METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DİSİPLİN HUKUKU Av. Mehmet KAYA I. Hukuk Müşaviri

İÇİNDEKİLER DİSİPLİN HUKUKU İlgili Mevzuat: Anayasa, Kanun, Yönetmelik. B. Yasal Düzenleme: Disiplin Kurulları Disiplin Cezaları ve Ceza Uygulanacak Fiiller Disiplin Cezası Vermeye Yetkili Amir Ve Kurullar İtiraz Mercii ve Karar Zaman Aşımı ve Ceza Verme Yetkisi Savunma Hakkı Cezai Kovuşturma İle Disiplin Kovuşturmasının Bir Arada Yürütülmesi Uygulama Disiplin Cezalarının Bir Süre Sonra Özlük Dosyasından Silinmesi C. Yargı Yolu

DİSİPLİN HUKUKUNUN MAHİYET VE İŞLEYİŞİ Ayrı Bir Hukuk Dalı Olarak Disiplin Hukuku Disiplin Nedir? ; Gereklimidir? İfrat – Tefrit – Vasat meselesi ; Adalet ve Düzen Sağlama 2 Hukuk: Yatay ve Dikey Ferdi ve Umumi Fayda Kendine Özgü İşleyiş ; Ceza mı, Mükafat mı?

DİSİPLİN HUKUKUNUN MAHİYET VE İŞLEYİŞİ Disiplin cezalarında; Fiilin ağırlığına bağlı olarak cezanın arttırılması, (İhmal, kusur, kasıt) Ceza ve mükafatın dengeli olması İyi halin hafifletici sebep olması, Tekerrürün ağırlaştırıcı sebep olması, esastır. toplantı

YANLIŞ VE DOĞRULAR “Müfettiş bana ceza verdi” cümlesi yanlıştır. Muhakkik veya müfettiş amir adına inceleme veya soruşturma yapar. Tanzim edilen soruşturma raporu, bağlayıcı değil; takdir yetkisi kullanımı için bir araçtır. Verilen cezaya karşı itiraz ve yargı yolu öngörülmüştür. İtiraz ve yargı yoluna gidilmez ise, karar kesinleşir.

İLGİLİ MEVZUAT ANYASAL DÜZENLEME : Kamu hizmeti görevlileriyle ilgili hükümler (123, 128, 129) 2709.doc YASAL DÜZENLEME : 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu (124 -136) 657.doc YÖNETMELİKLER : Disiplin Kurulları ve Disiplin Amirleri Hakkında Yönetmelik (Genel) DİSİPLİN KURULLARI VE AMİRLERİ Y..doc

İLGİLİ MEVZUAT Devlet Memurlarına Verilecek Hastalık Raporları ile Hastalık ve Refakat İznine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik (Genel) SAĞLIK RAPORU VE İZNİ.ppt MGM Disiplin Amirleri Yönetmeliği (Özel) MGM DİSİPLİN AMİRLERİ YÖNETMELİĞİ.doc

DİSİPLİN KURULLARI MERKEZ DİSİPLİN KURULU (Merkez) (Yönetmelik/4. Madde) YÜKSEK DİSİPLİN KURULU (Merkez) (Yönetmelik/4. Madde) BÖLGE DİSİPLİN KURULU (Bölge) (Yönetmelik/4. Madde) İL DİSİPLİN KURULU (İl) (Yönetmelik/4. Madde) DİSİPLİN KURULLARI VE AMİRLERİ YÖNETMELİĞİ .doc

DİSİPLİN KURULLARININ TEŞKİL SEBEBİ İstişare, Adil Karar Verme, Hakkın Tecelli Etmesi, Tarafsızlık, İddia, İcra ve Karar Makamlarının Tefrikinin, sağlanması gayesine matuftur.

DİSİPLİN CEZALARI VE CEZA UYGULANACAK FİİLLER A- Uyarma : Hizmet ifasında ve sair hallerde dikkatsiz davranmak. (DMK:125/1-A) B- Kınama: Hizmet ifasında ve sair hallerde kusurlu davranmak (DMK:125/1-B) C- Aylıktan Kesme: Hizmet ifasında ve sair hallerde kasıtlı davranmak (DMK:125/1-C) D- Kademe ilerlemesinin durdurulması: Hizmet ifasında ve sair hallerde daha ağır (kasıtlı) bir davranış veya fiil (DMK:125/1-D) E- Devlet memurluğundan çıkarma: Devlet memurluğuna bir daha atanmamayı gerektiren davranış (DMK:125/1-E) 657.doc

DİSİPLİN CEZASI VERMEYE YETKİLİ AMİR VE KURULLAR UYARMA, KINAMA ve AYLIKTAN KESME CEZALARININ TEKLİF VE CEZA AŞAMALARI Disiplin amiri veya üst disiplin amiri muhakkik veya müfettişe inceleme ve gerektiğinde soruşturma yaptırır. (DMK:125,126,127,128,129,130) (YNT:15,16,18,19) 11

DİSİPLİN CEZASI VERMEYE YETKİLİ AMİR VE KURULLAR Soruşturma Raporunda, Yasal dayanak; Gerekçe; (DMK:125, 127,130,131,137) (MGM TKB Yönetmeliği ve sair mevzuat hükümleri)

DİSİPLİN CEZASI VERMEYE YETKİLİ AMİR VE KURULLAR Disiplin amiri, Soruşturma raporu ve dolayısıyla teklif ile bağlı değildir. Amir, takdir hakkını kullanarak, teklif edilen cezayı verip vermemekte serbesttir. (DMK:126, 130,132)

DİSİPLİN CEZASI VERMEYE YETKİLİ AMİR VE KURULLAR KADEME İLERLEMESİNİN DURDURULMASI CEZASININ TEKLİF, KARAR VE CEZA AŞAMALARI Disiplin amiri veya üst disiplin amiri muhakkik veya müfettişe inceleme ve gerektiğinde soruşturma yaptırır. (DMK:125,126,127,128, 130,135; YNT:16,18,19) Soruşturma raporunun sonuç ve kanaat bölümünde muhakkik veya müfettiş ceza teklif eder. (DMK:125,126,127,128,130) Kabul halinde, teklif edilen ceza aynen verilir. (DMK:126,128,130) 14

DİSİPLİN CEZASI VERMEYE YETKİLİ AMİR VE KURULLAR Dosya disiplin Kuruluna tevdi edilir. (DMK:125,126,127,128,130) Disiplin kurulunun ayrı bir caza tayinine yetkisi yoktur. Disiplin Kurulu, teklifi kabul veya reddeder. Red halinde, atamaya yetkili amir 15 gün içinde başka bir disiplin cezası ermekte serbesttir.

DİSİPLİN CEZASI VERMEYE YETKİLİ DEVLET MEMURLUĞUNDAN ÇIKARMA AMİR VE KURULLAR DEVLET MEMURLUĞUNDAN ÇIKARMA TEKLİF, KARAR ve CEZA AŞAMALARI Disiplin amiri veya üst disiplin amiri muhakkik veya müfettişe inceleme ve gerektiğinde soruşturma yaptırır. (DMK:125,126,127,128,129,130; YNT:16,18,19) Muhakkik veya müfettiş Devlet memurluğundan çıkarma cezası teklif edebilir.

DİSİPLİN CEZASI VERMEYE YETKİLİ AMİR VE KURULLAR Amir bu konuyu Yüksek Disiplin Kuruluna tevdi eder. Yüksek Disiplin Kurulunun ayrı bir caza tayinine yetkisi yoktur. Teklifi kabul veya reddeder. (DMK:125,126,127,128,129,130; YNT:16,18,19) Red halinde, atamaya yetkili amir 15 gün içinde başka bir disiplin cezası vermekte serbesttir. (DMK:126/3) Yargı yolu açıktır. Kabul halinde, teklif edilen ceza aynen verilir. (DMK:126/3) Hüküm esinleşir. Yargı yolu açıktır.

DİSİPLİN CEZASI VERMEYE YETKİLİ AMİR VE KURULLAR TEKLİF EDİLEN CEZA KARAR MERCİİ (DK VE YDK) 126 KURULKARARI VE CEZA VERECEK MERCİİ İTİR AZ MERCİİ 135 İTİRAZ SONUCU (KURULKARARI VE CEZA VERECEK AMİR) UYARMA KINAMA AYLIKTAN KESME --- CEZAYI DİSİPLİN AMİRİ VERİR 126/1 DİSİPLİN KURULU 135/1 İTİRAZIN KABULU HALİNDE: DİSİPLİN AMİRİ BAŞKA BİR CEZA VERİP-VERMEMEKTE SERBESTTİR. (135/4) İTİRAZIN REDDİ HALİNDE: TEKLİF EDİLEN CEZA VERİLİR. HÜKÜM KESİNLEŞİR (135/4) YARGI YOLU AÇIK (135/5) KADEME İLERLEMESİNİN DURDURULMASI CEZAYI ATAMAYA YETKİLİ AMİR VERİR (126/1) DİSİPLİN KURULUNUN RED KARARI HALİNDE: ATAMAYA YETKİLİ AMİR BAŞKA BİR CEZA VERMEKTE SERBESTTİR. (126/3) DİSİPLİN KURULUNUN KABUL KARARI HALİNDE: ATAMAYA YETKİLİ AMİR TEKLİF EDİLEN CEZAYI VERİR. (126/3) YÜKSEK DİSİPLİN KURULU 135/1 DİSİPLİN AMİRİ BAŞKA BİR CEZA VERMEKTE SERBESTTİR. (135/4) VERİLEN CEZA KESİNLEŞİR 135/4 MEMURLUKTAN ÇIKARMA CEZASI YÜKSEK DİSİPLİN KURULU 126/2 CEZAYI YÜKSEK DİSİPLİN KURULU VERİR (126/2) YÜKSEK DİSİPLİN KURULUNUN RED KARARI HALİNDE: ATAMAYA YETKİLİ AMİR BAŞKA BİR CEZA VERMEKTE SERBESTTİR. (126/3) YÜKSEK DİSİPLİN KURULUNUN KABUL KARARI HALİNDE: YÜKSEK DİSİPLİN KURULU TEKLİF EDİLEN CEZA VERİLİR. HÜKÜM KESİNLEŞİR/YARGI YOLU AÇIK 18/33

DİSİPLİN CEZASININ UYGULANMASI (AYRI FİİL) Aynı dereceyi gerektiren fakat aynı fiilin ….. uygulanmasında, Kanundu öngörülen ceza bir derece ağırlaştırılarak uygulanır. (DMK:125/2) Danıştay 12. Dairenin10/03/2015 tarihli ve E:2010/8523, K:2015/878 sayılı kararı. Aynı fiilden maksat: birebir aynı fiilin gerçekleşmesi değil; aynı nitelikte değerlendirilmesi anlaşılmalı… (125/B-a) + (125/B-a)=125/C (aynı fiiller) 125/B-a) Usul ve esasların yerine getirilmesinde kusurlu davranmak (Soruşturma başlatmamak… Ot biçme işi..) UYARMA 125/B-a) Usul ve esasların yerine getirilmesinde kusurlu davranmak (Soruşturma başlatmamak… Kavga etmek…) UYARMA KINAMA 19

DİSİPLİN CEZASININ UYGULANMASI (AYRI FİİL) Aynı dereceyi gerektiren fakat ayrı fiilin ….. uygulanmasında, Kanundu öngörülen ceza uygulanır. (125/A-d) ayrı fiil (125/A-g) ayrı fiil 125/A-d) Usulsüz müracaat veya şikayette bulunmak UYARMA 125/A-g) Belirlenen kılık ve kıyafet hükümlerine aykırı davranmak UYARMA 20

DİSİPLİN CEZASININ UYGULANMASI (ÜÇ AYRI FİİL) Aynı derecede cezayı gerektiren fakat ayrı fiil veya haller nedeniyle verilen disiplin cezalarının üçüncü uygulamasında bir derece ağır ceza verilir. 125/A-d) Usulsüz müracaat veya şikayette bulunmak UYARMA 125/A-c) Kurumca belirlenen tasurruf tedbirlerine riayet etmemek, 125/A-g) Belirlenen kılık ve kıyafet hükümlerine aykırı davranmak, UYARMA / KINAMA

DİSİPLİN CEZASININ UYGULANMASI: (AYNI FİİL) Disiplin cezası verilmesine sebep olmuş bir fiil veya halin cezaların özlük dosyasından silinmesine ilişkin süre içinde tekerrüründe bir derece ağır ceza uygulanır. (DMK:125/2, 133) 125/A-d) Usulsüz müracaat veya şikayette bulunmak UYARMA 125/A-d) Usulsüz müracaat veya şikayette bulunmak UYARMA / KINAMA 22

GEÇMİŞ HİZMETLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ Olumlu çalışma Ödül Başarı belgesi … Bir derece hafif olanı uygulanabilir. (DMK:Madde:125/3, 122)

GEÇMİŞ HİZMETLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ Takdir hakkı vardır. Merkezde Bakan; illerde Vali 3 başarı belgesi … Üstün başarı belgesi %200’e kadar parasal ödül En fazla binde 20

GEÇMİŞ HİZMETLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ Başarılı çalışma; Tasarruf; kamu zararına mani olma; Etkinlik, Verimlilik; Gelir arttırmak, …

BENZER FİİLLER Aynı neviden disiplin cezaları verilir. (DMK:125/4) Kanunda tadat edilmeyen Benzer fiiller Ölçülülük

SON KADEMEDE BULUNMA Öğrenim durumları nedeniyle yükselebilecekleri kadroların son kademelerinde bulunan … ¼’ü – ½’si kesilir ve tekerrüründe görevlerine son verilir. (DMK:125/5)

İTİRAZ MERCİİ VE KARAR Uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezası ile cezalandırılanlar: Disiplin kuruluna, (DMK:135/1) Kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile Yüksek Disiplin Kuruluna, (DMK:135/1) 7 gün içinde itiraz edebilirler. (DMK:135/2) İtiraz mercileri (DK,YDK) 30 gün içinde kararını vermek zorundadır. (DMK:135/3) 28

657.doc İTİRAZ MERCİİ VE KARAR İtirazın reddi halinde; verilen ceza kesinleşir. Yargı yolu açıktır. (DMK:135/4) İtirazın kabulü halinde; disiplin amiri verilen cezayı hafifletebilir veya tamamen kaldırabilir. Verilen yeni karara karşı yargı yolu açıktır. (DMK:135/4,5) 657.doc

ZAMAN AŞIMI ve CEZA VERME YETKİSİ Fiilin … öğrenildiği tarihi …; Uyarma, kınama, aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması … bir ay içinde disiplin soruşturmasına, (DMK:127/1) Bilahare öğrenilmesi soruşturma açılmasına mani değildir. Gerekiyorsa tespit yapılmalıdır. Her soruşturma mutlaka disiplin cezasını gerektirmez, 30

ZAMAN AŞIMI ve CEZA VERME YETKİSİ Memurluktan çıkarma … altı ay içinde … başlanmadığı takdirde, disiplin cezası verme yetkisi zamanaşımına uğrar. (DMK:127/1,2) Disiplin cezasını gerektiren fiil ve hallerin işlendiği tarihten itibaren  nihayet iki yıl içinde … ceza verme yetkisi zamanaşımına uğrar. (DMK:127/3) Fiilin işlenme tarihi En nihayet 2 yıl geçtikten sonra soruşturma açılabilir, Ancak ceza teklif edilemez dolayısıyla ceza verilemez,.

ZAMAN AŞIMI ve CEZA VERME YETKİSİ Fiilin öğrenilmesinde; Havale, Paraf, Yazı, Dilekçe, İspatı mümkün olan sair belgeler. Disiplin amirinin, yukarıda belirtilen durumlardan herhangi biri ile bizzat öğrenmesi esastır.

KARAR VERME SURESİ , Karar Verme Suresi 128. Madde Uyarma, Kınama ve Aylıktan kesme … soruşturmanın tamamlandığı günden itibaren 15 gün içinde, Kademe ilerlemesinin durdurulması … yetkili disiplin kuruluna 15 gün içinde tevdi edilir. ,

DİSİPLİN CEZALARINI DÜŞÜREN HALLER Ceza tebliğinden önce memurun ölmesi Lehte yeni bir kuralın konması Cezanın değişmesi Fiilin disiplin suçu olmaktan çıkması Zamanaşımı Disiplin ile ilgili af kanunları.

DİSİPLİN CEZALARINI DÜŞÜREN HALLER Danıştay 8. Dairesinin E:1993/2433; K:1994/56 sayılı kararında, Anılan kanunda belirlenen süreler, idarenin iç işleyişi ve düzeni ile ilgili olup bu süre geçirildikten sonra ceza verilmiş olmasında kanun aykırılık bulunmadığı yönündedir.. Olay yeri: DMİ Genel Müdürlüğü

STATÜ FARKI 657/56 Adaylık süresi içinde … hal ve hareketlerinde memuriyetle bağdaşmıyacak durumları, göreve devamsızlıkları tespit edilenlerin disiplin amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayı ile ilişkileri kesilir. 657.doc

STATÜ FARKI Bu durumda; Ceza disiplin amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayı ile ilişkileri kesilir. Danıştay 8. Daire E:1991/1603; K:1992/705 sayılı kararı 657/125. madde hükmünün uygulanmaması yönündedir.

SAVUNMA HAKKI Devlet memuru hakkında savunması alınmadan disiplin cezası verilemez. (DMK:130/1) Süre 7 günden az olamaz. Savunmasını yapmayan memur, savunma hakkından vazgeçmiş sayılır. (DMK:130/2)

SAVUNMA HAKKI Verile asgari sure, düşünme ve son sözü söyleme hakkıdır. Soruşturmanın akibetinde önemli bir temel taşıdır. Sanığa tanınan bir haktır. Sanık isterse bu hakkını kullanmaktan vazgeçebilir. Bu hak kullandırılmak zorundadır.

CEZAİ KOVUŞTURMA İLE DİSİPLİN KOVUŞTURMASININ BİR ARADA YÜRÜTÜLMESİ Aynı olaydan dolayı memur hakkında ceza mahkemesinde kovuşturmaya başlanmış olması, disiplin kovuşturmasını geciktiremez. Memurun ceza kanununa göre mahkum olması veya olmaması halleri, ayrıca disiplin cezasının uygulanmasına engel olamaz. (DMK:131/1,2)

UYGULAMA Disiplin cezaları verildiği tarihten itibaren hüküm ifade eder ve derhal uygulanır. (DMK:132/1) Aylıktan kesme cezası, cezanın veriliş tarihini takip eden aybaşında uygulanır. (DMK:132/2) Verilen disiplin cezaları üst disiplin amirine; Devlet memurluğundan çıkarma cezası ayrıca DPB’a bildirilir. (DMK:132/3) 41

UYGULAMA (DMK:132/4) Aylıktan kesme cezası ile tecziye edilenler; Kademe ilerlemesinin durdurulması … edilenler 10 yıl boyunca; Daire başkanı kadrolarına, Daire başkanı kadrosunun dengi ve daha üstü kadrolara, Bölge ve il teşkilatlarının en üst yönetici kadrolarına, Düzenleyici ve denetleyici kurumların başkanlık ve üyeliklerine, Vali ve büyükelçi kadrolarına, atanamazlar. (DMK:132/4) 42

DİSİPLİN CEZALARININ BİR SÜRE SONRA ÖZLÜK DOSYASINDAN SİLİNMESİ Disiplin cezaları memurun özlük dosyasına işlenir. Uyarma ve kınama cezalarının uygulanmasından 5 sene, Diğer cezaların uygulanmasından 10 sene sonra Atamaya yetkili amire başvurarak, Verilmiş olan cezalarının özlük dosyasından silinmesini isteyebilir. (DMK:133/1) 43

DİSİPLİN CEZALARININ BİR SÜRE SONRA ÖZLÜK DOSYASINDAN SİLİNMESİ Memurun, yukarıda yazılan süreler içerisindeki davranışlarına bakılır. Gerekli değerlendirme yapılır. Bu talebinde haklı olup-olmadiğina karar verilir. Kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının özlük dosyasından çıkarılmasında disiplin kurulunun mütalaası alınır. (DMK:133/3) 44

II. KISIM YARGI YOLUNA GİTME HAKKI

A. İLGİLİ MEVZUAT ANY: 9, 66, 125. maddeleri DMK: 21, 24, 25 ve 135. maddeleri

A. İLGİLİ MEVZUAT ANAYASAL DÜZENLEME Yargı yetkisi MADDE 9: Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılır. Türk vatandaşlığı MADDE 66: ……….Vatandaşlıktan çıkarma ile ilgili karar ve işlemlere karşı yargı yolu kapatılamaz. Yargı yolu Madde 125: İdarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolu açıktır. …………………………

YASAL DÜZENLEME YASAL DÜZENLEME Müracaat, şikayet ve dava açma DMK Madde 21: Devlet memurları kurumlarıyla ilgili resmi ve şahsi işlerinden dolayı müracaat; amirleri veya kurumları tarafından kendilerine uygulanan idari eylem ve işlemlerden dolayı şikayet ve dava açma hakkına sahiptirler. 48

YASAL DÜZENLEME Kovuşturma ve yargılama Madde 24: Devlet memurlarının görevleri ile ilgili veya görevleri sırasında …. özel hükümlere tabidir. Bu hususta, 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.

YASAL DÜZENLEME Suç duyurusu, Soruşturma izni talebi, Ön inceleme, İzin, İtiraz, Karar (Bölge İdare, Danıştay) İddianame ve DAVA

YASAL DÜZENLEME İsnat ve iftiralara karşı koruma Madde 25: Devlet memurları hakkındaki ihbar ve şikayetler, garaz veya mücerret hakaret için, uydurma bir suç isnadı suretiyle yapıldığı ve soruşturma veya yargılamanın tabi olduğu kanuni işlem sonucunda bu isnat sabit olmadığı takdirde, merkezde bu memurun en büyük amiri, illerde valiler, isnatta bulunanlar hakkında kamu davası açılmasını Cumhuriyet Savcılığından isterler. 51

../.