KAMU GÖREVLİLERİNİN UYMALARI GEREKEN ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ

Bu hafta neler var...  Etik İlke ve Değerlere İlişkin Mevzuat  Etiğe İlişkin Örgütsel Yapı  Kamu Görevlileri Etik Kurulu  Etik Komisyonları  Etik Davranış İlkeleri  Etik Davranış İlkelerine Aykırılık İddiasıyla Başvuru Hakkı

Mevzuat  657 sayılı Devlet Memurları Kanunu  2531 sayılı Kamu Görevlerinden Ayrılanların Yapamayacakları İşler Hakkında Kanun  3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması ve Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu  5237 sayılı Türk Ceza Kanunu  5176 sayılı Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun  Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik

Örgütsel Yapı: Kamu Görevlileri Etik Kurulu 11 üyeden oluşan Kurulun önemli işlevleri şunlardır:  Kamu görevlilerinin görevlerini yürütürken uymaları gereken etik davranış ilkelerini belirlemek,  Etik davranış ilkelerinin ihlâl edildiği iddiasıyla re’sen veya yapılacak başvurular üzerine gerekli inceleme ve araştırmayı yapmak,  Kamuda etik kültürünü yerleştirmek üzere çalışmalar yapmak veya yaptırmak ve bu konuda yapılacak çalışmalara destek vermek.  Hediye alma yasağının kapsamını belirlemek ve uygulamasını izlemek,  Kurum ve kuruluşların, etik davranış ilkeleri konusunda uygulamada karşılaştıkları sorunlara yönelik olarak görüş bildirmek.

Örgütsel Yapı: Etik Komisyonları Etik komisyonları, kurum içinden en az üç kişiden oluşmaktadır. Etik Komisyonlarının işlevleri şunlardır:  Kurum ve kuruluşlarda, etik kültürünü yerleştirmek ve geliştirmek,  Personelin etik davranış ilkeleri konusunda karşılaştıkları sorunlarla ilgili olarak tavsiyelerde ve yönlendirmede bulunmak,  Etik uygulamaları değerlendirmek.

Etik Davranış İlkeleri  Görevin yerine getirilmesinde kamu hizmeti bilinci  Halka hizmet bilinci  Hizmet standartlarına uyma  Amaç ve misyona bağlılık  Dürüstlük ve tarafsızlık  Saygınlık ve güven  Nezaket ve saygı  Yetkili makamlara bildirim  Çıkar çatışmasından kaçınma  Görev ve yetkilerin menfaat sağlamak amacıyla kullanılmaması  Hediye alma ve menfaat sağlama yasağı  Kamu malları ve kaynaklarının kullanımı  Savurganlıktan kaçınma  Bağlayıcı açıklamalar ve gerçek dışı beyan  Bilgi verme, saydamlık ve katılımcılık  Yöneticilerin hesap verme sorumluluğu  Eski kamu görevlileriyle ilişkiler  Mal bildiriminde bulunma

 Çıkar çatışması ≠ Yolsuzluk  Çıkar çatışmasının bulunduğu durumlarda, yolsuzluk veya yozlaşma “ihtimal”i bulunmaktadır.  Böyle bir durumda yolsuzluk yapılması ihtimali yüksektir; ancak bu ihtimal yolsuzluk yapıldığı anlamına gelmemektedir. Çıkar Çatışması (Conflict of Interest)

Çıkar Çatışması neden önemli?  Görevi tarafsız ve objektif şekilde yerine getirmeyi etkileme “ihtimal”i var.  Etkilemese bile dışarıdan bakanlarca etkiliyormuş gibi algılanması söz konusu.

 Çıkar çatışması; kamu görevlilerinin görevlerini tarafsız ve objektif şekilde icra etmelerini etkileyen ya da etkiliyormuş gibi gözüken ve kendilerine, yakınlarına, arkadaşlarına ya da ilişkide bulunduğu kişi ya da kuruluşlara sağlanan her türlü menfaati ve onlarla ilgili mali ya da diğer yükümlülükleri ve benzeri şahsi çıkarlara sahip olmaları halini ifade eder. (Yönetmelik, md.13) Çıkar Çatışması

 Kamu görevlileri, çıkar çatışmasında şahsi sorumluluğa sahiptir ve çıkar çatışmasının doğabileceği durumu genellikle şahsen bilen kişiler oldukları için, herhangi bir potansiyel ya da gerçek çıkar çatışması konusunda dikkatli davranır, çıkar çatışmasından kaçınmak için gerekli adımları atar, çıkar çatışmasının farkına varır varmaz durumu üstlerine bildirir ve çıkar çatışması kapsamına giren menfaatlerden kendilerini uzak tutarlar. (Yönetmelik, md.13) Çıkar Çatışması

 Bir Kişinin Bir Kamu Görevine Atanması  Kurumdan Ayrıldıktan Sonra Kurumla İş Yapma (Revolving Door – Döner Kapı)  İkinci İş  Hediye Kabul Etme  Özel Çıkar – Kamu Çıkarı Çatışması  Görevin Özel Çıkar Sağlama Amacıyla Kullanılması  Yasadışı Nüfuz Kullanma – Kanunsuz Emir Çıkar Çatışması Türleri