GÜNÜMÜZDE İDEAL BİR ARAZİ DÜZENLEME NASIL OLMALIDIR? Kontrol Eden: YRD.DOÇ.DR. ALİ ERDİ Hazırlayan: Yusuf DOĞAN 091206048

ARAZİ TOPLULAŞTIRILMASI NEDİR?

ARAZİ TOPLULAŞTIRILMASI NEDİR? Arazi toplulaştırılması; aynı şahsa veya çiftçi ailesine ait, çeşitli nedenlerle, ekonomik üretime imkan vermeyecek biçimde veya toprak muhafaza ve zirai sulama tedbirlerinin alınmasını güçleştirecek derecede; parçalanmış, dağılmış, şekilleri bozulmuş dağınık, küçük arazi parçalarının ve hisselerinin bir araya getirilerek, muntazam şekiller halinde birleştirilmesi, bütünleştirilmesi ve işletmelerin yeniden düzenlenmesi işlemi olarak tarif edilebilir. Geri dönüşümü ve oluşumu mümkün olmayan ana kaynaklarımızdan olan Toprağın verimli kullanımını sağlamaktadır.

İDEAL BİR ARAZİ DÜZENLEME NASIL OLMALIDIR? Şimdiye kadar yapılan ön etütte arazi parçalılığı, tarımsal işletme yolları varlığı, vb. değerlendirilerek etüt işlemleri yapılırdı ve kararlar da bu çerçevede verilirdi. Günümüzde ise karayolu, baraj, tren yolu gibi alt yapı çalışmalarını içeren alanlarda arazi toplulaştırma çalışmaları yapılmalıdır. Yol genişletilmesi sırasında buradaki çiftçilerin zarar görmemesi için AT kararı alınmalıdır.

İDEAL BİR ARAZİ DÜZENLEME NASIL OLMALIDIR? Arazi Toplulaştırma çalışmaları tarımsal faaliyetler açısından olduğu kadar kırsal alanın sosyo-ekonomik sorunlarına çözüm getirmesi bakımından da büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle arazi toplulaştırması, sadece tarımsal faaliyetlere yönelik bir uygulama olarak görülmemelidir. Aynı zamanda kırsal yerleşmelerde yaşayan nüfusun çalışma şartlarını da iyileştirecek ve köyden kente göç olaylarını yavaşlatacak çok yönlü bir kırsal alan planlaması olmalıdır.

İDEAL BİR ARAZİ DÜZENLEME NASIL OLMALIDIR? Bu çalışmayla tarımsal verim artırılarak ürün çeşitliliği sağlanmalıdır. Yol, sulama ve tahliye kanalları gibi her türlü fiziki tesislerden herkesin eşit oranda faydalanması sağlanmalıdır. Mevcut yapılmış kadastroyu yenilemelidir. Mülkiyet sorunu varsa ortadan kaldırılmalıdır. Bütün parseller yollardan ve sulama kanallarından doğrudan yararlanmaları sağlanmalı çiftçiler arasındaki yol ve su problemleri önlenmelidir. Mevcut durumda sulanan alanlarda çok ciddi huzursuzluklara sebep olan bu durumun önlenmesi kırsal alanlarda sosyal huzur açısından önemlidir. Mevcut tarihi ve kültürel alanların korunmasını sağlanmalıdır. Genç nüfusun köyde kalmasını sağlayacak iş alanları oluşturulmalıdır. Genellikle mera arazileri, şahıs arazileri ve hazine arazileri üzerinde yaşanan işgaller önlenmelidir.

İDEAL BİR ARAZİ DÜZENLEME NASIL OLMALIDIR? Kırsal alanda “tarımsal alanların işletme bütünlüğü” arttırılmalıdır. Özellikle miras nedeniyle tarımsal arazilerde toprak bölünmesi, parsellerde küçülme ve işlenemez hale gelme ortadan kaldırmalıdır.

İDEAL BİR ARAZİ DÜZENLEME NASIL OLMALIDIR? Özellikle arazi toplulaştırma uygulamalarının yapıldığı kırsal yerleşmelerde, köylerde ve köy altı iskan birimlerinde altyapı çalışmaları iyileştirilerek yerleşmelerinin gelişimine katkı sağlamalıdır. Bilinçsizce işlenen eğimli arazilerde teraslama metotları kullanılarak erozyon önlenmelidir.

İDEAL BİR ARAZİ DÜZENLEME NASIL OLMALIDIR? Arazi planlama çalışmalarının sonucunda Sulama ve Drenaj kanalları ile “Tarımsal Yol Ağı” oluşturulmalıdır. Arazi toplulaştırma çalışmalarında planlanması gereken, önemli olgulardan birisi de, tarım arazileri içerisinde altyapısı tamamlanmış yolların yapılarak, ulaşımın ekonomik ve kolay hale getirilmesi işlemleridir. Yerleşme alanları ile tarımsal arazi arasında kat edilmesi gereken yol mesafesi azaltılmalıdır. Böylece çiftçilerin gidiş geliş için harcadığı zaman ve yakıttan tasarruf edilir.

İDEAL BİR ARAZİ DÜZENLEME NASIL OLMALIDIR? Toplulaştırma işlemleri sonrasında sulu tarım arazileri artmalı, parsel sayısı toplulaştırılarak azaltılmalıdır. Modern ve planlı sulama kanalları oluşturulmadır.

İDEAL BİR ARAZİ DÜZENLEME NASIL OLMALIDIR? Arazi toplulaştırma uygulamaları yapılan parsellerin şekilleri genel olarak dikdörtgenlerden oluşmalıdır. Şekilleri düzgün olan tarlalarda insan ve makinelerin veriminde önemli artışlar sağlanır. Ayrıca tarım makinelerinin kullanımı kolaylaşarak, işleme maliyetleri ve süreleri azalır.

İDEAL BİR ARAZİ DÜZENLEME NASIL OLMALIDIR? Arazi toplulaştırma işlemleri kırsal yerleşmelerde sosyal ve kültürel tesislerin oluşmasına önemli katkıda bulunacak şekilde olmalıdır. Böylece kırsal alanlarda arazi anlaşmazlığını ortandan kaldırarak sosyal huzura alt yapı oluşturmalıdır. Gerekli durumlarda yapılacak kamulaştırma sorununu çözerek, devlete önemli ölçüde bir ekonomik kazanç sağlamalıdır. Toplulaştırma işlemlerinden sonra kamuya ve şahıslara ait parsellerin geometrik şekilleri değişir. Yeni oluşan parsellerin regresyon ve boş zamanların değerlendirilmesine olanak sağlamalıdır. Planlanan arazi kullanımı doğal çevrenin korunmasına da katkılar sağlamalıdır.

İDEAL BİR ARAZİ DÜZENLEME NASIL OLMALIDIR? Nüfus artışı, miras, alım-satım, kiracılık, ortakçılık gibi nedenlerle ortaya çıkan arazi parçalılığı ve dağınıklılığını ortadan kaldırarak işletmeleri uygun büyüklüğe getirmelidir.

İDEAL BİR ARAZİ DÜZENLEME NASIL OLMALIDIR? Çok parçalı oluşun ortaya çıkardığı tarla sınırı, yol ve su arklarından doğan arazi kayıplarını azaltmalıdır. Küçük parsellerde, ekim esnasında tarla sınırına fazla yaklaşılmama nedeniyle doğacak ürün kayıplarını azaltmalıdır.

İDEAL BİR ARAZİ DÜZENLEME NASIL OLMALIDIR? Toplulaştırmadan sonra, parseller daha büyük ve şekilleri daha düzgün olur, makineli tarım daha kolay yapılacak hale getirilirse giderlerde önemli oranda azalmalar olur.

İDEAL BİR ARAZİ DÜZENLEME NASIL OLMALIDIR? Küçük parseller bir araya getirileceği için, işletme merkezi ile parseller arasındaki uzaklık kısalır ve buna bağlı olarak ulaşım giderleri azalacağından; zaman, işçilik ve yakıttan tasarruf sağlanır.

İDEAL BİR ARAZİ DÜZENLEME NASIL OLMALIDIR? Parsel sayısı azaltılır, şekilleri düzeltilir ve büyüklükleri arttırılırsa; tohum, gübre, ilaç gibi tarımsal girdiler, daha uygun bir düzeyde kullanılır.

İDEAL BİR ARAZİ DÜZENLEME NASIL OLMALIDIR? Sulama projelerinin uygulanmasında; eski, dağınık ve şekilsiz parsellerin sınırlarına bağlı kalma zorunluluğu olmamalıdır, yatırım giderlerinden tasarruf sağlanmalıdır.

İDEAL BİR ARAZİ DÜZENLEME NASIL OLMALIDIR? Her parselin yola ve kanala sınırı olmalı ve dolayısıyla sulama ve ulaşım randımanı artırılmalıdır. Parsellerde müştereklikten doğan huzursuzluklar giderilmelidir.

İDEAL BİR ARAZİ DÜZENLEME NASIL OLMALIDIR? Köy sınırları sabit noktalara dayandırılarak, köyler arasındaki sınır ihtilafları ortadan kaldırılmalıdır. Varsa, dağınık ve müşterek haldeki hazine arazisi birleştirilerek dağıtıma hazır hale getirilmelidir.

İDEAL BİR ARAZİ DÜZENLEME NASIL OLMALIDIR? Kırsal alana yönelik olarak: Çevre koruma, erozyonu önleme, ağaçlandırma, köy yenilemesi, her türlü yolların planlaması, köy imar planlarının yapılması, arazi kullanım planlarının hazırlanması gibi tüm hizmetler; toplulaştırma projeleri ile birlikte planlanıp uygulanmalıdır.

İDEAL BİR ARAZİ DÜZENLEME NASIL OLMALIDIR? Proje alanlarındaki sulama projeleri gibi kamu yatırımları için gerekli araziler, proje alanına giren parsellerden uygun şekilde kesinti yapılmak suretiyle kamulaştırma yapılmaksızın karşılanabilmelidir.

İDEAL BİR ARAZİ DÜZENLEME NASIL OLMALIDIR? Toplulaştırma yapılarak uygulanan sulama projelerinde sulama oranları ve sulama randımanları artırılmalıdır. Sulama projelerinin maliyetinde tasarruf sağlanmalıdır.

İDEAL BİR ARAZİ DÜZENLEME NASIL OLMALIDIR? Arazi maliklerine kamulaştırma bedelleri yerine arazi verilerek, toprağından kopması önlenmektedir. Sulama ve teknik tarım metotlarının uygulanmasında kolaylık sağlanmaktadır.