BÜYÜME Vücutta bulunan organların zamana bağlı hacminin artmasıdır.

OLGUNLAŞMA Büyümeyle beraber organların gerekli işlevi yerine getirir duruma gelmesidir OLGUNLAŞMA Büyümeyle beraber organların gerekli işlevi yerine getirir duruma gelmesidir.

GELİŞİM Sosyal,duygusal,bilişsel,dil, psiko-motor,ahlak,cinsel gelişim yönünden meydana gelen büyüme ve olgunlaşmadır.

Büyüme ve Gelişmenin İlkeleri Baştan ayağa, içten dışa doğrudur. Büyüme ve gelişme belli bir sırayı takip eder. Gelişme bir süreçtir, yaşam boyu devam eder. Gelişmede hem bireyler arasında, hem cinsiyetler arasında fark vardır. Gelişimin hızı her dönemde aynı değildir. En hızlı olduğu dönemler: doğum öncesi, ilk çocukluk ve ergenlik dönemleridir. Büyük kaslar küçük kaslardan önce gelişir. Tüm gelişim alanları birbirini etkiler. Gelişim ve büyümeyi kalıtım, çevre ve iç salgı bezleri etkiler.

GELİŞİM DÖNEMLERİ -Doğum Öncesi Dönem -Bebeklik Dönemi(0-2 Yaş) -ilk Çocukluk Dönemi (2-6 Yaş) -Son Çocukluk Dönemi)(6-11 yaş kızlarda) (6-13 yaş erkeklerde) -Ergenlik Dönemi (11-20 Yaş kızlarda) ( yaş erkeklerde) ( yaş erkeklerde) -Yetişkinlik dönemi

Beyin gelişiminin % 70’i ilk 2 ayda gerçekleşir.

BİLİŞSEL GELİŞİM ÖNERİLER * Çocuğa bol bol uyaran sağlayın. * 5 duyuyu aktif uyarın, örneğin müzik dinletin, kukla oynatın. * Ona zarar verici (boncuk, keskin uçlu vb.) materyaller vermeyin. Çünkü Bu dönemde oral refleksler güçlüdür.

DİL GELİŞİMİ ÖNERİLER *Nesneler söylerken resimlerini gösterin. *Basit hikayeler anlatın. *Parmak oyunları oynayın. *Müzik dinletin. Dil bilişsel gelişimin göstergesidir.

PSİKO-SEKSÜEL GELİŞİM *Bu yaşlar oral dönemi içerir. *Emme refleksi gösterirler.

SOSYAL-DUYGUSAL GELİŞİM ÖNERİLER * * Güven duygusuna karşı güvensizlik duygusu oluştuğu için çok kritik bir evredir. * Beslenmesine dikkat edin, *Çocukla aranızda sıcak bir iletişim kurun. Dokunmak sarılmak kucaklamak gelişimini olumlu etkiler, * Tuvalet eğitimi için en ideal zaman 2 yaştır.

ÖZ BAKIM GELİŞİMİ ÖNERİLER * Tuvalet eğitimine özen gösterin. * Giyinme,tek başına yemek yeme davranışlarını özendirin. * Kontrollü olarak özerklik tanıyın.

AHLAK GELİŞİMİ ÖNERİLER * * Kurallar açık, net, tutarlı ve sürekli olmalıdır. * Ceza kesinlikle fiziksel şiddet, baskı, bağırma şeklinde olmamalıdır. * Cezayı, davranış kasti olduğu durumlarda olumsuz davranışı düzelttirme şeklinde verin. * Soyut algılar gelişmediği için nasihatten kaçının.

BİLİŞSEL GELİŞİM * Olaylara çok yönlü bakamazlar. * Başından geçen olayları basitçe anlatırlar. * Genelleme yapamazlar. * Hayali arkadaşları olabilir.

DİL GELİŞİMİ * Bu dönemde ben-merkezlidir * Uyaran çokluğu ile dil gelişimi paraleldir. * Bir önceki döneme göre İletişim yeteneği artar.

ÖNERİLER *Çocuğun izlediği, dinlediği programları dikkatle seçin *Düzgün bir Türkçe kullanın, şiveden kaçının. *Müzik dinletin, birlikte dans edin. * Yanlış kelimelerini uygun bir dille düzeltin.

PSİKO-SEKSÜEL GELİŞİM *Çocuk cinsel kimliğini kazanmaya bu dönemde başlar. *Cinsiyet farklılıklarını keşfeder ve bu konuda keşfeder ve bu konuda meraklıdır. meraklıdır. *Cinsel organları ile oynayabilir.

ÖNERİLER * Çocuklar karşı cinsiyetteki ebeveynlerine yönelirler. Bu durumu normal karşılayın. * Cinsel farklılıklar uygun dille açıklayın. * Cinsel organları ile oynamaları doğaldır.Bu durumda çocuğun dikkatini başka yöne çekin, cezalandırmayın!

SOSYAL-DUYGUSAL GELİŞİM * iletişim becerisi güçlenmeye başlar. * Girişimcilik artar.

ÖNERİLER * *Çocuğa zarar gelmemesi koşulu ile deneme-yanılma yolu ile öğrenilmesine fırsat verin.. *Ceza yöntemi kullanılırken, çocuğun suçluluk duygusunun oluşmaması için ona hataları düzelttirilerek ceza yöntemi uygulayın.

PSİKO-MOTOR GELİŞİM *Parmak kaslarının gelişiminin yoğun olduğu bir dönemdir. *Büyük kas gelişimi de hızlıdır.

ÖNERİLER * Çocuğa sorumluluk verin (odasını toplama vb.) * Artık materyallerle çalışmasına, makas kullanmasına izin verin. * El-göz koordinasyonunun gelişmesi için etkinlik yaptırın. * Giyinmesi, düğme iliklemesi, fermuar çekmesi, saçlarını taraması, dişlerini fırçalaması gibi davranışları tek başına yapmasına fırsat verin.

AHLAK GELİŞİMİ * * Art niyet gütmeksizin ben-merkezli davranırlar. * Onlar için “Doğru” olan “Eşit” olandır. * Değiş-tokuş pazarlık yaparlar. * Olaylara somut olarak bakabilirler.

ÖNERİLER * Ben-merkezli davranışlarına kızmak yerine ona empati kurmayı öğretin. Başkalarının duygularına karşı hassas olmalarını öğretin. * Soyut kavramlar yerine somut bir dil kullanın.‘Canı acır, ağlar’ gibi.

6 YAŞ ÇOCUĞUNUN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ Bu yaşlarda çocuklar oyun çağının birçok özelliklerini gösterir, 6 yaş zihni ve duygusal gelişmeleri bakımından okula devam edebilecek kadar olgun olunan bir yaştır.

Aynı zamanda değişmekte olan bir çocuktur. Anneler, çocuklarındaki bu ani değişiklikleri: “Bu çocuğa ne oldu, bilmiyorum, çok değişti” şeklindeki sözcükleriyle dile getirirler. Tembel ve kararsız görünümdedir. 2.5 yaşında yaşamış olduğu karar verme güçlüklerine uğrar. Bir şeyin olumlu ve olumsuz iki yüzü arasında hızla gelip gider.

Okulöncesinin temelinde anne-babası tarafından “dinlenmiş olma” ve “anlaşılmış olma” yatar. Anne ve baba, çocuğa okulda nasıl daha iyi öğrenebileceğini ya da mutlu olabileceğini öğretmeden önce, çocuğu OLDUĞU GİBİ, KENDİSİ OLARAK GÖRMEYİ ÖĞRENMELİDİR.

60-72 AYLIK ÇOCUKLARIN GELİŞİM ALANLARI Psikomotor Gelişim 1)Kağıt üzerine çizilmiş şekilleri keser. 2)Modele bakarak daire, kare, dikdörtgen ve üçgen çizer. 3)Yatay, dikey, eğri ve eğik çizgileri çizer. 4)Yetişkin gibi kalem tutar.

5) Baskı ve yapıştırma işlemlerini düzgün olarak yapar. 6)İsmini kopya eder. 7)Eksiklerle çizilmiş insan resmini tamamlar.

Sosyal- Duygusal Gelişim 1)Toplum içinde kendisinden beklenen uygun davranışları gösterir. 2)Kızgınlık, mutluluk, sevgi gibi duygularını belli eder. 3)Kendine güven duyar ve sorumluluk alabilir. 4)İşbirliğine dayanan oyunlara katılır.

5) Kendi arkadaşlarını kendisi seçer. 6)Sorulduğunda adresini ve telefon numarasını söyler. 7)Yapı-inşa oyunları planlar ve oynar. 8)Kendi cinsiyetinden memnuniyet duyar.

Dil Gelişimi 1)Günlük deneyimlerini anlatır. 2)“Ne zaman, neden, nasıl” gibi soru sözcüklerini içeren soruları cevaplar. 3)“ Çünkü, daha sonra” gibi bağlaçlar kullanarak konuşur. 4)Olayları oluş sırasına göre anlatır. 5)Yer bildiren sözcükleri doğru olarak kullanır.

6)Basit şakalar yapar. 7)Soyut ifadeleri anlar. 8)İsteklerini uygun cümlelerle ifade eder.

Bilişsel Gelişim 1)Artık materyalleri kullanarak özgün bir ürün oluşturur. 2)20’ye kadar atlamadan sayar. 3)1-10 arasında verilen nesne grupları ile rakamları eşleştirir. 4)Dün, bugün ve yarın ile ilgili konuşur. 5)Nesneler arasındaki benzerlik ve farklılıkları gösterir.

6)Haftanın günlerini sırayla söyler. 7)Sağını-solunu gösterir. 8)Nesneleri kullanarak toplama ve çıkarma yapar. 9)Parçalı yap-bozu yapar.

Özbakım Becerileri 1)Elini yüzünü yıkar, kurular. 2)Kendi kendine giyinir, soyunur. 3)Ayakkabılarını bağlar. 4)Dişlerini fırçalar. 5)Tuvalet gereksinimi ile ilgili işleri yapar.

OKULA BAŞLAYAN ÇOCUĞA NASIL YARDIMCI OLUNABİLİR? Okula başlayan çocuğa anne-baba, önce OKUL’a ve ÖĞRETMEN ‘ e saygı duyarak, çocuğun öğrenme faaliyetini önemseyerek ve değer vererek katkıda bulunmalıdır.

Gazali okula başlayan çocuğu olan anne babalara şu öneride bulunur: “Okuldan döndükten sonra, çocuğun güzelce oynamasına ve okul yorgunluğunu gidermesine izin verilmelidir. Çocuğun oyundan alıkonması ve devamlı öğretim yükü altında ezilmesi; onun kalbini öldürür, zekasını köreltir.”

ÖNERİLER * Oyun yolu ile daha iyi öğrendikleri için oynamalarına fırsat verin. * Oyundan derse geçişte çocuk zorlanabilir. Bu dönemde rehberlik edin. * Arkadaşları ile oynamasına izin verin.

ÖNERİLER * * Çocuğun, okulu sevmesi ve başarısını içselleştirmesini sağlayın, * Okul korkusu bu dönemde oluşabilir, dikkatli olun. * Kıyaslama yapmayın. * Özgüveni zedeleyici davranışlardan uzak durun. * Başarılarını takdir edin,başarısızlıklarını aşma konusunda rehber olun.

ÖNERİLER * D * Doğru model olun. * Anne-baba olarak birlikte tutarlı olun. * Empati yeteneğini geliştirici sorular sorun.

ÖNERİLER * * Onunla konuşun ve duygularını ifade etmesine izin verin. *Çocuk yüksek sesle konuşabilir bu nazik bir şekilde uyarın.

Oyuna ve çalışmaya ayrı zaman ayırarak “ Programlı Yaşam”a çocuk özendirilmelidir. Çok çalışmak yerine verimli çalışmak ilkesi temel alınmalıdır. Anne, çalışma alışkanlığını kazanmakta olan çocukla aynı masayı paylaşmamalı, ihtiyacı olduğu konularda sorularını cevaplamakla yetinmelidir.

Okuldan gelen çocuk “ bugün derste başarılı mıydın?” sorusu yerine “günün nasıl geçti, hoş geldin” cümlesi ile karşılanmalı, ilgi alanı akademik başarısı değil, ÇOCUĞUN KENDİSİ olmalıdır. Anne-baba akşamları kitap okuyarak çocuğu okumaya özendirmelidir.

Çocuk, özgüvenini kazanması için ders dışında kendisini kanıtlayabileceği etkinliklere yöneltilmelidir.(imkanlar doğrultusunda bale, yüzme, herhangi bir enstrüman çalma, resim kursu vb.)

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER SORULAR