HUKUK KURALLARI HUKUK KURALLARI HUKUKUN MÜEYYİDESİ HUKUK TÜRLERİ HUKUK KURALLARI HUKUKUN MÜEYYİDESİ HUKUK TÜRLERİ ANAYASA HUKUKU İDARE HUKUKU HUKUKUN KAYNAKLARI Yazılı Kaynaklar Yazısız Kaynaklar Yardımcı Kaynaklar
HUKUK KURALLARI Toplumsal hayatta, müeyyidesi maddi olan kurallara “hukuk kuralları” denir. Örneğin, bir kimsenin alt soyu (füru’) ve üst soyu(Usul)’na yardım etme zorunluluğu vardır. Bunlar yoksulluk içinde iseler, bunlara karşı “nafaka mükellefiyeti” vardır. Bu görev ve sorumluluk yerine getirilmezse, yargı organı nafakayı cebri icra yoluyla zorla alarak nafaka alacaklısına verir.
HUKUKUN MÜEYYİDESİ “Müeyyide”: (yaptırım gücü). “Müeyyide”: (yaptırım gücü). Hukuk kurallarına uyulmadığı zaman gösterilecek olan tepkidir. Din, ahlak ve görgü kurallarının müeyyidesi manevi, hukuk kurallarının müeyyidesi ise maddidir.
HUKUKUN MÜEYYİDESİ CEZA Ölüm Cezası Hapis Cezası Para Cezası CEZA Ölüm Cezası Hapis Cezası Para Cezası Kamu Hizmetlerinden Mahrumiyet Cezası Sürgün Cezası Meslekten Men Etme Cezası Disiplin Cezası Öğrenci Disiplin cezası Asker “ “ Dernek “ “ CEBRİ İCRA (zorla yaptırım) Örn. : Ödenmeyen bir borcun icra yoluyla zorla tahsil edilmesi TAZMİNAT (zararı ödetme) Haksız bir fiilden dolayı zarara uğrayanın zararının giderilmesi. Maddi Tazminat Manevi Tazminat HÜKÜMSÜZLÜK Yokluk Butlan (batıl olma) : örn. delinin evlenmesi) Tek Taraflı Bağlamazlık İPTAL Hukuk kurallarına aykırı yapılmış idari bir işlemin iptali .. Örnek: Bir kurala aykırı olarak sınava giren öğrencinin sınavının iptal edilmesi.
HUKUKUN DALLARI ÖZEL HUKUK KAMU HUKUKU Medeni Hukuk Şahsın Hukuku Aile Hukuku Miras Hukuku Eşya Hukuku Borçlar Hukuku Ticaret Hukuku Devletler Özel Hukuku KAMU HUKUKU Anayasa Hukuku İdare Hukuku Ceza Hukuku Yargılama Hukuku Devletler Umumi Hukuku Vergi Hukuku İş Hukuku
ANAYASA HUKUKU Devletin şeklini, yapısını, organlarının görev ve yetkilerini, bunların birbirleriyle olan ilişkilerini, şahısların temel hak ve hürriyetlerini düzenleyen hukuk kurallarının bütünüdür.
Anayasamızın Kabul Ettiği Temel İlkeler: Atatürk milliyetçiliğine bağlı devlet ilkesi, Demokratik devlet ilkesi, Laik devlet ilkesi, Sosyal devlet ilkesi, Hukuk devleti ilkesi. Anayasamıza Göre Devlet Organları: YASAMA Kanun yapma işi. Kanunlar, TBMM tarafından yapılır. YÜRÜTME Cumhurbaşkanı, Bakanlar Kurulu ve diğer devlet memurları. YARGI Bağımsız mahkemeler.
İDARE HUKUKU Devlet idaresinin teşkilat ve işleyişini, şahısların idare ile olan ilişki ve anlaşmazlıklarını, kamu hizmetlerinin görülmesini düzenleyen hukuk kurallarının tümüdür. İDARE (yönetim, teşkilat (örgüt) İdare İşlerini Gören Teşkilat Teşkilatın Yürüttüğü Kamu Hizmeti ve Faaliyetleri Olmak üzere iki anlamda kullanılır.
İDARE GENEL İDARE (Merkezi Yönetim) Merkez Teşkilatı Cumhurbaşkanı Bakanlar kurulu Taşra Teşkilatı Vali Kaymakam Bucak Müdürü Bakanlıkların İllerdeki Temsilcileri (Müdürler) B. MAHALLİ İDARELER (Yerel Yönetimler) İl Özel İdaresi Belediyeler Köy idaresi
HUKUKUN KAYNAKLARI HUKUKUN ŞEKLİ KAYNAKLARI YAZILI KAYNAKLAR (mevzuat = va’z edilmiş, konulmuş hukuk) KANUN (Yasa) Yasama organınca yapılır. Kanun Tasarısı (Kanun Layihası) = Hükümetin sunduğu metin Kanun Teklifi = Milletvekillerinin sunduğu metin. Kanunlar Resmi Gazete’de yayınlanır. Yürürlük: Belirtilmemişse 45 gün sonra. Kanunlar genellikle geçmişe uygulanmaz (makable şamil değildir). Kanunların; Yazılı olması, Genel olması, Sürekli olması gerekir. KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME (Kanun-u Muvakkat) Bakanlar Kurulu Kararıyla çıkartılan bir yıl süreli kanun. TÜZÜK (Nizamname) YÖNETMELİK (Talimatname) Hukuki Teknik
YARDIMCI KAYNAKLAR (İçtihatlar) YAZISIZ KAYNAKLAR Örf ve adetlerdir. Devamlılık arz ederler Genel bir inanıştır Maddi müeyyidelidirler. Örnek: kiracılık, ortakçılık, yarıcılık .. Mahalli örf ve adetler: Paftos: Başkasının arazisinde bağ yetiştirme gibi .. Örfü Bedel: Başkasının arsasına bina yaptırma gibi .. YARDIMCI KAYNAKLAR (İçtihatlar) İlmi İçtihatlar Kazai İçtihatlar