Ünite- 1 HÜCRE BÖLÜNMESİ ve KALITIM Hücre bölünmesi bütün canlılarda görülür. (tek hücreli, çok hücreli, çekirdekli ya da çekirdeksiz) Hücre bölünmesinin olabilmesi için sitoplazmanın belli bir büyüklüğe erişmesi gerekir. Çekirdeğin de hücre bölünmesinde doğrudan bir etkisi vardır.
Ünite- 1 HÜCRE BÖLÜNMESİ ve KALITIM Vücut hücreleri ve bir hücreli canlılar …………….. bölünme geçirir. Üreme ana hücreleri ise ……………… bölünme geçirir. Bu hücre bölünmelerinin amaçları farklıdır. MİTOZ MAYOZ Vücut hücrelerinde kromozomlar …….......olarak bulunur ve ……….. ile gösterilir. Üreme hücrelerinde kromozomlar ……………. olarak bulunur ve …… ile gösterilir. ÇİFT 2n TEK n
Ünite- 1 HÜCRE BÖLÜNMESİ ve KALITIM Verilen hücreleri; kromozom sayılarına göre kutulara yerleştiriniz. Kalp hücresi (D) Pankreas hücresi(C) Karaciğer hücresi(A) Sperm hücresi (B) Yumurta hücresi (F) Testis hücresi (H) Beyin hücresi (E) Böbrek hücresi (G) A C D B F E G H 46 kromozomlu hücre kutusu 23 kromozomlu hücre kutusu
Ünite- 1 HÜCRE BÖLÜNMESİ ve KALITIM Nedir bu Kromatin iplik, kromozom VE kromatid ? DNA DNA’nın paketlenmesi Kromatin iplik Kromozom Kromotid DNA; çekirdek içinde seviyelerden oluşan bir paketleme organizasyonu gösterir. Paketlenmede ilk adım DNA iplikçiğinin proteinlerin etrafına dolanmasıdır. ……………………, mitoz bölünme süreci dışında DNA’nın içinde bulunduğu paketlenmiş yapıdır. Kromatin iplikler, mitoz sırasında yoğunlaşarak …………………oluşturur. …………….. ise mitoz sırasında paralel iki çubuk şeklinde gözlemlenen eşlenmiş kromozomun yapısındaki her bir çubuk yapıya verilen addır. Kromatin iplik Kromozomları Kromatid
Ünite- 1 HÜCRE BÖLÜNMESİ ve KALITIM MİTOZ BÖLÜNME MAYOZ BÖLÜNME Verilen olaylarda hangi tür hücre bölünmesinin gerçekleştiğini belirleyiniz. Büyümemiz Saçımızın uzaması Zigottan bebek oluşumu Yaprakları koparılan bir bitkinin yeni yapraklarının çıkması Amip hücresinin bölünerek çoğalması Sperm hücresinin oluşması Yaralarımızın iyileşmesi Polen oluşumu mitoz mayoz mitoz mitoz mitoz mitoz mitoz mitoz mayoz
İlginçlerimiz Hayvan hücrelerinde sentrozom vardır. Ya bitki hücrelerinde? Mitoz bölünme her hücrede farklı sürede gerçekleşir. Çekirdek bölünmesinden sonra sitoplazmanın bölünmesi yaklaşık 30-60 dakika sürer. Kromatin ipliklerin kromozom şeklini alması yaklaşık 1 saat sürer.
MİTOZ BÖLÜNME NASIL GERÇEKLEŞİR? Hazırlık Evresi Hücrenin bölünme için yeterli olgunluğa geldiği evredir. Kalıtım maddesi (kromatin iplik) kendini eşler. Metabolik olaylar hızlanır. Enerjiye ihtiyaç artar. Hayvan hücresinde sentrozom kendini eşler. (sentrioller oluşur)
MİTOZ BÖLÜNME NASIL GERÇEKLEŞİR? Çekirdek Bölünmesi Şekli inceleyerek meydana gelen değişikleri anlatalım… Kromatin iplikler kısalıp kalınlaşarak kromozom şeklini alır. Kromatidler yan yana gelir. Çekirdek zarı erir. Çekirdekçik kaybolmaya başlar. İğ iplikleri oluşmaya başlar. Sentrozomlar kutuplara çekilmeye başlar.
MİTOZ BÖLÜNME NASIL GERÇEKLEŞİR? Çekirdek Bölünmesi Şekilleri inceleyerek meydana gelen değişikleri anlatalım… İğ iplikleri oluşumunu tamamlar. Kardeş kromatidler ekvatora (hücrenin ortasına) dizilir. Kardeş kromatidler kutuplara doğru çekilir.
MİTOZ BÖLÜNME NASIL GERÇEKLEŞİR? Çekirdek Bölünmesi Şekli inceleyerek meydana gelen değişikleri anlatalım… Kromozomlar uzayarak tekrar kromatin iplikleri oluşturur. İğ iplikleri kaybolur. Kromatin iplikler kutuplara ulaştığında etraflarında çekirdek zarı oluşmaya başlar. Çekirdekçik meydana gelir.
MİTOZ BÖLÜNME NASIL GERÇEKLEŞİR? Sitoplazma Bölünmesi Hayvan Hücresi; Bitki Hücresi; Sitoplazma boğumlanır. Ara lamel (orta plak) oluşur. Çünkü bitki hücresinin duvarı (hücre çeperi) boğumlanamayacak kadar serttir. Neden bitki hücresi bölünmenin sonunda boğumlanamaz?
MİTOZ BÖLÜNME evrelerini siralayalim c d e f g g – a – f – c – d – e - b
Hücreleri okla vuralim Becerikli avcımızın attığı oklar hangi hücrelere saplanır?
Nedir BU homolog kromozom? Homolog kromozom, biri anneden biri babadan gelen şekil ve büyüklük bakımından aynı olan kromozomlardır.