Hasan Hüseyin YILDIRIM HOŞ GELDİNİZ Aralık – 2014 Hasan Hüseyin YILDIRIM Yeşilbağ Adnan Ötüken Orta Okulu Müdürü

ÖĞRETMEN YETERLİLİKLERİ

BU OKUL SİZLERLE DAHA GÜZEL İYİ Kİ VARSINIZ BU OKUL SİZLERLE DAHA GÜZEL

KONU: İLETİŞİM VE VELİ ETKİLEŞİMİ Aralaık - 2014

Bir bardağa bir sürahi suyu sığdıramazsınız, acele etmeyin, bilgiyi öğrencilerinize azar azar verin… Yusuf Ziya Güldere

ÖĞRETMENLERİN KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR “ÖĞRENCİLERDE”: 1.Okul Disiplinin evde devam ettirilmemesi 2.Okulda uygulanan programın evde desteklenmemesi 3.Velilerin toplantılara katılımının yetersiz olması 4.Zaman yetersizliği, ders saatlerindeki azlık 5.Öğrencinin eğitim materyallerinin tam karşılanmaması

6.Evde yaşanan ve çocukların gelişimlerini etkileyebilecek olayların bildirilmemesi 7.Çocukların özel durumları ve sağlık sorunları ile ilgili durumlarda velilerin yeterince açık sözlü olmamaları 8.Uzman desteği almanın önemsenmemesi 9.Kültürel farklılıklar 10.Velilerin eğitim düzeylerinin düşük olması 11.Velilerin sosyoekonomik düzeylerinin yetersiz olması

VELİLERİN SORUNLARI 1.Toplantılarda para istenmesi 2.Çocuğun okul başarısının düşük olması 3.Öğretmen ve yöneticilerin kendilerine yeterince ilgi göstermemeleri 4.Görüşmelerin faydalı olmayacağı düşüncesi ve okulun yararlı olduğuna dair inanç azlığı 5.Okul-aile birliklerinin yeterli görülmemesi 6.Okullarda resmi bir havanın hakim olması

7.Evlerin okula uzak olması 8.Öğretmenin velilere otoriter davranması 9.Karşılıklı her yönüyle iletişim yetersizlikleri 10.Veli ile görüşme süresinin kısıtlı olması 11.Veli toplantılarının uygun olmayan kalabalık ortamlarda yapılması

Harabat ehlini hor görme zakir, defineler barındıran viraneler var… Harabat ehlini hor görme zakir, defineler barındıran viraneler var…. Erzurumlu İbrahim Hakkı

Sıcak suya yumurta,patates ve kahve koysanız sonuçları ne olur? Yumurta sertleşir Patates yumuşar Kahve erir Ortamlar rollerimizi de belirler.

Her insan tam ve bütündür. Onlarda da yapabilme yeteneği ve potansiyeli vardır. Vereceklerimiz ve alacaklarımız vardır. Karşınızdakini tam ve bütün görürseniz ancak birlikte yürüyebilirsiniz. Kişinin eksikliklerini değil,pozitif yönlerini öne çıkararak, eleştirel yerine yapıcı yaklaşım sergileme

Her Açıdan Bazı İletişim Engelleri Tehdit etme, gözdağı verme Yargılamak, eleştirmek, suçlamak Ad takmak, alay etmek, utandırmak Karşılaştırmak, kıyaslamak Yorumlamak,tanı koymak Öğretmek,nutuk çekmek Övmek,pohpohlamak Emir vermek,yönetmek

ALDIĞIM BAZI NOTLAR: H.H. YILDIRIM Böyle davranmaya devam edersen bu okulda barınamazsın.(tehdit) Hocam çocuklar kavga ediyor,sen oralı değilsin, nöbetini güzel tut. (Yargılama,suçlama,emir) Ahmet,Yusuf senden daha çalışkan ve uslu bir öğrenci.(kıyaslama) Siz bunu zaten halledersiniz (Pohpohlamak)

Profesör gibisin,çok biliyorsun amir mi kesildin başımıza.(alay etmek) Hep konuşuyorsun,ama iş yaptığını gördüğümüz yok. (yargılamak,suçlamak) Zümre planı böyle yazılmaz, şöyle yazılır. Kaç yıllık öğretmensiniz, öğrenemediniz gitti.(nutuk çekmek) Bence siz depresyondasınız, bir doktora gidin(tanı koymak)

“Karşıdakini Anla-Yansıt İfadeleri” Öğretmen:Okuma Bayramı için salondaki ilk prova sırası benim sınıfımdayken, 1B gelip provaya başlamıştı. Durum/Olay: Provada öncelik sırası sizindi Duygu: Bu durum sizi öfkelendirmiş olmalı Görüş: Haksızlığa uğradığınızı düşünüyorsunuz

Öğretmen: Ben Harun öğretmeni kırmak istemedim, sadece biraz takılmak istedim Durum/Olay: Niyetiniz Harun öğretmeni kırmak değildi Duygu: Onunla biraz şakalaşmanın iyi olacağını düşündünüz Görüş:Yanlış anlaşıldığınız kanaatindesiniz.

Öğretmen:Gamze öğretmen bana herkesin içinde görevimi hatırlatıyor Öğretmen:Gamze öğretmen bana herkesin içinde görevimi hatırlatıyor.Ben zaten işimi yapıyorum. Durum /Olay:Sanırım Gamze öğretmen arkadaşlarınızın yanında size görevlerinizi hatırlatıyor. Duygu: Bu durumdan rahatsızlık duyuyorsunuz Görüş: Oysa işinizi yeterince yaptığınızı düşünüyorsunuz

ETKİN DİNLEME Veli:- Hocam, Deniz son zamanlarda hiç ders çalışmıyor, korkarım sınavlarda başarısız olacak. Öğretmen:- Deniz’in ders çalışmaması sizi endişelendiriyor. Öğretmen:-Bu sınıfı nasıl adam edeceğimi bilemiyorum. İdareci:-Bu sınıfta kendini çaresiz hissediyorsun

Öğretmen:-Ayşe’nin velisine anlatmak istediklerimi bir türlü anlatamıyorum İdareci:-Veliye durumu nasıl anlatacağını bilemiyorsun Öğretmen:-Sınıfımdaki velilerin maddi durumu hiç iyi değil. 1. İdareci:-Kiminki iyi ki? 2. İdareci:Velilerin düşük gelirli olması seni üzüyor.

Öğretmen:-Müdür çok izin aldığımı düşünüyor,bu durum velileri kızdırabilir diyor Öğretmen:-Nerden çıkarmış bunu? Öğretmen:Sık izin aldığını düşünmeleri nedeniyle müdür ve velilerle sorun yaşamak ihtimali seni kaygılandırıyor

OLUMLU DÜŞÜNCE OLUŞTURMAK Maviyi düşünmeyin dersem,sizler maviyi düşünürsünüz. Koşmayın demek yerine yavaş yürüyün Çöpleri yere atmayalım yerine,çöpleri çöp kutusuna atalım. Yüksek sesle konuşma, alçak sesle konuşun Muslukları açık bırakma, muslukları kapa Kapıyı çarpma yerine, kapıyı kapat demek daha olumlu bir algı oluşturur.

SEN DİLİ Davranış yerine kişiliği hedef alır, olumsuz genellemelere yol açabilir Sen çok tembel bir öğrencisin (Beni kimse beğenmiyor). ÖZELLİKLERİ: Kişiliğe yöneliktir -Sorumluluk duygusunu geliştirmez

-Karşımızdaki kişiyle ilgili olumsuz değerlendirmeler içerir. -Bütüne ve genele yöneliktir -Karşımızdaki kişiyle ilgili olumsuz değerlendirmeler içerir. -İlişkiyi zedeler -İletişimi zedeler -Karşımızdakinin özgüvenini zedeler -İşbirliğine karşı direnç geliştirir

-Çekingen ya da saldırgan bir kişilik oluşturur -Öfke ve nefret gibi olumsuz duygular oluşturur -Çekingen ya da saldırgan bir kişilik oluşturur Öğrencinizin derslerine karşı ilgili değilsiniz (siz kötü ana babalarsınız) olumsuz etki oluşturur

Bu şekilde az çalışan öğrenciden hiçbir şey olmaz (Hayatta başarılı olamazsın) olumsuz etki oluşturur Daha çok çalışırsa daha çok başarılı olur. Sizin yüzünüzden çocuğunuz kendi sorumluluklarını öğrenemiyor (Veli olarak siz hatalısınız,suçlusunuz)

BEN DİLİ Kişiliğe değil davranışa yöneliktir: Odanı toplamadığın zaman ben toplamak zorunda kalıyorum Etkileşimli tahtalarda film izlettiğinizde, ders saatinin boşa geçtiğini düşünüyor ve buna üzülüyorum. Derslere geç girdiğinizde …

-Özele ve o ana yöneliktir -İşbirliğine yönelik istek uyandırır ÖZELLİKLERİ: -Davranışa yöneliktir -Özele ve o ana yöneliktir -İşbirliğine yönelik istek uyandırır -Özgüvene olumlu katkısı vardır -Gönderen kişinin duygu ve düşüncelerini yansıtır -Sorumluluk duygusunu geliştirir

-İletişimi zedelemez -Gönderende yardım isteği uyandırır -İlişkiyi geliştirir -Atılgan insanlar oluşturur Sizinle şu an konuşacak vaktim olmadığı için üzgünüm

Ödevlerini yapmadığında senin için doğru yöntemi bulamadığımı düşünüp üzülüyorum. (Öğretmenim ödevlerimi yapmamı önemsiyor) Ben dili olumlu etki oluşturur -İbrahim efendi; çayları nöbetçi öğrenciyle gönderdiğinde, öğrencinin zarar göreceğini düşünüp korktum.

Çocuğunuzun sınav başarısından çok, ne kadar öğrendiği ile ilgilenmeniz beni memnun ediyor. -Sınavda arkadaşının kağıdına baktığında, hayal kırıklığına uğradım. -Sınıfınıza geç girdiğinizde kontrolsüz kalan öğrencilerin birbirlerine zarar vermesinden endişeleniyorum.

Zümre tutanaklarını anlaşılmaz bir dille yazmışsınız, Zümre tutanaklarını okurken anlamakta zorlanıyorum ( + ) Sözümü sık sık kesmeniz beni rahatsız ediyor, Sözüm kesildiğinde söyleyeceklerimi unutuyorum. ( + )

VELİYİ TANIMA Can 17 yaşında sınıf kurallarına bağlı, sevecen, ılımlı, sosyal Tahmini aile yapısı:Evde demokratik bir ortam olma olasılığı yüksek, aile mükemmeliyetçi ve çocuğuna başarılı olman gerekir mesajını veriyor olabilir. Veli ile iletişim kurmak kolay olabilir.

Işıl,15 yaşında sınıf içi iletişimi zayıf,derslere ilgisiz, sınıf düzenini bozucu davranışları var Tahmini aile yapısı: Öğrenci olumsuz aile tutumu içinde yetişmiş olabilir, anne-baba çatışma içinde olabilir, dolayısıyla veli ile iletişim kurmak zor olabilir.

Devrim 16 yaşında sanata ilgisi var, akademik ilgisi zayıf, aykırı özellikleri var Tahmini aile yapısı: Aile içinde iletişim problemi olabilir. Aile demokratik tutumlu olabileceği gibi aşırı hoşgörülü de olabilir. Ana-babanın eğitim düzeyi yüksek olabilir.

Büşra 17 yaşında yalnızlığı seviyor, kilo problemleri var, aktif ve sosyal bir öğrenci değil Tahmini aile yapısı: Veli görüşmelerde pasif bir rol seçme eğiliminde olabilir, aile öğrenciyi duygusal yönden desteklemeyen, iletişimi sorunlu ve öfkeli bir yapıda olabilir

Salih 18 yaşında dışa dönük,bağımsız tavırlara sahip,iletişimi çok güçlü Tahmini aile yapısı: Aile çocuk arasındaki iletişimin güçlü olduğu, ailenin demokratik bir tutum sergilediği, ailenin çocuk eğitimi konusunda bilgisinin iyi olduğu söylenebilir.

Sedat 16 yaşında kabul sınırları geniş, arkadaşlık ilişkileri çok iyi, başarılı ve organize bir çocuk Tahmini aile yapısı: Her koşulda ailesi tarafından sevilen bir çocuk, aile içi ilişkiler hoş görüye dayanıyor ve aile ile iletişimde sorun yaşanma olasılığı düşük

Elif 17 yaşında akıllı, sosyal, ilgi alanı geniş,sınav kaygısı yaşıyor, ani çıkışları var Tahmini aile yapısı: Ailenin eğitim düzeyi yüksek olabilir,ailenin çocuktan beklentileri yüksek olabilir, aile mükemmeliyetçi ve titiz olabilir, öğretmen veli ile iletişimde zorluk yaşayabilir.

Cem 15 yaşında ılımlı sakin akademik ilgisi zayıf,bazı korkuları var,sınıf içi iletişimi zayıf,etkinliklere katılımı az Tahmini aile yapısı: Aile içi ilişkilerde problemler olabilir, aile otoriter tutum sergiliyor olabilir ve veliye ulaşmak güç olabilir,rehberlik servisi ile görüşmek yararlı olabilir.

Soner 18 yaşında karşı cinse ilgisi fazla yoğun, sosyal, sevilen, sportif faaliyetleri ve müziği seviyor, derslere ilgisi düşük Tahmini aile yapısı: Ailenin ebeveynlik tutumunun katı olmadığı,hoşgörülü ya da demokratik tutum sergilediği, öğrencinin ergenlik döneminde bazı sorunlar yaşamış olabileceği düşünülmelidir.

DOKUNMA Dokunduğunuz kim? Çocuklar! Kiminle karşı karşıya gelecekler,sizin çocuklarınızla…O halde yardımcı olun, sevin,çocuklarınızla yan yana yürüsünler… Ancak dokunduktan sonra o çocuklar sizinle beraber yan yana yürüyebilirler…

OLUMSUZ DÜŞÜNCELER Olumsuz düşünceler buğulu gözlüklerle bakmak gibidir,buğuyu silmek ve görüş açısını arttırmak gerekir. Bakış açısı; Oturduğunuz yerden,ayaktayken ya da sandalyenin üzerine çıktığınızda nereye kadar görebiliyorsunuz?

-Ne yaparsam yapayım bu okul düzelmez -Bu veliler,öğrenciler değişmez -Sınıflar çok kalabalık bu sınıflarda hiçbir şey öğretilmez -Öğrenciler her şeye çok ilgisiz,velileri onlardan beter Olumsuz düşünceler mesleki gelişimin önünde bir engel oluşturur

-Hayatımın kontrolü benim elimde (Güçlü yanlarının farkında) -Hiçbir şeyin kontrolü benim elimde değil -Hayatımın kontrolü benim elimde (Güçlü yanlarının farkında) -Hiçbir şeyi başaramıyorum -Ben potansiyelimi kullanarak her şeyi başarırım

OLUMSUZ DÜŞÜNCELER NASIL ETKİLER? -Enerjiyi tüketir -Motivasyonu azaltır -Yaratıcılığı engeller -Çözüm arayışını sınırlar -Çaresizlik ve yetersizlik duygusu geliştirir

ÇÖZÜM Sorunu ve sorumluluğu tek başına üstlenmeyerek ilgili birimlerle paylaşmak sağlıklı olabilir 1.Meslektaş toplantıları -Paylaşım ve rahatlama sağlar -Öğretmenlerin yalnız olmadıklarını fark etmelerini sağlar -Alternatif çözüm önerileri bulmalarını sağlar -Kendi yaşadıklarına benzer örnekleri dinleme olanağı sağlar

2. Veli ve öğrencilerle etkinlikler -Yakınlık oluşturur -Sürecin taraflarca paylaşılmasını sağlar -İletişimi arttırır 3.Rehberlik Servisi ile işbirliği 4.Sorunu okul yönetimine iletme

ÖNERİLER -İletişim becerilerinin bilinmesi -Öğrenci ihtiyaçlarının bilinmesi -Öğretim planının iyi hazırlanması -Öğrencilerle etkileşim -Uygun öğretim alanının varlığı -Disiplin yöntemlerinin bilinmesi

-Diğer meslektaşlarla ilişki -Hizmet içi eğitim -Yöneticilerle ilişkiler -Personelle ilişkiler -Veli ile etkileşim -Okul çevresi ile etkileşim

PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ PROBLEM 1:Veli toplantısına katılımın yetersiz olması ÇÖZÜM -Velileri tek tek arayarak çağırmak -Velilere yazılı belge yollamak -Veliler ve öğrencilerle birlikte bir etkinlik yapmak

-Toplantı öncesi rehberlik servisiyle birlikte veli ziyaretleri yapmak -Toplantıda velilerin gelişimlerini destekleyen sunumlar yapmak YAKLAŞIM Çocuğunuzla birlikte yapacağımız okul etkinliğine sizinde katılmanız beni sevindirecektir.

KARAR -Etkinliğin yeri ve zamanı herkes için uygun olmalı -Yakınlık doğurabilecek bir etkinlik planlanmalı -Mekan veliler ile diyalog kurmayı sağlamalı -Okul yönetimi davet edilmeli -Veliler varsa küçük çocuğunu getirebilmeli

KONTROL Düzenli aralıklarla etkinliklerin yapılacağı ve bir sonraki etkinlik tarihi öğretmen tarafından söylenmelidir ÖNLEM Etkinliklere veli katlımı düşük seviyede devam ediyorsa yeni alternatifler belirlenir

PROBLEM 2 : Sınıf içi düzeni bozan bir öğrencinin velisi ile görüşme ÇÖZÜM -Veli-öğrenci görüşmesi ile öğrenciye uygun davranış kazandırmak -Velinin de desteğini alarak cezalandırmak -Eve uyarı mektubu yollamak -Uzman desteği almak

-Okul idaresini haberdar etmek -Veli toplantısında topluluk içinde dile getirmek -Öğrenciye uzaklaştırma vermek YAKLAŞIM Bana destek olduğunuz takdirde birlikte çocuğunuzun olumsuz tutum ve davranışlarını engelleme olasılığının var olduğunu düşünüyorum.

DOĞRU OLAN KARAR -Düzenli görüşmeler yapılacaktır -Öğretmen okulda öğrencinin olumsuz tutum ve davranışını değiştirmek için öğrenci ile birlikte çalışacaktır -Veli evde çocuğunun olumsuz tutum ve davranışını değiştirmek için çocuğu ile birlikte çalışacaktır

KONTROL -Taraflar verilen kararların uygulanıp uygulanmadığını sürekli iletişim kurarak kontrol edecektir ÖNLEM Öğrenci olumsuz tutum ve davranışa devam ediyorsa yeni alternatifler belirlenir

PROBLEM 3: Ali her sabah ilk dersi kaçırmaktadır. YAKLAŞIM -Derslere hep geç kalıyorsun, sorumsuzluk yapma -Derslere geç kaldığında dersi kaçırdığın gibi dersi de bölüyorsun, bu da beni kızdırıyor ( + )

ÇÖZÜM: -Geç kalmanı engellemek için okula her sabah bir arkadaşınla birlikte geleceksin -Derslere geç kalmanı engellemek için birlikte neler yapabiliriz? KARAR: -Onayladığın gibi bir arkadaşınla birlikte okula gelme fikri uygun görünüyor -Madem bir fikir önermiyorsun o halde her sabah bir arkadaşınla birlikte okula gel

KONTROL Öğretmen ilk ders zilinden önce Ali’nin öğretmenler odasına gelmesini ister ÖNLEM Ali derslere geç kalmaya devam ediyorsa yeni alternatifler belirlenir

ZAMAN AYIRDIĞINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM 25.11.2013 HASAN HÜSEYİN YILDIRIM ABDURRAHMAN GÜRSES İMAM HATİP LİSESİ