ERGENLİK DÖNEMİ CİNSEL GELİŞİM VE ÖZELLİKLERİ ŞAHİNBEY REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Hazırlayan: Psikolojik Danışman Gamze UĞUR
ERGENLİK Çocukluktan çıkıp gençliğe adım atma dönemidir. Zamanı biraz farklı olsa da herkes yaşar. Büyümenin doğal bir parçasıdır.
BÜYÜRKEN.. Vücudumuz, Duygularımız, Davranışlarımız değişmeye başlar.
Ergenliğe giriş Kızlarda ortalama 9-14 yaşlar arası, Erkeklerde ortalama 11-15 yaşlar arasındadır. Ergenliğe girme yaşı beslenmeye, hormonlara, iklim koşullarına ve buna benzer etkenlere bağlı olarak değişebilmektedir. Kızlar ergenlik dönemine erkeklerden yaklaşık iki yıl daha önce girerler. Boy ve kilo artışında erkeklerle kızlar arasında fark vardır. Tüm ergenlik dönemi boyunca kızlar 18-23 cm. erkekler ise 25-30 cm. uzar.
ERGENLİK DÖNEMİ DEĞİŞİMLERİ
Sivilceler ve siyah noktalar!! KIZLARDA; Kilo Adet kanamaları Meme gelişimi Boy Kasık ve koltuk altı bölgelerinde kıllanmada artış Sivilceler ve siyah noktalar!!
Bedende kadınlara özgü yağ birikmesi ve dağılması olur, kalçalar enine genişlemeye başlar. Memeler gelişir ve büyür. Kızların bedenindeki değişimler, östrojen hormonunun etkisiyle gerçekleşir. Cinsel bölgede, koltuk altlarında ve bacaklarda kıllanmalar başlar. Bu döneme özgü en önemli değişimlerden birisi de yumurta hücresinin oluşması ve adet kanamalarının başlamasıdır. Memelerin çıkmasından yaklaşık bir yıl kadar sonra, yumurtalıkların çalışmasıyla birlikte ilk adet kanaması başlar. Böylece tüm kültürlerde çok değerli olan "anne" olabilme özelliğine sahip olunur.
Aybaşı kanamaları başlangıçta seyrek ve düzensiz olabilir Aybaşı kanamaları başlangıçta seyrek ve düzensiz olabilir. 16 yaşına kadar düzene girmesi uzayabilir. Aybaşı kanamaları ortalama 11-15 arasında değişen yaşlarda başlayabilir. Zaman zaman vajinadan beyaz, sarımsı veya açık renkli doğal akıntılar gelebilir. Bu akıntılar normaldir ve adet görmenin başlayacağının belirtisi olabilir.
ERKEKLERDE; Boy Kas gücü gelişir Sakal ve bıyık Saç ve deride yağlanma Kilo Ses önce çatallanır, sonra kalınlaşır Kasık, koltuk altı ve göğüs bölgelerinde yoğun kıllanma Sakal ve bıyık Saç ve deride yağlanma Sivilceler ve siyah noktalar oluşabilir Penis sertleşmesi ve sperm üretimi
Boy ve kilo artışıyla birlikte omuzlar genişler, kas gücü gelişir. Cinsel bölgede, koltuk altlarında ve bacaklarda olmak üzere vücudun diğer bölgelerinde de kıllar yoğun olarak çıkmaya başlar. Ergenlik döneminde ses telleri de gelişir. Bu nedenle ses önce çatlar sonra kalınlaşır. Sakal ve bıyıklar çıkmaya başlar. Erkek çocukların bedenindeki değişimler testosteron hormonunun etkisiyle ortaya çıkar.
Penis, testisler ve skrotum (erbezi torbaları) büyür ve gelişir Penis, testisler ve skrotum (erbezi torbaları) büyür ve gelişir. Testosteron hormonunun etkisiyle, sperm (tohum hücresi) üretimi başlar. Bu dönemde erkek ergenlerin cinsel organlarının gelişim ve büyüklüklerine ilişkin endişeleri olabilir. Ancak bu organların boyutları ile işlevleri arasında bir ilişki yoktur. Bir erkeğin cinsel uyarım anında, penisteki kan damarları genişler ve bu damarlara çok kan dolar. Penisin derisi genişler ve sertleşir. Buna "ereksiyon" denir. Erkek ergen beklenmeyen yer ve durumlarda ereksiyon yaşayabilir. Sertleşmediği zaman penisin duruşu aşağıya doğrudur. Ereksiyon halinde ise penis dik bir hal alır ve boyutlarında büyüme olur.
Spermlerin içinde bulunduğu "meni"denilen özel bir sıvının penis yoluyla dışarı atılmasına "boşalma" denir. Ergenliğin ilk dönemlerinde erkek ergenlerin, gece boşalımları ve ıslak rüyaları başlar. İlk ıslak düşünü yaşayan erkek ergen bundan şaşkınlıkla karışık bir haz duyar. Bununla beraber yaşanılan bu ilk gelişmenin bilincine çok iyi varamayıp kendini suçlu hissedebilir ya da bu durumu bilmediğinden, ıslanmanın idrar kaçırma nedeniyle olduğunu sanabilir. Oysa bu doğal bir gelişmedir.
Masturbasyon Masturbasyon, kişinin cinsel doyuma kendi kendine ulaşması olarak tanımlanabilir. Yaşamın her döneminde doğal bir eylemdir ve kişiye özeldir. Bedensel yada ruhsal bir hastalığa yol açtığı yönündeki inançlar yanlıştır. Bu tür yanlış inançlar ve "ayıp, günah" seklindeki yaklaşımlar suçluluk ve pişmanlık gibi duygulara ve anlamsız korkulara neden olabilir.
BESLENME
Sağlıklı beslenmenin çok önemi olduğu bu dönemde yaygın olan ne yazık ki bilinçsiz ve dengesiz beslenmedir. Tercih edilen aşırı yağlı ve karbonhidratlı yiyecekler (Kola, patates, hamburger, vb. ), bedensel gelişimde dengesizliğe neden olmaktadır. İskelet gelişimi için özellikle D vitaminine, kalsiyuma, minerallere, vitamine ve proteine gereksinimi vardır.
GİYİM
Ayakları sıkan sivri burunlu ayakkabılar giyilmemelidir Ayakları sıkan sivri burunlu ayakkabılar giyilmemelidir. Yüksek topuklu ayakkabılar bedenin duruşu için zorluk çıkarabilir. Bu durum da büyüme ve gelişme çağında yanlış beden duruşunun yerleşmesine neden olabilir. Çorapların da sentetik değil, yünlü ya da pamuklu olması tercih edilmelidir.
TEMİZLİK
Ergenlik ve gençlik döneminde vücuttaki değişimler,ter ve yağ bezlerinin artan salgıları nedeniyle yeni temizlik davranışları edinmemizi gerektirir.Bu kokuların vücuttan uzaklaştırılması için sık yıkanmak gerekir.
Sevgili öğrenciler, gelişmeniz arkadaşlarınıza göre gecikmiş olabilir Sevgili öğrenciler, gelişmeniz arkadaşlarınıza göre gecikmiş olabilir.Bu bir eksiklik değildir ve sizde güvensizliğe neden olmamalıdır. Ergenlik döneminin ilk yıllarında bedeninizdeki hızlı gelişmelere ayak uydurmanız zaman alabilir . Kendinizde ve arkadaşlarınızda gördüğünüz değişiklikleri merak edersiniz. Bedeninizdeki gelişme ve değişmeyi daha iyi anlayabilmek ve özümseyebilmek için de fırsat bulduğunuzda aynanın karşısına geçmeniz doğaldır.
Bu dönemi sağlıklı geçirmeniz ve mutlu yetişkinler olmanız dileğiyle… Teşekkürler..