ERGEN ÇOCUĞUNUZLA ETKİLİ İLETİŞİM BECERİLERİ-II *İLETİŞİM ENGELLERİ *OLUMLU OLUMSUZ İLETİŞİM *İLETİŞİM ENGELLERİNİN ÇOCUĞUNUZ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

İLETİŞİM ENGELLERİ

Gerek çocuğumuzla, gerekse arkadaşlarımızla konuşurken iletişimi kesen bazı mesajlar vardır; "Şöyle yap, böyle yapma..." "Ben ne dersem o……" "Ben bir konuda karar verdimi sana konuşmak düşmez…" "Bi daha yaparsan görürsün gününü…" "Bu şekilde hareket etmemelisin..." "Buna üzüleceğine, oturup dersini çalışsan daha iyi olur..." "Yoruluyorum diye yakınacağına geceleri erken yat..."

"Bu kadar düzensiz çalışırsan, işlerini tabi yetiştiremezsin..." “Ben senin yaşındayken...” gibi cümleler, konuşan kişide direnç, isyan yaratabilir, konuşan kişiyi savunmaya itebilir. Genellikle öğüt, ahlak dersi vermek, direk önerilerde bulunmak, size sorununu açan kişide baskı veya suçluluk duyguları uyandırarak, iletişimin kesilmesine veya yön değiştirmesine neden olabilir.

İLETİŞİM ENGELLERİ * İletişimde dinlemek ve anlamaya çalışmak yerine, hemen yargılamak, * Tek bir olaydan giderek kişiyi tanıdığımızı düşünmek, * Beklentilerimizin ve önyargılarınızın söyleneni yorumlamakta etkili olması, * Kendimizi ifade etmekten kaçınmak, onun yerine anlaşılmayı beklemek, * Konuştuğunuzda da herkesin sizin düşünce ve duygularınızı anlayıp onaylaması ve paylaşması gerektiğine inanmak, * Kendi kişisel algılarınızı gerçekmiş gibi düşünmek.

İLETİŞİM ENGELLERİ 1- Emretme, 2- Tehdit etme, 3- Tartışma, 4- Suçlama, 5- Alay etme, 6- Ad takma, 7- Utandırma, 8- Konuyu değiştirme, 9- Kişileri karar vermeye, yorum yapmaya zorlama, 10- Konuşmaları yarıda kesme, 11-Öğüt verme, 12-Teşhis koyma.

İLETİŞİM ENGELLERİ-1 Emretmeyin “…yapacaksın”

Tehdit etmeyin “…ya yaparsın, ya da” İLETİŞİM ENGELLERİ-2 Tehdit etmeyin “…ya yaparsın, ya da”

İLETİŞİM ENGELLERİ-3 Tartışmayın “…evet ama,…”

İLETİŞİM ENGELLERİ-4 Suçlamayın “sen ... yapmasaydın”

İLETİŞİM ENGELLERİ-5 Alay etmeyin “Saçların Kirpi Gibi”

“Şişko git dersine bak” İLETİŞİM ENGELLERİ-6 Ad takmayın “Şişko git dersine bak” “Kibar Seyfo ekmek al”

“Senin kulaklarında kocaman” İLETİŞİM ENGELLERİ-7 Utandırmayın “Senin kulaklarında kocaman”

“Daha güzel şeylerden konuşalım” İLETİŞİM ENGELLERİ-8 Konuyu değiştirmeyin “Daha güzel şeylerden konuşalım” “Şimdi zamanı değil”

Kişileri karar vermeye, yorum yapmaya zorlamayın İLETİŞİM ENGELLERİ-9 Kişileri karar vermeye, yorum yapmaya zorlamayın “Sen de söylesene ne kadar çirkin bir kız değil mi ?”

Konuşmaları yarıda kesmeyin İLETİŞİM ENGELLERİ-10 Konuşmaları yarıda kesmeyin

İLETİŞİM ENGELLERİ-11 Öğüt Vermeyin “Bizim zamanımızda... ?”

3 kere de ancak anlarsın)” İLETİŞİM ENGELLERİ-12 Teşhis Koymayın “Bence sen... (bu konuyu 3 kere de ancak anlarsın)”

OLUMLU OLUMSUZ İLETİŞİM

OLUMLU OLUMSUZ İLETİŞİM YANLIŞ “Dersini yapmadan bilgisayar oynayamazsın”. DOĞRU “Dersini yaptıktan sonra bilgisayar oynayabilirsin”.

“Sözcükleri ağzınızdayken yutmak, onları daha sonra yemekten daha iyidir.” Franklin Roosevelt

TEPKİ GÖSTERMEDEN ÖNCE DUR DÜŞÜN KONUŞ

GÜLÜMSEYİN ! TEBESSÜM BULAŞICIDIR ! Gülümsemek İçin : 12 Kas Kaşımızı Çatmak İçin : 103 Kas kullanırız.

Yargılamayın “Sen zaten hep böylesin”

ÇOCUĞUNUZ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ * Çocuğunuzun kendini yetersiz, değersiz ve aşağılanmış hissetmesine neden olabilir. * Sizin olumsuz yargılarınıza hedef olmamak için iletişimini kesmesine yol açabilir, * Sizin yargı ve eleştirilerinizi gerçek olarak algılayabilir, * Çocuğunuzun benlik saygısını zedeleyebilir, * Çocuğunuzun da sizi eleştirmesine ve karşılık vermesine neden olabilir.

Konferans vermeyin “Ben senin yaşındayken ne doğru dürüst oyuncağım vardı ne de böyle bilgisayar falan filan..Hiç kıymetini bilmiyorsun; halbuki biz....”

ÇOCUĞUNUZ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ * Çocuğunuza kendi sorunlarını kendi başına çözmede aciz olduğunu ima eder. Yetersizlik duygusu yaratabilir, * Çocuğunuzun sorunlarını bütün olarak düşünüp değişik çözüm önerileri geliştirip bunları denemesini engelleyebilir, * Bağımlılık ya da direnme yaratabilir, * Çocuğunuzda sizin kendisini anlamadığınız duygusunu oluşturabilir.

ÖRNEK OLUN ÇOCUKLAR KARŞILARINDA DAİMA ÖĞÜTLER VEREN İNSANLAR DEĞİL, O ÖĞÜTLERİ YAŞAYAN MODELLER GÖRMEK İSTERLER.

Tehdit etmeyin “Eğer dediğimi yapmazsan...”

ÇOCUĞUNUZ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ * Korku, boyun eğme yaratabilir, * Söylenenlerin gerçekten yapılıp yapılmayacağını denemesine yol açabilir, * Gücenme, kızgınlık ve isyankarlığa neden olabilir, * İstenmeyen davranışı değiştirmemesine neden olabilir.

Sorgulamayın “Kim, nerede, nasıl, niçin, ne zaman, neden...?”

ÇOCUĞUNUZ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ * Çocuğunuzu genellikle hayır demeye, yarı doğru cevap vermeye ya da kaçamak cevap vermeye yöneltebilir, * Çocuğunuza kendisine güvenilmediği mesajını iletebilir, * Çocuğunuza soruların nedeni açıklanmadığınızdan, çocuğunuzda korku ve kaygı yaratabilir, * Çocuğunuzun konuşma özgürlüğünü zedeleyebilir.

Teşhis koymayın “Bence sen...”

ÇOCUĞUNUZ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ * Çocuğunuzu korkutabilir ve kendisini engellenmiş hissetmesine neden olabilirsiniz, * Çocuğunuzun kendisini korumasız hissetmesine neden olabilirsiniz, * Çocuğunuz yanlış anlaşılma endişesi ile iletişimi kesebilir, * Çocuğunuzun başarısızlık ve yetersizlik duygusu hissetmesine neden olabilir.

Emir vermeyin “Ne diyorsam onu yap, soru sorma”

ÇOCUĞUNUZ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ * Korku ve aktif direnç yaratabilir, * Söylenenlerin tersini denemeye davet edebilir, * İsyankar davranışlara ya da misillemeye yol açabilir, * Çocuğunuzun size karşı düşmanca duygular beslemesine neden olabilir.

Dinleyin

NEDEN DİNLEMELİYİZ ? * Eğer karşımızdakinin ne söyleyeceğini biliyorsak (bildiğimizi zannedersek) dinlemeyiz. * Hoşumuza gitmeyen bir şeyi duymak istemediğimizde dinlemeyiz. * Hoşlanmadığımız bir insanın söylediklerini dinlemekte zorlanırız. * Karşımızdaki daha sözüne başlar başlamaz cevap hazırlamaya başladığımız için ne dediğini duymayız.

NASIL DAHA İYİ DİNLERİZ ? * Konuşurken dinleyemezsiniz, konuşmayı kesin ve dinlemeye istekli olduğunuzu gösterin. * Kendinizi konuşanın yerine koyun. Onun bakış açısını, tutumlarını değerlerini ve yaşını gözönüne alarak anlamaya çalışın. * Onu daha iyi anlamak için sorular sorun. * Dikkatinizi konuşulana verip duygularınızı kontrol etmeye çalışın.

ÇOCUKLARIMIZI DİNLERSEK: * Çocuğunuz duygu ve düşüncelerini daha iyi ifade etmeyi öğrenir. * Çocuğunuz duygu ve düşünceleri hakkında farkındalık kazanır. * Çocuğunuzun sorunlarını; ağlama, öfke, saldırganlık ya da içine kapanarak belirtmesi yerine sözle ifade ederek rahatlamasını sağlar. * Söyledikleri dinlenen çocuk kendini daha rahat ve huzurlu hisseder, çocuğun kendine olan güven duygusunu artırır. * Çocuğunuzla aranızda daha sağlıklı bir ilişkinin kurulmasını sağlar. * Çocuğunuzu dinlemeniz onun da başkalarını saygıyla dinlemeyi öğrenmesini sağlar.

Siz ergen iken, annenizle babanızın nasıl davranmalarını isterdiniz... Ergen çocuğunuzun büyüyen ve sürekli değişen, bir birey olduğunu unutmayın. Kendi ergenlik deneyimlerinizi düşünün. Siz ergen iken, annenizle babanızın nasıl davranmalarını isterdiniz... En iyi tepki herhalde sabırlı olmaktır. Bir an için kendinizi çocuğunuzun yerine koyun ve düşünün... Ebeveyn olarak göndermiş olduğunuz mesajları siz nasıl alırdınız? Mesajlarda dikkatinizi çeken ne olurdu? Çocuğunuza verdiğiniz mesajlar onu nasıl etkiliyor?

Akıllı insan düşündüğü her şeyi söylemez, fakat söylediği her şeyi düşünür. Aristo

Nurcan AKÇAKAL PSİKOLOJİK DANIŞMAN ZAMAN AYIRDIĞINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER Nurcan AKÇAKAL PSİKOLOJİK DANIŞMAN KAYNAKÇA DAVASLIGİL Ümit, Çakıcı Mehmet, ÖGEL Kültegin, Yaşam Becerilerini Geliştirme Kılavuzu Internet