz bu yerli üretimler maalesef yapılmıyor) yanında, söz konusu bu Bakanlıklardan biri tarafından “biyogaz tesislerinden çıkan ısı ve buharın tüketilmesinede” destek verilmesi. (Almanya örneği) Bütün bakanlıklar, Enerji bakanlığının verdiği elektrik enerjisi desteğinin arkasına sığınmış vaziyette olup, bu tesislerin kurulması için herhangi bir destek vermemektedir. Bu tesislerden aynı zamanda ısı ve buharda çıkmaktadır. Son yapılan Paris anlaşması gereği, ülke olarak İKLİM KONFERANSInda ülke olarak verdiğimiz taahhüt gereği, emisyon sınırlamasına tabiyiz. Hazır biyogaz tesislerinden çıkan ve çoğu boşa gidebilecek olan ısı ve buharı daha iyi değerlendirmek, ve bu biyogaz tesislerini yaşamsal alanlara daha yakın yaparak ısı ve buharı kullanarak daha yüksek verimli tesisler yapılmasını destek için ısı ve buhar kullanımın ilave olarak bu Bakanlıklardan biri tarafından destek verilmesi.
BİLGİ Biyokütle enerjisine dayalı üretim tesislerine verilen yerli katkı payı tutarları ($cent/kWh) 1.Akışkan yataklı buhar kazanı 0,8 2.Sıvı veya gaz yakıtlı buhar kazanı 0,4 3.Gazlaştırma ve gaz temizleme gurubu 0.6 4.Buhar veya gaz türbini 2,0 5.İçten yanmalı motor veya stirling motoru 0,9 6.Jeneratör ve güç elektroniği 0,5 7.Kojenerasyon sistemi 0,4
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI’NCA VERİLMESİ GEREKEN DESTEKLER
10 Ekim 2015 tarihli “Mekanik Ayırma, Biyokurutma ve Biyometanizasyon Tesisleri Tesisleri ile Fermente Ürün Yönetimi Tebliği’nde” bu tesislerin kurulması şartı olan “en yakın yerleşim alanına 250 m mesafe kuralının” kaldırılması. Bu mesafenin neden konulduğunu anlamak mümkün değil. Dünyanın çoğu yerinde bu tesisler evlere bitişik bile yapılabiliniyor. Ne demek en yakın yerleşim yeri? Tanıma ihtiyaç var. Adam çiftliğinin dibinde evi var. Şimdi bu tesisi evinin 250 m uzağınamı kuracak? Tesise dışkı akliyesi için neden 250 m yol masrafı yapsın? Kaldı ki 250 m kuralına uymak için kendi sınırında yer yoksa yandaki birinin arazisinimi satın alacak bu kişi? Bu seferde orayada Tarım Bakanlığı tarım arazisi diye izin vermez. Nasıl olacak o zamab? Bu tesislerden koku, duman,su, is vs çıkmıyorki. Kaldıki bu tesislerden çıkan ısı ve buharın kullanılması içinde tesislerin yakın olması gerekli.
Kanun ve Yönetmeliksel Denetimlerin mutlaka uygulanması, Biyogaz tesislerine Karbon Emisyonu Primi verilmesi,(mevcut uygulamanın Bakanlık marifeti ile yapılması) Biyogaz tesislerine hammadde nakliyesi için, nakliyede kullanılan araçların yakıt tüketimine yakıt desteği verilmesi, Denetim konusu başlı başına bir muamma. Devlet olarak İklim protokulna imza atıyorsunuz, ondan sonrada halen atıkların gelişigüzel sağa sola atılmasını Kanun ve Yönetmelikleri hiçe sayarak idare ediyorsunuz. Bu olacak işmi? Öte yandan Karbon emsiyonu alabilmek için, bu konuda kurulmuş şirketlere ciddi paralar ödenmekte. Bu konuyu Bakanlık organize etsin ve alınacak primler Bakanlık tarafından biyogaz şirketlerine ödensin. Bu konuda ciddi masraf ypılıyor. Deniz araçların yakıt desteği var. Aynı desteğin bu araçlar içinde verilmesi doğru olacaktır.
Biyometanizasyon Tebliği gereği istenen, biyogaz tesislerine hammadde nakliyesi için gerekli olan, özel hammadde nakliye araçlarının satın alınması hususunda uygun koşullarda kredi ve/veya destek verilmesi. Çitçimiz ve tarımla uğraşan halkımızın ekonomik durumu malum. Bu nedenle bu araçları tebliğ gereği şart koşuluyor. O zaman bu araçları satın alınması için tıpkı tarım mekanizasyonu araçlarına düşük faizli ve uzun vadeli kredi gibi kredi verilmesi gereklidir diye düşünüyorum.
BELEDİYELER VE İL ÖZEL İDARELERİ’NCE VERİLMESİ GEREKEN DESTEKLER
Belediyelerce genel olarak uygulanan, çöp gazı tesislerinin yapımından vazgeçilmesi. Çöp gazı tesisleri hem ileride asla kullanılamayacak çok büyük alanlara ihtiyaç duymakta, hem de prosesleri gereği organik atıklardan organik toprak düzenleyicinin ortaya çıkmasına engel olmaktadır.
Belediyelerce ve İl Özel İdareleri’nce, biyogaz tesislerinin kurulumuna destek ve öncelik verilmesi ve imar planlarının ivedilikle ve öncelikle kısa sürede yapılması.
BIOCONSTRUCT GmbH HAKKINDA GENEL BİLGİ
2001 YILINDA KURULMUŞTUR. HALEN ALMANYA’NIN EN BÜYÜK BİYOGAZ YAPIM ŞİRKETİDİR. ALMANYA’NIN DIŞINDA, İNGİLTERE, İTALYA, ÇEK CUMHURİYETİ, ESTONYA, POLONYA VE TÜRKİYE’DE 350’YE YAKIN BİYOGAZ TESİSİ KURMUŞTUR.
HALEN ALMANYA’DA KENDİSİNE AİT 21 ADET BİYOGAZ TESİSİ İŞLETMEKTEDİR HALEN ALMANYA’DA KENDİSİNE AİT 21 ADET BİYOGAZ TESİSİ İŞLETMEKTEDİR. BİYOGAZ TESİSLERİNİN KURULMASINDA, PROJE GELİŞTİRME,LİSANS ALMA, İŞLETME YÖNETİMİ VB GİBİ KONULARDA DA MÜŞTERİLERİNE GEREKLİ DESTEKLERİ VERMEKTEDİR.
KURULAN TÜM TESİSLERİ 24 SAAT, 365 GÜN ONLİNE KESİNTİSİZ OLARAK İZLENEREK, TESİSLERİN PROBLEMSİZ ÇALIŞMASINA SÜREKLİ DESTEK VERİLMEKTEDİR. MÜŞTERİYE ÖZEL BİYOGAZ TESİSLERİ DİZAYN EDİLMEKTEDİR.
YÜKSEK VERİMLİ VE YÜKSEK TEKNOLOJİYE(STATE OF ART) SAHİP DÜŞÜK MASRAFLI BİYOGAZ TESİSLERİ DİZAYN EDEREK, MÜŞTERİNİN YÜKSEK VE UZUN SÜRELİ VE SÜREKLİ KAZANÇ SAĞLAMASINA ÖZELLİKLE İTİNA GÖSTERİLMEKTEDİR.
MÜŞTERİLERİNE SÜREKLİ OLARAK KALİFİYE BAKIM, YEDEK PARÇA SERVİSİ, ACİL DURUM HİZMETLERİ VERMEKTEDİR.
TEŞEKKÜR EDERİZ