YÜKSEKOVA REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

ÖZEL EĞİTİM, KAYNAŞTIRMA VE BEP

ÖZEL EĞİTİM Bireysel özellikleri ve eğitim yeterlilikleri açısından yaşıtlarından beklenilen düzeyden anlamlı farklılık gösteren ve bu nedenle özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin; eğitim ihtiyaçlarını karşılamak için özel olarak yetiştirilmiş personel, geliştirilmiş eğitim programları ve yöntemleri ile onların özür ve özelliklerine uygun ortamlarda sürdürülen eğitime ‘ ÖZEL EĞİTİM’ denir.

KAYNAŞTIRMA Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin eğitimlerini, destek eğitim hizmetleri de sağlanarak yetersizliği olmayan akranları ile birlikte resmi ve yaygın eğitim kurumlarında sürdürmeleri esasına dayanan özel eğitim uygulamalarıdır. (Ö.E.H.Y. 31/07/2009) Kaynaştırma yoluyla eğitimin amacı; çocuğu normal hale getirmek değil, onun ilgi ve yeteneklerini en iyi şekilde kullanmasını sağlamak, toplum içinde yaşayabilmesini kolaylaştırmaktır.

BEP NEDİR? Özel eğitime ihtiyacı olan birey için geliştirilen ve ailesi tarafından onaylanan bireyselleştirilmiş eğitim programıdır. Bu program; aile,öğretmen ve ilgili uzmanların işbirliği ile planlanır ve uygulanır.

ÖZEL EĞİTİM İHTİYAÇLARI KARŞILANIRKEN DİKKAT EDİLECEK DEĞİŞKENLER DİSİPLİN ALANI Öz bakım Akademik İletişim Motor Hayat Bilgisi Müzik Resim Toplumsal Uyum EĞİTİM ORTAMI Kaynaştırma Özel Sınıf Özel Eğitim Okulu Mesleki Eğitim Merkezi DESTEK HİZMETLER Kaynak Oda Sınıf İçi Destek Dil Ve Konuşma Terapisi Fizyoterapi Ulaşım Aile Eğitimi

BEP NEDEN ÖNEMLİDİR? Engel türü ve derecesi ne olursa olsun tüm bireyler öğrenebilir. Çocuklarda, dil, problem çözme, zihinsel süreçler, davranışsal özellikler ve öğrenme özellikleri birbirinden farklılık gösterebilir. Aynı ortamda yaşayan çocuklar bile farklıdır. Ayrıca, belirtilen bu özellikler her kişide aynı şekilde gelişmez ve bu gelişme de diğer kişilerden farklılık gösterir. Bireylerin zayıf ve güçlü yönleri kendi içinde farklı ilerler. Ayrıca, çocukların kendi içindeki özellikleri ve davranışları da farklıdır.

KİMLERİN BEP’E İHTİYACI VARDIR? Akranlarına sağlanan eğitim olanaklarından engeli yada yetersizliği nedeniyle yeterli düzeyde yararlanamayan bireylerin, Engeli ya da yetersizliği, eğitimsel performansını olumsuz olarak etkileyen bireylerin, İhtiyaçlarının karşılanması için özel düzenlenmiş destek eğitime ihtiyacı olduğu düşünülen bireylerin, Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı’na ihtiyacı var demektir.

BEP’İN YARARLARI Bireye uygun eğitim hizmetlerinin sunulması, Bireye uygun ve gerçekçi amaçların belirlenmesi, Bu amaçlarının karşılanıp karşılanmadığını ortaya koymak olarak sıralanabilir.

BEP GELİŞTİRME BİRİMİ KİMLERDEN OLUŞUR? BEP geliştirme birim başkanı (Okul müdürü/ Müdür yrd.) Okul Psikolojik Danışmanı Sınıf öğretmeni Branş öğretmenleri Gezerek özel eğitim görevi verilen öğretmen Öğrenci velisi Öğrenci

BEP NASIL HAZIRLANIR? BEP hazırlayacak ekibin oluşturulması Çocuğun eğitsel performansının belirlenmesi Uzun ve kısa dönemli amaçların belirlenmesi Bireyselleştirilmiş öğretim programının hazırlanması Uygun eğitim ortamları ve bu ortamlarda sunulacak destek hizmetlerin belirlenmesi Uygun öğretim materyalleri ve öğretim yöntemlerinin belirlenmesi BEP’in uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi için sorumluların belirlenecek zaman çizelgesinin hazırlanması ve değerlendirme biçimine karar verilmesi ve ailenin bilgilendirilmesi

Öğrencinin BEP’inde yer verilecek olan UDA’ların disiplin ve gelişim alanlarında belirleneceğine öğrencinin gereksinimleri doğrultusunda BEP geliştirme birimi karar verir. Bir öğrenciye her ders için UDA belirlemek yerine, önceliklerine odaklanılmalıdır. UDA’ya ulaşmak için KDA belirlenir. (yemek örneği) K.D.A U.D.A

BEP GELİŞTİRME BİRİMİNİN GÖREVLERİ NELERDİR? BEP’lerin hazırlanması, uygulanması,izlenmesi ve değerlendirilmesi Araç-gereç ve eğitim materyali geliştirilmesinde,sağlanmasında özel eğitim değerlendirme kurulu ile işbirliği BEP’ de olası değişiklik ve düzenlemeler yapılması ya da yeniden hazırlanması Eğitim ortamlarının hazırlanması Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri ile işbirliği

Öğrencinin Eğitsel Performans Düzeyinin Belirlenmesi Performans belirleme formu veya kaba değerlendirme araçları ile yapılır. Tüm derslere ilişkin eğitsel performansı belirlenir. Gözlenebilir ve ölçülebilir ifadelerle yazılır. Örn. Verilen basit bir metni okur. Yetersizlikleriyle ilgili ifadeler yerine yeterliliğiyle ilgili ifadeler yazılır.

EĞİTSEL PERFORMANS (ÖRNEK) Öğrencinin Adı- Soyadı: Öğrencinin Eğitsel Performans Düzeyi: 1-9 arasındaki sayıların sorulduğunda kaç olduğunu söylüyor. Rakamları söylendiğinde yazabiliyor. Sınırlı alanları boyayabiliyor. Uzamsal ifadeler sorulduğunda söyleyebiliyor. Geometrik şekillerden (kare,daire,üçgen,dikdörtgen) sorulduğunda söyleyebiliyor. Düzenleyen: İmza: Tarih:

BEP Nasıl Değerlendirilir? BEP geliştirme birimi, üyelerin değerlendirme raporlarını alır BEP’ in amaçları doğrultusunda bireydeki ilerlemeleri değerlendirir. İlerleme kaydedilmişse BEP’ in sonraki amaçları belirlenir. Öngörülen süre içerisinde bireyselleştirilmiş eğitim programının uzun dönemli amaçları doğrultusunda ilerleme kaydedilememişse, ilerlemeyi sınırlandıran ya da engelleyen nedenler belirlenir.

ETKİLİ BEP İÇİN ÖNERİLER Çocuğun eğitsel performansını dikkate alın. Karar verme sürecini paylaşın! Sorunlara çözüm üretmeyi hedefleyin! Tüm üyeler için rahat, çekici ve kendilerini ifade edebilecekleri bir ortam hazırlayın! Herkesin bakış açısına ve görüşüne değer verin! Çocuğun geleceği ile ilgili iyimser ve olumlu yaklaşımlarda bulunun! BEP yazımında açık ve anlaşılır bir dil, kısa ve öz ifadeler kullanın! Yapılabilecekler konusunda gerçekçi olun!

573 SAYILI K.H.K. 4. Madde (f) bendinde “özel eğitim gerektiren bireyler için bireyselleştirilmiş eğitim planı geliştirilmesi ve eğitim programlarının bireyselleştirerek uygulanması esastır” diyerek BEP yasal olarak zorunlu hale getirilmiştir.