MESLEK SEÇİMİ

Bugün Burada ; Amacımız Meslek Meslek Seçimi Meslekle seçiminin tarihsel gelişimi Meslek seçimini etkileyen faktörler a- Özsaygı b- Akademik başarı c- İlgi ve yetenekler d- Aile ve Çevre e-Cinsiyet Meslek ekonomik bir faaliyet midir? Karar Verirken

Amacımız Siz değerli öğrencilerimizin üst öğrenim kurumlarına gidecek olması ve gireceğiniz oks sınavı öncesinde meslek,meslek seçimi ve mesleğin hayatımızdaki önemi konusunda sizleri bilgilendirmek, meslek seçiminde yardımcı olmak ve birbirlerimiz ile bilgi paylaşımında bulunmak amacıyla bu çalışma hazırlanmıştır.

Meslek Bireylerin, insanlara mal ya da hizmet üretmek ve karşılığında para kazanmak için yapılan, belirli bir eğitimle kazanılan, sistemli bilgi ve becerilere dayalı, kuralları toplumca belirlenmiş etkinlikler bütünüdür.

Meslek Seçimi Kişinin, tercih ettiği, yani girmek istediği meslekler arasından birinde karar kılması ve buna hazırlanmak için çaba göstermesidir.

Meslek Seçiminin Tarihsel Gelişimi 19. Yüzyılın sonlarına kadar düşünmeyi ve planlamayı gerektirmeyen bir konu olarak düşünülen meslek seçimi, kişilerin genelde yakın çevresindeki kişilerin mesleklerini devam ettirmesi olarak algılanmaktaydı. Köklü değişimlere yol açan Sanayileşme, bireylerin meslek anlayışlarını da değiştirdi. Geleneksel sosyal yapının da değişmesi ile birlikte insanlar mesleklerini özgürce seçebildiler.

Sanayinin gelişmesi, toplumsal dokunun değişmesi ve teknolojik yeniliklerin artması yeni yeni meslek gruplarını doğurmuştur. Böylece insanların hayatına girecek yeni yeni ilgi alanları ve kendini gerçekleştirme biçimleri ortaya çıkmıştır.

Meslek seçimini etkileyen faktörler Bireylerin meslek seçiminde birçok faktör etkili olmaktadır. Bu faktörler bireyin mesleklere olan ilgisini ve meslekler hakkındaki kanaatlerini doğrudan etkilemektedir. Bu nedenle meslek seçiminde bu faktörlerin etkisini ve nedenlerini irdeleyip kendi ilgi ve yeteneklerimize, beklentilerimize cevap verebilecek ve kendimizi ifade edebileceğimiz bir meslek seçmemiz gerekir. Günümüzde meslek seçimi hayatımızda yaptığımız en önemli seçim olarak düşünülmektedir. Çünkü meslek seçimi hayatımızı nerede, kimlerle nasıl yaşayacağımızı, alışkanlıklarımızı, kazancımızı, mutluluğumuzu ve hatta eş seçiminde bile etkili olmaktadır.

a- Özsaygının Meslek Seçimine Etkisi Özsaygı, kişinin kendisi ile ilgili gerçekçi ve olumlu bir benlik algısına sahip olmasıdır. Yani, bireyin kendi ile ilgili olumlu veya olumsuz benlik algılarına sahip olması meslek seçimini doğrudan etkiler. Kendini tanıyan, kendi ile ilgili olumlu ve olumsuz özelliklerini gerçekçi bir şekilde değerlendirebilen kendi ile barışık bireyler, meslek seçiminde potansiyellerini en iyi geliştirebilecekleri meslekleri tercih ederler. Ancak bütün bu kendini gerçekleştirme, kendini tanıma ve özgüven gibi konularda gerçekçi değerlendirmeler yapamayan bireylerin ilgi ve yeteneklerine uygun meslek seçmeleri zorlaşmaktadır. Bireyin kendini algılayışı, benlik algısı, beklentileri, yaşamı algılayış tarzı, sosyal çevresi, gelişim basamaklarında doyurulmamış ihtiyaçları, sahip olduğu kültürel değerler kişi için nasıl bir yaşam tarzı oluşturmakta ise kişi bu oluşturacağı yaşam tarzına da uygun bir meslek edinecektir.

b- Akademik Başarının Meslek Seçimine Etkisi Eğitsel etkinliklerdeki Akademik Başarı da meslek seçiminde etkili olmaktadır. Çünkü Mesleklerle dersler arasında bağıntı vardır. Eğitsel etkinliklerdeki başarı o etkinlikle veya o dersle ilgili kazanımlar için gerekli olan ilgi ve yetenek mesleki faaliyetlerde de gerekli olacaktır. Mesela Türkçe ’yi yeterince iyi kullanamayan bir öğrencinin avukatlık mesleğini tercih etmek istemesi veya fen bilimlerinde yeterli başarı gösterememiş bir öğrencinin de mühendislik mesleğini tercih etmek istemesi gerçekçi bir seçim olmayacaktır. Bunlara ilave olarak Akademik başarısı iyi olan bir öğrencinin özsaygısı da olumlu etkilenecektir. Yani eğitsel etkinliklerde başarılı olduğunuz zaman bu sizlerin kendiniz ile ilgili olumlu benlik algısına sahip olmanızı etkileyecektir.

c-İlgi ve Yeteneklerin Meslek Seçimine Etkisi İnsanlar hoşlandığı faaliyetleri yaparken daha istekli ve başarılı olmaktadır. Bir işi veya faaliyeti sevmek o iş’ de başarılı olmak için çok önemlidir. Çevremize baktığımız zaman başarılı olan insanların işlerini severek yaptıklarını görürüz. Bu nedenle meslek seçiminde ilgi ve yetenekler doğrultusunda tercihlerde bulunmak o meslekte başarılı olmamızı sağlar. Seçeceğimiz mesleğin ilgi ve yeteneklerimizle bağıntılı olması o iş’ den hoşlanarak yapmamızı sağlayacağı için iş hayatında mutlu olmamız kolaylaşacak ve iş’ den aldığımız doyum da yüksek olacaktır.

d-Ailenin ve Çevrenin Meslek Seçimine Etkisi “Büyüyünce ne olacaksın?” Bu sorunun sorulmadığı kişi yoktur. Şüphesiz hepimize bu ve buna benzer sorular sorulmuştur. Hepimizin farklı farklı mesleki idealleri olmuştur. Genelde verilen cevaplar öğretmen, asker, polis veya doktor olmuştur. Bunların yanında futbolcu veya pop sanatçısı olmak isteyenler de olsa bu meslekler hayalimizde yerini kaybetmemiştir. Aslında bu cevaplar çevremizde gördüğümüz, özdeşim kurup model aldığımız örneklerden veya toplumun bu mesleklere verdiği önemden kaynaklanmaktadır.

e- Cinsiyetin Meslek Seçimine Etkisi Cinsiyet, meslek seçiminde çalışma şartları açısından etkili olmaktadır. Toplum bazı meslekleri erkeklere uygun görürken bazı meslek rollerini de kadınlara vermiştir. Eskiden bu etki daha derinken kadınların hayatın her alanında iş hayatına etkin katılımıyla bu etki azalmakla birlikte etkinliği sürdürmektedir. Meslek seçiminde kadınlar daha çok ailelerini ihmal etmelerine engel olmayacak meslekleri tercih etmeye yönelirken toplum da bu anlamda telkinlerde bulunmaktadır. Genelde ‘hemşirelik’ bayan mesleği olarak değerlendirilirken ‘kepçe operatörlüğü’ erkek mesleği olarak düşünülmektedir. Meslek seçiminde, seçeceğimiz mesleğin cinsiyetler açısından olumlu ve olumsuz taraflarını iyi değerlendirmemiz gerekir.

Bunların yanında mesleklerin statüsü ve popülerliği, gelir durumu, arkadaş vb. etkenler de meslek seçimimizde bizleri etkilemektedir.

Meslek Ekonomik bir faaliyet midir? Meslek parasal anlamda bir kazanç kapısı olduğu kadar bir hayat tarzı olarak düşünülmelidir. Bu nedenle meslek seçerken, mesleği sadece para kazanma aracı olarak görmemeli, aynı zamanda kendini gerçekleştirme ve kendini ifade biçimi olarak görülmeli ve iş doyumu aranmalıdır.

Karar Verirken Karar verirken ilgi ve yeteneklerimiz doğrultusunda mutlu ve başarılı olabileceğimiz meslekleri seçmeliyiz. Bu konuda anne-baba ve öğretmenlerimizin de önerilerini dikkate almalıyız. Unutmayalım, Mesleğimiz hayatımızdır.Çünkü mesleğimiz nerede kimlerle nasıl yaşayacağımızdan eş seçimi, mutlu olup olamayacağımıza kadar hayatımızı önemli ölçüde etkilemektedir.

Kaynaklar 1- MESLEK SEÇİMİ http://www.mbadanismanlik.com/meslek.php 2- MESLEK SEÇİMİNİN ÖNEMİ http://www.ruhsagligi.org/altmenu.asp?detay=1&AnaId=1238&AltID=a341546&def_dil_id=198&m_o= 3- MESLEK SEÇİMİ http://karsiyakailkogretim.sitemynet.com/meslek.htm 4- Sanayi inkılabı ve sömürgecilik, Halil Yaşar URHAN

Beni dinlediğiniz için teşekkür eder, hepinize mutlu ve başarılı olacağınız meslekler edinmenizi dilerim.