KİŞİLİK VE KİŞİSEL FARKINDALIK ANALİZİ Yrd. Doç. Dr. Fahrettin ELDEMİR

I – KİŞİLİK Kişilik, bireyin kendi açısından, fizyolojik zihinsel ve ruhsal özellikleri hakkında bilgisidir. İnsanın başkaları açısından kişiliği, onun toplum içinde belirli özelliklere ve rollere (göreve) sahip olmasıdır.

Kişiliği Belirleyen Etkenler Bir kimseyi diğerlerinden fiziksel olarak ayıran dış görünüm. Bireyin faaliyet alanı ile ilgili olarak rolü veya görevi. Bireyin zeka, enerji, arzu, ahlak v.b. Gibi potansiyel yetenekleri. Kişinin içinde yaşadığı toplumsal özellikler.

Kişiliğin Başlıca Özellikleri A) Kişilik doğuştan var olan ve sonradan edinilen eğilimlerin bütününden meydana gelmiştir. B) Kişilik kazanılan bu eğilimlerin düzenlenmesidir. C) Her insanın kişisel özelliğini diğerlerinden ayıran bir takım farklılıklar mevcuttur. D) Kişilik bireylerin eğilimlerini çevreye uydurur. E) Her kişiliğin doğuştan kazanılmış bir tek karakteri vardır ve karakter kişiliğin vazgeçilmez unsurudur.

Kişilik Kuramları A) Sigmund Freud’un Kişilik Kuramı B) Eric Berne’nin Kişilik Kuramı C) Cark Jung ve Alfredd Adler’in Kişilik Kuramı D) Karen Horney’in Kişilik Kuramı

Kişilik Sınıfları Üç değişlen faktörden oluşan kişilik göstergesi saptanmıştır. 1) Heyecanlılık durumu 2) Faallik durumu 3) Etkilerin sürekliliği durumu Kişilik tipi Göstergeler kombinezonu Kişiliğin Hakim Özelliği 1 Heyecanlı, gayri faal, birincil Sinirli 2 Heyecanlı, gayri faal, ikincil Duygulu 3 Heyecanlı, faal, birincil Hiddetli 4 Heyecanlı, faal, ikincil Tutkulu 5 Heyecansız, faal, birincil Sıcakkanlı 6 Heyecansız, faal, ikincil Soğukkanlı 7 Heyecansız, gayri faal, birincil Silik 8 Heyecansız, gayri faal, ikincil Duygusuz

II. KİŞİSEL FARKLILIKLAR Her kişi, hayat görüşü bakımından, diğerlerinden ayrılabilir. İnsanları harekete geçiren güdüler çeşitlilik ve şiddet bakımından farklılık gösterebilir. Aynı amaçlara sahip olan kişiler de kendilerini amaçlara ulaştıracak yolların seçiminde farklı şekillerde hareket edebilirler. Kişileri güdülemek için kullanılan özendirme (teşvik) araçlarına gösteriln tepki insandan nsana farklılıklar gösterebilir. Toplumsal Gelenekler ve Kişisel Farklılıklar

Kişisel Farklılıkları Doğuran Nedenler A) Olayların gerçeğe dayanma ( Nesnellik = Objektivite) Burada davranışlar, kişinin normal davranmasını gerektirecek yerde, içinde bulunduğu durumun gereklerinden doğmaktadır. B) Girişim Ruhu C) Hırslı Olma D)Toplumculuk (Sociabilite) Toplumculuk kişinin ilişkili olduğu kimselerin tutum ve arzularına karşı olan duyarlılığını ifade eder.

Kişisel Farklılıkların Uygulamadaki Önemi Herkese yeteneğine uygun düşe ölçüde davranıldığı zaman üretim hissedilir ölçüde artmaktadır. Yönetici en yetenekli kimseleri seçip onların üstünlüklerinden yararlanırsa daha etkili iş görülmüş olacaktır. Diğer yandan, Kalifiye elemanlar onların bilgi ve yetenek seviyeleri altındaki işlerde çalıştırıldıkları ve özendirilmedikleri ölçüde bu özelliklerini kaybedeceklerdir.

Kişisel Farklılık Alanları Her insan, öğrenme, unutma, hatırlama düşünme, fizyolojik özellikler, yetenekler,, bilgiler, çatışma, heyecan, duygu, dikkat, görme, işitme, idrak etme vb. gibi benzeri faaliyet duygu ve süreçler bakımından diğer insanlardan farklılık göstermektedir.

Kişisel Farklılıkların İstatistiksel Analizi Zekâ Puanı Grupları Her gruba isabet eden insan sayısı (frekanslar) Frekansların Yüzde Dağılımları 50-60 dan az 10 Kişi % 5 60-70 “ “ 15 “ % 7.5 70-80 “ “ 20 “ % 10 80-90 “ “ 30 “ % 15 90-100 “ “ 35 “ % 17.5 100-110“ “ 25 “ % 12.5 110-120” “ 120-130“ “ 18 “ % 9 130-140“ “ 16 “ % 8 140-150“ “ 11 “ % 5.5 Toplam 200 Kişi