KARBON MONOKSİT ZEHİRLENMESİ SUNANLAR Dr. Deniz YERTUT Hems. Senay ALTUN
KARBON MONOKSİT Kokusuz Yanıcı Zehirli Renksiz Tatsız bir gazdır
Karbon Monoksit Zehirlenmeleri Kapalı ortamda Kömür / Gaz sobası / Mangal / Ocak / Egzos gazı nın iyi yanmaması sonucu açığa çıkar Solunum yapılırken fark edilmez KISA SÜREDE TIBBİ MÜDAHELE YAPILMAZSA ÖLÜMLE SONLANABİLİR
oda içindeki oksijeni yakıcı olarak kullanır İyi yanmamış bir kömür yanma sırasında oda içindeki oksijeni yakıcı olarak kullanır Eğer odada yeterli havalandırma yoksa yanma sonucu oluşan gazlar oda içine birikir Karbon monoksit oda içinde belli yoğunluğa ulaştığında ölüme neden olur
zehirleme etkisini algılayamaz Uyku esnasında vücut karbon monoksit zehirleme etkisini algılayamaz Ölüm olayları genelde gece saatlerinde olur Gündüz zehirlenme belirtileri fark edilebilir
Zehirlenme Belirtileri Baş ağrısı Baş dönmesi Yüzde pembe renk Terleme Kulak çınlaması Bulantı / Kusma Solunum zorluğu Morarma Bayılma hissi Tansiyon düşüklüğü Kaslarda gevşeme Hareket edememe Şuur kaybı Koma Ölüm
Sobalardan kaynaklanan ölümler % 35 yatak odasında % 25 oturma odası veya salonda % 10 banyoda gerçekleşmektedir
Soba ve Kömürle ilgili önlemler İthal kömür daha zor tutuşur İthal kömürün ısı değeri yüksektir ve ateş tuğlalı dökme sobalarda yakılmalı Soba satın alırken TSE belgeli Yanma verimi yüksek olanlar tercih edilmelidir
BACALARINIZI YILDA EN AZ BİR DEFA SOBALARINIZI HER GÜN BACALARINIZI YILDA EN AZ BİR DEFA MUTLAKA TEMİZLEYİNİZ
Soba Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Lodoslu / fırtınalı havada sobayı yakmayın Yatmadan önce sobayı söndürün Soba yanarken uyumayın Soba söndükten sonra içini iyice temizleyin Sobayı üstten yakın Soba borusuna çamaşır kurutmaya yönelik aksesuarlar takmayın
Soba Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Sık sık baca tepmesi oluyorsa baca deliği uygun olmayabilir Rüzgar yönüne göre yön değiştiren baca kapakları taktırın Bacaları ayda bir kez temizleyin
PENCEREYİ VE KAPIYI AÇIN ODAYA TAZE HAVA GİRMESİNİ SAĞLAYIN Sobalı bir odada otururken yorgunluk halsizlik baş dönmesi baş ağrısı uyku hali bulantı / kusma görme bulanıklığı huzursuzluk hissettiğinizde PENCEREYİ VE KAPIYI AÇIN ODAYA TAZE HAVA GİRMESİNİ SAĞLAYIN
ŞOFBEN KAZALARI
Şofben kazalarını tanımak için temel bilgiler Elektrikle çalışanlar daha çok termostat arızası nedeniyle kazan patlamalarına sebep olmakta, hastalar sıcak su yanıkları ile karşılaşmaktadırlar LPG ile çalışan şofbenler de bazen kazalara sebep olmaktadır. Ancak bu kazalar, ortamdaki oksijenin yanma sırasında tüketilmesine bağlıdır LPG zehirli değildir ancak 6 m2 den küçük, iyi havalandırılmamış mekanlarda şofben kullanıldığında, ortamdaki oksijen süratle tükenmekte, kazazedeler bu yüzden kaybedilmektedir
Alınması Gereken Önlemler Şofbeni iyi çeken bir bacaya bağlayın 6 m3 den küçük mekanlarda kullanmayın Şofben / tüp arası hortum 125 cm den az olmalı Banyoya hava girişi olmalı Banyoyu içerden kilitlemeyin Koku hissettiğinizde şofbeni kullanmayın Banyodan uzun süre çıkmayan kişiyi kontrol edin Korsan tüp kullanmayın Gaz kaçağını kibrit ve çakmakla kontrol etmeyin
Yapılması Gerekenler Paniğe kapılmayın Gaz kaçağı olan mekanlarda 1 dakikadan uzun süre durmayın Pencereleri / kapıları açın Elektrik düğmesine dokunmayın Ateş yakmayın
Hastayı bulunduğu yerden çıkarın Yardım isteyin Zehirlenen kişiyi sırtüstü yatırın Çukur ve kuytu yerleri süpürerek gazı havalandırın
İLKYARDIM Hasta bulunduğu yerden temiz havalı yere taşınmalı Hemen suni solunum yapılmalı Vakit kaybetmeden oksijen verilmeli
SONUÇ Yukarıdaki uyarılara uyulduğunda İyi ısınma sağlanır %20 yakıt tasarrufu yapılabilir Sobadan zehirlenme riski en aza indirilir
Katılımınız için Teşekkürler