ETKİLİ İLETİŞİM BECERİLERİ HAZIRLAYAN: PSİKOLOJİK DANIŞMAN VE REHBER ÖĞRETMEN SİMGE ERCAN EKİM 2015

İnsan İlişkileri İnsan ilişkileri karmaşıktır. Çoğu zaman karşımızdakini dinlemek, anlamak ve ona fikir vermek sıradan bir iş gibi görünür bazılarımıza ya da kimilerine ağır bir külfet gibi… Daha ilk baştan ikileme düşebilirsiniz insan ilişkilerini ele alırken

PEKİ NASIL ÇIKABİLİRİZ BU KARMAŞIK İLİŞKİLERİN İÇİNDEN KIRMADAN KIRILMADAN???

TABİİ Kİ; DOĞRU İLETİŞİM YOLLARINI KULLANARAK. PEKİ NEDİR BU YOLLAR?

Etkili bir iletişim, bireylerin karşılıklı olarak birbirlerinin düşünce ve duygularını anlamalarını sağlar; işbirliği, yardımlaşma ve paylaşma davranışlarını geliştirir; karşılıklı gelişim için uygun bir ortam oluşmasını sağlar.

İLETİŞİM

BİZE SÖYLENENLER BENLİĞİMİZİ OLUŞTURUR. Doğumdan başlayarak çevremizdeki kişilerce bize verilen tepkiler ilerideki davranışlarımızda oldukça önemli bir etkiye sahiptir.

DUYGULARIN FARKINDALIĞI İLETİŞİMİ ETKİLİ YAPAR BÖYLECE; HEM KARŞIMDAKİNİ DAHA İYİ ANLARIM HEM DE KENDİMİ DAHA İYİ ANLATIRIM

Şu halde duygunuz ne olur Şu halde duygunuz ne olur? Büyük bir markettesiniz ve bir kadın hızla yanınızdan geçerken size çarptı ve elinizdeki torbanın yere düşmesine neden olarak kapıdan çıktı.

Şimdi duygunuz ne olur? Birkaç dakika sonra kadının çocuğunun hastaneye kaldırıldığını öğrendiniz.

Şu halde duygunuz ne olur. Bütün gün çalışıp yoruldunuz Şu halde duygunuz ne olur? Bütün gün çalışıp yoruldunuz. Gece on bir civarında dinlenmek için uzandınız. Tam o sırada komşularınız apartmanda gürültü yapıyor.

Şimdi duygunuz ne olur? Kapıyı açıp baktığınızda komşularınızın sokağa atılmış meyve kasalarını yakmak için eve götürmeye çalıştığını görüyorsunuz.

İLETİŞİM BENİMLE BAŞLAR Duygularım Benim Eserimdir. . . Hislerimiz gerçekte olaylar, kişiler ya da durumlardan kaynaklanmaz. Bize iyi ya da kötü hissettiren, olaylar, kişiler ya da durumlar hakkındaki “kendi düşüncelerimiz”dir.

DUYGU DÜŞÜNCE DAVRANIŞ

Duygusal tepkilerimizden önce düşüncelerimiz vardır. DUYGU SÖZCÜĞÜ LATİNCEDE “HAREKET” ANLAMINA GELİR. Duygular harekete geçmemizi sağlayan temel öğelerdir. DÜŞÜNÜR , HİSSEDER, DAVRANIRIZ…

DUYGULARIN İFADE EDİLMESİ ÖNEMLİDİR. Duyguların uzun süre denetim altına alınması (bastırılması) bunların daha sonra çarpıtılmış olarak ortaya çıkmasına neden olabilir. Duygular bütün insanlarda aynıdır. Ancak ifade ediliş biçimi kişilere göre farklılık gösterir.

İLETİŞİMLERİMİZDE KULLANDIGIMIZ İKİ DİL VARDIR SÖZLÜ İLETİŞİM SÖZSÜZ İLETİŞİM-BEDEN DİLİ

YÜZ YÜZE İLETİŞİMLERİMİZDE % 10 KELİMELERİ % 30 SES TONUNU % 60 BEDEN DİLİNİ KULLANMAKTAYIZ.

İletişim kurarken asla yüz ifadelerini ve beden hareketlerini göz ardı etmeyin. Bazen söylenenlerle bedenen iletilenler birbirini tutmayabilir. Örneğin; sözel olarak “problem yok” derken tavır ve davranışlarından, yüz ifadesinden bir şeylerin yolunda gitmediğini fark edebilirsiniz.

BEDEN DİLİ İNSANIK TARİHİ AÇISINDAN EN ESKİ İLETİŞİM ARACIMIZDIR

ÇEVREMİZDEKİLERE KENDİMİZİ DİNLETMEK İÇİN NASIL KONUŞMALIYIZ? SEN DİLİ BEN DİLİ Kişiliğe yöneliktir Çocuk değerlendirildiğini hisseder Benlik saygısını yok eder Öfke ve nefret duyguları oluşturur Çekingen ya da saldırgan insan yaratır. Davranışa yöneliktir Söyleyen kişi ile ilgili bilgi verir Benlik saygısını olumlu etkiler Sorunlu olana yardım isteği doğurur Atılgan insan yaratır.

Davranış yargısız tanımlanmalı Somut etki belirtilmeli Duygu ifade edilmeli DAVRANIŞ + SOMUT ETKİ + DUYGU

Yapılan araştırmalar yaşanan sorunlardan bir tanesinin de, bireylerin birbirlerine yeterince zaman ayıramaması olduğunu gösteriyor. Bu nedenle; etkili bir iletişim kurmanın temel prensiplerinden biri de zaman ayırmaktır.

DİNLEME EDİLGİN Sessiz dinleme Hıhı, Anlıyorum, Evet , Biraz daha açıklar mısın? gibi tepkilerle sürer ETKİN Gelen mesajın çözümlenerek geri iletilmesidir. Mesaj “Yemek ne zaman hazır olur?” Çözümleme : Acıkmış Geri ileti “Çok acıkmışsın” gibi sürer

Etkin Dinleme Karşımızdaki kişiye yönelip başka bir işle ilgilenmeyerek (tv, telefon, temizlik, yemek, kitap…) onun düşüncelerini anlama, bize uymasa da onların ona ait olduğunu kabul etme ve doğru anladığımızdan emin olmak için bunları hiçbir değerlendirme yapmadan konuşana iletmektir.

ETKİN DİNLEMENİN ÖN KOŞULLARI Karşımızdaki kişinin sorununu çözebileceğine güvenmek Karşımızdaki kişinin duygu ve düşüncelerini kabul etmek Duyguların anlık ve geçici olduğunu bilmek Sorunu çözmesi için yardım etmeye istekli olmak ve bunun için zaman ayırmak Empati yapmak, sorunu sahiplenmemek

Okulda ve evde etkin dinleme ile büyüklerle küçükler arasında daha yakın ve anlamlı bir ilişkiler kurulur. Dinlendiğini gören kişide kendine değer ve önem verme duygusu gelişir. Benlik saygısı artar. Anlaşılmaktan mutlu olan kişi, kendisini dinleyene karşı daha sıcak duygular beslemeye başlar. Böyle bir ilişkide kontrol sorunu da azalır. Bireyler sevip saydıkları kişilere fazla sorun çıkarmazlar.

İletişim kurduğunuz kişinin yaşı ve olgunluk düzeyini asla unutmayın İletişim kurduğunuz kişinin yaşı ve olgunluk düzeyini asla unutmayın. Küçük bir çocuğun sizi bir yetişkin gibi anlamasını beklemeyin. Eğer çocuklarla bir şeyler konuşuyorsanız, bunu mutlaka onun anlayabileceği dilden yapın. Tartışma sırasında amacınız haklıyı, haksızı ayırt etmek değil, sorunu çözmek olsun.

Eleştirirken... Kişiliği değil davranışı eleştirmek “Seni sevmiyorum.” demek ile “Yaptığın davranışı sevmiyorum.” demek arasındaki farkı çocuk kolaylıkla ayırt edebilecektir. Her zaman anında değil bazen eleştiri için bir süre beklemek Grup önünde değil, tek başına iken eleştirmek Eleştirinin nedenini açıklamak; olumsuz davranışın size olan etkisini söylemek Ona da söz hakkı tanımak

Takdir ederken... Hem kişiliği hem de davranışı takdir etmek, Anında takdir etmek, Hem grup önünde , hem tek başına iken, Takdirin nedenini açıklamak; olumlu davranışın size olan etkisini, hissettiklerinizi söylemek Ona da söz hakkı tanımak

İNSANLARI OLDUKLARI GİBİ KABUL EDELİM DEĞİŞTİRMEYE ÇALIŞMAYALIM FARKLI OLSAK BİLE KENDİMİZ OLMANIN MUTLULUĞUNU YAŞAYALIM