Solunum Sistemi Anatomisi Prof.Dr. Yalçın KIRICI Anatomi AD
Thorax (göğüs) Gövdenin üst tarafında, boyun kökü ile diafragma arasında kalan bölgedir Thorax’ı çevreleyen kafese thorax duvarı denir. 2
Thorax (göğüs) Thorax duvarını; arkada; 1-12. thoracal vertebralar ve discus intervertebralis’ler önde; sternum yanlarda ise costalar çevreler 3
Thorax (göğüs) Thorax boşluğunun üst ve alt tarafında birer açıklık vardır: üst taraftakine apertura thoracica superior alttakine ise apertura thoracica inferior adı verilir. 4
HAVA İLETİCİ BÖLÜM ÜST SOLUNUM YOLLARI ALT SOLUNUM YOLLARI Burun (nasus) Yutak (pharynx) Gırtlak (larynx) ALT SOLUNUM YOLLARI Soluk borusu (trachea) Bronşlar (bronchi) Akciğer içi hava iletici bölüm.
Solunum sistemi
BURUN (nasus) Solunum ve koku organıdır. Dış burun (nasus externus) Burun boşluğu (cavitas nasi)
Nasus Externus
BURUN BOŞLUĞU (Cavitas Nasi) Nares yolu ile dış ortamla Choana yoluyla nasopharynx ile bağlanır. Septum nasi ile iki eş parçaya ayrılır. Canalis nasolacrimalis ile orbita’ya açılır ve paranasal sinus’lerle bağlantısı vardır.
BURUN BOŞLUĞU Dış yan duvar: Concha nasalis superior, Concha nasalis medius Concha nasalis inferior Meatus na Meatus nasi superior Meatus nasi medius Meatus nasi inferior
BURUN BOŞLUĞU Regio respiratoria Regio olfactoria Havanın ısıtılması ve nemlendirilmesi burada olur. Regio olfactoria
PARANASAL SİNUS’LER Solunum epiteli ile döşeli, bazı kemiklerin içerisindeki boşluk alanlardır. Bu epitelin salgısı burun boşluğuna akıtılır. Toplam hacim 40-60 ml. Konuşmada rezonator Kafatasının ağırlığının azaltılması
PARANASAL SİNUS’LER Sinus frontalis Sinus maxillaris Sinus sphenoidalis Sinus ethmoidales
YUTAK - PHARYNX Sindirim ve solunumda rolü var Arka duvarı C1-C6 vertebralarla ilişkilidir. Nasopharynx Oropharynx Laryngopharynx
LARYNX KIKIRDAKLARI Cart.thyroidea (tek) En büyüğü Prominentia laryngea (adem elması) Ses telleri önde bu kıkırdağa tutunur.
LARYNX KIKIRDAKLARI Cart.cricoidea (tek) Trachea’nın ilk kıkırdağı üzerine oturur. En kalın ve en sağlam olandır.
LARYNX KIKIRDAKLARI Cart.arytenoidea (2 tanedir) Cart.cricoidea’nın arka bölümünün üzerine oturur. Ses çıkarma ve sfinkterik fonksiyonlarda önemli rol alırlar.
LARYNX KIKIRDAKLARI Cart.epiglottica (tek) Os hyoideum’un arkasındadır. Yaprak şeklindedir. Gırtlak ve yemek borusu girişinde yönlendirici rolü vardır.
TRACHEA – Soluk Borusu C6 vertebra seviyesinden başlar Thoraks içinde Th4 vertebra cisminin alt kenarı hizasında iki ana bronşa ayrılır
BRONŞLAR Ana bronş Lober bronş Segmental bronş Bronchus principalis Bronchus lobaris Segmental bronş Bronchus segmentalis
Ana Bronşlar Bronchus principalis dexter 3 lober dala ayrılır sinister 2 lober dala ayrılır Sağ ana bronş sola göre daha geniş, daha kısa ve daha dik seyirlidir.
AKCİĞERLER Tepesi (apex pulmonis) Tabanı (basis pulmonis) 3 yüzü vardır Facies costalis Facies diaphragmatica Facies mediastinalis
AKCİĞERLER - sağ
AKCİĞERLER - sol
AKCİĞERLER - sağ
AKCİĞERLER - sol
AKCİĞERLER Fissura’larla loblara ayrılırlar Sağ akciğer (3 lob) Fissura obliqua Fissura horizontalis Sol akciğer (2 lob) 1 1 2 3 2
AKCİĞERLER
PLEVRA
PLEVRA
AKCİĞERLERİN KANLANMASI Besleyici Aa.bronchiales Fonksiyonel A.pulmonalis
AKCİĞERLERİN KANLANMASI
Mediastinum tanım; Akciğerleri saran pleura parietalis’in pars mediastinalis’leri arasındadır önde sternum, arkada torakal vertebralar, yukarıda apertura thoracis superior, aşağıda diaphragma yanlarda pleura mediastinalis ile sınırlıdır. Thorax’da bulunan akciğer ve pleura hariç tüm yapıları içerir.
Mediastinum’un bölümleri; Önde angulus sterni’den başlayıp arkada 4. thorakal vertebranın alt sınırından geçen horizontal bir çizgi ile iki kısma ayrılır. Bu horizontal çizginin üzerinde kalan kısma mediastinum superius, altında kalan kısma ise mediastinum inferius adı verilir. Mediastinum inferius; mediastinum anterius, mediastinum medium, mediastinum posterius olmak üzere üç bölüme ayrılır.
Diaphragma Tanımı Göğüs ve karın boşluklarını birbirinden ayıran kubbe şekilli, kas ve zarlardan oluşan bir yapıdır.
Diaphragma’nın fonksiyonu Kasıldığı zaman düzleşerek abdomen boşluğuna doğru iner. Toraks boşluğundaki hacmin büyümesine ve basıncın düşmesine neden olur. Toraks içi basıncın düşmesinden dolayı toraks hava ile dolar.
Diaphragma’nın fonksiyonu Karın boşluğunda ise hacmin azalmasına bağlı olarak artan basınç karın organlarını etkileyerek miksiyon ve defakasyona yardım eder.
Diaphragma Tanımı -Periferik kısımları apertura thoracis inferior’u oluşturan kemiklerden başlar. -Kas lifleri diaphragmanın kubbe kısmını yapan aponeuroz yapılı centrum tendineum’a yapışır.
Diaphragma’nın Bölümleri * Diaphragma’nın periferik kısımları yapışma yerlerine göre; - Pars Sternalis Diaphragmatis, - Pars Costalis Diaphragmatis, - Pars Lumbalis Diaphragmatis olmak üzere üç kısımda incelenir.
Centrum tendineum Diaphragma kubbesinin orta kısmında yer alan ince, yonca yaprağına benzer aponeurotik bir yapıdır.
Diaphragma’daki açıklıklar Diaphragma’da thoraks ve abdomen boşluğunda yer alan bazı oluşumların geçişine izin veren üç büyük ve birkaç küçük açıklık bulunur. Bunlar; -Hiatus aorticus -Hiatus oesphageus -Foramen venae cavae
Diaphragma’daki açıklıklar
Diaphragma’daki açıklıklar
Diaphragma’nın komşulukları
Diaphragma’nın siniri Diaphragma’nın motor siniri n.phrenicus’tur. Central parçasının duyusunu n.phrenicus, Periferik parçasının duyusunu n.intercostalis alır.