OKUL BAŞARISINDA AİLENİN ROLÜ Esra TÖRE Psikolojik Danışman

Okul başarısı; Okul Başarısı Öğrencinin bulunduğu okul, sınıf ve derse göre belirlenmiş sonuçlara ulaşmada göstermiş olduğu ilerlemedir.

Başarısızlık kavramı; Başarısızlık kavramı; Çocuğun ya da gencin uzun süreli hemen her dersten, gelişim düzeyinin ve yeteneklerinin altında başarı göstermesi ve bu başarısızlığı bir türlü telafi edememesi durumudur.

BAŞARISIZLIK NEDENLERİ

Bireysel Nedenler - Bilişsel,fiziksel ve duygusal açıdan yetersizlik, - Kaygının çok düşük ya da çok yüksek olması, - Motivasyon eksikliği, - Öğrenme güçlüğü, - Düşük benlik saygısı, - Gelişim dönemi özellikleri, - Psikolojik düzensizlikler vb.

Ailevi Nedenler - Anne baba arasında sağlıksız iletişim, huzursuz ev ortamı, - Gerçekçi olmayan beklentiler, - Anne babanın olumsuz model olması, - Ailenin okula karşı olumsuz tutumları, - Çocuğa sınır koyamama, - Uygun çalışma ortamının sağlanamaması, - Anne babanın baskıcı ya da aşırı hoşgörülü tutumları vb.

BAŞARILI ÇOCUKLAR YETİŞTİRMEK İÇİN; Disiplinli olmak ve tutarlı davranmak önemlidir… Peki Disiplin Nedir?

DİSİPLİN NEDİR ? Davranışı yönlendirmeyi amaçlayan bir eğitimdir. Cezalandırma ile eş anlamlı değildir. Çocuğa istenilen davranışları ve alışkanlıkları öğretmek, kendi kendini denetleme olan ahlak gelişimini sağlamaktır. Çocuğun kendi kendine yönetme yeteneği kazanmasını sağlamaktır. Yapıcı ve iyi niyetli bir yardımdır.

SORUMLULUK BİLİNCİ Disiplin çocuklarımızda sorumluluk bilincini geliştirir. Sabah kalktığında yatağını toplamayan, kıyafetlerini dolabına yerleştirmeyen, yediği yemeğin tabağını mutfağa taşımayan çocuk ders çalışmada da başarılı olamaz. Kurallar ve sorumluluklar önemlidir. Önceden belirlenmeli ve taviz vermeden uygulanmalıdır.

Anne-Babalar Kurallarını Farklı Yaklaşımlar Sergileyerek Öğretmeye Çalışırlar, Bu yaklaşımlar; Otoriter aile yaklaşımı İlgisiz ve kayıtsız aile yaklaşımı Koruyucu aile yaklaşımı Hoşgörülü aile yaklaşımı Tutarsız aile yaklaşımı

TUTARSIZ AİLE YAKLAŞIMI Bir çoğumuzun sergilediği tutarsız aile yaklaşımı çocuklarımızda sorumluluk bilincinin oluşmasını engeller, kurallara uymalarını güçleştirir. Bu yaklaşımda çocuğa aynı anada müdahale eden farklı bakış açıları vardır. Anne çocuktan ders çalışmasını isterken baba çocukla birlikte maç izlemek isteyebilir. Çocuk bu durumu kullanır v hangisi eylem daha çok hoşuna gidecekse onu sergiler.

TUTARSIZ AİLE YAKLAŞIMI Genellikle genç ebeveynlerde ve ilk çocuğun yetiştirilmesinde görülür. Eski- yeni çatışması ve ailenin çocuğa karşı tutumunda tutarsızlık görülür (babaanne-anne çatışması). Tutarsız davranmanın nedeni; eşlerin çocuk yetiştirmeye farklı bakmaları ve bunu çocuğa yansıtmalarıdır. Bazen de eşler çocuk yetiştirme yönteminde değişiklik yapma konusunda farklı düşünürler bu da tutarsızlığa neden olur.

Çocuk üzerinde etkisi: Buna bağlı olarak çocuk asi, hırçın inatçı olabileceği gibi içine kapalı ve pısırık da olabilir. Çocukta ana baba sevgisi azalır. Dikkat toplayamama ve uzun süre bir işe odaklanamama problemleri ortaya çıkar. Çocuk anne veya babadan birisine çok yaklaşırken diğerinden uzaklaşabilir. Çocukta yalan söyleme gibi davranış problemleri görülebilir.

OLUMLU DAVRANIŞLAR KAZANDIRMAK İÇİN; Tutarlı bir yaklaşım sergilemek şarttır. Çocuğunuzu karşınıza alın ve tüm aile birlikte kurallarınızı belirleyin, Kurallara uyulmaması durumunda karşılaşılacak yaptırımlar belirlensin ve tüm aile bu kurallara uysun. Çocuğunuzun olumsuz davranışını cezalandırma yerine olumlu davranışını ödüllendirme yoluna gidin. Buna biz pozitif ödüllendirme yöntemi diyoruz.

POZİTİF ÖDÜLLENDİRME YÖNTEMİ Doğru davranışları öğretmek için en etkili yöntemdir. Kazanılması istenilen davranışlar daima ödüllendirin. Bu sistemde çocuğunuzun davranışlarını ve duygularını ayrı ayrı değerlendirin. Ödüllendirmeyi gözle görülen şeyler için uygulamak gerekir, örneğin; elbiselerini katlaması gibi.

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA SÜRECİNDE AİLENİN YERİ VE ÖNEMİ Verimli ders çalışma sürecinde bireyin başarısını arttıran ve azaltan pek çok sebep vardır. Bütün diğer sebeplerden farklı ve bir o kadar da önemli olan faktör AİLE ‘dir. Bireylerin başarıları hakkında yapılmış bir araştırma ailenin bu konudaki yerini şöyle belirlemiştir. “ Bireylerin başarılarının etkenleri yalnız okul değildir. Okul dışı bazı etkenler de bireylerin başarılarını engelleyebilir. “

BAŞARIYI SAĞLAMADA AİLE ÖĞRENCİYE NASIL DAVRANMALI ? 1-Aileler çocuklarını iyi tanımalıdır. Yeteneklerinin çok üstündeki bir başarı için zorlamaları onları başarıya değil, başarısızlığa götürür. Onları çok aşan bu başarı zorlamaları karşısında ya kendilerini aşırı zorlayarak ruh sağlıklarını bozabilirler ya da her şeye boş veren, isteksiz, eğitimden soğumuş,tembel bir öğrenci haline gelebilirler.  2-Her insanın ilgi ve yeteneği kendine özgüdür. Ayrı bir kişiliktir. Çocuğunuzu başkaları ile kıyaslamayın, onu ancak kendisi ile kıyaslayabilirsiniz. Örneğin; önceki davranışları ile şimdiki davranışları arasındaki farkları ya da benzerlikleri karşılaştırabilirsiniz.

BAŞARIYI SAĞLAMADA AİLE ÖĞRENCİYE NASIL DAVRANMALI ? 3-Çocukların çok çalışmaları değil,düzenli ve sistemi çalışmaları başarıyı hazırlar. Bilgi doğal hızı ile alınıp özümlendiğinde kalıcı olabilir. 4-Çocuklarınızı kendi istekleriniz doğrultusunda seçim yapmaya zorlamayın. Bir çok anne babanın gençliklerinde yapmak isteyip de yapma olanağı bulamadığı şeyler olabilir. Çocuk anne babasının sevgisini kazanmak için onları memnun edecek şekilde başarı kazanmak ister. Ama ilgi duymadığı ya da yeteneğinin olmadığı konulara yönlendirmek çelişki yaratır.Burada yapılması gereken onlar adına karar vermek yerine onlara karar verme gücünü kazanmaları konusunda yardımcı olmaktır. 5-Onu yaptığı yanlışlarla eleştirmek yerine doğruları iyi yönlerini göstererek cesaretlendirmeliyiz.Yanlış yapma başarısız olma korkusu ertelemeye daha da kötüsü isteksizliğe ve tembelliğe yol açar.

BAŞARIYI SAĞLAMADA AİLE ÖĞRENCİYE NASIL DAVRANMALI ? 6-Çocukların davranışlarını yönlendirmede ne söylediğimizden çok ne yaptığımız önemlidir. Çocuğunuza öğüt vereceğinize ona örnek olun. 7-Çocuklarınıza vereceğiniz en değerli hediye ilgi ve zamanınızdır. 8-Çocuğunuzun istediğiniz özelliklere sahip olmamasına üzülmek yerine taşıdığı özelliklere sevinin. 9-Kafasında planladıklarını gerçeğe dönüştürmesinde yardımcı olmalısınız. 10-Her koşulda ona güvendiğinizi hissettirin. En yüksek başarıyı beklediğinizi değil,hayatın her alanında ona güvendiğinizi hissettirin.

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA

Ders Çalışırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Yeterli ışık alan ve uygun ısıda bir yerde çalışmak, * Masa başında omurga dik pozisyonda çalışmak, aç olmamak Televizyon, müzik, poster, oyuncak, bilgisayar vb. uyarıcılardan uzakta çalışmak, Ders çalışma programına bağlı çalışmak, Günlük, haftalık, aylık tekrarlar yapmak, Birbirine benzeyen dersleri arka arkaya çalışmamak.

ÖDEV YAPMA ALIŞKANLIĞINI KAZANDIRMA Ödeve ne zaman başlanılacağına karar vermesini isteyelim. Zamanında başlarsa ödüllendirelim. İlk beş dakika çocuğumuzun yanında oturalım. Ödevde kendisinden istenileni anlamada ona yardımcı olalım. Yeterli dinlenme araları verdiğinden emin olalım.

DERS ÇALIŞMA ALIŞKANLIĞINDA VELİLERE DÜŞEN GÖREVLER Sorumluluk bilinci aşılamak, Uygun çalışma ortamı hazırlamak, Çalışma hevesini arttırmak, Çok çalışmak yerine, etkili çalışmasını sağlamak.

OKUMA ALIŞKANLIĞI Çocuğunuza okuma konusunda model olun. Tüm aile hep birlikte ortak okuma saatleri düzenleyin. İlk başta dikkatini çekebilecek kitapları okumasını sağlayın. Kendi kitabını kendisinin seçmesine izin verin.

SORULAR