SU ÇERÇEVE DİREKTİFİNE GÖRE NHYP VE İNTERKALİBRASYON Müge ERKAN AYDAR Uzman Orman ve Su İşleri Bakanlığı Su Yöentimi Genel Müdürlüğü İzleme ve Su Bilgi Sistemi Dairesi Başkanlığı ToT Modül 5, 13-17 Nisan 2015 İzmir

Su Kütlelerinin ve Tiplerin Belirlenmesi Baskı ve Etki Analizi İÇERİK Giriş Su Kütlelerinin ve Tiplerin Belirlenmesi Baskı ve Etki Analizi Çevresel Hedefler İzleme Önlemler Programı Ekonomik Analizler Halkın Katılımı

Direktifin Ortaya Çıkışı Biyolojik Çeşitlilik Konferansı (1992) Avrupa Birliği’nin kurulması (1992) Rio Dünya Zirvesi (1992) Su kalitesi direktiflerinin tek bir direktifte bütünleştirilmesi

SU ÇERÇEVE DİREKTİFİ (2000/60/EC) Yüzme Suyu Direktifi Kentsel atık su Direktifi Tehlikeli Maddeler Direktifi Kabuklu Su Ürünleri Direktifi Nitrat Direktifi IPPC Direktifi Tüm yüzey ve yeraltı su kütleleri için Avrupa çapında, entegre su yönetimi.

SU ÇERÇEVE DİREKTİFİ (2000/60/EC) Yüzey sularının, geçiş sularının, kıyı sularının ve yer altı sularının korunmasını sağlamak ve 2015 yılında tüm bu su kütlelerinde “iyi su durumu” elde etmek Sürdürülebilirlik: Ekonomik ve çevresel özellikleri birleştirmek, “Havza Bazlı Yönetim” Bir su kaynağının doğal su toplama alanı, o su kaynağının “havzası” olarak tanımlanmaktadır. Nehir Havzası Yönetim Planları (NHYP)’nin hazırlanması ve her 6 yılda bir gözden geçirilmesi

SÇD Temel Basamakları Risk analysis Pressures Objectives Estimation of current status Good Ecological Status Good Chemical Status Good Ecological Potential Other objectives from other directives Çevresel Hedefler Önlemler Programı Nehir Havzası Yönetim Planı Önemli Su Yönetimi Konuları Raporu Nehir Havzası Bölgesi Nehir Havzası Karakterizasyonu İzleme Waterbodies Typology Risk analysis (of not achieving Good Ecological Status) Pressures & Impacts Available data This is a key element allowing acquiring general knowledge on water quality, setting up and controlling objectives and actions, at the national or local level Start work on classification schemes and establishing limits and Environmental Quality Standards that relate to biological status Objectives Current status from monitoring SWMI Programme of measures Exemptions Protected areas Monitoring programme Waterbodies Budget Classification scheme Procedures for sampling & analysis

Nehir havzasındaki su kütleleri NEHİR HAVZASI KARAKTERİZASYONU SU KÜTLELERİ KATEGORİLERİNİN BELİRLENMESİ Nehir havzasındaki su kütleleri Yüzey suyu kütleleri Yer altı suyu kütleleri Nehirler Göller Kıyı Suları Geçiş Suları Göl Nehir Geçiş suyu Kıyı suyu

Havzadaki Korunan Alanların da kayıt altına alınması gerekmektedir. İnsani tüketim amaçlı su çekimi için oluşturulmuş alanlar Ekonomik olarak önemli sucul türlerin korunması için oluşturulmuş alanlar Rekreasyon suları ve yüzme suları Besin maddesine duyarlı alanlar Natura 2000 alanları Habitat Direktifi kapsamındaki alanlar

NEHİR HAVZASI KARAKTERİZASYONU Su Kütlelerinin Belirlenmesi Doğal Su Kütlesi, insanlar tarafından düzenlenmemiş veya morfolojik olarak değiştirilmemiş su kütlesidir. Büyük Ölçüde Değiştirilmiş Su Kütlesi, karakteri önemli derecede değiştirilmiş yüzey suyu kütlesidir (ör. baraj gölleri) Yapay Su Kütlesi, insanlar tarafından oluşturulmuş su kütlesidir (ör. kanallar)

NEHİR HAVZASI KARAKTERİZASYONU TİPOLOJİLERİN BELİRLENMESİ Tipoloji Su kütlesi kategorilerinin benzer fiziksel ve ekolojik özelliklerini paylaşan su kütlelerine ayrılması Sistem A Sistem B Zorunlu Nehir Eko bölge Rakım Drenaj Alanı Jeoloji Göl Derinlik Yüzey Alanı Geçiş suyu Tuzluluk Dalga dağılımı Kıyı suyu Zorunlu Opsiyonel Enlem-Boylam Rakım Drenaj Alanı Jeoloji İklim Akış rejimi Eğim vb. Derinlik Yüzey Alanı Oluşum süresi Şekli Hava ısı dağılımı Tuzluluk Dalga dağılımı Bulanıklık Biçim Su Sıcaklığı NEDEN? Tipe özgü referans koşulların belirlenmesi ve sınıflandırma Direktif’teki değer aralıkları kullanılacaktır. Direktif’ten farklı değer aralıkları kullanılabilir.

Direktif Ek’inde Sistem A’ya göre Ekobölge Haritası verilmiştir. 2. Physical Direktif Ek’inde Sistem A’ya göre Ekobölge Haritası verilmiştir.

Türkiye’den bir örnek Havzada; 14 Nehir Tipi 4 Göl Tipi bulunmaktadır.

= + YERALTI SULARI DURUM DEĞERLENDİRMESİ Miktar Kalite İKİ AŞAMALI İleri Karakterizasyon Başlangıç Karakterizasyonu İKİ AŞAMALI YAKLAŞIM - Hedeflere uyamama tehlikesinin ne kadar büyük olduğunun değerlendirilmesi - Hedeflere uyamama sebeplerinin değerlendirilmesi - Su kütlesinin kullanıldığı yerin tanımlanması - Hedeflere uyamama riskinin olduğu su kütlesinin tanımlanması

Mevcut durumunun değerlendirilmesi NEHİR HAVZASI KARAKTERİZASYONU BASKI-ETKİ ANALİZİ Mevcut durumunun değerlendirilmesi Durum = Kalite: çok iyi, iyi, orta, zayıf, kötü Baskı = Bir su kütlesinin durumunu etkileyen faaliyet Etki= faaliyetlerin durum üzerindeki etkisi Noktasal kirlilik kaynakları Yayılı kirlilik kaynakları Su çekimi yada düzenleme sonucunda akış rejiminin değiştirilmesi Morfolojik değişimler

Yüzey Sularında Su Durumu Yeraltısularında Su Durumu NEHİR HAVZASI KARAKTERİZASYONU ÇEVRESEL HEDEFLER Yüzey Sularında Su Durumu Yüzeysel sular için hedefler İyi Ekolojik Durum/Potansiyel İyi Kimyasal Durum Yeraltı suyu için hedefler İyi Nicel Durum Korunan alanlar için hedefler: İlgili mevzuattaki (İçme Suyu, Habitat ve Kuş Direktifleri, uluslararası sözleşmeler) hedefler İyi Orta Çok iyi Zayıf Kötü Yüzey ve yeraltı sularının statülerinde hiçbir bozulma olmamalı ve tüm su kütleleri korunmalı, iyileştirilmeli ve restore edilmelidir; 2015’e kadar, yüzey suları için iyi ekolojik statü (ya da potansiyel) ve iyi kimyasal statü gibi iyi statülerin sağlanması ve yeraltı suları için iyi kimyasal statü ve iyi kantitatif statünün sağlanması; Yüzey sularında öncelikli maddeleriden oluşan kirliliğin aşamalı bir şekilde azaltılması ve öncelikli tehlikeli maddelerin tamamen yok edilmesi ve yeraltı sularına kirleticilerin salımının önlenmesi ve sınırlandırılması; Yeraltı sularında var olan tüm önemli kirlenme eğilimlerinin tersine çevrilmesi Topluluk yetkisi altındaki korunan alanlar için belirlenen standart ve hedeflerin sağlanması Yeraltısularında Su Durumu İyi Zayıf

Durum değerlendirmesi NEHİR HAVZASI KARAKTERİZASYONU RİSK ANALİZİ Tipoloji Baskı ve etkiler Çevresel Hedefler Durum değerlendirmesi Çevresel hedeflerin elde edilemeyenlerinin risklerinin analizi doğrulama İzlemenin tasarımı doğrulama İZLEME Araştırmacı Gözetimsel Operasyonel

SU ÇERÇEVE DİREKTİFİNE GÖRE İZLEME Direktife göre 3 tip izleme bulunmaktadır: - Gözetimsel - Operasyonel - Araştırmacı Ayrıca referans izleme ağlarının da oluşturulması gerekmektedir.

SU ÇERÇEVE DİREKTİFİNE GÖRE İZLEME Yüzeysel sularda İzlenen Parametreler Biyolojik Kalite Unsurları Nehirler Bentik Omurgasızlar Fitoplankton Makrofitler & Fitobentoz Balık Göller Geçiş Suları Fitoplanktonlar Makroalgler Angiospermler Bentik omurgasızlar Balıklar Kıyı Suları Genel Kimyasal ve Fiziko-kimyasal Kalite Unsurları Sıcaklık pH Oksijen Nutrientler … Biotayı etkileyen insani faaliyetlerden etkilenen kimyasal ve fiziksel parametreler Belirli Kirleticiler Çinko, Bakır Hidromorfolojik Kalite Unsurları Akış Rejimi Bağlılık Kalma süresi (göller) Dalgaya maruz kalma (geçiş ve kıyı suları) Morfoloji (genişlik & derinlik) Alt tabaka doğası Kimyasal Kalite Unsurları Öncelikli Maddeler (EK X) Öncelikli tehlikeli maddeler Biota ve sediman EKOLOJİK DURUM KİMYASAL DURUM

EKOLOJİK DURUM VE KİMYASAL DURUM KÖTÜ SÇD EKOLOJİK DURUM (Yüzeysel Sular) KİMYASAL DURUM Öncelikli Maddeler ve DiğerTehlikeli Maddeler Hidromorfolojik Biyolojik Fiziko-kimyasal 2000/60/EC Genel Fizikokimyasal Kalite Elementleri Spesifik Kirleticiler (üye ülkelerce belirlenir) Direktif yüzey suyu (yerüstü suyu) sınıflandırmasını ekolojik ve kimyasal durumun değerlendirilmesi aracılığıyla yapmaktadır. Ekolojik durumun değerlendirilmesinde biyolojik kalite unsurları sınıflandırma sisteminin temelini oluşturur. Hidromorfolojik ve fiziko-kimyasal kalite unsurları ise biyolojiyi destekleyici unsurlar olarak görülmektedir K

Ekolojik Durum – Ekolojik Potansiyel 0.9 0.7 0.8 0.5 0.6 0.4 0.2 0.1 0.3 1 Çok iyi İyi Orta Zayıf Kötü MEP İEP Doğal Su Kütlesi – Ekolojik durum BÖDSK Ekolojik potansiyel Geri dönüşü olmayan fiziksel değişim YSK Good and higher

Yüzey Suyu Kütlesinin Ekolojik ve Kimyasal Durumunun Belirlenmesi “One out all out” prensibine göre sınıflandırma yapılır

Yeraltı Suları Durumu: Beş hedef: Kirleticilerin yer altı suyuna girişini engellemek veya kısıtlamak Yer altı suyu kütlelerinin durumunun bozulmasını engellemek İyi yer altı suyu durumuna ulaşmak (hem kimyasal hem nicel); Her tür önemli ve sürekli yukarı trendi geri çevirmek için önlemler uygulamak; Korunan alanlar gerekliliklerini karşılamak Örnek Risk Değerlendirmesi:   HEDEFLER GENEL Girişler Bozulmama İyi durum Trendler Korunan alanlar Nicel Kimyasal Yeraltı suyu kütlesi Risk Altında Risk Altında değil

ÖNLEMLER PROGRAMI 5- Önlemler Programı Planlama 6- Önlemler Programının Uygulanması 5- Önlemler Programı 4- Hedeflerin belirlenmesi 3- İzleme ve değerlendirme 2- Karakterizasyon, Baskı ve etkiler, ekonomik analiz 1- Aktarım, Nehir Havzası Bölgesi belirlenmesi, yetkili kurum, Su Kültesi belirlenmesi Planlama

ÖNLEMLER PROGRAMI Yüzey ve yeraltı sularının kalite ve miktarı Mevcut AB yaptırımları Diğer direktif ve yönetmelikler kapsamında Ör. tehlikeli maddeler, içme suyu kalitesi vb. Temel önlemler: 2015’e kadar iyi su durumunun sağlanması Tamamlayıcı önlemler: Deşarj kontrol yaptırımları, ücret ve fiyatlandırma sistemi vb. Ek önlemler: Gönüllü anlaşmalar, farkındalık yaratma kampanyaları vb.

NHYP VE EKONOMİK ANALİZ 1- Karakterizasyon aşamasında (SÇD Md.5 ve Md.9): Su Kullanımı: Hangi tür ekonomik aktiviteler suya bağımlı. Ör:Tarım Su kullanımındaki maliyetin karşılanması: Su hizmetlerinin maliyet karşılama oranları hesaplanır. 2- Önlemler Programı aşamasında (SÇD Md.11): Maliyet etkin önlemlerin seçilmesi. En az maliyetli ve en etkin önlemlerin seçilmesini sağlamak. Mümkün olan en düşük maliyetli önlem alınabilir mi? Daha düşük maliyetli önlem alınabilir mi? 3- NHYP Hazırlanması aşaması

EKONOMİK ANALİZ Önlemlerin Maliyetleri Maliyet etkinlik analizi Maliyet etkin önlemlerin seçilmesi Önlemler ekonomiyi çok fazla etkileyecekse, ağır yük getirecekse muafiyet alınabilir Çevresel Maliyet (gereğinden fazla su çekimi çevrede kuraklığa neden olur) Kaynak Maliyeti (gereğinden fazla su çekimi su miktarında azalmalara neden olur ve gelecekte daha az su çekimi gerekir) Tüm bunların etkinliğinin ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekmektedir.

HALKIN KATILIMI Madde 14: Üye devletler, nehir havzası yönetimi planlarının hazırlanmasında, gözden geçirilmesinde ve güncelleştirilmesinde bütün ilgili tarafların aktif biçimde yer almasını teşvik edeceklerdir Bilgi sağlama Danışma Aktif katılım Garanti edilmelidir Teşvik edilmelidir

SÇD, BİYOLOJİK İZLEME VE İNTERKALİBRASYON Direktif, izlenmesi gereken biyolojik kalite unsurlarını, İzleme sıklıklarını, Her bir biyolojik kalite unsuru (BKU) için dikkate alınması gereken özellikleri açıkça belirtmektedir. Ancak; Biyolojik örneklerin toplanması ve analizi sırasında uygulanacak yöntem, Biyolojik indekslerin seçimi, Su kalitesi sınıfları için sınır değerlerin belirlenmesi konularındaki seçimleri üye ülkelere bırakmaktadır İzleme sıklıkları ve BKUlar için özellikler

interkalibrasyon SONUÇLARIN BİRBİRLERİYLE UYUMU? Ancak, Avrupa kıtası, üzerinde Avrupa Birliği’ne üye 28 ülkede, 500 milyondan fazla sayıda insanın yaşadığı, birbirinden tamamen farklı coğrafi özellikleri bulunan ve sosyal, ekonomik ve çevresel yaklaşımlar açısından oldukça farklı eğilimlerin sergilendiği bir kıtadır. Tüm bu etmenler su kaynaklarının korunması ve iyileştirmesi konusundaki eğilimleri de etkilemektedir. Avrupa kıtası foto- nufus foto 1. 2012 yayın hangisi Normatif tanım 2012 yılında yayınlanan bir çalışmaya göre, farklı su kütlelerindeki biyolojik kalite unsurlarının değerlendirilmesi için Avrupa çapında raporlanan 297 farklı metot bulunmaktadır ¹ 1. S. Birk, W. Bonne, A.Borja, S. Brucet, A. Courrat, S. Poikane, A. Solimini, W.Bund, N.Zampoukas, D.Hering, Three hundred ways to assess Europe’s surface waters: An almost complete overview of biological methods to implement the Water Framework Directive, 2012. Ecological Indicators, 18, 31–41.

“İNTERKALİBRASYON” İNTER KALİBRASYON ARA-ARASI Doğruluğu bilinen bir  ölçüm standardını kullanarak diğer test ve ölçüm aletinin doğruluğunun ölçülmesi, sapmalarının belirlenmesi ve doküman haline   getirilmesi Kalibrasyona daha iyi bir laboratuvarlar arasında karşılaştırma testlerinin yapılması, yeterlilik testleri interkalibrasyon çalışmasına birer örnek

SÇD’ye GÖRE İNTERKALİBRASYON Üye ülkelerde farklı ulusal metotlar kullanılarak gerçekleştirilen biyolojik izleme çalışmaları neticesinde elde edilen izleme sonuçlarının birbirleriyle uyumlu hale getirilmesi için, üye ülke grupları tarafından yapılan çalışmaları kapsamaktadır Direktifte interkalibrasyon çalışmasının benzer coğrafi ve iklimsel koşullara sahip ülkeler arasında gerçekleştirilmesi planlanmış ve “ekobölge” olarak tanımlanan bu bölgeler Direktif EK XI’de açıklanmıştır Illyes ecoregion sınıflandırması İnterkalibrasyon ile ilgili esaslar Direktifte genel hatlarıyla açıklanmış ayrıca oldukça bilimsel ve karmaşık bir prosedür olan interkalibrasyon egzersizi konusunda birden çok rehber doküman, komisyon kararı ve doküman yayınlanmıştır

Su Çerçeve Direktifi’nde İnterkalibrasyon SÇD Ek V. 1.4.1 Biyolojik İzleme Sonuçlarının Karşılaştırılabilirliği İnterkalibrasyon çalışması bütünüyle ekolojik durumu değil sadece biyolojik kalite unsurlarını kapsamaktadır. Sonuçların üye ülkeler arasında karşılaştırılabilirliğinin sağlanması amacıyla yapılacak çalışmasının kapsamı ilk kez şu şekilde açıklanmaktadır; “… Çok iyi/iyi ve iyi/orta ekolojik kalite sınıf sınır değerlerinin interkalibasyon işlemi ile oluşturulması gerekmektedir.” Ekolojik Kalite Oranı (EKO) Gözlenen Değer Beklenen (Referans) Değer) Biyolojik Kalite Unsurları Yüksek İyi Orta Zayıf Kötü Çok iyi-kötü arasında beş sınıf

Su Çerçeve Direktifi’nde İnterkalibrasyon Çok iyi-iyi ve İyi-orta interkalibrasyon ağı Ekobölgelerden seçilen sahalarda Sınıflar arası sınırlar için sayısal bir değer İnterkalibrasyon egzersizi ile her bir üye ülkenin izleme sistemli için sınıf sınırlarının sayısal olarak belirlenecektir. Egzersiz tamamlandığında bir karar yayınlanacağı dile getirilmektedir.

Rehber Doküman No:6 İnterkalibrasyon Ağının Kurulması ve İnterkalibrasyon Süreci (2003) İnterkalibrasyon süreci, SÇD’nin interkalibrasyon gereksinimi, metod ve veri eksikliği ile zamanlamadan kaynaklanan zorluklar açıklanmıştır. 2 ana aşama; Üye ülkelerce interkalibrasyon sahalarının belirlenerek interkalibrasyon ağının kurulması, 2. Her bir üye ülkenin değerlendirme metodunun bu kayıtlı sahalarda uygulanmasıdır.

Kim Yürütüyor? Komisyonun rolü, üye ülkeler arasında bilgi alışverişini sağlamaktır. Teknik görevler ise Avrupa Komisyonu, Ortak Araştırma Merkezi (Joint Research Center, JRC) ev sahipliğinde, Avrupa Ekolojik Su Kalitesi ve İnterkalibrasyon Merkezi, EEWAI tarafından yürütülmektedir. EEWAI’nın görevi interkalibrasyon egzersizinin gerçekleştirilmesini sağlamak ve uzman gruplarının yapacağı işleri organize etmektir. Nereye koymalı?

İnterkalibrasyon egzersizi sırasında uygulanması gereken temel adımlar İnterkalibrasyon sahalarının seçilmesi, Ortak tipolojilerin belirlenmesi, İnterkalibrasyon sahalarının kaydı, İnterkalibrasyon egzersizinin yapılması, Sonuçların yayınlanması Şemayı iyice öğren

İnterkalibrasyon ağının kurulması Rehber dokümanın büyük bölümü interkalibrasyon ağının kurulması ve interkalibrasyon sürecinin açıklanmasına ayrılmıştır. Rehberin büyük bölümü hala geçerlidir ancak interkalibrasyon ağına kayıtlı sahalar gibi bazı kısımlarda değişiklikler olmuştur

COĞRAFİ İNTERKALİBRASYON GRUPLARI İnterkalibrasyonun benzer iklimlere sahip ülkeler arasında gerçekleştirilmesi gerekmektedir Rehber Doküman No 6 Ekobölgeler yerine Nehirler ve göller için benzer iklimlere sahip iki veya daha fazla ülkeden oluşması ve Illies ekobölge bölümlendirmesinden daha geniş olması önerilmiştir. Daha sonra tekrar değiştirilmiştir. (Uzmanlar benzerliklerin fazla olduğunu belirttiğiiçin üzerinde çalışılmış) Nehirler için: 3 (Kuzey, Orta Enlem, Akdeniz) Göller için: 5 (Kuzey, Atlantik, Merkez, Alpin, Akdeniz) Kıyı ve Geçiş suları için: 4 (Baltık, Kuzey Denizi, Kuzey Atlantik, Akdeniz)

İnterkalibrasyon çalışmalarının yapılacağı noktalar (1489 nokta) KOMİSYON KARARI 17 Ağustos 2005 İNTERKALİBRASYON AĞI İÇİN SAHALARIN KAYDI (2005/646/EC) İnterkalibrasyon çalışmalarının yapılacağı noktalar (1489 nokta) Coğrafi İnterkalibrasyon Grupları (CİG) Listesi (14 CİG)

Rehber Doküman No:14 2004-2006 İnterkalibrasyon Süreci Rehberi İnterkalibrasyon egzersizinin ilk fazında Coğrafi İnterkalibrasyon Grupları tarafından yürütülmesi gereken çalışmaları açıklamaktadır. Ayrıca; İnterkalibrasyon çalışmasının prensipleri ve sınıf sınır değerlerinin SÇD’yle uyumlu şekilde nasıl belirlenmesi gerektiği, İnterkalibrasyon alternatifleri (3 opsiyon), Nihai interkalibrasyon raporu içeriği, CİGler tarafından yapılacak işlerin organizasyonu Zamanlama çizelgesi hakkında bilgilere yer verilmektedir.

İNTERKALİBRASYON SÜRECİNİN ANA ADIMLARI 1. Önkoşulların kontrolü 2. İnterkalibrasyon fizibilite kontrolü 3. Veri seti kontrolü 4. Sınır Değerlerin Karşılaştırılması Ulusal değerlendirme metotlarının SÇD gereklilikleriyle uyumu Veri setlerinin veri kabul kriterlerine uyumu Değerlendirme metotlarının metot kabul kriterlerine göre değerlendirilmesi Şekil 8’d yer alan adımlar takip edilerek Detayları Bölüm 2.4.1 altında bulabilirsiniz Önemli olan birkaç noktayı vurgulamak istiyorum Sınır değerlerin karşılaştırılması: Karşılaştırılabilirlik kriterlerinin yardımıyla sınır değerlerin uyum seviyesinin belirlenmesi

İNTERKALİBRASYON OPSİYONLARI Üç farklı interkalibrasyon seçeneği geliştirilmiştir. Her bir seçenek iyi durum sınıf sınırları için belirlenen değerlerin birbiriyle olan uyumunu ve karşılaştırılabilirliğini test etme olanağı verir. Uygulanacak interkalibrasyon seçeneği, ulusal metotların birbirleriyle karşılaştırılma metoduna bağlı olarak değişir. Aynı veri toplama ve sayısal değerlendirme metodu: Opsiyon 1 Farklı veri elde etme ve sayısal değerlendirme metotları: Opsiyon 2 Aynı veri toplama metodu ancak farklı sayısal değerlendirme metodu: Opsiyon 3

Rehber Doküman No:14 2008-2011 İnterkalibrasyon Süreci Rehberi (2009) 1. interkalibrasyon fazında elde edilen sonuçlarda eksiklikler ve sonuçların karşılaştırılmasında belirsizlikler bulunmaktadır. Bu nedenle 2. interkalibrasyon fazında, rehber dokümanın revize edilmesi ihtiyacı doğmuştur. Rehber JRC koordinasyonunda Üye Ülke uzmanlarından oluşan bir grup ve ECOSTAT (Ekolojik Durum) Çalışma Grubu tarafından hazırlanmıştır. 1. İnterkalibrasyon fazında elde edilen sonuçlar ve tecrübeler ile uzmanların önerilerine de yer verilerek Rehber Doküman güncellenmiştir.

İnterkalibrasyon Egzersizi Sonucu Üye Ülkelerin İzleme Sistemleri Sınıflandırma Değerlerine İlişkin 2008 Komisyon Kararı 2003 yılında başlayan interkalibrasyon çalışmasının 2008 yılına kadar süren ilk aşamasında yukarıda bahsi geçen tüm adımların, üye ülkeler tarafından uygulanmasının ardından 2008 yılında ilk komisyon kararı yayınlanmıştır. Komisyon kararına konu olan sonuçlar, 2004-2007 yılları arasında yapılan interkalibrasyon çalışmalarını kapsamaktadır. Karar ekinde her bir CİG için interkalibre edilen tipler, bu tiplere ilişkin özellikler (su toplama alanı, yükseklik ve jeomorfoloji, alkalinite ve akış rejimi) ve bu tipleri paylaşan üye ülkeler açıklanmıştır

İNTERKALİBRASYON TEKNİK RAPORU (2009) 2008 yılında yayımlanan bu kararın ekinde verilen sınıf sınır değerlerinin nasıl belirlendiğinin açıklanması için 2009 yılında bir Teknik Rapor yayımlanmıştır. Bölüm 1. Nehirler Bölüm 2. Göller Bölüm 3. Kıyı ve Geçiş Suları

İnterkalibrasyon Egzersizi Sonucu Üye Ülkelerin İzleme Sistemleri Sınıflandırma Değerlerine İlişkin 2013 Komisyon Kararı 2009-2012 yılları arasında devam eden ikinci aşamada elde edilen sonuçların üye ülkeler tarafından kararlaştırılmasının ardından, 2013 yılında yeni bir komisyon kararı yayınlanmış ve 2008 yılında yayınlanan bir önceki karar yürürlükten kalkmıştır Bazı su sınıfları için bazı biyolojik kalite elementleri eksiktir (ör. Nehirlerde balık ve makrofit, göllerde makroomurgasız ve fitobentoz) Bazı sonuçlar tüm biyolojik kalite elementlerini içermemektedir (Ör. Göl ve kıyı sularında fitoplankton, bazı kıyı sularında makroalg ve angiosperm) Bazı CİG’nın sonuçları tüm üye ülke sonuçlarını içermemektedir. Bazı durumlarda sınır değerlerin karşılaştırılmasında zorluklarla karşılaşılmıştır Eklenen değişen CİG var mı Cümle bi garip Ek 1’de başarılı bir şekilde tamamlanan ve teknik olarak uygulanabilir sınırlar içerisinde olan interkalibrasyon çalışmalarına yer verilmiştir. Ek 2’de ise kısmi olarak tamamlanan interkalibrasyon çalışmalarının sonuçları verilmiştir.

2013 yılında yayınlanan İnterkalibrasyon Teknik Raporları Hangileir tamamlandı hangileri taslak önemli

2014 yılında yayınlanan İnterkalibrasyon Teknik Raporları

İNTERKALİBRASYON SÜRECİNE HAZIRLIK: TÜRKİYE’DE MEVCUT DURUM 1. Önkoşulların kontrolü 2. İnterkalibrasyon fizibilite kontrolü 3. Veri seti kontrolü 4. Sınır Değerlerin Karşılaştırılması Ulusal değerlendirme metotlarının SÇD gereklilikleriyle uyumu Veri setlerinin veri kabul kriterlerine uyumu Değerlendirme metotlarının metot kabul kriterlerine göre değerlendirilmesi Genel Müdürlüğümüz bünyesinde bugüne kadar yürütülen çalışmalar, interkalibrasyon egzersizi bakış açısıyla değerlendirildiğinde, yapılan birçok çalışmanın interkalibrasyon süreci için önemli bir adım olduğu düşünülmektedir interkalibrasyon sürecine dahil olunması için üye ülkeler tarafından yerine getirilmesi gereken kriterler

8th Shallow Lakes Conference Antalya, TURKEY 12-17 Oct, 2014 TEŞEKKÜRLER… Müge Erkan Aydar merkan@ormansu.gov.tr 8th Shallow Lakes Conference Antalya, TURKEY 12-17 Oct, 2014