Maliyet Sisteminin Oluşumu İŞL 318
Maliyetlendirme Yöntemleri Maliyetin Kapsamını Belirleyen Yöntemler Maliyetlendirme Zamanını Belirleyen Yöntemler Maliyetlendirme Şeklini Belirleyen Yöntemler Tam Maliyet Yöntemi Normal Maliyet Yöntemi Değişken Maliyet Yöntemi Sipariş Maliyeti Yöntemi Evre Maliyeti Yöntemi Fiili Maliyet Yöntemi Tahmini Maliyet Yöntemi Standart Maliyet Yöntemi
Maliyetin Kapsamını Belirleyen Yöntemler 1 Maliyetin Kapsamını Belirleyen Yöntemler 1.Tam Maliyet Yöntemi; Sabit-değişken gider ayrımı gözetmeksizin, dönemin üretim giderlerinin tamamı o dönemde yapılan üretimin maliyetine yükleyen yöntemdir. 2.Normal Maliyet Yöntemi; değişken üretim giderlerinin tamamını, sabit üretim giderlerinin ise sadece kullanılan kapasiteye düşen kısmını üretim maliyetlerine yükleyen yöntemdir. 3.Değişken Maliyet Yöntemi; sadece değişken üretim giderlerini üretim maliyetlerine yükleyen, sabit üretim giderlerinin tamamını ise dönem gideri şeklinde irdeleyerek, gelir-gider tablosuna yansıtan yöntemdir.
Maliyetlendirme Zamanını Belirleyen Yöntemler 1 Maliyetlendirme Zamanını Belirleyen Yöntemler 1.Fiili Maliyet Yöntemi;Üretilen mamul maliyetlerini, üretim yapıldıktan sonra, üretim giderlerinin fiili tutarlarını esas alarak saptayan yöntemdir. 2.Tahmini Maliyet Yöntemi;Mamul maliyetlerini, üretim giderlerinin önceden tahmin edilmiş tutarlarına dayanarak saptayıp kayıtlayan yöntemdir. 3.Standart Maliyet Yöntemi; üretilen mamul maliyetlerini, giderlerin bilimsel esaslarla üretimden önce belirlenmiş “olması gereken” tutarlarına dayanarak saptayan yöntemdir.
Maliyetlendirme Şeklini Belirleyen Yöntemler 1 Maliyetlendirme Şeklini Belirleyen Yöntemler 1.Sipariş Maliyeti Yöntemi; Birbirinden oldukça farklı tür veya nitelikteki mamullerin üretimini yapan ve özellikle herbir mamulü ayrı bir üretim partisi halinde üretime alıp tamamlayan işletmelerde maliyetlerin parti bazında saptanmasını sağlamak amacıyla geliştirilmiş yöntemdir. Üretim giderleri mümkün olduğu kadar üretim partileri itibarıyla izlenir.
2.Evre Maliyeti Yöntemi Tek bir mamulün üretimini yapan veya birbirine çok yakın olduklarından tek mamul gibi kabul edilebilecek birkaç değişik mamul üzerinde çalışan işletmelerde üretim maliyetlerinin hesaplanması için geliştirilmiş yöntemdir. Üretim giderleri üretim evreleri itibarıyla izlenir. Bu evrelerle doğrudan bağlantısı kurulamayan üretim giderleri dağıtıma tabi tutularak evrelerde toplanır. Böylece her bir evrenin döneme ait giderleri belirlenmiş olur. Her evrenin toplam gideri o dönemde yapılmış olan üretim miktarına bölünerek evrenin birim maliyeti hesaplanır.
“İşlem maliyeti” yaklaşımında direkt ilk madde ve malzeme giderleri doğrudan mamul partileri itibarıyla izlenir. Direkt işçilik ve genel üretim giderleri ise önceden standart bir liste halinde belirlenmiş üretim işlemlerinde (kesme, delme, kalıplama) toplanmakta ve her bir işlemin giderlerinden o işlemden geçen tüm mamul birimlerine, üretim partisi ayrımı gözetmeksizin eşit tutarda gider payı verilmektedir.
“Faaliyet bazında maliyetlendirme” yaklaşımında, direkt ilk madde ve malzeme ile direkt işçilik giderleri mamul partileri itibarıyla izlenmektedir. Genel üretim giderleri ise ilgili faaliyetlerde toplanmakta ve her bir mamul partisine her bir faaliyetin maliyetinden, o faaliyetten yararlanma oranına göre pay verilmektedir.
Sipariş Maliyeti Yöntemi İş emri maliyeti adı da verilen bu yöntem belli partiler halinde birbirinden farklı mamuller üreten işletmelerde kullanılır. Yöntemin esası; direkt ilk madde ve malzeme ile direkt işçilik giderlerinin doğrudan doğruya üretim partileri itibarıyla saptanıp izlenmesi, genel üretim giderlerinin ise uygun bazı ölçülerden yararlanılarak, üretim partileri arasında dağıtılmasıdır.
Giderler (sipariş maliyeti) Mamuller dolaylı yükleme doğrudan yükleme Genel üretim giderlerinin mamul partilerine yüklenmesinde yükleme oranı kullanılır. Genel üretim giderleri yükleme oranı=Toplam Gen.Ür.Gid.Tut. Toplam iş birimi sayısı Direkt İlk Madde ve Malzeme Gideri A mamulü Partisi Direkt İşçilik Giderleri B mamulü Partisi Genel Üretim Giderleri
Giderler/Gider yeri adı Gider Dağıtım Tablosu –Tümü (ikinci Dağıtım Basit Dağıtıma Göre) Esas Üretim Yerleri Yrd.Üretim.Hizmet Yerleri Toplam Giderler/Gider yeri adı 10 Örgü 11 Boya-Apre 12 Biçki Dikiş 35 Yemekhane 38 Isıtma 01-Direkt İlk madde mlz. 1.100 300 100 1.500 10-Direkt işçilik 60 1.040 1.200 Dir.İlk.Md.ve Dir.İşç.topl. 360 1.140 2.700 05-Endirekt Malzeme 40 93 29 322 15-Endirekt İşçilik 80 20 50 30 200 20-Teknik Eleman Ücretleri 70 180 21-Fabrika Yönetici Ücretleri 15 270 3 303 30-Elektrik 88 8 4 60-Bina Amortismanı 5 2 52 61-Makine ve cihaz Amort. 27 1 Direkt Gen.Ür.Gid.Topl. 450 304 643 140 1597 Isıtma Gideri Dağıtımı 6,15 43,01 (61,46) Yemekhane Gid.Dağıtımı 7,31 5,85 131,53 (146,15) 1,46 Dağıtım sonrası G.Ü.G. 463,46 316 817,54 1.597 Genel Toplam 1.663,46 676 1.957,54 4.297
Örnek; Önceki sayfadaki konfeksiyon mağazası örneğimizde üretim 6 Örnek; Önceki sayfadaki konfeksiyon mağazası örneğimizde üretim 6.000 adet t-shirt ve 4.000 adet penye elbiseden oluşmaktadır. Puantaj kartlarından aşağıdaki bilgiler elde edilmiştir. T-shirt Elbise Toplam Direkt ilk mad. ve malz. 40 60 100 TL Direkt işçilik 500 540 1.040 TL Genel üretim gideri uygun dağıtım anahtarı direkt işçilik gideridir. Biçki dikiş bölümü genel üretim gid. (dağıtım sonrası) = 817,54 =0,7861 yükleme oranı 1.040 T-shirt partisine = 0,7861 x 500 TL = 393,05 TL Elbise Partisine = 0,7861 x 540 TL = 424,49 TL Toplam 817,54 T-shirt kumaşı için örgü bölümünde 627,54 TLboya-apre bölümünde 239,50 TL elbise kumaşı için de örgü bölümünde 719,28 TL boya-apre bölümünde 256,23 TL maliyet oluşmuştur.
T-shirt Elbise Toplam Örgü bölümü toplam maliyet 627,45 719,28 1.346,73 TL Boya-apre böl.toplam maliyet 239,50 256,23 495,73 TL Biçki-dikiş direkt ilk mad. malz. 40 60 100 TL Biçki-dikiş direkt işçilik 500 540 1.040 TL Biçki-dikiş genel üretim gideri 393,05 424,49 817,54 TL Biçki-dikiş bölümü toplam mal. 933,05 1.024,49 1.957,54 TL TOPLAM MALİYET 1.800 2.000 3.800 TL Partide üretilen miktar 6.000 4.000 adet BİRİM MALİYET 0,3 0,5 TL/adet Dönem içinde tamamlanmış partilere ait maliyetler ---------------/------------------ 152-Mamuller 3.800 151-Yarı mamuller(üretim) 3.800 ----------------/--------------------- şeklinde kaydedilir.
Giderler Evre Maliyeti Yöntemi Üretim Aşamaları dolaylı yükleme doğrudan yükleme A üretim Bölümü Direkt İlk Madde ve Malzeme Gideri A’da tamamlanıpB’ye aktarılan mamullerin toplam maliyeti Direkt İşçilik Giderleri Genel Üretim Giderleri B üretim Bölümü B’de tamamlanıp ambara alınan mamullerin birikimli toplam maliyeti Mamul Stokları
Giderler/Gider yeri adı Gider Dağıtım Tablosu –Tümü (ikinci Dağıtım Basit Dağıtıma Göre) Esas Üretim Yerleri Yrd.Üretim.Hizmet Yerleri Toplam Giderler/Gider yeri adı 10 Örgü 11 Boya-Apre 12 Biçki Dikiş 35 Yemekhane 38 Isıtma 01-Direkt İlk madde mlz. 1.100 300 100 1.500 10-Direkt işçilik 60 1.040 1.200 Dir.İlk.Md.ve Dir.İşç.topl. 360 1.140 2.700 05-Endirekt Malzeme 40 93 29 322 15-Endirekt İşçilik 80 20 50 30 200 20-Teknik Eleman Ücretleri 70 180 21-Fabrika Yönetici Ücretleri 15 270 3 303 30-Elektrik 88 8 4 60-Bina Amortismanı 5 2 52 61-Makine ve cihaz Amort. 27 1 Direkt Gen.Ür.Gid.Topl. 450 304 643 140 1597 Isıtma Gideri Dağıtımı 6,15 43,01 (61,46) Yemekhane Gid.Dağıtımı 7,31 5,85 131,53 (146,15) 1,46 Dağıtım sonrası G.Ü.G. 463,46 316 817,54 1.597 Genel Toplam 1.663,46 676 1.957,54 4.297
Evre Maliyeti Yöntemi Bu yöntemi uygulayabilecek işletmelerin tipik örnekleri arasında gıda sabunculuk sigara ve benzeri sektördeki işletmeler sayılabilir. Dönemin üretim giderlerinin üretim aşamalarında toplanması ve her bir aşamanın giderlerinin o aşamanın üretim miktarına bölümü yoluyla aşamanın birim maliyetinin hesaplanmasıdır. Örnek: aşağıdaki tabloda örgü bölümünde tek bir mamul şeklinde düşünülebilecek birbirine çok yakın mamullerin üretildiğini varsayalım. Tablodaki giderler, Direkt ilk madde ve Malzeme Gid. 1.100 TL Direkt işçilik giderleri 100 TL Genel Üretim Gid.(dağıtım sonrası) 463,46 TL Örgü bölümü giderleri toplamı 1.663,46 TL
Bölümün bir aylık üretimi 5. 000 metredir Bölümün bir aylık üretimi 5.000 metredir. Genel üretim giderlerinden 22,72 TL’lık kısım çalışmayan kısım gideridir. Bu verilere göre bölümün aylık maliyetleri aşağıdaki gibi hesaplanacaktır. Toplam Gider Üretim Miktarı Birim Maliyet Direkt ilk.md.mlz 1.100 ÷ 5.000 = 0,220000 TL/m Direkt işçilik 100 ÷ 5.000 = 0,020000 TL/m Genel üretim giderleri 440,74 ÷ 5.000 = 0,088148 TL/m = 0,328148 TL/m Örgü bölümünden Boya-Apre bölümüne =0,328148x 5.000 m =1.640,74 TL aktarılacak toplam maliyet
Standart maliyetler; dikkatli incelemeler sonucu saptanan ve öngörülen koşullar altında maliyetlerin ne kadar olması gerektiğini gösteren değerlerdir. 1.Fiili-Standart maliyet ayırımı; fiili maliyetler “olanı”, standart maliyetler “olması gerekeni” ifade eder. Fiili maliyet “geçmişe”, standart maliyet “geleceğe” yöneliktir. 2.Tahmini-Standart maliyet ayırımı;tahmini maliyetler gelecekle ilgili olup, maliyetlerin “ne kadar beklendiğini” ortaya koyar. Standart maliyetler ise gelecekte “ne kadar olması gerektiğini” ifade eder. 3.Standart Maliyetlerin Ana İşlevi; standart maliyetler, fiili maliyetlerin karşılaştırılabileceği bir temel ölçü niteliğini taşır. 4.Sapma kavramı ; Fiili maliyet ile standart maliyet arasındaki farka “sapma” adı verilir. Fiili maliyet standart maiyetten fazla ise “olumsuz sapma”, fiili maliyet standart maliyetten az ise, “olumlu sapma” olarak nitelendirilir. Fiili maliyetin kontrolü için, bu olumsuz sapmanın nedenlerinin belirlenmesi ve bu nedenlerin ortadan kaldırılmasına yönelik önlemler alınarak, gelecekte benzeri sapmalarla karşılaşma olasılığının düşürülmesi yoluna gidilir. 5.Standart maliyetlerin kullanılma alanı; kullanılan maliyet unsuru girdiler ile bu girdilerden elde edilen çıktılar arasındaki bağlantıların standartlaştırılabildiği tüm faaliyetlerde, standart maliyetlerden yararlanma olanağı vardır. Satış ve pazarlamada uygulanması zordur.
Standart Maliyetlerin Türleri Aynı mamul için, farklı koşullar göz önünde bulundurularak, çeşitli standart maliyetler saptanabilir. 1.Sabit (baz)Standart Maliyetler; başlangıç koşullarına dayanılarak saptanan ve uzun yıllar boyunca değiştirilmeyen standart maliyetlerdir. Fiili maliyetlerin sürekli olarak değişmeyen belli standart maliyetlerle karşılaştırılması sağlanır ve uzun dönemde verimlilik düzeyi izlenebilir. Ancak uzun yıllarda girdi türlerinin değişmesi ve teknolojilerin farklılaşması söz konusu olabilir. 2.İdeal (kuramsal) Standart Maliyetler; herhangi bir verimsizlik ve aksaklığın bulunmadığı ideal koşullar altında olması gereken maliyetleri gösterir. Genellikle bir ölçüt olarak kullanılmaz. 3.Ulaşılabilir Cari Standart Maliyetler; mevcut veya beklenen koşullar altında rasyonel çalışıldığı takdirde maliyetlerin ne olması gerektiğini gösterir. Kaçınılması olanaksız normal verimsizlik ve aksaklıklar dikkate alınarak günün koşullarına uygun bir biçimde saptandıkları için gerçekçi bir niteliktedirler. Standart maliyetlerin verimli bir çalışma ile ulaşılabilir olması, bu maliyetlerin ulaşılması olanaksız derecede yüksek verimlilik düzeylerini esas almamasını gerektirir. Ayrıca güncellenmesi gerekir.
Standart Maliyetlerin Yararları 1 Standart Maliyetlerin Yararları 1.Maliyet kontrolüne etkenlik kazandırır. (Değerlendirilme ölçüsü) 2.Planlama çalışmalarına yardımcı olur. (gelecekle ilgilidir) 3.Çalışanları maliyetler konusunda bilinçlendirir. (hedef gösterir) 4.Maliyet muhasebesi uygulamalarında bazı kolaylıklar sağlar.(stok izleme kartlarında sadece miktar yazılabilir) 5.Bu uygulamaya geçebilmek için, üretim yöntemlerinde ve mamullerde standartlaşmaya gidilmesi gerekir. Bu da verimi artırır. Örgüt yapısının dikkatli bir biçimde planlanmasını ve yetki ve sorumlulukların açıkça belirlenmesini gerektirdiğinden, işletmenin modern yönetime uygun bir yapıya kavuşmasını sağlar. Standart Maliyetlerin Saptanması 1.Direkt ilk madde ve malzeme standart tutarı, 2.Direkt işçilik standart tutarı, 3.Genel üretim giderleri standart tutarının hesaplanmasıdır.
Standart Maliyet Yöntemi İşletmeler standart maliyet kayıtlarını uygulanan muhasebe sisteminin içinde veya dışında tutabilirler. Standart maliyetlerin ve sapmaların muhasebe kayıtları içerisinde izlendiği bu yönteme “standart maliyet yöntemi” denir. Yöntemin Kurulması Bu amaçla yapılacak çalışmalar aşağıdaki üç başlıkta toplanabilir. a-Yöntemin gerektirdiği ön koşulların sağlanması. b-Hesap planının standart maliyet esasına dönüştürülmesi. c-Standart maliyetlerin saptanması. Yöntemin İşletilmesi Uygulama sırasında sürekli ya da dönemsel olarak yapılması gereken başlıca çalışmalar aşağıdadır. a-Fiili giderlerin belgelerde ve hesaplarda izlenmesi. b-Fiili ve standart giderler karşılaştırılarak, sapmaların hesaplanması ve nedenlerine göre çözümlenmesi. c-Gider, maliyet ve sapma kayıtlarının yazılması, ilgili raporların düzenlenmesi.
Standart Maliyet Yönteminin Gerektirdiği Çalışmalar Yönetimin Kurulması Yönetimin İşletilmesi Yönetimin ön koşullarının sağlanması Hesap planı ile belge düzeninin standart maliyet esasına dönüştürülmesi Standart maliyetlerin saptanması Fiili giderlerin izlenmesi Kayıt ve raporlama Sapmaların hesaplanması ve çözümlenmesi
Direkt Hammadde ve Malzeme Standart Tutarı Kullanılacak hammaddeler belirlendikten sonra, herbir mamulden bir birim üretebilmek için ilgili hammaddelerin her birisinden ne miktarda tüketilmesi gerektiği “direkt ilk madde ve malzeme miktar standartları” saptanır. Örnek: Bir A.Ş.’de üretilen A ve B mamulleri için direkt ilk madde ve malzeme miktar standartları aşağıdaki biçimde belirlenmiştir. P Hammaddesi R Hammaddesi A Mamulü Mamul birimine katılan miktar 9,5 kg 5,6 metre Mamul birimi başına normal kayıp 0,5 kg 0,4 metre A mamulü standart hammadde miktarı 10,0 kg 6,0 metre B Mamulü Mamul birimine katılan miktar 7,7 kg Mamul birimi başına normal kayıp 0,3 kg B mamulü standart hammadde miktarı 8,0 kg
Hesaplanan standart miktarlar beklenen ortalama fiyatlardan hareketle tahmin edilen “direkt ilk madde ve malzeme fiyat standartları” ile çarpılarak malzeme tutarları hesaplanır. Örnek:Yukarıdaki örnekteki şirketin P hammaddesi 70/TL/kg, R hammaddesi de 50 TL/metre olarak belirlenmiştir. Birim Mamul Başına Standart Miktar x Standart Fiyat = D.İlk.Md.Mlz.Std.Tut. A Mamulü P Hammaddesi 10 kg x 70 TL/kg = 700 TL R Hammaddesi 6 metre x 50 TL/m = 300 TL A mamulü direkt ilk madde ve malz. standart tutarı = 1.000 TL B Mamulü P Hammaddesi 8 kg x 70 TL/kg = 560 TL B mamulü direkt ilk madde ve malz. standart tutarı = 560 TL
Direkt İşçilik Standart Tutarı Her bir işlem için ayrı ayrı saptanan “direkt işçilik süre standartları” mamuller itibarıyla birleştirilerek, herbir mamulün standart direkt işçilik süresi belirlenmiş olur. Örnek: Bir A.Ş.’de üretilen A mamulü “eritme”, “kalıba dökme”, “rötuşlama” ve “montaj” işlemlerinden, B mamulü ise “eritme” ve “kalıba dökme” işlemlerinden geçerek üretilmektedir. Her bir mamul için direkt işçilik süre standartları aşağıdaki biçimde belirlenmiştir. Eritme Kalıp Rötuş Montaj Toplam A Mamulü Mamul birimi başına verimli süre 0,40 st. 0,24 st. 0,50 st. 0,60 st. 1,74 st. Mamul birimi başına nor. süre kaybı 0,06 st. 0,04 st. 0,07 st. 0,09 st. 0,26 st. A mamulü standart dir. işçilik süresi 0,46 st. 0,28 st. 0,57 st. 0,69 st. 2,0 st. B Mamulü Mamul birimi başına verimli süre 0,28 st. 0,19 st. 0,47 st. Mamul birimi başına nor. süre kaybı 0,02 st. 0,01 st. 0,03 st. B mamulü standart dir. işçilik süresi 0,30 st. 0,20 st. 0,50 st.
Direkt işçilik süre standartları saptandıktan sonra “direkt işçilik ücret standartları” saptanır. Bu amaçla genellikle o anda yürürlükte olan toplu sözleşmede öngörülmüş saat ücretleri esas alınır. Bunların ağırlıklı ortalaması standart ücret olarak kabul edilir. Toplu sözleşmelere göre revize edilir.
Örnek: Önceki örnekteki A. Ş Örnek: Önceki örnekteki A.Ş.’de üretimle doğrudan ilgili 10 işçi çalışmaktadır. Yürürlükteki toplu sözleşme uyarınca, bu 10 işçiden 3’ü saat başına 200 TL, 4’ü 225 TL, 3’ü 300 TL brüt ücret almaktadır. Buna göre “direkt işçilik standart ücreti” ve “birim başına direkt işçilik standart tutarı” aşağıdaki gibi hesaplanmıştır. 3 işçi x 200 TL/saat = 600 TL/saat 4 işçi x 225 TL/saat = 900 TL/saat 3 işçi x 300 TL/saat = 900 TL/saat Toplam 10 işçi 2.400 TL/saat Ortalama 1 işçi 240 TL/saat olur. Birim Mamul Başına Standart Süre x Standart Ücret = D.İşçilik Standart Tutarı A mamulü 2 saat x 240 TL/saat = 480 TL B mamulü 0,5 saat x 240 TL/saat = 120 TL
Genel üretim Giderleri Standart Tutarı Genel üretim giderlerinin mamullerle ilişkilendirilmesi “iş ölçüsü” veya “yükleme ölçüsü” ölçü araçlarıyla yapılır. Bunlar, direkt işçilik saatleri, direkt işçilik giderleri, makine saatleri, hammadde miktarları ve direkt ilk madde ve malzeme giderleri gibi ölçülerdir. Bu amaçla her bir esas üretim yeri tek tek ele alınıp, o üretim yerindeki genel üretim giderlerinin en çok hangi iş ölçüsüne bağlı olarak değiştiği araştırılır ve seçim araştırma sonucunda belli olur. Her bir mamulün birimi başına genel üretim giderlerinden ne kadar pay alacağının hesaplanmasında kullanılan “mamul başına standart iş birimi sayıları” seçilen iş ölçüsünden kaç birim kullanılacağının araştırılması ve hesaplanması ile bulunur.
Genel üretim Giderleri Standart Tutarı Örnek: İş ölçüsü olarak direkt işçilik saatlerini seçen yukarıdaki örnek şirketimizde bir birim A mamulü için 2 direkt işçilik saati, bir birim B mamulü için gerekli standart iş birimi sayısı 0,5 saat direkt işçilik saati olarak tespit edilmiştir. Gelecek hesap döneminde A mamulünden 12.000 birim B mamulünden 24.000 birim üretilmesi bütçelenmiştir. İşletmede genel üretim giderleri bütçesi esnek bütçe tipinde hazırlanmış olup, gelecek hesap dönemine ilişkin bütçelenmiş genel üretim giderleri 3.600.000 TL değişken, 5.400.000 TL sabit olmak üzere toplam 9.000.000 TL’dır. Bu verilere göre değişken, sabit ve toplam genel üretim giderleri yükleme oranları aşağıda hesaplanmıştır.
Mamul Birimi Bütçelenmiş Toplam Başına Standart İş Birimi Sayısı Bütçelenmiş İş Birimi Sayısı (Direkt İşçilik Üretim Miktarı x (Direkt İşç.Saati) = Saatleri) A Mamulü 12.000 birim x 2 saat/birim = 24.000 saat B Mamulü 24.000 birim x 0,5 saat /birim = 12.000 saat Toplam = 36.000 saat Değişken Genel Üretim Giderleri = 3.600.000 = 100 TL/saat Standart Yükleme Oranı 36.000 saat Sabit Genel Üretim Giderleri = 5.400.000 = 150 TL/saat Toplam Genel Üretim Giderleri = 9.000.000 = 250 TL/saat
Örnek: A ve B mamullerinin birim başına genel üretim giderleri standart tutarları aşağıdaki biçimde hesaplanmıştır. Birim Mamul Mamul Birimi Standart Başına Genel Başına Standart Yükleme Üretim Giderleri İş Birimi Sayısı x Oranı = Standart Tutarı A Mamulü Değişken Genel Üretim Gid. 2 saat/ birim x 100 TL/saat = 200 TL/birim Sabit Genel Üretim Gid. 2 saat/ birim x 150 TL/saat = 300 TL/birim A Mamulü Genel Üretim Giderleri Standart Tutarı 500 TL/birim B Mamulü Değişken Genel Üretim Gid. 0,5 saat/ birim x 100 TL/saat = 50 TL/birim Sabit Genel Üretim Gid. 0,5 saat/ birim x 150 TL/saat = 75 TL/birim B Mamulü Genel Üretim Giderleri Standart Tutarı 125 TL/birim