GEBELİKTE VE JİNEKOLOJİDE AKILCI İLAÇ KULLANIMI Yrd.Doç.Dr. Emel Kıyak Çağlayan Bozok Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD

Akılcı İlaç Kullanımı Kişilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine göre uygun ilacı, uygun süre ve dozajda, en düşük fiyata ve kolayca sağlayabilmelerine akılcı ilaç kullanımı denir.

İlaç Kullanımı; ülkelerin sağlık giderleri içerisinde belirli bir pay alır. Bu payın artışı ekonomiye ek yük getirir. Akılcı ilaç kullanımı ilaç harcamalarının uygun aralıkta kalmasını sağlar. Öte yandan istenmeyen ilaç etkilerinin önüne geçilmiş olur.

Doğru endikasyonda, doğru hasta Doğru ilaç Doğru doz/doğru kullanım yolu Doğru ve yeterli bilgilendirme Tedaviyi sonlandırma veya değiştirme açısından doğru zaman

UYGUN OLMAYAN İLAÇ KULLANIM ŞEKİLLERİ Çoklu ilaç Gereksiz ve aşırı kullanım Antibiyotik tüketimi Enjeksiyon önerilmesi Vitamin kullanımı Rehberlerle uyumsuz tedavi Yeni çıkan ilaçların uygunsuz tercihi Uygunsuz kişisel tedaviler Bilinçsiz gıda takviyesi ve bitkisel ürünlerin kullanımı İlaç-ilaç ve besin-ilaç etkileşimlerinin ihmal edilmesi İlaç kullanımında özensiz davranılması (uygulama yolu, süre, doz..)

AKILCI OLMAYAN İLAÇ KULLANIMI ÖRNEKLERİ Vitaminlerin Aspirin LMWH Gereksiz ve uygun olmayan antibiyotik kullanımı

JİNEKOLOJİK GİRİŞİMLERDE AKILCI ANTİBİYOTİK PROFİLAKSİSİ HİSTEREKTOMİ Sefazolin-cefamezin (sefotetan,sefoksitin,sefuroksim,ampisilin-sulbaktam) anestezi öncesi tek doz 1gr İV (BMİ> 35 *2) (Level A) Bakterial vaginosis varlığı biliniyorsa operasyon öncesi 4 gün metranidazol 500 mg 2*1)(Level B) ÜROJİNEKOLOJİK PROSEDÜRLER (CA,CP,meş) (clindamisin ve gentamisin tek doz IV 600 mg &1.5 mg/kg/gün ) ACOG, 2009

HSG,HİSTERESKOPİ,SONOHİSTEROGRAFİ, KROMOPERTUBASYON Doksisiklin 100 mg oral 2*1, 5gün (PİD öyküsü veya dilate tuba varlığı) (Level C) İNDÜKLENMİŞ ABORTUS/D&C Doksisiklin 100 mg oral 1 saat önce ve 200 mg prosedür sonrası Metranidazol 500 mg oral 2*1, 5 gün (Level A) ACOG, 2009

ANTİBİYOTİK KULLANIM ÖNERİSİ YOK Tanısal L/S (Level A) Tanısal Laparotomi(Level C) Histereskopi(Level B) HSG(Level B) RİA (Level A) Ürodinami (öncesinde bakteriüri/TİT veya kültürde infeksiyon varlığı hariç)(Level C) ACOG, 2009

Sezaryen antibiotik profilaksisi Tüm C/S doğumlarda antibiotik profilaksisi operasyon başlamadan önceki 1 saat içerisinde yapılmalı(Level A)(mümkün değilse cilt kesisinden sonra en kısa sürede) Sefazolin tek doz 1 gram( allerji varlığında tek doz clindamisin + aminoglikozit –Level B) ACOG, 2011

GRUP B STREPTOKOK PROFİLAKSİSİ GBS kültür + GBS’li yd öyküsü GBS bakteriüri İntrapartum ateş <37 hf doğum ≥18saat memb rüptürü PENİSİLİN G 5 milyon U, sonra 2.5-3 milyon U 6x1 Süre Eylem başlangıcı-doğuma kadar Veriliş IV YE Penisilin allerjisi

ASEMPTOMATİK BAKTERİÜRİ FOSFOMİSİN NİTROFURANTOİN AMOKSİSİLİN A+KLAVULANAT Süre Tek doz 3-7gün Doz 3 g 2x100 mg 500MG 3x1 Veriliş Oral

ANTİANEMİK KULLANIMI WHO-Rutin oral 30-60 mg/g Fe - 400µg FA tüm gebelere mümkün olduğu kadar erken başlanır gebelik süresince önerilir. Anemi sıklığı %20’nin altında olan ülkelerde aralıklı destek (anemik olmayan kadınlara mümkün olduğu kadar erken başlanır gebelik süresince önerilir) 120mg Fe-2800µg FA haftada 1 CDC, ACOG-Rutin oral 30 mg/g NORVEÇ, UK, AVUSTRALYA -Selektif >16 hf 6 ay + doğum sonu 3 ay = 9 ay süre ile 40 - 60 mg/g

MULTİVİTAMİNLER WHO USA Yetersiz beslenme Yüksek riskli Çoğul gebelik Sigara Adölesan Vejeteryan Anoreksiya Laktaz eks Madde bağımlılığı

PROGESTERON KULLANIMI Spontan preterm tekil doğum öyküsü / USG’da kısa cx 17 Hidroksiprogesteron kaproat , Doğal progesteron VERİLİŞ-17OHPC İM / Doğal prog-Vajinal DOZ- 17OHPC-250 mg/hf , Vajinal prog-100-200 mg/g SÜRE- 16-36 hf YAN ETKİ- Hipospadias, GDM ↑, Vajinal iritasyon, ağrı ACOG, 2012

ASPİRİN Preeklampsi riski yüksek kadınlar (Erken başlangıçlı ˂34 w Preeklampsi/superimpose preeklampsi öyküsü)veya >1 gebeliğinde Preeklampsi öyküsü) Süre 12 hafta –doğuma 5-10 gün kalana kadar Doz 60-80 mg/g

LMWH Tromboprofilaksi, Gebelik sırasında akut tromboemboli, Prostetik kapak hast, APS Süre gebelik testi +/doğumdan 24-36 saat önce stop Veriliş LMWH-sc Doz Profilaktik doz-günde 1 Terapötik doz-günde 2 YE Kanama HIT Osteoporoz Ağrı deri reaks

TEŞEKKÜRLER