UNDISCOVERED LEGENDS An Ad-Lab Project Alp Esen, Erman Ermihan, Güvenç Kutlusoy, Ulaş Saruhan
PROJECT Ulaş’s article (previous issue of TRA) Ad-Lab class (idea)
OUR OBJECTIVES Publishing their visit to our school in TRA. AWARENESS!! No studio recording, no guarantee for popularity, DEAL!
OUR OBJECTIVES Turkish Folk Music and Culture “who are those people?” “why they play at metro stations?” Interest in different instruments
WHO ARE “UNDISCOVERED LEGENDS”? Amateur but very talented musicians Metro stations
TWO UNDISCOVERED LEGENDS Güven Atabey Aydın Mecidiyeköy exit On Thursdays Ney Mustafa Gurleyen Plays at Taksim, Kabataş exit On Thursdays Kanun
A SHORT MOVIE
SORU-CEVAP
1) (NEY)Sümer toplumunda M.Ö. 5000 yıllarından itibaren kullanıldığı sanılan ney’e ait elimizdeki en eski bulgu, M.Ö. 3000-2800 yıllarından kalan bugün Amerika'da Philadelphia Üniversitesi Müzesi'nde sergilenen neymiş. Neyinizi üflerken ne hissediyorsunuz, ney sizin için ne anlam ifade ediyor, hangi düşünce ve duyguları uyandırıyor? ( aynı kanun ?)
2) (NEY & KANUN) Bazı müzisyenler enstrümanı ile arasında manevi bir bağ olduğuna inanırlar, siz ve enstrümanınız arasında da böyle bir bağ var mı?
3) (NEY) Hem öğrenci olup aynı zamanda da dışarıda çalmak sizin için zorluklar yaratıyor mu?
4) (NEY & KANUN) Enstrümanınızı çalmaya nasıl ve neden karar verdiniz? Kararınızda sizi etkileyen etkenler/kişiler oldu mu?
(NEY & KANUN) Peki neden metrolarda çalmak? 5) (NEY & KANUN) Peki neden metrolarda çalmak?
6) (NEY & KANUN) Aileniz ve yakınlarınız bu kararınız karşısında nasıl bir tepki verdi? Endişelendikleri oluyor mu? ‘’Oğlum hayatını nasıl kazanacaksın?’’ demiyorlar mı?
7) (NEY) Ney hakkında yaptığımız araştırmalar sonucunda, çalınabilecek en zor enstrümanlar arasında olduğunun farkına vardık. Bir müzik aleti için kullanılan çalmak yerine, Ney için üflemek tabiri kullanılıyor. Burada üflemenin mecazi bir anlamı varmış. Kaynağını İslam'da Allah'ın insanı yaratırken ruhu üflemiş olmasından alıyormuş. Sizce de ney üflemek zor mu? Herkes Ney üfleyebilir mi? Şimdiki çaldığınız seviyeye gelmek için ne sıklıkta, ne kadar uğraştınız ?
8) (NEY) Ney çalmaya başlayanlar ilk olarak Kız neyi adı verilen Ney cinsi ile Ney’e ısınmaya başlarlar, sizde bu şekilde mi başladınız? Neden ‘kız neyi’ adını aldığı hakkında bir bilginiz var mı?
9) (KANUN) Cinuçen Tanrıkorur kanun’u şöyle tarif ediyor: “Musıkimizin mızraplı sazları içinde çın çın öten sesiyle en dişisi, yani en kalabalık topluluklarda dahi kendini duyuran saz.’’ Bu tarife katılıyor musunuz?
10) (NEY & KANUN) Kanun Osmanlı saraylarında kadınlar tarafından çalınırmış. Şimdi kanun çalanlar daha çok erkek mi? Ney ise tasavvuf müziğinin bir simgesi haline geldiğinden mi daha çok erkekler tarafından üflenmiş? Yoksa kadın üfleyenler var mı?
11) (NEY & KANUN) Notalarınız bildiğimiz notalar gibi mi? Taksim, makam, perde gibi özellikler var.
12) (NEY & KANUN) Enstrümanlar seçilirken bazı özellikleri göz önünde buldurularak seçim yapılır. Neyinizi seçerken, alacağınız neyde ne gibi özellikler ararsınız? (Kanun için de geçerli )
13) (NEY & KANUN) Ney’in veya kanun’un Batı müziğinde olabilirliğini araştırabilmek için Batı müziğiyle Türk sanat müziğinin basit bir karşılaştırmasını yapmak gerekiyor. Şöyle ki; Batı müziği 440 frekanslı ‘la’ sesini ana ses olarak kabul etmiş ve tüm sazların akort prensibini bu ses üzerine kurmuş. Buna karşılık Türk müziğinde gene 440 frekanslı ses ana ses olarak kabul edilmiş ancak bu sese ‘re’ adı verilmiş. Dolayısıyla Batı müziğiyle Türk müziği arasındaki 4 seslik transpoze farkı ortaya çıkmış.
Ney sazının tasavvuf musikisi dışında Türk Sanat musikisinde de kullanımı sonucunda ney ile üflenemeyen ara değer notalar için bir arayışa girilmiş. Özellikle Niyazi Sayın ile ney için olmayacak bir ses olan Hisar (Mi bemol) artık üflenebilir hale gelmiş. Deliklerin belli ölçülerde kapatılması ve kafanın içe veya dışarı çevrilmesi ile Türk Sanat Musikisindeki 9 komalık sistemdeki ara sesler icra edilebilmekte. Dolayısıyla Klasik Osmanlı Musıkisi yanında Batı Musıkisi, Popüler ve Caz musikileri, Halk Musıkisi gibi pek çok türün ses sistemlerinde icra edilebilir artık. Siz de musikileri karıştırıp bir füzyon müzik denemesi yapmayı düşünür müsünüz?
14) (NEY & KANUN) Napolyon Bonapart’ın 1792’deki Mısır seferinden sonra kanun ve ud, Fransa’ya ayak basmış. Aradan iki yüzyıl geçtikten sonra Fransız sanatçı Enriko Masias, tamamen uda benzeyen ancak perdeli bir saz olan ‘lut’u bir Fransız sazı olarak tanıtmış.. Yurt dışında yeterince tanıtımları yapılabiliyor mu? Bir pazarlama eksikliği varmış gibi görünüyor. Sizce? Yurt dışında yeri var mı bu müziğin?
(KANUN) Kanunun piyanonun ilk şekli olduğu bilinir. 15) (KANUN) Kanunun piyanonun ilk şekli olduğu bilinir. Hatta harpa da benzetilir. Siz hiç bir kanun- piyano düeti denediniz mi?
(NEY & KANUN) Bizle bir jam session/düet denemek ister misiniz? 16) (NEY & KANUN) Bizle bir jam session/düet denemek ister misiniz?