Yrd.Doç.Dr. Mehmet KARATAŞ Tıp Tarihi ve Etik AD SELÇUKLU TIBBI Yrd.Doç.Dr. Mehmet KARATAŞ Tıp Tarihi ve Etik AD

Selçuklu Tıbbı (11-13 yy) Tıp felsefesi ve uygulaması, zamanın İslam dünyasında kabul gören öğretilerden farklı değil 4 unsur (hıltlar kuramı) en sık kullanılan yaklaşım

Selçuklu Tıbbı Selçuklu uygarlığında tıbbın toplumsal boyutuna ve halk sağlığına önem verilmiş ve kurumsal yapılaşma ön plana çıkmıştır. Bu amaçla Anadolu’da sağlık kuruluşları (Darüşşifalar) kurulmuştur.

Darüşşifalar Alparslan tarafından ilk Nişabur’da Melikşah Bağdat’ta Bimaristan-ı Tutuşi Selahaddin Eyyubi Kahire, Fustat ve Akka’da Nureddin Zengi Halep ve Şam’da hastaneler yaptırmıştır.

Darüşşifa/Darüssıhha/Bimaristan Hekimler Kehhaller (göz hast. uzm) Cerrahlar Eczacılar

Sivas Darüşşifası

Sivas Darüşşifası Planı

Selçuklu uygarlığında Anadolu’da kurulan Darüşşifalar Gevher Nesibe Darüşşifası (Kayseri) İzzeddin Keykavus Darüşşifası (Sivas) Turan Melek Darüşşifası (Divriği) Pervaneoğlu Ali Darüşşifası (Kastamonu) Muineddin Pervane Darüşşifası (Tokat) Anber b. Abdullah Darüşşifası (Amasya) Necmettin İlgazi Maristanı (Mardin)

Divriği Darüşşifası

Konya / Ilgın Kaplıcası

Selçuklu Tıbbı Tıp eğitimine de önem verilmiş ve usta-çırak modeliyle yürütülmüştür. Üniversitelerin (Medrese) kuruluşu da bu uygarlığın en önemli katkılarından biridir. Gevher Nesibe Darüşşifası (Kayseri) hem hastane hem de eğitim kurumu (tıp medresesi) olarak hizmet vermiştir.

Selçuklu Eczanesi

Dönemin Önemli Hekimleri Ekmeleddin Nahçuvani (Sarayın ve Mevlana’nın hekimliği) Hekim Bereke (Anadolu’da Türkçe ilk tıp kitabı) Mutatabbib el Konevi Gazanfer Tebrizi Hubeyş et Tiflisi

Ekmeleddin Nahçuvani

Konuyla İlgili SORU/CEVAP Selçuklu medeniyetindeki tıp hangi yönde gelişim göstermiştir? Cevap 1: Darüşşifalar kurulmuştur. Soru 2: Selçuklu medeniyetindeki tıbbi uygulamalardaki bilgi kaynağı neydi? Cevap 2: İslam dünyasında kabul gören öğretiler ve 4 unsur (hıltlar) kuramı kullanıldı.

Kaynaklar A. Selim ATAY, İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi, çeviri Tolga GÜVEN, Marmara Üniversitesi Tıp Tarihi ve Etik AD ders notları Ali Haydar BAYAT, Tıp Tarihi Emine ATABEK, Şefik GÖRKEY, Başlangıcından Rönesansa Kadar Tıp Tarihi Çağlar Boyu Tıp, Roche Yayınları http://en.wikipedia.org/wiki/Main_Page