BENİ NE SARIYOR? ARAMIZDA NE VAR? Havanın varlığı-1 © Nesibe POLAT
BULDUNUZ MU? HAVA dır. Aramızda hiçbir şey göremiyorsunuz değil mi? Ancak çok önemli bir şey var. Bu şey sizinle çevrenizdeki her- kes hatta her şey arasında da var.Beni, seni, hepimizi, her şeyi sarıp sarmalıyor. Boş sandığımız her yeri dolduruyor. Ne oldu-ğunu tahmin ettiniz mi? Meraklanmayın! Ellerinizi yüzünüze doğru sallayın. Yüzünüze çarpan şey; aramızda bulunan, hepimizi saran şey: HAVA dır. © Nesibe POLAT
HAVAYI GÖREMİYORUM AMA ONU SİZE TANITABİLİRİM Bunun için birkaç deney yaptım.Deneyleri ve sonuçlarını sizlerle paylaşmak istiyorum. DENEY:1.BARDAK BOŞ MU? Boş sandığımız yerlerde de hava var mı? NELER KULLANDIM? Kağıt havlu, Su, Büyük cam ya da saydam kap, Cam bardak NASIL BİR YOL İZLEDİM? 1.Cam kabı yarısına kadar su doldurdum. 2.Kağıt havluyu buruşturup bardağın dip kısmına sıkıştırdım. 3.Bardağın ağzı aşağı gelecek şekilde dik olarak bardağı suya batırdım. Ne olmasını beklersiniz? 4.Bardağı sudan çıkardım.Kağıt havluyu elime aldım ve ıslanmadığını gördüm. 5.Bardağı bu defa dik değil yan yatırarak suya batırdım. Kağıt havlu ıslandı. © Nesibe POLAT
VARDIĞIM SONUÇ: Bardaktaki kağıt havlu ile su arasında hava bulunduğu için kağıt ıslanmadı. . Bardağı yan yatırarak suya batırdığımda hava bardaktan çıkabildi. Çıkan havanın yerine su girebildi ve kağıt havlu ıslandı. DENEY:2. HAVA BİR YER KAPLAR Boş sanılan cam balon gerçekten hava ile dolu mu? NELER KULLANDIM? huni, cam balon, tek ve iki delikli lastik tıpalar, dereceli silindir, su NASIL BİR YOL İZLEDİM: 1. Huniyi tek delikli lastik tıpaya geçirdim. 2. Lastik tıpayı cam balonun ağzına geçirdim. 3. Dereceli silindire su doldurup, suyu huniye döktüm.Hunideki suyun cam balona akmadığını gözlemledim. 4. Deneyi çift delikli tıpa ile tekrarladım.Deliklerden birine huniyi yerleştirdim.Diğer deliği parmağımla kapatınca su yine akmadı. Parmağımı çekince aktı. © Nesibe POLAT
VARDIĞIM SONUÇ Kaba hapsedilen hava yer kapladığı için yerine su giremedi.Havanın kaptan çıkabileceği delik olduğunda hava delikten dışarı çıktı, yerine su doldu. Boş sandığımız kap gerçekte boş değil, hava ile doludur. © Nesibe POLAT
Kaptan havanın çıkışını size göstermek için parmağımı kapattığım deliğe cam pipet taktım.Pipetin ağzına yakın bir yere yanan mum koydum.Huniye su dökünce cam kaptan çıkan hava mum alevini hareket ettirdi. Yaptığım deneylerde havanın yer kapladığını, hava olan yere başka bir madde giremeyeceğini,boş sandığımız yerlerin hava ile dolu olduğunu anladım. Havanın her yerde bulunduğunu biliyorum.Toprakta, suda hava olduğunu şu gözlemlerle öğrendim Su dolu bardağı bir süre bekletince içindeki havayı, kabarcıklar halinde gözledim. Cam bir kaptaki kuru toprağa su dök- tüğümde topraktaki havanın, kabarcık- lar halinde yüzeye doğru çıktığını gördüm. © Nesibe POLAT
HAVANIN VARLIĞININ YAŞANTIMIZA BAZI ETKİLERİ Hava canlılar için çok önemlidir.İşte bir kaçı: 1.Dünyamızı battaniye gibi sarar.Zararlı ışınlardan aşırı sıcak ve soğuktan korur korur. 2.Solunum yapabilmemizi, yaşamamızı sağlar. 3.Hava olayları (rüzgar,yağmur vs.) günlük yaşamımızı etkiler. 4.Birçok araç modeli geliştirilirken havanın varlığı dikkate alınmak zorundadır. Önü düz kare şeklinde bir uçak veya otomobil düşünür müsün? Şekli hızına nasıl etki eder? © Nesibe POLAT