KafaDark Özge Eymur Aşkın Mezgitli Yetişkinlerde Bağlanma Stillerinin Romantik İlişkilerdeki İnanca Etkisi KafaDark Özge Eymur Aşkın Mezgitli

Yetişkinlerde bağlanma stillerinin ilişkilerdeki inanca etkisi var mıdır? Araştırmanın Amacı : Bu araştırmanın amacı yetişkinlerde bağlanma stillerinin ilişkilerdeki inanca etkisinin incelenmesidir. İlişkilere olan inanç ve bağlanma stilleri ile ilgili bir çok araştırma yapılmıştır. Ancak bağlanma stillerinin ilişkilere olan inanca etkisini inceleyen hiçbir çalışma yoktur. Benzer çalışmalar; Evli bireylerde bağlanma biçimleri ve evliliğe dair inançların evlilik doyumları ile ilişkisinin incelenmesi (Aktan SIĞIRCI, Malatya) Yetişkin bağlanma stillerinin romantik kıskançlık üzerindeki etkileri (GÜNNUR KARAKURT)

Yöntem ÖRNEKLEM Araştırmanın örneklemi ; 2015-2016 eğitim öğretim yılında Melikşah Üniversitesi ve Erciyes Üniversitesi’nin çeşitli fakültelerinde eğitim gören 40 kız 10 erkek toplam 50 öğrenciden oluşmaktadır.

VERİ TOPLAMA SÜRECİ Araştırmacılar tarafından hazırlanan Demografik Bilgi Formu, Griffin ve Bartholomew (1994) tarafından geliştirilen İlişki Ölçekleri Anketi ve Kalkan (2006) tarafından geliştirilen İlişkilerde İnanç Envanteri birleştirilerek çeşitli bölümlerde okumakta olan 50 katılımcıya verilmiş ve cevaplanmaları istenmiştir

VERİ TOPLAMA ARACI DEMOGRAFİK BİLGİ FORMU Bu form oluşturulurken katılımcıların genel özelliklerini öğrenmenin yanı sıra katılımcıların bağlanma stillerini ve ilişkilerine ait bilgileri öğrenmeye yardımcı sorular sorulmasına dikkat edilmiştir Örneğin; bağlanma stilleri hakkında bilgi verilebileceği düşünülen ilişki sayısı ve ilişki süresi gibi sorular sorulmuştur. Form toplam 12 sorudan oluşmaktadır.

İlişki Ölçekleri Anketi Orijinal adı Relationships Scale Questionnaire (RSQ) olan ilişki ölçekleri anketi Griffin ve Bartholomew tarafından geliştirilmiştir (Griffin ve Bartholomew, 1994). Dörtlü bağlanma prototipini ölçen bu ölçek 30 maddeden oluşmaktadır. Shaver’in bağlanma ölçümlerindeki paragraflardan, Bartholomew ve Horowitz’in İlişki Anketi’nde ve Collins ve Read’in (1990) Yetişkin Bağlanma Ölçeği ’inden yararlanılarak oluşturulmuştur

Katılımcıların her biri maddelerin kendilerini ne derece tanımladıklarını 7’li likert tipi ölçek kullanılarak cevaplandırılmaktadır (1: beni hiç tanımlamıyor, 4; beni kısmen tanımlıyor, 7;beni tamamıyla tanımlıyor). Ölçek; güvenli, kaygılı, kayıtsız ve korkulu olmak üzere 4 bağlanma stilini ölçmektedir. Ölçeğin Türkçe geçerlilik-güvenilirlik çalışması Sümer ve Güngör tarafından yapılmıştır. Test tekrar güvenilirlikleri .54 ile .78 arasında değişmektedir. İç tutarlılık katsayısı .27 ile .61 alfa değerleri arasında değişmektedir (Sümer ve Güngör, 1999).

Örnek Sorular Yalnız kalmaktan çok korkarım Başkalarına tamamıyla güvenmekte zorlanırım. Başkalarıyla kolaylıkla duygusal yakınlık kurarım

İlişkilerde İnanç Envanteri (İİE) Envanter, Kalkan (2006) tarafından bireylerin romantik ilişkilerinde rasyonel olmayan inanç ve beklentilerini belirlemek amacıyla geliştirilmiştir. 5’li likert tipi bu envanterde 19 soru bulunmaktadır. Envanter “Çaresizlik” ve “Sevilemezlik” olmak üzere iki alt boyuttan oluşmaktadır.

İİE’ nin güvenirliği iç tutarlılık katsayısı ve test-tekrar test güvenirliği katsayısı hesaplanarak belirlenmiştir. Envanterin iç tutarlılık katsayısı (Cronbach Alpha) .87; “Çaresizlik” alt boyutu iç tutarlılık katsayısı .78; “Sevilemezlik” alt boyutu iç tutarlılık katsayısı .80 olarak bulunmuştur. Test tekrar test güvenirliği için üç hafta ara ile 54 kişiye İİE uygulanmış ve her iki uygulamada elde edilen puanlar ile test tekrar test güvenirlik katsayısı .74 bulunmuştur. Envanterin “Çaresizlik” alt boyutu için test-tekrar test güvenirlik katsayısı .69, “Sevilemezlik” alt boyutu için ise .71 olarak hesaplanmıştır (Kalkan, 2006). Kalkan, M. (2006). İlişkilerde inanç envanterinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 25(3), 45-51.

Örnek Sorular Partnerimin saygı duyacağı hiçbir özelliğe sahip değilim. İlişkimde zorluklar yaşasam da, daima güçlü görünmeliyim. Partnerime ihtiyacım var, onsuz yaşamımı sürdüremem.

Veri Analizi Araştırma verileri SPSS 17.0 programına girilerek gerekli analizler yapılmıştır. Analizlerde İlişkisiz Örneklemler İçin t Testi, ve korelasyon testi kullanılmıştır

Sonuçlar Bulgular ve Değerlendirme

Araştırmamızın sonucunda yaşanan ilişki sayısıyla bağlanma tarzları arasında anlamlı biri ilişki çıkmamıştır. Yani bağlanma stilinin yaşanan ilişki sayısına etkisi olmadığı anlaşılmıştır.   iliskisayisi Güvenli Pearson Correlation 1 -,050 Sig. (2-tailed) ,729 N 50 güvenli

İlişkiye olan inancın cinsiyete göre farklılaşmadığı görülmüştür. Her iki cinsiyet aynı düzeyde inanç göstermiştir. Cinsiyete göre bağlanma stili arasında anlamlı bir fark çıkmamıştır. Erkeklerde daha çok Saplantılı ve korkulu bağlanma görülürken kadınlarda ise daha çok saplantılı bağlanma görülmüştür

Bağlanma tarzları ile yaşanan ilişki süresi arasında anlamlı bir ilişki çıkmamıştır. Yani ilişki süresinin kısa veya uzun olmasının bağlanma tarzıyla bir ilgisi olmadığı anlaşılmıştır.   İliskisuresi Kayitsiz iliskisuresi Pearson Correlation 1 -,219 Sig. (2-tailed) ,127 N 50 kayitsiz

İlişkilere olan inançla yaşanan ilişki sayısı arasında anlamlı bir ilişki çıkmamıştır. Kişinin ilişki sayısının artması veya azalması ilişkisine olan inancına etki etmemiştir. İlişkilere olan inançla yaşanan ilişki süresi arasında sadece çaresizlik alt boyutu ile ilişki süresi arasında negatif yönde zayıf bir ilişki çıkmıştır. İlişki süresi arttıkça çaresizlik boyutunun (yetersizim, başarısızım,saygınlığım yok) azaldığı anlaşılmaktadır.

Correlations İliskisuresi Çaresizlik iliskisuresi Pearson Correlation   İliskisuresi Çaresizlik iliskisuresi Pearson Correlation 1 -,365** Sig. (2-tailed) ,009 N 50 caresizlik

Yetişkinlerde bağlanma stillerinin romantik ilişkilerdeki inanca etkisine baktığımızda ; Bireylerdeki güvenli saplantılı kayıtsız ve korkulu bağlanmanın sevilemezlik ve çaresizlik inancına etki etmediği ; sadece ilişki süresinin çaresizlik alt boyutuna negatif yönde zayıf düzeyde etkisi olduğu görülmüştür. Yani ilişki süresi arttıkça bireyde çaresizlik boyutunun azaldığı görülmüştür.

ÖNERİLER Araştırmanın daha sağlıklı sonuçlar verebilmesi için örneklemin daha çok sayıda ve kadın , erkek sayılarının dengeli olması gerekmektedir Ölçek sayısı artırılıp başka değişkenlere (anne baba tutumu ve ilişki doyumu) göre de bakılabilirdi.