Salmonella Enfeksiyonları Prof Dr Neşe Saltoğlu Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mİkrobiyoloji

Salmonella infeksiyonları Salmonella Enterobacteriaceae ailesinde 2000’ den fazla serotip Salmonelloz dünyada yaygın hayvanlarda ve insanlarda infeksiyon nedeni S. typhi: enterik ateş yapar, sadece insanlarda hastalık nedeni İnsanlarda Enterik ateş Gastroenterit Sistemik infeksiyonlar yapar.

gram (-), sporsuz bakteri Hareketli, (S. gallinarum hariç) O somatik antijen (6 serogrup), H flajellar antijen, Önemli serovarlar: S. typhi, S. choleraesuis, S. typhimurium, S. enteritidis S. paratyphi A, S. schottmuelleri (S. paratyphi B), S. hirschfeldii (S. paratyphi C), S. sendai

Bulaş yolu Kontamine hayvansal gıda ürünleri Kontamine eller Yumurtalar, et ve et ürünleri Kontamine eller Su veya besinlerin kontaminasyonu

Predispozan faktörler Gastrik asidite ve intestinal motilite bozukluğu H2 reseptör blokeri vb. Yaşlılık Gastrektomi, vagotomi, gastroenterostomi Antimotilite ilaçlar Barsak florasının antibiyotikler nedeniyle bozulması Salgınlar Orak hücreli anemi Bartonelloz Lenfoma, lösemi Sıtma Şistozomiyazis AIDS İleri yaş, immun yetersizlik diabet

Patogenez Salmonella gıda ile alınır Mide asidinden etkilenir. Engeli aşar ise ince barsağa geçer. İnce barsak mukozasınea penetrasyon ve toksin salınımı Proinflamatuvar sitokinler salınır İnflamatuvar yanıt ishale neden olur Barsakta Peyer plaklarında çoğalma, RES ‘e geçiş, bakteriyemi

This web page was produced as an assignment for an undergraduate course at Davidson College Immunology Homepage

Patogenez Suşun virülansı Mikroorganizma sayısı 107 Gastrik asidite Etkenin tipi S. cholerasuis bakteriyemi, S. typhi ve S. paratyphi A, S. scholtmuelleri enterik ateş, kr. taşıyıcılık S. typhimurium enterokolit

Klinik tablolar-Enterik ateş Halsizlik, iştahsızlık, baş ağrısı Kontinü ateş, rölatif bradikardi, konstipasyon ya da kansız ishal, splenomegali, hepatomegali, rose spot (göğüs-karında basmakla solan makülo papüler döküntü) Metastatik infeksiyon Üriner sistem, MSS, kemik-eklem, kalp, plevra, akciğerler

Tedavi edilemeyen bir tifoid ateşte 4 haftalık bir seyir görülür. İlk haftada ateş, relatif bradikardi, halsizlik, baş ağrısı, Abdominal ağrı, epistaksis görülebilir. Lökopeni (rölatif lenfositoz), bu dönemde Kan kültürü pozitif Gruber Widal negatif

İkinci haftada 40 °C ateş, bradikardi Deliryum görülebilir. Rose spot Abdomern distansiyonu ve sağ alt kadran ağrısı Alt loblarda akciğerde ronküs Diyare günde 6-8 kez karakteristik kokulu, bezelye çorbası tanımlanmış Kabızlık ta görülebilir. Hepato-splenomegali ALT, AST artışı Gruber Widal testi pozitif anti O ve antH antikorları Kan kültürleri halen pozitif olabilir.

Üçüncü haftada komplikasyonlar görülebilir. Bu dönemde düşmüş olan ateş yeniden yükselir. Barsak kanaması ciddi ancak genellikle ölümcül değil Barsak Perforasyonu Distal ileumda ciddi ve öldürücü komplikasyon Fokal komplikasyonlar Ensefalit Metastatik apseler Kolesistit Endokardit Osteit

Enterik ateş tanı Anemi, lökopeni, rölatif lenfositoz, trombositopeni, ALT, AST yüksekliği İlk 2 hafta kan kültürü pozitif 2. haftadan sonra gaita kültürü pozitif İdrar kültürü, kemik iliği kültürü

Kültürde Salmonella bakterisi

Gruber Widal agl. Testi O ve H antijenine karşı antikor araştırılır O Antikor pozitifliği 1/80 veya üzerinde , 2 hafta aralıklı farklı 2 serum örneğinde 4 kat titre artışı varsa akut infeksiyon lehine Yanlış pozitif ya da yanlış negatif sonuçlar alınabilir Dışkıda Vi ag. Kronik taşıyıcılık saptanmasında

Ayırıcı tanı: Sıtma Hepatit Bruselloz Tifüs Leishmaniyaz Non-tifoid salmonelloz Şigelloz İ. mononükleoz Tüberküloz Leptospiroz Amip karaciğer apsesi

Enterik ateş Tedavi: 10-14 gün süreli Lokalize enfeksiyon var ise (Kalp kapak infeksiyonu, osteomyelit gibi uzun süreli) Siprofloksasin(2x400mg i.v) 3. Kuşak sefalosporin (seftriakson)(2g/gün i.v) Azitromisin Duyarlı ise Ampisilin veya TM-SMZ kullanılabilir

Klinik tablolar -Enterokolit Enfekte gıdalar ile sıklıkla bulaşır.(Tavuk, yumurta v.b) KS: 12-48 saat Ateş, kramp tarzı karın ağrısı ve mukuslu bazen kanlı ishal (sulu, miktarı değişken) Dışkıda PNL Bulantı, kusma Tanı: Dışkı kültürü www.bact.wisc.edu/.../Salmonella.XLD.jpg

Enterokolit ayırıcı tanı: Şigella EİEC, C. jejuni Yersinia enterocolitica ETEC,

Antibiyoterapi önerilen durumlar: Tedavi: semptomatik yaklaşım, sıvı ve elektrolit kaybının yerine konulması yeterlidir. Antibiyoterapi önerilen durumlar: AIDS, immunosupresif durumlar, lenfoma, lösemi, orak hücreli anemi, yaşlılar greft uygulanması, transplantasyon, protez kullanımı (kalp kapağı, eklem), Kinolon3-5 gün süre ile önerilir. malnutrisyon,inflamatuvar barsak hastalığında ağır seyir. Komplikasyonu reaktif artrit

Sistemik Hastalıklar Menenjit Endokardit Osteomyelit Septik artrit

Klinik tablolar Asemptomatik intestinal taşıyıcılık %3 oranlarında sessiz infeksiyondan sonra ya da klinik hastalığı takiben görülebilir. Kronik taşıyıcılık: 1 yılı aşkın infeksiyonun sürmesi Tanı: Pozitif dışkı kültürü Taşıyıcılarda tedavi: 4-6 hafta amoksisilin 4 g/gün oral veya 4 hafta florokinolon 2x500mg/gün oral Safra kesesi taşıyıcılığı (Kolesistektomi önerilir)

Korunma Aşı ile korunma Genel önlemler S. typhi için aşı oral Ty 21 a (gün aşırı toplam 4 kapsül) veya Tifoid Vi polisakkarid aşı (tek doz i.m Genel önlemler Su ve gıda kaynaklarının temizliği Kanalizasyonların uygun hale getirilmesi Hayvansal gıdaların uygun pişirilmesi Pastörize süt ve süt ürünleri Seyahatlerde buzlu içecekler, çiğ yiyeceklere dikkat edilmesi Yiyecekleri elledikten sonra ellerin yıkanması