Elektronik Devreler Doğrultucular, güç kaynakları OPAMP’lı devre uygulamaları http://ww3.ticaret.edu.tr/salsan/
Başarı Değerlendirme Ölçütleri Önceki dönemlerden başarısız olan öğrencilerin devam mecburiyeti vardır. Derslere devam MADDE 25 –(1) Ders, uygulama ve laboratuvarlara en az %70 oranında devam şartı vardır. Bu şartı sağlamayan öğrenciler, o dersten başarısız sayılır. (2) (Değişik: RG-10/12/2012-28493) Tekrarlanan derslerde, önceki dönemde devam şartı yerine getirilmişse, verilen ödev, proje ve benzeri görevler yerine getirilmek ve ara sınavlara girilmek kaydıyla dersin öğretim elemanınca devam koşulu aranmayabilir. DEVAM KOŞULU ARANACAKTIR. Derse %70 devam, her ders denetlenecektir. Kısa sınav 1 %5 ( 15 Ekim 2014) Ödev 1 %5 ( 22 Ekim 2014) Bilgisayarınıza ait güç kaynağı devresinin incelenmesi Vize sınavı %15 (Kasım 2014) Kısa sınav 2 %5 ( Aralık 2014) Ödev 2 %5 (10 Aralık 2014) Bradboard üzerinde ders ile ilgili bir uygulamanın kurularak çalıştırılması Öğrenci tarafından tutulan ders notlarının (PPT) değerlendirilmesi %15 (17 Aralık 2014) Final sınavı %50 Ödev formatı : kapak sayfası + 5…10 sayfa konu + 1 sayfa sizin kendi yorumunuz Ödev sayfaları dosya içine yada poşet içine konulmadan sadece sol orta kenardan 2 adet tel zımba ile birleştirilecektir.. Ödev sayfaları dosya içine yada poşet içine konulmadan sadece sol orta kenardan 2 adet tel zımba ile birleştirilecektir. Ödev ve ders notu gecikmelerinde -1puan/gün uygulanacaktır.
Elektronik Devreler Kaynaklar: -Modern Industrial Electronics, Timoty J.Maloney Prentice Hall 2004 -Electrical Engineering, Allan R.Hambley Prentice Hall Sec.Ed.2002 -Electrical Engineering, Mutukutla S. Sarma Oxford Univ.Press 2001 -ELECTRONIC DEVICES&CIR, BOYLESTAD, PRENTICE HALL -Elektronik Elemanlar ve Devre Teorisi. R.Boylestad, L.Nashesky MEB yayını 19108 TK 7870/F56 2005 Electronic devices : electron flow version / Thomas L. Floyd Electronics for scientists : physical principles with applications to instrumentation De Sa, A. 17168 TK 454/F56 2003 Principles of electric circuits : conventional current version / Thomas L. Floyd Principles of electric TK 7870/D47 45887 3
ELECTRICAL AND COMPUTER ENGINEERING ELEKTRİK MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRONİK-HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ
ELEKTRİK MÜHENDİSLİĞİ Elek.enerjisi üretimi (50 Hz) Mekanik-elektrik enerjisi dönüşümü (generator) Enerji nakli Yüksek gerilim hatları (10…450 KV) Elektrik enerjisi kullanımı Elektrik-mekanik enerjisi dönüşümü (motorlar) DC motor AC motor Step motor ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ Düşük genlikli elektriksel işaret (mV, µV) (Yüksek Frekans kHz, MHz, GHz,..) Analog işaret işleme (OPAMP uygulamaları, işaretin matematiksel yorumları, spektrum analizi ve sentezi, modülasyon ve devamı…) Sayısal işaret işleme (digital devreler, kesikli matematik, µP, µC, DSP uygulamaları )
ELEKTRİK MÜHENDİSLİĞİ Elektrik-mekanik enerjisi dönüşümü (motorlar) DC motor Devir hızı: uygulanan gerilim ile orantılı, PWM ile yön ve hız denetimi AC motor Senkron Asenkron makinalar Devir hızı kontrolu için değiştirilebilen frekanslı kaynak gerekli Step motor Sayısal işaret denetinmiyle konum ve hız kontrolu
A high-voltage, direct current (HVDC) electric power transmission High-voltage direct current interconnections in western Europe - red are existing links, green are under construction, and blue are proposed. http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_HVDC_projects
http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/hframe.html 11
12
13
14
Elektrik devreleri malzemeleri R (direnç), C (kondansatör), L (self) ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ Elektrik devreleri malzemeleri R (direnç), C (kondansatör), L (self) Elektronik devre yapı malzemeleri (component) : vacum tube temelli elemanlar, yarı iletken temelli elemanlar Yalıtkan Yarıiletken İletken Cam,tahta Solid state circuit Metaller Silisyum temelli N tipi ve P tipi Diyodlar Tranzistorlar Tümdevreler Analog (OPAMP) Sayısal (digital circuit) GaAs 5×107 to 10-3 Glass 1010 to 1014 Hard rubber 1013 Sulfur 1015 Air 1.3×1016 to 3.3×1016 Paraffin 1017 Quartz (fused) 7.5×1017 PET 1020 Teflon 1022 to 1024 Silver 1.59×10−8 Copper 1.68×10−8 Annealed Copper[note 2] 1.72×10-8 Gold[note 3] 2.44×10−8 Aluminium[note 4] 2.82×10−8 Calcium 3.36×10−8 Tungsten 5.60×10−8 Zinc 5.90×10−8 Electrical resistivityρ (rho) [Ω·m] at 20 °C
Analog to Digital Converter Sayısal Digital Örneksel Analog Fiziksel değişkenin niteliği Sayısal Analog Elektronik deteksiyon Algılama-Sensor Analog to Digital Converter Elektriksel işaret Signal Elektronik değerlendirme Sayısal ölçme Digital to Analog Analog ölçme Process Converter Elektronik gösterge Display Sayısal gösterge Analog gösterge 16
Teget (hız) Tepe değer Samlpe and hold Analog türev alma Basınç Duyarlık elemanı Basınç Teget (hız) Tepe değer t Samlpe and hold Analog türev alma 17
Analog işaret (analog signal) Genlik Analog işaret (analog signal) Eşik seviyesi (threshold level) t Zaman Sayısal işaret (digital signal) t Comparator circuit Analog input Digital output 18
this multimeter may also be known as a volt-ohm-milliammeter http://www.allaboutcircuits.com/vol_1/chpt_8/8.html this multimeter may also be known as a volt-ohm-milliammeter 19
sin2(x) = 1/2 - 1/2 cos(2x) cos2(x) = 1/2 + 1/2 cos(2x) Tepe değer : 2 kare x 1 V/div = 2 V 1,4 V okunabilir : Periyod : 5 kare x 0,20ms = 1ms sin2(x) = 1/2 - 1/2 cos(2x) cos2(x) = 1/2 + 1/2 cos(2x)
Etkin değer Efektif değer Etkin değer Etkin değer = root mean square (abbreviated RMS or rms), Etkin değer = Sine wave
ORTALAMA DEĞER = SIFIR
Half-wave rectification Full-wave rectification
ORTALAMA DEĞER 1/3,1416 =0,318 * TEPE DEĞER
ORTALAMA DEĞER 2/3,1416 =0,636 * TEPE DEĞER
En basit elektronik uygulamalar… DC-DC dönüştürücü: 12VDC den 5VDC nasıl elde edilir? 5VDC den 12VDC nasıl elde edilir? 9VDC den 150VDC nasıl elde edilir? 12VDC den 220VAC nasıl elde edilir? 27
DC gerilim bölücü ile DC gerilim azaltıcı devre 5,000 4,364 28
Güncel en basit uygulama 7805 kullanarak The circuit used for stepping down the voltage from 12VDC to 5VDC. http://people.ece.cornell.edu/land/courses/ece4760/FinalProjects/s2010/mcc59_ra252/mcc59_ra252/index.html Güncel en basit uygulama 7805 kullanarak
A buck converter is a step-down DC to DC converter http://en.wikipedia.org/wiki/Buck_converter http://www.alldatasheet.com/datasheet-pdf/pdf/70285/LINER/LT1073.html 30
LM2700 step-up PWM DC/DC converter Step-up (Boost) - The output voltage is higher than the input voltage http://en.wikipedia.org/wiki/DC-to-DC_converter http://www.alldatasheet.com/datasheet-pdf/pdf/8793/NSC/LM2700.html 31
Vacuum Tube Nixie Tubes 32
Tek yollu doğrultucu AC DC 50Hz periyodu 20ms T = 20ms 20 ms 120V etkin 120.√2 = 170V tepe
http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/magnetic/transf.html
Colour Potential difference Materials LED colour scheme Infrared 1.6V Aluminium gallium arsenide (AlGaAs) Red 1.8V to 2.1V Aluminium gallium arsenide (AlGaAs), Gallium arsenide phosphide (GaAsP), Gallium phosphide (GaP) Orange 2.2V Aluminium gallium indium phosphide (AlGalnP), Gallium arsenide phosphide (GaAsP) Yellow 2.4V Aluminium gallium indium phosphide (AlGalnP), Gallium arsenide phosphide (GaAsP), Gallium phosphide (GaP) Green 2.6V Aluminium gallium phosphide (AlGaP), Aluminium gallium indium phosphide (AlGalnP), Gallium nitride (GaN) Blue 3.0V to 3.5V Gallium nitride (GaN), Indium gallium nitride (InGaN), Silicon carbide (SiC), Sapphire (Al2O3), Zinc selenide (ZnSe) White Gallium nitride (GaN [if AlGaN Quantum Barrier present]), Gallium nitride (GaN) based – Indium gallium nitride (InGaN) active layer Ultraviolet 3.5V Indium gallium nitride (InGaN), Aluminium nitride (AlN), Aluminium gallium nitride (AlGaN) http://www.electronicsweekly.com/Articles/05/12/2008/42132/LEDs-Your-Electronics-Weekly-guide.htm
field-effect transistor (FET) metal–oxide–semiconductor FET (MOSFET) TRIAC, from Triode for Alternating Current bilateral triode thyristor Bipolar junction transistor 38
12 – 2 = 10 V 10 / 2 kΩ = 5 mA 2V 39
İdeal diyod karateristiği İç direnci (rd) ve eşik gerilimi ihmal edilmeyen İdeal diyod karateristiği Türev=i/v İletkenlik İç direnci (rd)= v/i Eşik gerilimi eşik gerilimi = 0,7V 40
İç direnci (rd) ihmal edilen ve eşik gerilimi ihmal edilmeyen İdeal diyod karateristiği 41
İç direnci (rd) ihmal edilmeyen eşik gerilimi ihmal edilen İdeal diyod karateristiği Türev=i/v İletkenlik İç direnci (rd)= v/i Eşik gerilimi 42
İdeal diyod karateristiği En basit İdeal diyod karateristiği 43
44
Rectifiers Yarım dalga Tek yollu Çift yollu Orta uçlu trans. devresiyle Çift yollu Köprü diyod devresiyle
Half-Wave Rectifier Filtre kondansatörü Center-Tap Full-Wave Rectifier
47
teget 50ms 20ms Zaman sabiti RC = 5kohmx10microF RC = 50ms Vtepe = 100 x 1,414 %40 teget 1:1 50ms 20ms Zaman sabiti RC = 5kohmx10microF RC = 50ms Vortalama = Vtepe x %80 48
Center-Tap Full-Wave Rectifier Filtre kondansatörü Orta uçlu transformatörle çift yollu doğrultucu
Orta uçlu transformatörle Çift yollu doğrultucu 50
Orta uçlu transformatörle Çift yollu doğrultucu 51
Köprü diyodlu Çift yollu doğrultucu 52
53
Başlangıçtaki teget RC süre sonra nihai değere erişir 54 54
RC zaman sabiti Başlanğıça teget 5 RC sonra nihai değere yaklaşır 55
RC devresinin kare dalgaya cevabı (time domain – zaman düzleminde) R.C = 1 ms 5 ms RC alçak geçiren devresi (000rcfiltre2011.ewb) 56
Logaritmik Kazanç Giriş :P1 Çıkış :P2 çıkış dB(0.775 VRMS) voltage relative to 0.775 volts. (1mW) dB (sound pressure level) for sound in air and other gases, relative to 20 micropascals (μPa) = 2×10−5 Pa P1 input power P2 output power 57
dB frekans 58
RC alçak geçiren filtre 59
dB frekans 60
RC yüksek geçiren filtre 61
63
Nümerik entegrasyon
Development of Ripple Expressions
66
A voltage multiplier is an electrical circuit that converts AC electrical power from a lower voltage to a higher DC voltage 67
68
http://husnukokturk.wordpress.com/page/6/ 69
70
PC power supply 71
Fig.4: Secondary rectification as found in the original PC power supply http://www.qrp4u.de/docs/en/powersupply/ 72
DC to DC Converter http://www.eleccircuit.com/dc-to-dc-converter-mini-step-up-voltage/ 73
http://www. circuit-finder http://www.circuit-finder.com/categories/power-supply/battery-charger/709/mobile-phone-battery-charger-circuit 74
% 90 20 ms %100 % 90 %80 100 ms 75 20 ms
The 78xx (sometimes LM78xx) is a family of self-contained fixed linear voltage regulator integrated circuits. 76
http://www.silisyum.net/ 77
7805 5V.luk regülatör kullanarak daha yüksek değerde regülasyon yapılması.
79
80
"Bu devre insan kulağının duyamadığı bölgede ultrasonic ses sinyalleri üretir. İnsanların duyamadığı bu sesleri bazı hayvanlar duyabilir.Köpekler 27kHz civarındaki sesleri duyabilir. Yeterince güclü bir tonla köpekler rahatsız edilebilir. http://www.eproje.com/modules.php?name=News&file=article&sid=414 81
http://www. derinelektronik http://www.derinelektronik.com/elektrosok_devreleri/elektrosokdevresi/elektronik-dazer.html 82
STEVAL-ISA014V1: 3.6W, 6V @ 600mA, 85~265VAC http://designs.digikey.com/library/4294959904/4294959863/253 STEVAL-ISA014V1: 3.6W, 6V @ 600mA, 85~265VAC 83
http://en.wikipedia.org/wiki/Switched-mode_power_supply Switch mode regulators for battery powered systems http://www.electronics-lab.com/blog/?tag=battery