SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Sınava Hazırlanan Aileler... Bilindiği gibi günümüzde, çocuklar eğitime ayak bastıkları ilk günden itibaren zorunlu bir yarış içine itilmekte, daha yaşama fırsatı bulamadan sınav üstüne sınavla tanışmakta, sürekli bilgi depolayıp bunu öğretmenlerine, akrabalarına ve (en önemlisi) ailelerine göstermek, kanıtlamak zorunda kalmaktadırlar. Ailelerin, çocuklarını hep başarılı olarak görmek istemesi, çocuklarını sürekli bu yönde güdülemeleri, aileleri de bu rekabet içine itmekte; deyim yerindeyse, sınavlara sadece çocuklar değil, aileler hazırlanmaktadır. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Bir Türkiye Gerçeği... Televizyonlarda her ÖSS-OKS zamanında sınav süresi boyunca sınav yapılacak okulun bahçesinde bir anne-baba ordusunun beklediğini biliriz. Bir genç sınava girer. Anne-babası, teyzesi sülalesi kapıda bekler. Belki sizlerde bu şekilde sınava girdiniz. Bahçede bekleyen ebeveyn ÖSS-OKS’ye giren gence derki; Sana güveniyor ve seni destekliyoruz... Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Ailesinin gencin arkasında olmasını bilmesi oldukça güzel ama o ailelerin genci kaygısını arttırmada nasıl bir etkisi var acaba? ÖSS-OKS’yi kazanamazsam ailemin yüzüne nasıl bakarım. Babam kardeşlerine ne diyecek. Hepimiz için çok önemli rezil oluruz... Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Çocuğumuza destek mi oluyoruz? Yoksa!... Ailenin gencin arkasında olması gencin güven duygusu için elbette yararlı ama bu konudaki ailenin beklentisi gencin beklentisinin önüne geçerse; Arkasında olma, destekleme ittirmeye dönüşürse genç dengesini kaybeder, hatta düşebilir. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Çocuğunuzun başarısını etkileyen en önemli etkenlerden birisi, ailenin yaşantı ortamı ve tutumudur... Burada dikkat edilmesi gereken, çocuğun olası başarısızlıkları karşısında yıkıma uğramasına yol açabilecek bir tavır içine girmemektir. Yaşamda başarı kadar başarısızlık da doğaldır. Çoğu kez bir dersten başarısız olmak da dünyanın sonu değildir. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Karşılıklı güven ortamı oluşturmalıdır... Öğrenmeyi, akıl yürütmeyi ve sınav başarısını olumsuz yönde etkileyen temel faktör öğrencinin kendine güvensizliği altında yatan yüksek kaygıdır. Gencin kendisine güvensizliği ise önemli ölçüde anne ve babasının bilerek veya bilmeyerek uyguladığı eğitim ve yaklaşımların sonucudur. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Stresin çocuğunuz üzerine etkisi... Stres etkenlerinin, Strese anne babanın verdiği cevabın, Stres etkeninin süresinin, Destek faktörlerinin, Stres sonucunda ailenin aldığı konumun çocuğun gelişiminde kesin bir etkisi vardır. Bu çocuk isterse anne karnında bir çocuk olsun veya 6 aylık çocuk olsun hiç fark etmez. Bu stres etkenlerinin kısa ve uzun vadede bir çok etkisi olacaktır. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Anne-babaya düşen görev... Etkilenmenin negatif etkenlerini en aza indirmek, hatta bu stres ortamında bile çocuğu adına kazanımlar sağlamak. Çocuk yetiştirirken onlara öfke, kaygı, kötümserlik ve yalnızlık gibi kendilerini sıkıntıya sokan duygularla baş etme yollarını öğretmek. Öğretirken bunların yaşam boyu sürecek alışkanlıklara dönüştürülmesi ve içselleştirilmesini sağlamak olmalıdır. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Her şeyin başı özgüven... Ailenin küçük yaştan başlayarak çocuktan yüksek başarı beklemesi, eleştirmesi, yargı ifadesi taşıyan sıfatlarla nitelemesi ve cezalandırması çocuğun kendine olan güvenini sarsar ve kaygı düzeyini yükseltir. Kaygı düzeyi yüksek çocukların geçmişinde mutlaka bu özellikler vardır. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Öğrencilerin gücünün, performansının üzerinde bir beklenti içine girmemelisiniz... Anne-babanın çok küçük yaştan başlayarak yüksek başarı beklentisi, çocuğun hatalarını düzeltmek için onu eleştirmek, çocuğun dayak, hırpalama gibi cezalarla eğitilmesi, yargı ifadesi (haylaz, tembel, sorumsuz, dağınık, pısırık, yavaş vb...) çocuğun kendine olan güvenini zayıflatır. Bunun sonucu ortaya çıkan kaygı, başarıya olumlu katkısı olmayan kaygıdır ve bununla başa çıkmak çok zordur. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Aile içi beklentiler gerçeğe uygun olduğu zaman güç verici olmaktadır... Önemli olan beklentilerin her sonuca açık olması, kıyaslamalardan uzak olması ve çocuğun çabasına odaklı olmasıdır. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Sınav öncesinde beklentilerin önceliği düzenlenmelidir... En çok strese yol açan beklentiler aile beklentileridir. Öğrenci bilişsel ve duygusal olarak aileye karşı sorumluluk hissetmektedir. Bu elbette doğru bir sorumluluktur. Bu yüzden beklentiler yeniden düzenlenmelidir. Öncelikli sorumluluk öğrencinin kendine karşı sorumluluğudur. Öğrenci önce kendisiyle baş başa kalarak durumu değerlendirmelidir. "Kazanamazsam ailemin yüzüne nasıl bakarım!" Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Yaptığınız özverileri çocuklarınızın başına kakmayın... Onlarla ilgilenin, veli toplantılarına mutlaka katılın, toplantıların dışında da durumlarını öğrenmek için okullarına gidin. Öğretmenleri ile tanışın. Devam durumunu sürekli izleyin. Bu davranışlar öğrencinize güven verecektir. Öğrenci böylece kendisi ile ilgilenildiğini ve değer verildiğini düşünür. Çocuğunuzun başarısı için yaptığınız her türlü maddi ve manevi fedakarlıktan sonra bunun karşılığını beklemek en doğal hakkınızdır. Sonuç dilediğiniz gibi olsa da olmasa da çocuğunuzun elinden geleni yaptığına inanın. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Öğreniminiz yeterli ise çocuğunuzun derslerine yardımcı olun. Sadece "çalış, daha ne duruyorsun, sınava ben mi gireceğim!" demeyin. Unutmayın ki "çalışan çocuğunuzun eline getirdiğiniz bir bardak çay" onu dünyanın en mutlu insanı yapacaktır. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Sınavlara hazırlanan bir öğrencinin yaşadığı kaygının iki sebebi vardır... Birinci sebep bütünüyle gerçek ve akılcı bir temele dayanır. Sonuçları hayatın akışını etkileyecek büyük bir yarışta yer alacak olmaktan kaygı duymak, doğal ve yerinde bir durumdur. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Ancak ikinci sebep, birincisi gibi gerçek ve akılcı bir temele dayanmaz. gibi düşünceler sınavlara hazırlanan öğrencinin kaygısını yükseltir. Tanıdıklarıma karşı mahcup olacağım? Anneme-babama ne diyeceğim? Akrabalarımın önüne nasıl çıkacağım? Arkadaşlarımın yüzüne nasıl bakacağım? Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Kaygı yükseltici yaklaşımlardan kaçının... Çocukların sınava hazırlandıkları sırada anne-babalara düşen en önemli görev, çocuklarının çalışma isteğini artırmak ve onu çalışmaya teşvik etmek için aşağıdaki yaklaşımlardan uzak durmaktır. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Bu kadar çalışmayla kazanamazsın... “Bu kafayla gidersen zor kazanırsın...” “Teyzenin kızı tıbbı kazandı , çalımından, havasından yanına varılmıyor, aman bizi mahcup etme...” “Amcanın oğlu Fen Lisesi’ni kazandı, bakalım sen ne yapacaksın...” Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Çocuklar kendilerine genel olarak nasıl davranılırsa kendilerini öyle algılama eğilimindedirler... Çocuğun olumsuz yanları kadar olumlu yanlarını görmek, onun kendisine böyle bakmasını kolaylaştırır. Olumlu düşüncenin başarıyı, olumsuz düşüncenin de başarısızlığı arttırdığı unutulmadan pozitif düşünmenin yararları aile tarafından çocuğa hissettirilmelidir. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Çocukla ilgili değerlendirmelere dikkat edilmelidir... Sınav kaygısı yüksek olan bireyler herhangi bir sınav yada değerlendirme durumunda özvarlığının tehdit edildiği korkusuna kapılırlar. Yalnızca sınavda değil, grup içinde konuşma, soru sorma, sorulara cevap verme ve tartışmalara katılma, yüksek sesle okuma vb. gibi etkinliklerde korkulu, sinirli ve heyecanlı olurlar. Bu bireylerin kendilerine dönük olumsuz düşünceleri dikkatlerinin kolayca dağılmasına neden olur. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Örnek teşvik sözleri şunlar olabilir... Etkili anne-babalar çocuklarının güçlü yönlerini fark edip bu durumu çocuklarına hissettirirler. "Bu işi yapabileceğini biliyorum." "Çaba gösterdikçe başarılı olduğunu görüyorum." "Bu yaptıklarını takdir ediyorum." "Kararına güveniyorum." "Bu konuyu ayrıntılı düşündüğün belli oluyor." "Eminim ki bu biçimde çalışmayı sürdürürsen başarılı olacaksın." Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Önemli olan çabanın fark edilmesidir... Bu teşvik sözlerinde ne akıl verme ne de ödül var. Sadece çocuğun yaptığı işe güven duyması ve takdir edilme var. Teşvik sözleri ile ulaşacağımız nokta, çocuğumuzun kendi geleceğine sahip çıkması, çaba ve gelişmelerinin fark edilmesi ve olumlu yönlerinin vurgulanmasıdır. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Belli düzeyde kaygıya gerek vardır... Kaygıyı çok hafif hissetme yada hiç duymama insanı çabasız kılarak üretken olmasını engelleyebilir. Kaygısız bir girişimin başarı şansının düşük olduğu unutulmamalıdır. Çok şiddetli kaygı ise kişinin fonksiyonlarını bozarak çaresizliğe yol açabilir. Oysa kaygının bireyi yaratıcı ve üretken kılması da mümkündür. Bu da ancak kaygıyı anlamak ve onu kontrol altına alabilmek ile mümkündür. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Sınav süreci içinde, yaşam biçimlerini öğrencinin durumuna göre ayarlamalıdır... Başarıyı yakalamanın bir takım işi olduğunu unutmayın. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Çocukla sağlıklı bir iletişim kurulmalıdır... Gençle sağlıklı iletişim kurmak onu tanıyabilmede, anlayabilme de çok önemli. Çocuk kendisini kaygılandıran konular hakkında açıkça konuşmaya teşvik edilebilir. Çocuğun hissettiği çaresizlik çoğu zaman kaygının temel nedenlerinden biridir ve en zor problemlerin bile çözümü olduğunu bilmek bu çaresizlik duygusunu yok etmek için iyi bir adım olabilir. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Çocuk konuşurken konuşması asla bölünmemeli ve onun adına konuşulmamalıdır. Çocuk söylediği veya hissettiği şeyler için sorgulanmamalı, "Bu şekilde hissetmemelisin" diyerek duyguları düzeltilmeye çalışılmamalıdır. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Çocuklara karar verme yetkisi vermelidir... Çocuklarının her sorununu çözmeyi kendi sorumluluğu sanan anne babalar aslında çocuklarının sorun çözme gücünü engellemektedirler. Sonra da çocuklarının hiçbir sorununu çözemediğinden yakınmakta ve kendi yanlışlarını görememektedirler. Aileler çocukları için yaptıklarını bir yükümlülük haline sokmak yerine, geleceğin onların sorumluluğu olduğunu söyleyerek uyarı görevlerini yerine getirdiklerinde onlara daha iyi destek olmaktadırlar. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR İnsanlara acizlik öğretilebilir mi?!!! Küçük yaşlardan itibaren sorumluluk vermek karar vermesini desteklemek gerekiyor. Örneğin 2 yaşında kendi giysisini seçmesine izin veren bir anne onun ilkokul karnesini direkt etkiliyor. Bağımsız düşünme yetisi kazanması çok önemli. Aile içinde gencin çok eleştirilmesi öğrenilmiş acizliğe sebep oluyor. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Model oluşturun... Anne babalar kendilerini kaygılandıran sorunlarla etkili bir şekilde nasıl başa çıktıklarını göstererek bu konuda çocuklarına model olabilirler. “Kaygı bulaşıcı bir duygudur.” Anne babalar çocuklarının en yakınında olan temel modelleridir. Çocuk duyduğunu değil, gördüğünü öğrenir ve uygular. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Yaşamdaki ani değişiklikler kaygı oluşturabilir... Çocuğun alıştığı çevre koşullarının ortadan kalkması yada yaşanan belirsizlikler kaygılanmasına neden olabilmektedir. Bu nedenle ister evde ister okulda olsun çocuğun kestiremeyeceği tutum farklılıklarından ve davranışlardan kaçınılmalı, çocuğun kendini güvende hissetmesi için çaba sarf edilmelidir. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Hepimizin çocukları güllerimizdir... Onları elbette ki çok severiz. Ama nedense bunu çocuğumuza gösterme konusunda pintilik yaparız. Aklımızca onun şımarmasından, fazla yüz bulup disiplinsiz davranışlar içine girmesinden korkarız. Çocuğunuza; çocuğunuz olduğu için sevginizi, onun bir insan olmasından dolayı saygınızı, sonuç olarak ona çok değer verdiğinizi göstermekten çekinmeyin. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Çocuklarınıza koşulsuz sevgi ve değer verildiği yaşantınız ve sözlü ifadelerinizle vurgulanmalıdır... Çocuklar ve gençler aile ve çevreyi memnun etme ve yetişkinlerin gözünde değer ve sevgi yitirme korkusundan uzak olmalıdır. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Bağımsız iş yapabilen birey yetiştirmek çok önemlidir... Örneğin Matematik dersi başarısıyla anne baba tutumu arasındaki ilişki Bağımsız iş göremeyen nazlı büyütülmüş çocuklar matematik dersinde başarılı olamıyorlar. Dersler arasında matematik hepsinden daha çok bağımsızlık gerektirir. Matematikte çarpım tablosundan başka bir kesinlik yoktur. Tüm işlemler bağımsız ve serbest kombinasyonlara dayanır. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Matematik temeli olmadığı düşünen, ilk zamanlarda öbür öğrencilere ayak uyduramamış, gereği gibi cesaretlendirilememiş çocuk modelinde de şeklinde yaklaşıyor ve bu fikre katılan aile üyesi de genetik yaklaşım sergileyerek geriye doğru öğrenciye ket vuruyor. “Matematiğe aklım ermiyor.” “Benim de aklım ermez.” Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Çocuğunuza uygun çalışma ortamını hazırlayın... Eğer ayrı bir çalışma odası düzenlemeniz mümkün değilse uygun odalardan birinde çalışma köşesi de düzenleyebilirsiniz. Belirli bir çalışma alanı ile çalışma davranışı arasında şartlı refleks türünden ilişki kurabilmek büyük önem taşır. Böylece çalışma masasına oturmak, çalışmaya başlamak için "uyarıcı" rolü oynar ve çalışmayı başlatır. Çalışmaya başlamadan önce çalışma sırasında gerekli olacak bütün malzemenin el altında bulunması, dikkatte kopmalara yol açacak kesintileri önlemek açısından yararlıdır. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Birbirinize bağlılığın amaç, sınavın araç olduğunu unutmayın... Ders çalışması ve sınavda başarılı olması uğruna çocuğunuzla ilişkinizi tehlikeye atmayın. Eğer çocuğunuzla ilişkileriniz iyi ve yumuşak ise ölçülü miktarda "çalış" uyarısı ile sorumluluklarını hatırlatabilirsiniz. Çocuğunuz kaç yaşında olursa olsun, kişinin çalışmaya başlamak için bu tür uyarılara ihtiyacı vardır. Ancak uyarılarınızı dozunda yapmalısınız. Çünkü çocuğunuzla ilişkiniz iyi görünse de zaman zaman sertleşiyorsa, o zaman "çalış" uyarısı gerginliğin dozunu arttırmaktan başka işe yaramayacaktır. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Bunu asla unutmayın!!!... Öğrenim görmeyi istemek yada istememek bir tercihtir. Öğrencinin kişi olarak değeri sınav başarılarına bağlanmamalıdır. Sınavlardaki başarı yada başarısızlıklar ile kişilik değerinin birbiri ile ilişkisi yoktur. Çocuklara kazanmak kadar kaybetmenin de hayatın bir parçası olduğu anlatılmalıdır. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net

SINAVA HAZIRLANAN ANNE-BABALAR Kendinize "hayatın amacının ne olduğunu” sorun... Hayatın amacı kendine yeten bir insan olarak yaşadığından memnun olmak ve bu memnuniyeti yakın çevredeki insanlarla da paylaşabilmektir. Sınavda başarılı olmak, diploma sahibi olmak bu temel amaca yönelik araçlardır. "Okumak", "Yüksek öğrenim görmek" hayatın seçeneklerinden biridir. Anne-baba olarak görevinizin çocuğunuza iyi bir eğitim vermek olduğu kadar, ona hayatı sevdirmek ve yaşama sevincini aşılamak olduğunu göz ardı etmeyin. Afyon Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü www.afyonram.cjb.net