ÇARPANLAR VE KATLAR Bölme Kalanlı Bölme Kalansız bölme Bölünebilme Çarpanlar-Bölenler Tek-Çift Asal Sayı

Mısır koçanındaki sıra sayısı her zaman çifttir Mısır koçanındaki sıra sayısı her zaman çifttir. Buna göre 78 tane mısır koçanında bulunan 5148 tanenin sayısı hangi sayıya kalansız bölünür. 687512:3 ve 125650:5 hangisi kalansız bölünür? 12432:9 ve 14527:2 hangisi kalansız bölünür? Cevapları işlem yapmadan verilebilir mi?

ÇARPANLAR - BÖLENLER 18 sayısının çarpanları;1,2,3,6,9,18 dir. Bu sayılar aynı zamanda 18 in bölenleridir. Bir sayının çarpanları ile bölenleri aynıdır. 24 sayısının çarpanlarını yazınız. 20 sayısının bölenleri nelerdir? 45 sayısının çarpanları nelerdir? 16 sayısının çarpanları nelerdir 28 sayısının bölenleri nelerdir? 33 sayısının bölenleri nelerdir?

BÖLÜNEBİLME KURALLARI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 İkinin katı olan sayılar 2 ile kalansız bölünürler. Görüldüğü gibi birler basamağı (son rakamı) 2,4,6,8,0 olan tüm doğal sayılar 2 ile kalansız (tam) bölünürler.

BÖLÜNEBİLME KURALLARI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 Beşin katı olan sayılar 5 ile kalansız bölünürler. Görüldüğü gibi birler basamağı (son rakamı) 0,5 olan tüm doğal sayılar 5 ile kalansız (tam) bölünürler.

BÖLÜNEBİLME KURALLARI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 3 ün katı olan sayılar 3 ile kalansız bölünürler. Rakamları toplamı 3 veya 3 ün katı olan sayılar 3 ile kalansız bölünürler.

BÖLÜNEBİLME KURALLARI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 9 un katı olan sayılar 9 ile kalansız bölünürler. Rakamları toplamı 9 veya 9 un katı olan sayılar 9 ile kalansız bölünürler.

BÖLÜNEBİLME KURALLARI Birler basamağındaki rakam 0,2,4,6,8 olan her doğal sayı 2 ile kalansız bölünür. Birler basamağındaki rakam 0 veya 5 olan her doğal sayı 5 ile kalansız bölünür. Rakamlarının sayı değerleri toplamı 3 veya 3’ün katı olan her doğal sayı 3 ile kalansız bölünür. Rakamlarının sayı değerleri toplamı 9 veya 9’un katı olan her doğal sayı 9 ile kalansız bölünür. Birler basamağında sıfır olan doğal sayılar 10 ile kalansız bölünür.

BÖLÜNEBİLME KURALLARI Bir doğal sayı hem 2 hem de 3 ile kalansız bölünebiliyorsa bu sayı 6 ile kalansız bölünür. Bir doğal sayının onlar ve birler basamağı sıfır ise yada onlar ve birler basamağının belirttiği iki basamaklı sayı 4 ile kalansız bölünebiliyorsa bu doğal sayı 4 ile kalansız bölünür. 15 ile bölünebilme kuralını siz söyleyiniz. Bölünebilme kurallarını pekiştiren örnekler yapınız.

BÖLÜNEBİLME KURALLARI Sayı 3 ile bölünebiliyor mu? (E / H) Sayının rakamları toplamı 72 E 7+2=9 165 708 201 222 5652 10083 2001 2005 181243 24823 2007 123123

BÖLÜNEBİLME KURALLARI Sayı 9 ile bölünebiliyor mu? (E / H) Sayının rakamları toplamı 72 E 7+2=9 1865 7038 2601 222222 5652 10083 20301 220905 181243 24823 2007 123123

DOĞRU İSE D YANLIŞ İSE Y Bütün çift doğal sayılar 2 ile kalansız bölünürler. 3 ile kalansız bölünebilen her doğal sayı 9 ile kalansız bölünebilir. 9 ile kalansız bölünebilen her doğal sayı 3 ile kalansız bölünebilir. 3 ile bölünebilen her çift doğal sayı 6 ile kalansız bölünebilir. Sadece birler basamağı sıfır olan doğal sayılar 5 ile kalansız bölünebilir. 1002 sayısı 9 ile kalansız bölünemez On iki basamaklı 121212121212 sayısı 3 ile kalansız olarak bölünür. 2,3,5,9 ile bölünebilen en küçük doğal sayı 60 tır. Altı basamaklı 75Δ214 sayısının 3 ile kalansız bölünebilmesi için Δ=2,5,8 82Δ5 dört basamaklı sayısı 3 ve 5 ile kalansız bölünürse Δ=0,3,6,9 Üç basamaklı 70A sayısının 4 ile kalansız bölünebilmesi için A=0,4,8 İki çift doğal sayının toplamı daima çift sayıdır. İki tek doğal sayının toplamı daima tek doğal sayıdır. 78A0346 sayısının 5 ile bölümünden kalan 1 dir.

TABLOYU İNCELEYELİM 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100

TABLOYU İNCELEYELİM 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 2,3,5,7,11,13,17,19,23,29,31,37,41,43,47,53,59,61,67,71,73,79,83,89,97

BİLİYOR MUSUNUZ? Farklı iki çarpanı olan sayılar asal sayılardır. 1 sayısı asal sayı değildir. 2 sayısı asal sayı olan tek çift sayıdır. 2 hariç bütün asal sayılar tek sayıdır. Bir sayının çarpanları aynı zamanda bölenidir. Bir sayının çarpanları ve bölenleri sayıdan küçük veya eşittir. Bir sayının katları sayıdan büyük veya eşittir. Bir doğal sayının iki veya daha fazla asal sayının çarpımı şeklinde yazılmasına asal çarpanlara ayırma denir.

CEVAPLAYALIM 24 sayısının çarpanlarını yazınız. 174 sayısı 2,3,4,5,9 ile bölünebilir mi? 4523 ve 2790 6 ile kalansız bölünebilir mi? 817k2 sayısının 9 a bölünmesi için k=? 2524 sayısı 4 ile kalansız bölünür mü? 5 ile kalansız bölünen 2ab üç basamaklı sayısı 3 ile bölünürse kalan 1 dir. a=?,b=? 20 ile 40 arasında kaç asal sayı vardır? En büyük çift olan asal sayı kaçtır? 12 basamaklı 444…4 sayısı 3 ile bölünür mü?

CEVAPLAR 24=1,2,3,4,6,8,12 2 ve 3 ile kalansız bölünür 9720 sayısı 6 ile kalansız bölünür. 8+1+7+k+2=18+k ise k=0,9 2524 de 24 dört ile bölünür, 2524 de bölünür. 5 e bölünürse;b=0 ve b=5 olmalı. Buna göre; a=8 ve a=9 olmalıdır. 23,29,31,37 olmak üzere 4 tanedir. Çift olan asal sayı sadece 2 vardır. 12.4=48 ise 3 ile tam bölünür.

ÖDEV YAPALIM Ders kitabında sayfa 75,77,79 alıştırmalar ödev olarak yapılmalı. Çalışma kitabındaki 51,52,53,54. sayfalar uygun zamanda ziyaret edilmeli. Ders ve çalışma kitabında olması gereken ziyaretler çok geciktirilmemeli. En büyük ortak bölen (ebob-EBOB) ve en küçük ortak kat (ekok-EKOK) ne demektir? Ders kitabından faydalanılarak cevap aranmalı.

Doğru konuşmak için iki kişi gerekir; Doğru söyleyen ve doğru dinleyen…..

GELECEK DERSE HAZIRLIK Yüzlük tablo oluşturalım. Tabloda 9’un katlarını sarı ile, 15’in katlarını mavi ile boyayalım. Hem sarı hem mavi ile boyamak durumunda kaldığımız sayıların özelliklerini tartışalım Hem sarı hem mavi ile boyanan en küçük sayı nedir? Diğerlerinden farkını tartışalım. Etkinlik farklı sayılarla da yapılabilir. İki sayının ortak katları hakkında konuşalım.

GELECEK DERSE HAZIRLIK Kareli bir kağıttan 3 ve 4 cm uzunluğunda onar adet şeritler keselim. 3 cm lik şeritleri uç uca defterimize yapıştıralım 3 cm lik şeritlerin altına 4 cm lik şeritleri uç uca yapıştıralım. 3 cm lik ve 4 cm lik şeritlerin ek yerlerinin nerelerde kesiştiğini belirleyelim. Hangi uzunluklarda 3 cm ve 4 cm lik şeritlerin ek yerleri buluştu. Bu uzunlukların ortak özelliğini tartışınız.

Her geçen gün kendinizi yeniliyorsunuz…! Teşekkür ederim.